9 Flashcards

1
Q

Në metale, bartësit e rrymës janë ___ , kurse në tretjet e ndryshme janë ___ , në gazra janë ____ dhe ____, kurse në gjysëmpërcjellës është ______ .

A

elektronet e lira, jonet, _jonet , atomet , qifti electron-vrime

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Sipas numrit të ngarkesave elementare, si janë të jonizuara grimcat e lëndës së tretur në ujë, dhe sa është valenca e joneve të tyre?

A

Sipas numrit të ngarkesave elektrike elementare, themi se grimcat e lendës së tretur në ujë janë të jonizuara njëfish, dyfish ose shumëfish, kështuqë jonet e tyre janë njëvalente, dyvalente ose shumëvalente

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Cilat madhësi karakteristike i lidh ligji i Ohmit, shënoni formulën dhe njësinë. Nga kush varet rezistenca elektrike? Shënoni formulën për përçuesin homogjen cilindrik dhe nga ajo formulë përfitoni rezistencën specifike dhe njësinë:

A

Ligji i Ohmit lidh tri madhësi karakteristike: intensitetin e rrymës elektrike I që kalon në mes pikave A dhe B të një përçuesi me diferencë potenciali U në mes të këtyre pikave, si dhe rezistencën elektrike të përçuesit. Kjo shënohet me formulën:
I=U/R
Njësia për matjen e intensitetit të rrymës është amperi, për tension volti dhe për rezistencën është ohmi. Rezistenca elektrike varet nga forma dhe lloji i përcjellësit. Për përçuesin homogjen cilindrik (teli metalik), rezistenca është në përpjestim të drejtë me gjatësinë e përçuesit, dhe në përpjestim të zhdrejtë me prerjen tërthore të tij. R=ρ l/s p-rezistenca specifike e percjellsit

Nga ky ekuacion, rrjedh se rezistenca specifike është (p=RS/l) dhe paraqet rezistencën me seksion tërthor S = 1 njësi, dhe gjatësi l = 1 njësi; kurse njësia është: ohm/meter (Ώ*m)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Për qëllime mjekësore është e rëndësishme të dihet densiteti i rrymës, shënoni edhe formulën:

A

Nëse nëpër trupin e pacientit të izoluar prej tokës, lëshohet rryma me anë të dy pllakave S1 dhe S2, të vendsoura në dy pjesë të ndryshme të trupit, atëherë rryma e cila psh hyn nëpër pllakën S1 do të jetë e barabartë me rrymën që del nëpër pllakën S2. Nga kjo kemi: (J_(1^S ) ) ⃗_1=(J_2 ) ⃗s_2

Intensiteti i rrymës është në përpjestim të zhdrejtë me sipërfaqen e elektrodave (pllakave). Nëse përdorim elektorda me sipërfaqe të njohura, atëherë mund të fitojmë rrymën me densitet të dëshiruar. Kjo ka rëndësi për qëllime fiziatrike dhe terapeutike, sepse me to mund të përqendrohet veprimi i rrymës në pjesë të caktuara të trupit.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Për çka shfrytëzohet elektroforeza zonale?

A

Për separimin e proteinave të serumit të gjakut, i cili përbëhet prej pesë fraksioneve kryesore: albuminave dhe katër fraksione: α_1,α_2,β dhe γ – globulinë.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Përshkruani dallimin ndërmjet rrymës njëkahore ose të vijueshme dhe asaj alternative:

A

Kur kahu i rrymës nuk ndërron gjatë kohës t, rrymën e quajmë njëkahore ose të vijueshme. Në rastet kur kahu i rrymës ndërrohet me kohën t, rryma quhet alternative.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Si pasojë e kujt mund të vie deri te rritja e ndjeshme e rezistencës elektrike në organizmin e njeriut, në cilin rast kjo rritje është shumë e dukshme, pse na shërben vlera e rezistencës elektrike në organizëm dhe trego një shembull tjetër ku përdoret matja e rezistencës elektrike?

A

Dëmtimi i nervave në ndonjë zonë të trupit ose shtypja e tyre nga karcinomat apo nga ndonjë lloj tumori, shkakton rritjen e ndjeshme të rezistencës elektrike në zonën përreth. Kjo rritje është shumë e dukshme te gjoksi në rastin e kancerit të mushkërive, gjë që e bën matjen e rezistencës një mënyrë shumë të efektshme, duke pasur paraysh edhe thjeshtinë edhe shpejtësinë e saj, në zbulimin e kësaj sëmundjeje. Vlera e rezistencës shërben gjithashtu si tregues I stadit të përparimit të kancerit. Matja e rezistencës përdoret në diagnostifikimin dhe lokalizimin e sëmundjeve të enëve të gjakut apo dëmtimeve nervore.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Përcjellësit kanë rezistencë të vogël, të rendit _____ ;
Izolatorët kanë rezistencë specifike shumë të madhe _________ ;
Rezistenca specifike e gjysmëpërçuesve ka vlerë të _____ , ndërsa te supërpërcjellësit vlera është ___

A

10-8 ohmmeter , 1010 – 1016 ohm/meter, ndermjetme , 0

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Përshkruani rolin e termistorit në pneumografi:

A

Termistorët përdoren në pneumografi, atëherë kur bëhet kontrollimi respirator. Në këtë rast, sonda speciale me termistor vendoset në vrimat e hundës dhe matja bazohet në ndryshimin e temperaturës gjatë frymëmarrjes

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Si përcaktohet intensiteti kur bëhet fjalë për elektrolit, shënoni formulën:

A

Përcaktohet me shumën e joneve pozitive dhe negative që kalojnë në të njejtën kohë t, nëpër një sipërfaqe normale me kahun e lëvizjes së joneve. Formula është:I=(Q_++Q_-)/t

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Çka quajmë forca f.e.m ose burime të rrymës elektrike?

A

Në rast se duam që nëpër qarkun elektrik rrjedhja e rrymës elektrike të mos ndërpritet, nevojitet një forcë shtytëse, e cila do të kryej punë të vazhdueshme mbi ngarkesat, duke mbajtur një diferencë potenciali të pandryshuar në skajet e rezistencës. Forcat e tilla quhen f.e.m ose burime të rrymës elektrike

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Në bazë të përçueshmërisë elektrike, pjesët e organizmit ndahen në

A

Përçues jo të mirë: kockat dhe shtresat e jashtme të lëkurës
- Përçues të mesëm: indet e muskujve
- Përçues të mirë: gjaku, lëngu cerebro-spinal, lëngjet e organizmit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Kush shfrytëzohen si bartës të elektroforezës?

