Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Raylı Sistemler > 5. Yol > Flashcards

5. Yol Flashcards

1
Q

Rayın tarihsel glişimini kısaca anlatınız

A
  1. yy vagon katarları için ilk raylar serildi. Yassı taş ve tomruklardandı.
    Önce tomruk üstü dövme demir levhalar. Sonra dökme demir levhalar sonra kenar rayları. Sonunda çıkıntılı demir tekerlek kullanıldı.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

İlk gelişmiş ray formları neydi?

A

Danabaşı veya dumbıl (çift mantar) 2.Dünya savaşına kadar kullanıldı.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Rayları taşıyan blok taş traverslerin sorunları neydi?

A

Çok kaba ve hantal

Ağır ve sabit aralıklarla ray üzerine oturtmak zor.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Taş travers yerine ne kondu?

A

Tomruk travers

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Tomruk traversin faydası

A

Ekonomik ve kullanışlı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Yeni üretilen traverslerin malzemesi nedir?

A

Beton ya da çelik ama hala tomruk var

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Balastın çıkış sebebi nedir?

A

Yumuşak ahşap malzemeyi korumak için

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Ahşaba emdirilen krezot ne?

A

Kömür katran tabanlı bir malzeme. Traverse emdiriliyor, koruyucu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Ray arası mesafesi nedir?

A

1432mm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Demiryolu yatağı nasıl bir toprağa yaparsın

A

Üzerinden organik katmanı alınmış doğal toprak ya da dolgu toprağa (subgrade, altkatman)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Demiryolu yatağı nedir?

A

Balast ve balast altı katmanlardan oluşur.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Demiryolu yatağının görevi nedir?

A

Yolu üzerinde tutar
Traverslerin altına erişen suyu süzer
Rayların üzerine gelen yükü alt-katmanın dayanabileceği şekilde yayar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

İlk balastlarda kül, yumuşak beyaz taş veya balçık (gibi zararlı malzemeler) kullandıktan sonra ne kullanılmaya başlandı?

A

elenmiş çakıl, kırılmış çakıl, kireçtaşı veya magma taşı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Günümüz traverslerinin altındaki balast kalınlığı neye göre tespit edilir?

A

Hattan gidecek trenlerin

hızı, dingil başına maksimum yük ve yıllık brüt taşınan yük ile belirlenir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

En düşük balast derinliği nedir

A

150mm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Büyük yük için en düşük balast derinliği

A

280mm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

UK balast derinliklerini söyler misin?

A 
Hat hızı          Tonaj         Derinlik
 km/h            ton/yıl            mm
=7milyon    280
                      15milyon  280
                      <130            sınırsız       150
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Balast nereye kadar olmalı?

A

Yolun yatay ve uzunlamasına sağlamlık ve kararlılığını sağlamak için, özellikle kaynaklı
sürekli ray kullanıldığında, traversler arasındaki balastın traverslerin üst kısımlarına kadar
doldurulması ve travers uçlarında da iyi bir “omuz” yapması çok önemlidir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Balast parça çap aralığı nedir?

A

28mm-50mm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Balast taşının şekli nasıl olmalı?

A

Dinamik yüklemeler altında yatay ve uzunlamasına hareketlere karşı kilitlenip direnç göstermesi için köşeli ve pürüzlü olmalı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Çok iri taş olursa balastta ne olur?

A

Temas noktası sayısı azalır ve yük iyi yayılmaz.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Balastta 28mm’den küçük taş olursa ne olur?

A

Tıkanma olur, su akıp gidemez

23
Q

Balastı sıkıştırma işine ne denir?

A

Buraj

24
Q

Balast kalitesi neden düşer?

A

Demiryolu trafiği ve buraj yüzünden

25
Q

Islanmaya en dayanıklı ve dayanıksız balast taşı malzemeleri?

A

Kireçtaşı en az dayanan

Granit en çok dayanan

26
Q

Travers nedir?

A

Rayları birbirine bağlayan tomruklardır

27
Q

Traversin birincil işlevleri nelerdir?

A

Teker yükünü balasta ileterek yaymak.
• Raylar arası mesafe ve eğimi korumak.
• Yatay ve uzunlamasına kuvvetleri iletmek.
• Elektriksel olarak rayların yalıtımını sağlamak.
• Ray oturağı ve bağlayıcılar için bir taban oluşturmak.

28
Q

Traversin ikincil işlevleri nelerdir?

