5: Uyarılabilir Doku: Kas

Question 1

Kas hc’de kasılma için gerekli yapısal elemanlar nelerdir?

Answer 1

1) Kontraktil protein: MYOZİN II

2) Sitoskelatal protein: AKTİN

Question 2

İskelet kasında kasılma elemanlarını birarada tutan proteinler hangileridir?

Answer 2

Troponin I, T, C

Tropomyozin

Question 3

İskelet kasında çapraz-çizgi görüntüleri nasıl adlandırılır?

Answer 3

1) Açık renkli–ince flaman–I bandı–Z çizgisi–AKTİN, TROPOMİYOZİN, TROPONİN
2) Koyu renkli–kalın flaman–A bandı–H bandı–yalancı H bandı–M çizgisi–MYOZİN
- -yalancı H bandı, myozin moleküllerinin sarkomerin ortasından 2 yöne simetrik dizilmesiyle oluşur
- -M çizgisi, myozin moleküllerinin kutuplarının ters dönmesiyle oluşur

Question 4

Sarkomer nedir?

Answer 4

İki Z çizgisi arasındaki alana sarkomer denir.

Z çizgileri ince flamanların çapa atmasına izin verir.

Question 5

Kastaki myozin II’nin yapısı nasıldır?

Answer 5

1) Uzun bir kuyruk
2) 2 globuler baş
- -aktinle bağlanan bölge
- -ATP’yi hidrolize eden katalitik bölge

Question 6

İnce falamanların yapıları nasıldır?

Answer 6

İki aktin zincirinden yapılmış polimerlerdir.
Tropomiyozin 2 aktin zinciri arasına yerleşmiş uzun flamanlardır.
Troponin tropomiyozin molekülleri boyunca bulunan belli aralıklarla yerleşmiş küçük globüler yapılardır.
Her ince flaman 300-400 aktin ve 40-60 tropomiyozin içerir.

Question 7

Troponinlerin işlevleri nedir?

Answer 7

Troponin T–troponini tropomiyozine bağlar
Troponin I–myozinin aktinle etkileşimini inhibe eder
Troponin C–Ca için bağlanma bölgesidir.

Question 8

Aktinin nedir?

Answer 8

Aktinin, aktini Z çizgilerine bağlar.

Question 9

Tinin nedir?

Answer 9

Bilinen en büyük protiendir.
Z çizgilerini M çizgilerine bağlar, sarkomer için iskelet vazifesi görür.
Kasın esnekliğini sağlayan 2 tip katlanmış bölge içerir.

Question 10

Desmin nedir?

Answer 10

Desmin, plazma zarında Z çizgilerine bağlanarak Z çizgilerinin yapısına katılır.

Question 11

Sarkotübüler sistem nelerden oluşur?

Answer 11

T sistemi (sarkolemmanın devamı) ve
Sarkoplazmik retikulum

Question 12

Triad nedir?

Answer 12

Kas lifi sarkolemmasının uzantısı olan transvers tübüllerin T sistemi tek kas lifleri tarafından delinen bir ızgara oluşturur.
Sarkoplazmik retikulum A ve I bantları arasındaki kavşakta terminal sisternaya genişler.
T sisteminin her 2 yanındaki sarkoplazmik retikulumun sisternalarıyla yaptığı sistem TRİAD’dır.

Question 13

Distrofin-glikoprotein kompleksi nedir?

Answer 13

Bu kompleks, fibriller için iskelet oluşturarak kasa destek sağlar ve lifleri hc dışı ortama bağlar.
Distrofin, sintrofin, α ve β-distroglikan, merozin, α,β,γ,δ sarkoglikan yapılarını içerir. (bkz şekil 5-4, sf 97)

Question 14

İskelet kasında elektriksel özellikler nasıldır?