A

Shfrytëzohen mjediset mbështetëse, psh letër Whatman, acetat celuloze, letër filteri etj.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q
A

Mbrojtja e aparaturave me tokëzim të rregullt
- Mbrojtja e pacientit, përkatësisht e personelit që punon me aparaturë me këpucë dhe me veshje të përshtatshme
- Kujdes, profesionalizëm dhe dituri në përdorimin e aparaturave elektrike

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Elementet galvanike janë burime kimike të _________ .

A

rrymes elektrike te vazhduar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Nga kush përbëhet qarku i rrymës elektrike?

A

Burimi i rrymës
2. Rezistencat elektrike
3. Instrumentet matëse ampermetri e voltmetri
4. Ndërprerësi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Rezistenca elektrike e përçuesit ndryshon me temperaturën sipas formulës:

A

R=R_0 (1+αt)
Ku R dhe R0 janë rezistencat e përçuesit në temperaturë t dhe 0 gradë, α është koeficienti termik i ndërrimit të rezistencës.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Lidhjen ndërmjet nxehtësië dhe punës si dhe studimin sasior të efektetit termik të rrymës elektrike, i pari e ka hulumtuar fizikani anglez Xhejms Xhaul. Shënoni me fjalë dhe formulë këtë ligj:

A

Sasia e nxehtësisë Q që lirohet në një qark, është në përpjestim të drejtë me rezistencën R të tij, me intensitetin e rrymës U në fuqinë e dytë dhe me kohën t, gjatë së cilës rrjedh ajo rrymë.Q=I^2 Rt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Prodhimi në mes intensitetit dhe tensionit (IU) është ___ ____ në njësi të kohës, ____ ose ___ , e cila shprehet në _____ . Shënoni formulën:

A

energjia, (E/t), fuqia (P), vat (w) , P=E/t=UI(=)VA=W

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Rezistenca specifike e tretësirë ujore të NaCl, me rritjen e ____ , ajo ndryshon. Shënoni vlerat e rezistencave për tretësirat e mëposhtme:
0.01 N ; ρ = ____ 0.1 N ; ρ = __ ___ 1 N ρ = ___ __

A

perqendrimit, 78.5 ohmm , 78.5 ohmm, 0.102 ohm*m

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Nga kush varen vetitë elektrike të organizmit dhe indeve të tij, çka përfaqësojnë indet, nga kush përbëhen ata (dhe shënoni nivelin e përçueshmërisë së këtyre pjesëve):

A

Organizmi dhe indet e tij kanë veti elektrike që varen nga mikrostruktura e tyre. Indet përfaqësojnë një sistem shumë të ndërlikuar. Ato përbëhen nga:
- Proteinat koloidale ( përçuese të dobëta të rrymës elektrike )
- Tretësirat e kripërave inorganike ( përçuese relativisht të larta)
- Tretësirave

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Përshkruani elementet galvanike që janë burime kimike të rrymës elektrike të vazhduar, dhe në bazë të kësaj dukurie, kush ishte i pari që në bazë të kësaj dukurie përgaditi një burim të këtillë të rrymës elektrike e si quhet ai?

A

Përbëhen prej dy pllakave metalike (përçues të llojit të parë), të zhytura në tretësirë (përçues të llojit të dytë). Në afërsi të përçuesit të llojit të parë në tretësirë lind ndryshimi i potencialeve. Në bazë të kësaj dukurie Volta, i pari përgaditi një burim të këtillë të rrymës elektrike, që quhet elementi I Voltës.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Formulo dy ligjet e Faradejit me fjalë dhe shëno formulat përkatëse:

A

Ligji i parë: Masa e lëndës që depozitohet në katodë gjatë kalimit të rrymës elektrike është në përpjestim të drejtë me sasinë e ngarkesës elektrike q, që rrjedh nëpër tretës gjatë kohës t:
Ku k quhet ekuivalenti elektrokimik, i cili varet nga natyra e lëndës dhe është i barabartë me sasinë e lëndës se depozituar në katodë gjatë kalimit nëpër tretës në njësi të ngarkesës elektrike, prak=m/It=m/q
Ligji i dytë: ekuivalenti elektrokimik i lëndëve është në përpjestim të drejtë me ekuivalentin kimik të tyre. Ekuivalenti kimik është në përpjestim me raportin e masës atomike A të elementit dhe valencës së tij n, të cilën e shfaq në lidhje kimike.
m=A/nF q
F quhet numri i Faradejit. Kur masa e depozituar është e barabartë me një ekuivalent m = A/n, nga formula e sipërme gjejmë F = q dmth numri i Faradejit është i barabartë me sasinë e ngarkesës elektrike që duhet të kalojë nëpër tretës në mënyrë që në katodë të depozitohet masë prej 1 kg – ekuivalenti të lëndës së tretur. F është vërtetuar se është 96500 C/kg.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Një nga shëndërruesit që më së shumti përdoret në mjekësi është Termistori. Përshkruani atë:

A

Është një rezistor i ndjeshëm në temperaturë, pra paraqet një shëndërrues të temperaturës. Hyn në grupin e elementeve aktive, sepse rezistenca e tij ndryshon me temperaturën. Janë me madhësi të vogla dhe kanë koeficient relativisht të madh të temperaturës. Matet temperatura e lëkurës, rektale dhe ezofagale. Pëdorim të gjerë kanë gjetur në matjen e temperaturave prej 35 deri 42 gradë. Kanë një saktësi prej 0.1 gradë dhe shpejtësi matjeje për 20 s që dmth më shpejtë se termometrat klasikë.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Rezistencën specifike ρ të elektrolitit, apo përcjellshmërinë specifike σ të tij mund t’i llogarisim me shprehjet:

A

ρ=1/nⅇ(k_1+k_2 ) dhe σ=nⅇ(k_1+k_2 )

k1 – lëvizshmërinë e joneve negative
k2 – lëvizshmërinë e joneve pozitive
e – ngarkesa e elektronit
n – dendësia e joneve të çdo shenje të cilat janë marrë si njëvalente

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Gjatë kalimit të rrymës elektrike në organizmin e njeriut, shkaktimi i efekteve varet nga ________
Tregoni efektet që shkaktohen nga rryma: a. 1 mA b. 11 mA c. 100 mA
Poashtu tregoni se kur vlejnë këto shifra:

A

intensiteti I saj ,
a. Rrymat me intensitet deri në 1 mA nuk shkaktojnë ndonjë efekt të ndjeshëm
b. Rrymat me intensitet rreth 11 mA lindin kontraktime muskulore që shkaktojnë paralizë
c. Rrymat me intensitet rreth 100 mA qojnë në ndalimin e punës së zemrës.
Këto shifra vlejnë në rastet kur diferenca e potencialit zbatohet jashtë trupit, në lëkurë. Nqs njëra nga pikat e zbatimit të kësaj diference potenciali është brenda trupit, intensitet e rrymave që prodhojnë të njejtat efekte janë 100 deri 1000 herë më të vogla.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Në bazë të asaj se sa pjesë të energjisë së marrë nga burimi e shëndërrojnë në nxehtësi, shpenzuesit si ndahen? Përmend disa lloje të tyre:

A

Shpenzuesit ndahen në termikë dhe jotermikë. Shpenzuesit termikë tërë energjinë të cilën e marrin nga burimi e shëndërrojnë në energji termike. Shpenzuesit jotermikë pjesën më të madhe të energjisë së marrë nga burimi e shëndërrojnë në energji jotermike, ndërsa vetëm një pjesë të vogël e shëndërrojnë në energji termike. Shpenzues termikë janë: sobat elektrike, furnelat, reflektorët, hekurat elektrikë etj, kurse jotermikë janë: motorat e ndryshëm, elektromotorët etj.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Ku është dallimi ndërmjet akumulatorëve dhe elementeve galvanike?

A

Akumulatorët janë burime dytësore (sekondare) të rrymës së vazhduar, që për dallim nga elementet galvanike, së pari duhet të ngarkohen, pastaj të përdoren si gjeneratorë. Gjatë ngarkimit, energjia elektrike shëndërrohet në kimike, kurse gjatë shkarkimit ngjan e kundërta.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Pse përdoret vektori i dendësisë së rrymës, çfarë drejtimi dhe kahu ka? Shënoni formulën e vektorit të densitetit të rrymës që përdoret për të krahasuar shpërndarjen e rrymës në një prerje tërthore të dhënë, me çka është i barbartë ky densitet, çfarë kahu dhe drejtimi ka, poashtu shënoni formulën dhe njesinë e densitetit kur rryma shpërndahet në mënyrë të njëtrajtshme në tërë prerjen tërthore.

A

Rryma si madhësi fizike e përcaktuar nga I = Q/t është një skalar. Ajo nuk tregon gjë për vektorin e shpejtësisë, me të cilin zhvendosen ngarkesat elektrike që përfitojnë rrymën elektrike, për këtë përdorim dendësinë e rrymës, si një vektor që ka drejtimin dhe kahun e zhvendosjes së ngarkesave pozitive ose kah të kundërt me atë të zhvendosjes së ngarkesave negative.J ⃗=ⅆl/ⅆS fml. e vektorit të densitetit të rrymës që përdoret për të krahasuar shpërndarjen e rrymës në një prerje tërthore të dhënë. Ky dendesitet eshte I barabarte me intensitetin e rrymes qe kalon neper nje sip. Pambarim te vogel (dS). Drejtimi dhe kahu I keti vektori merren nga ai I levizjes se ngarkesave positive. kur rryma shpërndahet në mënyrë të njëtrajtshme në tërë prerjen tërthore shprehet me formulen : J ⃗=I/S(=)A/m^2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Si analizohen qarqet elektrike që përbëjnë një numër të rezistuesëve? Në cilat raste këto metoda nuk vlejnë, kush përdoret në atë rast?

A

Qarqet elektrike, të cilat përbëjnë një numër të rezistuesëve, shpesh mund të analizohen duke kombinuar grupet e rezistuesve në seri ose në lidhje paralel. Mirëpo, ekzistojnë qarqe me më shumë degëzime, në të cilat nuk janë vetëm dy rezitues në seri ose paralel. Për të llogaritur me qarqe të këtilla, nevojitet të përdoren metoda të tjera nga ajo seri-paralel. Një nga ato metoda janë rregullat e Kirhofit, njëra llogarit me rrymat në qark, tjetra me tensionet.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Nëse në një enë derdhim një sasi të ujit të destiluar apo ujit të zakonshëm dhe në enë vendosim dy pllaka metalike, të cilat janë të lidhura për poçin elektrik dhe burimin e rrymës elektrike, çka do të ndodhë me llampën elektrike? Çka ndodh pas shtimit të disa pikave acid sulfurik ose klorur natriumi?

A

Llampa elektrike nuk ndriçon. Por nëse në ujë derdhim disa pika acid sulfurik apo kripë të kuzhinës, vërejmë se llapma ndriçon.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Përshkruani lidhjen në varg ose seri të rezistencave ose shpenzuesëve:

A

Te ky lloj i lidhjes, shpenzuesit e ndajnë tensionin e burimit mes tyre përgjysmë, kështu që tensioni i përgjithshëm do të jetë U = U1 + U2. Në këtë rast edhe intensiteti i përgjithshëm i rrymës dhe rezistenca e përgjithshme e quajtur si rezistenca ekuivalente do te jenë: I = I1 + I2 dhe Re = R1 + R2. Në këtë rast me heqjen e njërit shpenzues, nuk punon as tjetri

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Çka quajmë elektrolizë, pse elektrodat shpesh bëhen prej platini ose prej karboni dhe nga kush varet rezultati përfundimtar i elektrolizës:

A

Procesi i përcjelljes së ngarkesave elektrike nëpër një elektrolit, bashkë me ndërrimet kimike që shkaktohen gjatë tij, quhet elektrolizë. Për t’u ikur reaksioneve kimike ndërmjet joneve dhe vetë elektrodave, shpesh elektrodat bëhen prej platini ose prej karboni. Rezultati përfundimtar i elektrolizës varet nga natyra e elektrolitit, nga lloji i elektrodave dhe nga intensiteti fem i burimit.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Vlera absolute e diferencës potenciale quhet _________ , i cili ndryshon në varësi të ________ . Në muskulaturë skeletike, ajo është rreth _____ , për zemrën rreth ____ ndërsa për muskulaturën e lëmuar ______ deri _______ .

A

potencial I qetesise, tipit te qelizes, -90mV, -80mV, -40V, -60mV

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Përshkruani efektin termik të rrymës elektrike te njeriu:

A

Dukuria e prodhimit të nxehtësisë në brendi të organizmit të njeriut ose të shtazëve, me rastin e kalimit të rrymës elektrike nëpër të, quhet diatermi. Për këtë qëllim në organizëm, lëshohet rryma me frekuencë të lartë, sepse rryma me frekuenca të vogla, të cilat do ta bëjnë ngrohjen e dobishme të organizmit, ndikojnë keq dhe janë të rrezikshme. Varësisht nga frekuencat që përdoren në diatermi, ajo klasifikohet në: mikrovalore, me valë të shkurta dhe të gjata.

30
Q

Impedanca e sistemit të gjallë përbëhet prej rezistencës ___ __ dhe _______ .
Nga kush vimë deri te ky përfundim?

A

omike, kapacitive, Sistemi biologjik në qarkun e rrymës alternative tregon veti të rezistorit kapacitativ dhe të Ohmit. Pjesët homogjene të sistemit biologjik, të cilat nuk përmbajnë membrana sillen si rezistorë omikë, ndërsa pjesët me membrana dhe kalime fazore, rreth të cilave mund të grumbullohen jonet me shenjë të kundërt u përgjigjen kondensatorëve dmth rezistencës kapacitative. Ky përfundim vlen sepse rezistenca e përgjithshme e një sistemi përbën impedancën e tij.

31
Q

Cilat burime të rrymës elektrike ndikojnë shumë në jetën tonë të përditshme, përmend burimet f.e.m më të veçantat si dhe burime të llojit të tillë që gjenden te qeniet e gjalla:

A

Burimet e rrymës elektrike fem që ndikojnë më shumë në jetën tonë të përditshme janë gjeneratorët elektrikë, të cilat përmes linjave elektrike, përfitojnë një diferencë potenciali në shtëpi apo në vendet e tona të punës. Burimet fem të veçanta janë termoelementet që e shëndërrojnë energjinë termike në energjinë elektrike apo fotoelementet (panelet diellore) që e shëndërrojnë energjinë e dritës në energji elektrike. Burime fem gjenden edhe te qeniet e gjalla duke përfshirë jo vetëm ngjalën e peshkun elektrik, por edhe njeriu, madje edhe disa bimë

32
Q

Çka thotë rregulla e parë e Kirhofit, shëno formulën. Si mund kjo rregull të formulohet ndryshe dhe me çfarë formule shënohet ajo?

A

Rregulla e parë e Kirhofit quhet rregulla e nyjës. Ajo thotë se: rryma e përgjithshme që hyn në një nyjë, duhet të jetë e barabartë me rrymën e përgjithshme që del nga ajo: I1-I2+I3-I4+I5=0
Nga ky ekuacion, rregullën e nyjës mund ta formulojmë kështu: Shuma algjebrike e rrymave në çdo nyjë është e barbartë me zero:∑_(j=1)^k▒Ij=0

k është numri i rrymave që hyjnë dhe dalin në nyjën e dhënë; nyjë quhet çdo element i qarkut ku bashkohen tre apo më shumë përcjellës/degë.

33
Q

Kur te sistemi dispersiv (tretje koloidale ose suspensim) vendosen elektroda, vjen deri tek ____ i _______ se _______ në atë tretje. Kështu psh, trupthat e gjakut mblidhen rreth _____ .
Çka dhe në cilën mënyrë mund të ndahet me elektroforezë?

A

orientimi, levizjes, grimcave, anodes, Është teknikë seperative me të cilën mund të ndahen në mënyrë kualitative si edhe kuantitative të caktohen proteinat, lipidet, aminoacidet dhe substancat e tjera të pranishme te plazma ose lëndet biologjike.

34
Q

Shqyrtone procesin e elektrolizës duke marrë tretësirën e klorurit të bakrit CuCl2 që kryhet me ndihmën e dy elektrodave prej platini:

A

Kur në qeli vendoset një diferencë e vogël e potencialeve, jonet Cu2+ pranojnë elektrone nga katoda dhe formojnë atome neutrale të bakrit. Bakri i këtillë shtresohet në sipërfaqe të katod ës. Numri i joneve Cu2+ që kalojnë nga anoda në tretje është i barabartë me numrin e joneve Cu+2 që lëshojnë tretjen dhe depozitohen në katodë, duke formuar një shtresë në të. Për të ruajtur koncentrimin e joneve Cu2+në tretjet elektrolitike, jonet Cu2+ duhet të kalojnë vazhdimisht nga anoda në tretje. Rezultat i kësaj është se në procesin e shtresimit në katodë, shfrytëzohet anoda.

35
Q

Nga kush varet përçueshmëria e rrymës elektrike në lëkurë? Duke u bazuar në këtë, nga kush varet përçueshmëria elektrike e disa pjesëve të organizmit kur në to vendosen elektrodat dhe shpjegoni pse?

A

Përçueshmëria e rrymës elektrike në lëkurë varet nga disa faktorë, e varshmëri më të madhe ka nga trashësia e sipërfaqes së saj sepse rryma nëpër lëkurë kryesisht kalon nëpër kanale të djersës. Kështuqë lëkura, kur është e lagur (e djersitur) e përcjell më mirë rrymën elektrike, në krahasim me atë se kur është e thatë, që shumë pak e përcjell rrymën elektrike. Nga përçueshmëria e lëkurës, ose më mirë të themi nga rezistenca e saj do të varet edhe përçueshmëria elektrike e disa pjesëve të organizmit, kur në to vendosen elektrodat, sepse rryma, së pari kalon nëpër shtresat e lëkurës, pastaj kalon nëpër indet e tjera më të thella: lëngu indor, enët e gjakut dhe ato limfatike, nëpër sistemet nervore.

35
Q

Përshkruani lidhjen paralele të rezistencave ose shpenzuesve:

A

Në këtë lloj të lidhjes, secila rezistencë ose shpenzues merr të njejtin tension, sepse është i lidhur direkt me burimin. Në këtë rast, për tension mund të shkruhet U = U1 + U2, ndërsa për intensitet të përgjithshëm dhe rezistencë ekuivalente: I = I1 + I2 dhe 1/Re = 1/R1 + 1/R2. Te kjo lidhje, secili shpenzues punon njësoj edhe me heqjen e njëri-tjetrit funksionon

36
Q

Çka thotë rregulla e dytë e Kirhofit, shëno formulën, çka quajmë kontur e çka degë? Rregulla e kontureve përbën një formulim ndryshe (shënoni atë):

A

Rregulla e dytë thotë: në çdo kontur të mbyllur, shuma e rënieve të potencialit është e barabartë me shumën e ngritjeve të potencialit (forcave elektromotore) që ndeshen me këtë kontur: ∑(j=1)^n▒R j^’ j ̇=∑(j=1)^n▒ε_j

Kontur quhet një tërësi elementesh, e përbërë nga n degë, të cilat formojnë një qark të mbyllur abda abcda dhe degë është çdo pjesë e qarkut ndërmjet dy nyjave abd bdc apo bd. Rregulla e kontureve përbën një formulim ndryshe: Shuma algjebrike e ndryshimeve të potencialit që ndeshen gjatë qarkullimit të plotë nëpër një qark të mbyllur është e barabartë me zero.