A

Tekerleri ve/veya kriko tabanını desteklemek (raydan çıkma durumunda)
• Geçici yollarda çapraz bağlantı ve taşıma elemanı olarak kullanılır
• Sinyalizasyon ve güvenlik araç gerecini ve makas motor ve mekanizmasını
desteklemek.
• İletken rayları, elektrik bağlantılarını ve besleme kablolarını taşımak.
• Balast olmayan köprü geçişlerinde gürültü ve titreşimi azaltmak.

29
Q

Sınırlı ömürleri olmasına rağmen ahşap traversler neden hala kullanılmaktadır?

A

Dayanıklıdırlar
Hafiftirler
Standart dışı durumlarda kolay uyarlanabilirler
Elektrik yalıtımı avantajı var

30
Q

Travers olacak ahşaba basınç altında hangi koruyucu emdirilir?

A

Sıcak krezot ama artık daha az zararlı malzemeler kullanıyorlar

31
Q

Yüzey demiryollarında hangi, yeraltında hangi tür ağaç kullanılır

A

Yüzeyde yumuşak

Yeraltında sert

32
Q

Yeraltı ve yer üstü ahşap traverslerin ömürleri?

A

Yera ltında koruyucu olmasa bile 50+ yıl

Yer üstünden koruyucu ile 15-25 yıl

33
Q

Öngerilmeli beton travers ne zaman geliştirldi

A
  1. dünya savaşı sırasında
34
Q

Öngerilmeli beton traversin avantajı ne?

A

betonun hem yük altında hem de boşta
iken sürekli olarak baskı gerilmesi altında olması
nemin içine girip çelik
malzemede korozyon oluşmasına imkan veren gerilme çatlamaları oluşmaz

35
Q

Beton traversin olumsuz yanı

A

Ahşaba göre ağır olması. Zarar görmüş tek bir travers elle değişemez.

36
Q

İkiz blok travers ne?

A

Çelik bağlantıyla birleştirilmiş 2 takviyeli beton blok

Balastsız yol için kullanılıyor

37
Q

Çelik travers avantaj dezavantajları

A

Korozyon
baast sıkma
Gene de hafif. Özellikle az yük ya da depoda iyi

38
Q

Ray bağlayıcılarını grupla

A

Elastik ray kaması
Civata ve somunla traverse tutturulan yaylı kıskaç
Traversin üzerine yerleştirilen omuz yaylı kıskacı

39
Q

Ne zaman kontraray kullanılır

A

200 metreden düşük çaplı kurplarda

40
Q

Ne zaman iç dış ray değişimi yapılmadan önce taşlama ile profil düzeltme gerekir?

A

Raydaki trafik hızı 120km/h aşacaksa

41
Q

Raydaki kaynak teknikleri

A

Metal ark kaynağı
Elektro dolgu kaynağı
Flaş alın kaynağı

42
Q

Sürekli kaynaklı uzun ray için hangi yöntem?

A

Atölyede flaş alın kaynağı

43
Q

Flaş alın kaynağı nasıldır?

A

Alçak bir gerilim altında bu raylara elektrik enerjisi
verilerek bırakılan aralıkta ark oluşması sağlanır. Bu sırada eklenecek raylar temas ettirilir.
Arkın başlangıcında alın yüzeyindeki düzensizlikler ısınıp ergiyerek tüm alın yüzeyinde
sıcaklığın yükselmesine neden olur. Tüm yüzey sıcaklığı ergime noktasına yaklaşınca, iki alın
birbirine bastırılarak kaynak yapılır. Aradaki fazlalık ergimiş metal kaynak bölgesi dışına
çıkmaya zorlanır.

44
Q

Flaş alın kaynağı aşamaları?

A

Atölyede yapılan flaş alın kaynağının yakma, ön ısıtma, flaş oluşma, bastırma ve kaynak
sonrası işlem aşamaları vardır.

45
Q

Sürekli kaynaklı rayı yol üzerinde nasıl yaparız?

A

Uzun kaynatılmış raylar kullanılacakları yere ulaştırıldığında, sürekli kaynaklı ray elde etmek
için termit veya alümino-termit kaynağı kullanılarak tekrar eklenir.

