7. Aristoteles: leven en werk

Question 1

Syllogisme

Answer 1

Redenering waarbij sommige dingen gegeven zijn en iets anders dan wat gegeven is noodzakelijkerwijs volgt uit het feit dat zij waar.

Question 2

Peripatetici

Answer 2

Volgelingen van filosofische school (Peripatos of Lyceum) van Aristoteles

Question 3

Propositie

Answer 3

bewerende uitspraak (a,b of c)

Question 4

Termen

Answer 4

onderwerp of subject (bijv. alle mensen, Socrates)

Question 5

Predicaat

Answer 5

wat van het onderwerp gezegd wordt

Question 6

Premissen

Answer 6

de dingen die gegeven zijn (a en b) kunnen pas een conclusie opleveren als ze een term gemeenschappelijk hebben (middenterm, mens)

Question 7

Conclusie

Answer 7

propositie c, dat wat noodzakelijk volgt als premissen a en b waar zijn.

Question 8

Middenterm

Answer 8

geeft het waarom van een conclusie. Wetenschappelijke activiteit bestaat doorgaans uit zoeken middenterm (en dus het waarom) bij een gegeven conclusie

Question 9

Termenlogica/predicatenlogica

Answer 9

relatie tussen termen (subjecten en predicaten)

Question 10

Formalisering van de logica

Answer 10

geldigheid van alle typen syllogismen, werkt met letters om inhoud van propositie te abstraheren.

Question 11

Analytica Priora

Answer 11

Boek Aristoteles, theorie syllogisme. Gaat niet om inhoud maar om geldigheid van bepaalde redenering. Filosofie heeft object, logica niet.

Question 12

Kritiek op theorie syllogisme

Answer 12

1. Aristotelische logica niet compleet, voorziet maar in 1 soort relatie tussen 2 termen van propositie
2. Termenlogica is niet compleet, propositielogica nodig voor bijv. ‘het regent’.

Question 13

Endoxa

Answer 13

• meningen
• algemeen geaccepteerde opvattingen
• opvattingen van een meerderheid of experts
• door Aristoteles als gezaghebbend beschouwd mits toets filosofische kritiek doorstaan.

Question 14

Dialectiek

Answer 14

Redeneren vanuit niet noodzakelijk ware, maar wel in beginsel acceptabele of geaccepteerde uitgangspunten

Question 15

Dialectische methode

Answer 15

Kritisch beoordelen en schiften van endoxa. Instrument om vanuit wat eerst een plausibele mening is, uit te komen bij wat werkelijk waar is.

Question 16

Ethica Nicomachea, Physica

Answer 16

Boeken Aristoteles over dialectische methode

Question 17

3 groepen geschriften Aristoteles

Answer 17

1. exoterische geschriften: breed publiek, literaire stijl, alleen citaten bij andere antieke auteurs overgebleven.
2. Hypomnematische geschriften: opgetekende resultaten van empirisch onderzoek, inbreng lln en medewerkers.
3. esoterische geschriften: corpus aristotelicum, vrij technische filosofische verhandelingen. Uitgegeven door
   Andronicus

Question 18

Andronicus van Rhodos

Answer 18

Corpus aristotelicum, schoolschriften, esoterische werken van Aristoteles opnieuw uitgegeven in 1e eeuw v.Chr.

Question 19

Episteme

Answer 19

kennis, wetenschap. In tijd Aristoteles omvat filosofie alle vormen van weten met een eigen object

Question 20

Onderdelen van de filosofie/het weten volgens Aristoteles

Answer 20

1. Theorie: beschouwing en kennis vd waarheid
   - mathematica, fysica, eerste filosofie
2. Praxis: bepaalde vorm van handelen
   - ethica, oeconomica, politica
3. Poiesis: beoogt iets te maken
   - kunst, techniek

Question 21

Werner Jaeger

Answer 21

ontwikkelingshypothese dat Aristoteles zich zou hebben ontwikkeld van platonist tot puur antimetafysisch empiricus, begin 20ste eeuw.

Question 22

Logica volgens Aristoteles

Answer 22

• dienende rol voor filosofie
• kennis van de manieren om kennis te verwerven en te presenteren
• meer een methode dan een wetenschap
• geen inhoud maar vorm

Question 23

Retorica volgens Aristoteles

Answer 23

• leert overtuigend spreken over alle onderwerpen

- geen inhoud maar vorm

Question 24

Aristoteles’ filosofische methode

Answer 24

Begint bij de verschijnselen (Phainonema):

1. waarnemingsgegevens (biologie)
2. endoxa: (fysica en ethiek) dmv dialectische methode aan een kritisch onderzoek onderwerpen.