37
Q

Ku përdoret shëndërruesi e kush bënë pjesë aty? Çka arrihet me anë të tij, si ndahet nga aspekti funksional? Përshkruani shëndërruesin aktiv:

A

Përdoret në shumë disiplina matëse, ku bëjnë pjesë edhe hulumtimet fundamentale biomjekësore. Me anë të tij, mund të shndërrohet një lloj i energjisë në energji elektrike. Nga aspekti funskional, shëndërruesi ndahet në dy kategori: aktiv dhe pasiv. Te shëndërruesi aktiv, energjia dalëse e një burimi kontrollohet me sinjalin hyrës, pra, burimi primar i energjisë hyrëse është vetëm sinjali hyrës.

38
Q

Që rryma elektrike të rrjedh nëpër qarkun elektrik, çka duhet të kryej burimi i f.e.m? Shënoni formulën dhe njësinë përkatëse:

A

Që rryma elektrike të rrjedh nëpër qarkun elektrik, duhet që burimi i fem të kryej punën dA mbi ngarkesën dq për ta detyruar atë të lëviz brenda tij në këtë mënyrë. Puna që duhet të kryejë burimi i fem mbi njësinë e ngarkesës elektrike, në mënyrë që ajo të lëviz nga terminali i saj me potencial më të ulët në terminalin me potencial më të lartë, përcakton fem të këtij burimi ε=ⅆA/ⅆq

Njësia SI e fem është xhaul/kulon J/C ose volt

39
Q

Rregulla e nyjave është rrjedhojë e ruajtjes së ngarkesës elektrike. Çka thotë ajo?

A

Në rastin e një rrjedhjeje të qëndrueshme të ngarkesave elektrike, në nyja nuk mund të ndodhë as përfitimi as eliminimi i ngarkesave.

40
Q

Sqaroni me fjalë se nga ka rrjedhur formula A = U I t . Shpjegoni pse te qarqet elektrike një pjesë e punës A paraqitet si nxehtësi, në qoftë se në qark ka rezistencë termike çka prodhon puna dhe pse? Nga formula e parë A = U I t përfitoni A = I2 R t:

A

Puna A që kryhet për të detyruar që një sasi e ngarkesës elektrike q ta kalojë ndryshimin e potencialit tensionin U jepet me A = qU. Nga ana tjetër, nga I = q/t rrjedh se q = It, prandaj ekuacioni merr formën A = U I t. Te qarqet elektrike, një pjesë e punës A paraqitet si nxehtësi, për shkak të rezistencës që kanë komponentët e qarkut. Nqs në qark ka rezistencë termike, atëherë tërë puna shkon në prodhimin e nxehtësisë, pasi aty nuk kryhet kurrfarë pune tjetër mekanike ose kimike.
Sipas ligjit të Ohmit, tensioni në skajet e një rezistence të një qarku të jashtëm është i barabartë me prodhimin e rrymës dhe rezistencës pra U = I R. Duke zëvendësuar në A = U I t, fitohet shprehja për punën (energjinë) që shëndërrohet në nxehtësi në rezistencën e qarkut: A = I2 R t

41
Q

Përshkruani fluidin e elektroneve:

A

Elektronet e liruara nuk janë më të lidhura për ndonjë atom, kështuqë ata në hapsirën ndërmjet atomeve të rrjetës kristaline, lëvizin lirisht. Për këto elektrone themi se janë të lira. Megjithatë, këto elektrone nuk janë edhe krejtësisht të lira, sepse lëvizja e tyre është e kufizuar në hapsirën ndërmjet atomeve. Në kushte normale dhe në temperaturë të dhomës si dhe pa ndikime nga jashtë, këto elektrone nuk mund të dalin nga metali. Për këtë arsye elektronet e lira në metale mund t’i krahasojmë me ndonjë fluid (lëng ose gaz) që ndodhet në një enë të mbyllur.

42
Q

Jepni definicionin për intensitet të rrymës dhe shënoni formulën:

A

Kur rryma elektrike rrjedh nëpër një përçues drejtvizor, ngarkesat elektrike lëvizin nëpër sipërfaqen S të atij përçuesi. Nëse brenda kohës t nëpër prerjen tërthore S të përçuesit kalon sasia e elektricitetit Q, atëherë intensiteti i rrymës I përkufizohet me shprehjen: I = Q/t

43
Q

Instrumenti që përdoret për matjen e intensitetit të rrymës , quhet ______ dhe simbolikisht shënohet me shenjën -@- kurse rrymat e dobëta me ____ dhe simbolikisht shënohet me shenjën ( fq 168)

A

ampermeter, galvanometer

44
Q

Ne do të pranojmë që në një mjedis izotrop, vijat e rrymës përputhen me vijat e fushës dhe si rrjedhim janë pingule me sipërfaqet ekuipotenciale. Pse pranohet një gjë e tillë? Për çka nevoitet densiteti i rrymës?

A

Në përgjithësi vijat e fushës elektrike dhe vijat e rrymës nuk përputhen me njëra-tjetrën por në rastin e rrymës që rrjedh nëpër përcjellësit e ngurtë apo të lëngët, vlera numerike e shpejtësisë së lëvizjes së ngarkesave elektrike është aq e vogël saqë shpejtësia praktikisht ka vazhdimisht drejtimin e fushës elektrike. Në këto kushte, ne pranojmë një gjë të tillë. Densiteti i rrymës nevojitet për ta caktuar saktë fushën elektrike, sidomos në përçuesit masivë, siç është trupi i njeriut

45
Q

Pse janë atomet neutrale, kur formojnë ato jone e çfarë roli marrin këto jone? Çka paraqet rrjeta kristaline, çka ndodhet në nyjet e saj?