46
Q

Termit kaynağını anlat

A

Bu yöntemde kaynatılacak raylar yola yerleştirilir, ve aralarında 22–26 mm boşluk olacak
şekilde taban levhalarına (selelerine) tutturulur ve hizalanır. Ek yeri dışına ateşe dayanıklı bir
kalıp oturtulur. Kalıbın üstündeki termit ateşlenir. Bu kısımda toz halinde bulunan malzeme,
reaksiyon sonucu kaynatılan rayların kimyasına ve metalürjik özelliklerine uygun bir dolgu
maddesiyle kaynağı oluşturur. Metalin cüruf kısmı ray hizasının üstünde kalır. Kaynak
soğuduktan sonra çapaklar alınır ve ray mantarı pürüzsüz olacak şekilde taşlanır.

47
Q

Uzun raylarda soğuk sıcak genleşmesi çok olur. Bunun etkileri nasıl berteraf edilir

A

Bu sorunları azaltmak içi sürekli kaynaklı raylar yerleştirilmeleri sırasında yapay olarak
gerdirilir ve o gerilme ile yere sabitlenir. İdeal olanı, rayı maruz kalacağı en yüksek ve en
düşük sıcaklıkların ortalamasındaki uzunluğuna getirmektir. Birleşik Krallık’ta bu sıcaklık
genellikle 27°C olarak kabul edilir. Rayın yapay olarak uzatılması ısıtılarak veya daha yaygın
şekliyle gergi ile gerilerek yapılır.

48
Q

Makas tiplerini söyle

A

Çatma Göbek
Kısmi Kaynaklı
Dökme göbek

49
Q

Çatma göbek makas nasıldır?

A

“Çatma göbek” makas standart raydan yapılır ve geleneksel olarak onlarca yıldır
demiryollarında kullanılmaktadırlar. Bu makasta dört bileşen, dil rayı, yaslanma rayı ve iki
kanat rayı kesilir, şekillendirilir, gerekli delikleri delinir ve cıvata ile birbirine bağlanarak
makas takımı oluşturulur.

50
Q

Kısmi kaynaklı makas nasıldır?

A

“Kısmî kaynaklı” makaslar çatma göbekteki dört parçadan oluşur ve genellikle standart
raydan yapılır. Buradaki yapı ısıl yüklemeleri kaldırabilecek dayanıklılıktadır ve sürekli
kaynaklı raya kaynaklanabilir. Bu durumda sadece boden kanalı aralığında tekerin raya
vurması söz konusu olacaktır. En azından teoride, bu durum çatma veya dökme göbeklere
göre avantajlı olacaktır.

51
Q

Dökme göbek makas?

A

Bu uygulamada göbek tek parça olarak üretilir. Ergimiş özel alaşım çelik hazırlanan kalıba
dökülür. Uzun ömürlü olması ve aşınmaya karşı dayanıklılığı nedeniyle pek çok raylı sistem
bunu tercih etmektedir.

52
Q

Beton kaplamalı yol nedir?

A

Beton kaplamalı yol (PACT—Paved Concrete Track) sürekli demir takviyeli ve özel bir
araçla kesintisiz olarak dökülmüş beton yoldur. Bu araç hassas olarak konumlandırılmış,
yolun çizgisini ve kalınlığını önceden belirlenen değerlerde tutmaya yarayan iki kılavuz
arasını beton kaplar. Bu kılavuz raylar sıklıkla yola döşenecek sürekli kaynaklı raylar
olmaktadır.

53
Q

Gömülü Beton Travers yol nedir?

A

PACT’ın daha ucuz bir alternatifi olarak, öngerilmeli veya takviyeli beton traversler veya özel
amaçla yapılmış takozlar raylarla birlikte hassas bir şekilde konumlandırılır ve aralarına ve
etraflarına beton dökülür. Bu durumda, traversler üzerinde betonun girebilmesi için delikler
oluşturulur veya önceden hazırlanan bloklarda demir filizleri bırakılır. Böylece beton ve
betona gömülmüş travers veya takozların birlikte hareketi sağlanır.

54
Q

Yüzer bloklu yol nedir?

A

Gürültü ve titreşimin azaltılmasının hayati önem taşıdığı yerlerde yüzer bloklu yol
değerlendirmeye alınabilir. Böyle bir çözümün çok pahalı olduğunu, çok yer gerektirdiğini, ve
sadece konser salonu, tiyatro, ibadethane veya benzer binaların yakınlarında yüksek
maliyetinin haklı çıkarılabileceği vurgulanmalıdır

Raylı Sistemler (12 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions