7. Köprüler ve Sanat yapıları Flashcards
Köprülerde hangi malzemeler kullanıldı?
Tuğla, taş, ahşap, dökme demir, dövme demir
Modern zamanlarda çelik yapılar
Kaynaktan önce çelik yapılar nasıl birleştirilirdi?
Perçin ve/veya civata
Modern köprü tasarımını hedefi?
tüm detayların temiz ve olabildiğince basit olmasını hedefler. Bu hem
estetik yönünden hem de bakım ve denetimin kolay olması açısından tercih edilir. Ayrıca
yağmur suyunun birikip korozyona neden olmayacak şekilde akıp gitmesi sağlanır.
Orta uzunlukta bir köprü nasıl yapılır?
tek perdeli “I” kesitli ana kirişler ya yolun altında ya da yol
yükünü ana kirişlere aktaracak çapraz kirişlerle birlikte yolun kenarında olacak şekilde
kullanılırlar. Ana kiriş ile çapraz kirişleri bağlarken, ek yerlerinin korozyona karşı iyi
korunmuş olmasına dikkat etmek gerekir.
Uzun mesafeli çelik köprüler nasıl yapılır?
uzun mesafeler için kaynaklı çelik köprüler kutu şeklinde ana kirişlerden oluşturulur.
Yine bu kirişler de doğrudan yolun altına veya yanına çapraz kirişlerle kullanılabilirler. Kutu
kirişlerin “I” kesitli kirişlere göre burulma dayanımları daha fazladır. Ayrıca kutu şekliyle
çok temiz çizgiler ve yüzeyler elde edilebilir. Kutunun içinde denetim yapmak için korozyona
karşı korumalı erişim kapakları yapılabilir.
köprü 30 metreyi aşarsa?
30 metreyi geçen çok daha uzun ve çift yollu demiryolu köprüleri için, ana kirişler kafes
şeklinde yapılabilir
Köprü altında rulmanlar var denetlenmeli. Nasıl?
Tüm modern kaynaklı çelik köprülerde rulmanların denetlemesi ve bakımı için erişimin
olması çok önemlidir. Tüm rulmanlar, değişim veya başka amaçlarla gerektiğinde köprüyü
kaldırmak için yanlarına krikolar konulabilecek şekilde beton kaidelere yerleştirilmelidir.
Takviyeli beton nedir? Nerelerde kullanılır?
İçinde çelik yada demir çubuklar olan beton.
Modern raylı sistemler köprü üstyapılarında prefabrik takviyeli betonarme sıklıkla kaynaklı
çelik veya öngerilmeli betonla birlikte, köprü döşemesinde ve korkuluklarda (parapet)
kullanılır.
Takviyeli beton günümüzde köprü ayaklarında, kanat duvarlarında kitle beton, tuğla veya taş
yapı yerine kullanılır çünkü malzeme kazı maliyetleri açısından daha ekonomiktir.
Betonda neden öngerme gerekir?
Basitçe ifade etmek gerekirse,
öngerme, betonun yükleme durumunda çekme gerilmesinin olacağı yerlerine, en azından
oluşacak gerilmeye eşit bir miktarda baskı gerilmesi uygulamaktır. Böylece yük altında
baskı gerilmesi çekme gerilmesiyle dengelenir.
Ön baskı gerilimi oluşturma yöntemleri?
Birinci yöntem “öngerme” olarak bilinir. Bu yöntemde kalıp içine beton dökmeden önce kalıba yerleştirilen çelik teller gerilir. Bu teller veya halatlar, etrafındaki betona tamamen yapıştıktan ve beton sertleşip yeterli dayanma gücü kazandıktan sonra kesilirler.
İkinci yöntem daha büyük beton parçaları için kullanılır ve “sonradan germe” (posttensioning) olarak adlandırılır. İsminden de anlaşılacağı gibi, betona sıkıştırma gerilimi uygulanması beton dökülüp sertleştikten sonra yapılır. Beton dökme sırasında gerilecek parçalar içinde kanallar ve bağlantı yerleri (anchorage) oluşturulur. Beton yeterince sertleşip dayanıklı hale gelince. bu kanallardan geçirilen germe kirişleri gerilerek bağlantı yerlerine sabitlenir.
Mevcut hatlarda kısmen veya tamamen yenilenmesi gereken üst yapılı köprülerin yenileme yöntemleri
Küçük parçalar halinde kaldırılıp yerleştirme
• Tamamını tek parça kaldırarak yerleştirme
• Yatay rulmanlarla yerleştirme
• Yatay kaydırarak yerleştirme
• Mevcut yapının etrafına sararak
• Suya indirme
• Lancaster’deki Lune Viyadüğü’ndeki gibi özel yöntemler
Kemerli bir yapının kararlılığının ve sağlamlığının ön koşulu nedir?
Destek ve temellerin sağlam olması