A

Atomet në pikëpamje elektrike janë neutrale, sepse numrin e protoneve dhe elektroneve e kanë të njejtë. Mirëpo në disa raste si psh gjatë goditjes së atomeve ndërmjet tyre, ato mund ta zmadhojnë pse zvogëlojnë numrin e tyre të elektroneve. Kështu krijohen jonet pozitive dhe negative. Këto jone mund ta marrin rolin e bartësit të rrymës elektrike. Kështu ndodh psh edhe me tretjet e kripërave, acideve dhe gazrave. Në metale, atomet janë të vendosur në një mënyrë të rregullt. Kjo strukturë e rregullt gjeometrike e rradhitjes së atomeve quhet rrjet kristaline. Në nyjë të kësaj rrjete ndodhen atomet që kanë humbur nga një ose dy elektrone.

45
Q

Kur nëpër një metal rrjedh rryma elektrike, kah lëvizin elektronet e çfarë kahu ka rryma në këtë rast? Krahasoni kahjen e rrymës me rrjedhjen e ujit nëpër një lum:

A

Kur nëpër një metal rrjedh rryma elektrike, elektronet e lira lëvizin në kahun prej polit negativ kah poli pozitiv i burimit, kurse kahu i rrymës përkufizohet në të kundërtën, prej polit pozitiv kah poli negativ i burimit. Kjo kahje e rrymës mund të krahasohet me rrjedhjen e ujit nëpër një lum. Në këtë lum, grimcat e ujit do të lëviznin poshtë, drejt rrjedhjes së lumit. Kahun e rrjedhjes së ujit do ta përkufizojmë në mënyrë të njejtë dmth prej burimit në derdhje, kurse përkufizimi i sotëm i krahut të rrymës do të krahasohej me rrjedhen e kundërt të ujit në lum, dmth prej derdhjes kah burimi, pra grimcat e ujit do të lëviznin prej burimit, kurse uji do të lëvizte në drejtim të kundërt, prej derdhjes kah burimi. Kjo do të ishte një analogji me përkufizimin e sotëm të lahut të rrymës elektrike

46
Q

Tregoni se si e përcjellin metalet rrymën elektrike?

A

Kur metali nuk lidhet për ndonjë tension U, elektronet e lira brenda metalit lëvizin në mënyrë kaotike (të çregullt). Por, kur metalin e lidhim për ndonjë burim të tensionit me rrymë, atëherë nën veprimin e tij elektronet brenda metalit do të lëvizin në një drejtim dmth lëvizja e tyre bëhet e orientuar. Këtë lëvizje të orientuar të elektroneve ne e quajmë rrymë elektrike.

47
Q

Qelitë elektrolitike janë të përshtatshme për:

A

Zbërthimin e komponimeve kimike, për mbështjelljen dhe fisnikërimin (pastrimin) e metaleve.

47
Q

______ , ______ , _______ si dhe të gjitha lëndët e tjera të tretura në ujë që e përqojnë rrymën elektrike quhen ____________ ose _________, kurse pllaka ndërmjet të cilave rryma hyn në lëngje dhe del prej saj quhen _______ .

A

acidet, bazat, kriperat, elektrolite, tretje elektrolite, elektroda

48
Q

Çka quajmë elektroosmozë?

A

Është lëvizja e lëngut që ndodh nën ndikimin e një diference potenciali nëpër një material poroz, kapilarët, membrana, mikrokanal ose përcjellës tjetër të lëngut. Fluksi elektroosmotik është më i rëndësishëm në kanalet e vogla, dmth elektroosmoza është lëvizje e lëngjeve nëpër pengesa të ngurta, nën ndikimin e fushës elektrike. Kjo dukuri na ngjason me osmozën, por tashmë nën ndikimin e rrymës elektrike e quajmë elektroosmozë.

49
Q

Reaksioni në katodë bën që _____ të shfrytëzohet për ________ ose _____ e një metali në sipërfaqen e metalit tjetër.

A

qelia elektrolitike, depozitimin elektrolitik, elektroshtresimin_

50
Q

Kush është orgjina e potencialit të qetësisë, çka shkakton ajo? Nga cilat ndikime dhe si lind impulsi elektrik, si quhet, sa e ka amplitudën dhe kohëzgjatjen te qelizat nervore dhe muskulore?

A

Origjina e potencialit të qetësisë është sasia a pabarabarë e joneve brenda dhe jashtë qelizës. Kjo pabarazi në përqendrimin e joneve shkakton një diferencë potenciali dhe një f.e.m. Ndryshimi i potencialit të qetësisë qoftë nga ndikimet mekanike, termike, elektrike çon në lindjen e impulsit elektrik i cili njihet me emrin potencial i veprimit, i cili, te qelizat nervore dhe ato muskulore e ka amplitudën rreth 120 mV dhe kohëzgjatjen rreth 1 ms.

51
Q

Kujt i detyrohet e kujt jo kalimi i rrymës nëpër elektrolit, tregoni rastet se kur e përcjell kloruri i natriumit rrymën dhe kur nuk e përcjell, cili proces ndodh në këtë rast? Shpjegoni se çka ndodh me klorurin e natriumit nëse ekziston ndikimi i fushës së jashtme elektrike:

A

Kalimi i rrymës nëpër elektrolit nuk i detyrohet tretësit, por molekulave të lëndës së tretur, të cilat gjenden në trajtë jonesh: jone pozitive (katione) dhe jone negative (anione). Jone mund të jenë atomet ose grupet e atomeve. Psh marrim kripën e kuzhinës NaCl, e cila në gjendjen e saj kristalore nuk e përçon rrymën elektrike. Por kur kripa tretet në ujë, atëherë ajo fiton ngarkesa elektrike: jonet pozitive të natriumit dhe jonet negative të klorit, kështuqë themi se është kryer procesi i disocimit (kur nuk ka fushë të jashtme elektrike).
Nëse ekziston ndikimi i fushës së jashtme elektrike, atëherë jonet pozitive të natriumit lëvizin kah katoda, kurse jonet negative të klorit lëvizin nga anoda. Aftësi të madhe disocimi ka uji, për shkak të konstantes së madhe dielektrike, e për këtë arsye forcat elektrike ndërmjet joneve janë aq të dobëta, saqë shpejtësitë e vogla të molekulave të ujit për rreth janë të mjaftueshme që me goditjet e tyre ta shpartallojnë molekulën e elektrolitit në jone.

