8 - Stoornissen in de ionen en diurese

Question 1

Wat zijn de normale kaliumwaarden in serum?

Answer 1

3.5-5mmol/L

Question 2

Wat zijn de oorzaken van hypokaliëmie?

Answer 2

• Verlies: gastro-intestinaal door diarree / braken, renaal door lisdiuretica, thiaziden en hyperaldosteronisme
• Shift van extracellulair naar intracellulair: alkalose, correctie acidose, insulinetoediening en β-adrenerge activiteit

Question 3

Wat zijn de symptomen van hypokaliëmie?

Answer 3

Zwakte, gedaalde darmmotiliteit, hartritmestoornissen, ev. chronisch nierlijden.

Question 4

Waaruit bestaat de therapie van hypokaliëmie?

Answer 4

Stoppen kaliumverlagende medicatie, hyperaldosteronisme behandelen, starten van kaliumsparend diureticum.

Question 5

Wat zijn de oorzaken van hyperkaliëmie?

Answer 5

• Verminderde uitscheiding: inname kaliumsparende diuretica, ACE-I, ARB, aldosteronantagonist, hypoaldosteronisme, NSAID en cotrimoxazole, nierinsufficiëntie
• Shift van intracellulair naar extracellulair: acidose, afwezigheid insuline, spiernecrose

Question 6

Wat zijn de symptomen van hyperkaliëmie?

Answer 6

Spierzwakte en hartritmestoornissen (nood tot cardiale monitoring!).

Question 7

Waaruit bestaat de therapie van hyperkaliëmie?

Answer 7

Kaliumbeperkend dieet, inname kaliumbinders, kaliumverhogende medicatie stoppen, ev. toedienen van kaliumverliezende diuretica, insuline of NaHCO3 toedienen.

Question 8

Wat zijn de normale waarden van natrium in serum?

Answer 8

135-145mmol/L.

Question 9

Wat zijn de oorzaken van hyponatriëmie?

Answer 9

1. Hyponatriëmie met gedaald extracellulair volume
   - Niet-renale verliezen: braken, diarree, transdermaal
   - Renaal verlies: thiaziden, bijnierschorsinsufficiëntie met hypoaldosteronisme
2. Met normaal extracellulair volume
   - SIAD / SIADH: syndrome of inappropriate antidiuresis
   - Primaire polydipsie
3. Met verhoogd extracellulair volume: hartfalen, levercirrose, nierlijden

Question 10

Stel: een patiënt heeft hyponatriëmie. Je meet de urinaire osmolaliteit en deze bedraagt < 100mosl/L. Wat kan je besluiten?

Answer 10

Je kan polydipsie besluiten.

Question 11

Wat zijn de oorzaken van SIAD?

Answer 11

Tumor, chirurgie of medicatie (antidepressica en anti-epileptica).

Question 12

Stel: je hebt een patiënt met hyponatriëmie. Je meet het urinair natrium en deze is > 30mmol/L. Welke diagnoses blijven er nu over? Hoe kan je het onderscheid maken?

Answer 12

Je kan besluiten dat het ofwel om SIAD gaat ofwel om een diureticum. Bij een diureticum zal het plasma ureum verhoogd zijn, bij SIAD niet.

Question 13

Stel: je hebt een patiënt met hyponatriëmie. Je meet het urinair natrium en deze is < 30mmol/L. Welke diagnoses blijven er nu over? Hoe kan je het onderscheid maken?

Answer 13

Je kan besluiten dat het om een gastro-intestinaal verlies of om hartfalen of cirrose gaat. Bij een GI-verlies zal er geen oedeem aanwezig zijn, bij hartfalen of cirrose wel.

Question 14

Wat zijn de symptomen van hyponatriëmie?

Answer 14

Nausea, verwardheid, hoofdpijn, slaperigheid, soms stuipen en coma.

Question 15

Wat zijn de oorzaken van hypernatriëmie?

Answer 15

• Watertekort: onvoldoende inname, toegenomen verlies door zweten, gastro-intestinale verliezen of polyurie t.g.v. diabetes insipidus
• Natrium teveel: teveel toegediend NaCl, zeewater intoxicatie, toediening NaHCO3

Question 16

Wat zijn de symptomen van hypernatriëmie?

Answer 16

Spiertrekkingen, spasticiteit, stuipen, coma en overlijden.

Question 17

Wat zijn oorzaken van polyurie?

Answer 17

• Osmotische diurese: hyperglycemie
• Primaire polydipsie
• Centrale of nefrogene diabetes insipidus
• Volume overbelasting
• Post urine obstructie
• Post acute tubulusnecrose