52
Q

Si regjistrohen potencialet e veprimit, shpjegoni se pse mbi lëkurë vendoset një fashë e lagur, tregoni me çka laget dhe nga kush përbëhen pllakat dhe pse?

A

Potencialet e veprimit mund të regjistrohen duke përdorur elektroda të posaçme dhe duke i përforcuar më tej ato, këto potenciale regjistrohen gjatë EKG, EMG. Rrymat e vazhduara me intensitete të vogla përdoren edhe në terapi. Për shkak të produkteve të elektrolizës, të krijuara mes elektrodës metalike dhe lëkurës që kanë efekte djegëse, mbi sipërfaqen e lëkurës vendoset një fashë e lagur me një tretës të dobët të kripës. Shtresa e lagur përthith produktet e reaksioneve në elektroda që shkaktojnë djegie. Pllakat, zakonisht janë prej plumbi sepse ai është material i butë dhe elastik dhe për shkak se jonet e plumbit janë pak të lëvizshme, praktikisht nuk e përcjellin rrymën elektrike.

53
Q

Uji nuk është izolator i pastër, por në të vërtetë, izolatorë të pastër nuk ka. Shpjegoni pse?

A

Në eksperimentin e ujit dhe poçit elektrik, shohim se edhe në ujë treguesi i ampermetrit do të lëviz dmth edhe nëpër ujë të thjeshtë kalon rryma elektrike.

54
Q

Sqaroni efektet biokimike të rrymës elektrike te njeriu:

A

Është një proces elektrolize në lëngjet e indeve ose të organeve apo qelizave (elektroforeza, elektrodifuzioni, elektroosmoza).

54
Q

Kalimi i rrymës elektrike nëpër elektrolit i detyrohet __________ së _____ që kryhet nën veprimin e ____ , e cila shfaqet në tretësirë kur ndërmjet _______ të zhytura vendoset _______ . Tek katoda zhvillohet ________ , kurse tek anoda _______ .
Shënoni reaksionet që ndodhin (në rastin e elektrolizës së CuCl2):

A

zhvendosjes, joneve, fushes elektrike E, elektrodave, diferenca potenciale V=V1-V2, reduktimi, oksidimi, Cu2+ + 2e- = Cu , 2Cl- - 2e- = Cl2

55
Q

Çka paraqet elektroforeza?

A

Është dukuri, tek e cila nën veprimin e fushës elektrike, përveç joneve mund të vihen në lëvizje edhe grimcat e tjera të elektrizuara: molekulat organike, fluskat e vogla të gazit etj. Grimcat ngarkohen nëpërmjet formimit të shtresave të dyfishta të elektrizuara, që formohen si rezultat i ndarjes së grimcave të ngarkuara nën veprimin e forcave tërheqëse elektrostatike mes ngarkesave me shenja të kundërta.

56
Q

Ku paraqiten shtresat e dyfishta elektrike dhe pse ndodh kjo?

A

Shtresa të dyfishta elektrike kemi edhe në membranat e qelizave edhe të elementeve të tjera. Kjo ndodh si pasojë e absorbimit selektiv që sipërfaqja u bën joneve të një ngarkese të caktuar, ose për arsye të përçueshmërisë së njëanshme të membranës nga jonet me ngarkesa të njejta.

57
Q

Përshkruani eksperimentin me të cilin u zbulua elektroosomoza?

A

Elektroosmoza për herë të parë u zhvillua më 1809, kur u tregua se uji mund të derdhej përmes një spine argjileje, pasi u vendos në një tension eleketrik. Argjila përbëhet nga grimca të mbushura me rërë të dendur dhe mineraleve të tjera, ku uji rrjedh nëpër hapsirën e ngushtë midis grimcave, ashtuqë siç do të derdhej përmes një tubi të ngushtë. Çdo kombinim i elektrolitit dhe trupit të ngurtë që është izolues mund të jap një rrjedhje elektroosmotike, megjithëse efekti është veçanërisht i madh për ujin dhe silikatet. Edhe atëherë, shpjetësia e rrjedhjes është vetëm disa milimetra në sekondë.

58
Q

Procesi i futjes së preparateve elektrolite në organizmin e njeriut nën ndikimin e fushës elektrike quhet ______ .

A

jonoforez

59
Q

Në mjediset acidike, _______________________ lëvizin me shpejtësi më të madhe sepse përmbajnë më shumë ngarkesa ____________________ .

A
60
Q

Dukuria e elektroosmozës dhe elektroforezës ka gjetur aplikim në mjekësi për nevojat terapeutike:

A

Te galvanizimi fiziologjik. Nëse elektroliti ka përçueshmëri të mirë, atëherë mund ta rregullojmë që nëpër lëkurë dhe organizëm të njeriut të kalojnë jonet. Nëse përçueshmëria e elektrolitit është e dobët, atëherë në enët A dhe B vjen deri tek elektroforeza dhe elektroosmoza, kështuqë vet tretja do të kalojë nëpër lëkurë. Në këtë bazohet procesi i futjes në organizëm të materieve që kanë veprim terapeutik. Sasia e materies që arrin të futet në trup nëpër lëkurë është proporcionale me dendësinë e rrymës.

61
Q

Sqaroni efektet motoro-mekanike të rrymës te njeriu:

A

Janë rrjedhim i veprimeve biokimike në muskuj dhe në sistemin nervor, duke dhënë efeketin e kontraksionit, ngacmimeve nervore dhe përcjelljen e informacioneve. Të gjitha efektet e cituara varen nga intensiteti i rrymës si dhe në çfarë tensioni është i lidhur; është fjala për rrymë njëkahore, apo alternative

62
Q

Shpjegoni rrymat me intensitet të madh dhe të vogël që rrjedhin në rajonin zemrës, çka shkaktojnë dhe cilat janë më të rrezikshme? Si reagojnë njerëzit dhe shtazët gjatë ndikimit të rrymës elektrike? Si nënshtrohen kafshët sot në therrtoret moderne?

A

Rrymat në intervalin e disa amperëve që rrjedhin në rajonin e zemrës mund të shkaktojnë vdekjen brenda pak minutash. Në lidhje me këtë, një rrymë e madhe prej 10 A është shpesh më pak e rrezikshme se një rrymë 1 A. Kur rryma e vogël kalon nëpër zemër, ajo mund ta tetanizojë (godasë) vetëm një pjesë të zemrës, duke shkaktuar kështu një desinkronizim të veprimit të zemrës; kjo gjendje quhet fibrilacion. Lëvizjet e zemrës bëhen të çregullta dhe joefektive në pompimin e gjakut. Zakonisht fibrilimi nuk ndalet kur hiqet burimi aktual. Një rrymë e madhe tetanizon tërë zemrën, dhe kur rryma vazhdon zemra mund të rifillojë aktivitetin e saj normal ritmik.Të gjithë njerëzit nuk reagojnë njëlloj, kurse te veprimi i rrymës te shtazët, ky veprim varet edhe prej llojit të shtazëve. Sonte në therrtoret moderne përdoret rryma alternative për rrëzimin e kafshës me rastin e prerjes së saj në mënyrë që ajo të nënshtrohet sa më lehtë

63
Q

Çfarë rryme japin tensionet njëkahore dhe çfarë efekte? Kur dobësohen këto efekte dhe sqaroni efektet te frekuencat 100 kHz dhe ato mbi 1 MHz.

A

Tensionet njëkahore japin rryma njëkahore dhe efekte biokimike në një kah. Në këtë rast janë të shprehura efektet biomekanike dhe motoro-mekanike. Me rritjen e frekuencave mbi disa kilohercë, këto efekte dobësohen shumë. Te frekuencat 100kHz mbetet vetëm efekti i nxehjes. Te frekuencat mbi 1 Mhz, rrymat kalojnë sipas skin-efektit (efektet lëkurore) vetëm në sipërfaqe dhe efekti i nxehjes termike mbetet shumë i dobët. Ky efekt, kryesisht, shfaqet te kontakti i elektrodave me trupin

64
Q

Pse trupi i njeriut konsiderohet sistem i ndërlikuar elektrikisht, dhe çka paraqesin këto së bashku?

A

Trupi i njeriut është një sistem shumë i ndërlikuar elektrikisht, jo vetëm sipas asaj që çdo pjesë e tij ka karakteristika të veçanta, por edhe për atë se trupi i njeriut me kohë pëson ndryshime në varshmëri nga faktorët e brendshëm dhe të jashtëm, që të gjitha së bashku paraqesin gjendjen fiziologjike ose patologjike të organizmit

65
Q

Parimi kryesor i mbrojtjes nga rryma elektrike është:

A

Të parandalohet mundësia që i sëmuri apo personeli mjekësor duke e prekur ndonjë pjesë të aparaturës të bëhen pjesë e ndonjë qarku elektrik.

66
Q

Në fund të një gypit futet një copë e materialit poroz dhe fundi i gypit bëhet në formë të kapilarit:
Cila dukuri ndodh në këtë rast, çka duhet të vendoset në gyp, cilat ngarkesa elektrike paraqiten në këtë rast dhe kur kryhet kjo dukuri?

A

Ndodh dukuria e elektroosmozës dhe në gyp të këtillë të mbushur me ujë vendosen dy elektroda. Molekulat e ujit në kontakt me muret e materialit poroz japin elektrone dhe prandaj janë elektrizuar pozitivisht kurse muret negativisht. Gjatë vendosjes së fushës elektrike, molekulat e ujit të ngarkuara pozitivisht (faza rrjedhëse) lëvizin nga elektroda negative katoda. Procesi do të kryhet në momentin kur shtypja e elektroosmozës që është rezultat i fushës elektrike do të barazohet me shypjen hidrostatike të shtyllës së ujit me lartësi h

67
Q

Cilat grimca transportohen me anë të elektroforezës?

A

Transporti i grimcave të elektrizuara edhe i grimcave neutral,të cilave u janë shtuar jone.

68
Q

Kush ndikon në veprimin e përgjithshëm të rrymës, çka paraqet pragu i ndjeshmërisë dhe jepni një shembull?

A

Kohëzgjatja dhe ritmi i kyqjes së rrymës ndikojnë në veprimin e përgjithshëm. Kryesisht, veprimi i përshkruhet rrymës elektrike. Te kyçja në tension ose rrymë e ka edhe pragun e ndjeshmërisë. Psh kur muskuli ngacmohet me rrymë njëkahore me impulse të shkurtëra, muskuli nuk reagon në disa veprime të shkurtëra kohore. Koha dhe intensiteti janë një e dhënë shumë e rëndësishme në elektrodiagnostikë.

69
Q

Elektroforeza është një metodë e rëndësishme në teknikat e ndarjes _______________ , siç është elektroforeza _______________ .

A
70
Q

Kur dendësia e rrymës është 1 mA/cm2 atëherë në çdo __ trup të njeriut, për një minutë do të kalojë ______ tretje e glukozës, ______ ujë e të tjera.

A

cm2, 2.4mm3, 1.6mm3

70
Q

Tregoni se kur në çfarë intensiteti të rrymës fillon njeriu të ndjej dhimbje, si dhe efektet fiziologjike të rrymës elektrike prej mbi 10 mA:

A

Një rrymë 5 mA shkakton dhimbje dhe rrymat më të mëdha se 10 mA prodhojnë tkurrje (kontraksion) të qëndrueshëm të muskujve. Kjo është një situatë e rrezikshme, sepse në këto kushte, personi nuk mund t’a liroj përcjellësin që po sjell rrymën në trupin e tij apo saj. Truri, muskujt e frymëmarrjes dhe zemra të gjitha preken shumë seriozisht nga rrymat e mëdha elektrike.

71
Q

Elektroosmoza në praktikë shfrytëzohet për ______ , ________ etj.

A

pastrimin e ujit, ndarjen e lengjeve

72
Q

Shqyrtoni lëvizjen e një grimce me ngarkesë elektrike Ze = Q e cila gjendet në fushën elektrike:

A
73
Q

Përdorimi i elektroosmozës në mjekësi:

A

Shfrytëzohet për mjekimin e sëmundjeve të ndryshme, të cilat janë pasojë e rritjes së sasië së lëngjëve te qelizat, psh uji në gjunjë mund ta ndalë gjakderdhjen sepse gjaku në një largësi të afërt të anodës koagulohet nëse zgjidhet intensiteti i përshtatshëm i rrymës. Aplikim të posaçëm ka galvanoakustika, ku është arritur që të hiqen disa inde tumoriale të paraqitura në organizëm.

74
Q

Rrymat në intervalin prej qindra miliamperësh që rrjedhin nëpër tokë, prodhojnë _________ që i ngjajnë _____ . Rrymat në këtë diapazon përdoren në terapinë e _____ , për të trajtuar disa ______ .

A

konvulsione, epilepsise, goditjeve elektrike, qrregullime mendore.