Answer 14

1) Istırahat zar potansiyeli -90mV’dur.
2) AP 2-4 ms sürer, 5m/s hızla iletilir.
3) Mutlak refrakter dn:1-3 ms dir.
4) Depolarizasyon hc’ye Na girişiyle, repolarizasyon hc’den K çıkışıyla olur.
5) Kas lifi zarının depolarizasyonu motor son plakta başlar, AP kas lifi boyunca yayılır ve kasılma yanıtı oluşur.

Question 15

Kas sarsısı nedir?

Answer 15

Tek bir AP ile gevşemenin takip ettiği kasılmadır.

1) Sarsı, zar depolarizasyonunun başlamasından 2 ms sonra repol bitmeden başlar.
2) İnce, hızlı ve kesin hrk’ten sorumlu hızlı kaslarda 6.5 ms sürer
3) Güçlü, büyük ve devamlı hrk’e katılan yavaş kaslarda 100 ms’ye uzayabilir.

Question 16

Kasılmada asıl ne olur?

Answer 16

İnce flamanlar kalınların üzerinde kayar:
1. Miyozin başları aktine sıkıca yapışır,
2. başlar myozinin geri kalan kısmı üzerine bükülür,
3.daha sonra ayrılır.
Bu ‘güç darbesi’ ATP’nin aynı anda hidrolizine bağlıdır.
Kasılma olunca Z çizgileri birbirine yaklaşır.

Question 17

İskelet kasında kasılma basamaklarını anlatınız.

Answer 17

1) Motor nöron deşarjı
2) Motor son plaktan Ach salınımı
3) Son plak zarında Na ve K geçirgenliğinde artma
4) Son plak potansiyelinin oluşması
5) Kas liflerinde AP’nin oluşması
6) Depol’nun T tübülleri boyunca yayılması
7) Ca’un sarkoplazmik retikulumun terminal sisternalarından salınması ve ince ve kalın flamanlara difüzyonu
8) Ca’un troponin C’ye bağlanarak aktin üzerindeki miyozin bağlanma noktaların açması
9) Aktin ve myozin arasında çapraz köprülerin kurulması ve ince flamanların kalınlar üzerinde kayarak hrk oluşturması

Question 18

İskelet kasında gevşeme basamaklarını anlatınız.

Answer 18

1) Ca’un sarkoplazmik retikuluma geri pompalanması
2) Troponinden Ca salınması
3) Aktinle miyozin arasındaki etkileşimin durması

Question 19

Güç darbesini basamaklandırınız?

Answer 19

1) Istırahatte troponin I, aktin ve miyozine bağlıdır, myozin başı ADP içerir.
2) AP’ni takiben sitoplazmik Ca artar ve Ca troponin C’ye bağlanır.–>trponin I’nın aktinle ilişkisi azalır ve aktin myozin bağlanabilir hale gelir.
3) ADP’nin serbest kalması myozinin çapraz köprü oluşumunda güç darbesini sağlar.
4) ATP hızla myozin üzerindeki serbest bölgeye bağlanır ve myozin başının aktinden ayrılmasını sağlar.
5) ATP hidrolize olur, fosfat ayrılır, myozin başı eski haline döner.
Her kalın flaman 500 kadar myozin başı içerir ve bu baş döngüsü bir kasılma sırasında saniyede 5 kez yinelenir.

Question 20

Güç darbesinin etkisi nedir?

Answer 20

Her güç darbesi sarkomeri 10 nm kısaltır.

Question 21

İskelet kası depolarize olduğunda sarkoplazmik ret nasıl aktiflenir?

Answer 21

Dihidropiridin reseptörleri (DHPR) aracılığıyla.

DHPR, T tübül zarında bulunan voltaj kapılı Ca kanallarıdır.

Question 22

Sarkoplazmik retikulumdaki Ca’un hc içine akışı nasıl gerçekleşir?

Answer 22

Riyanodin Reseptörleri (RyR) aracılığıyla.

RyR, kimyasal kapılı Ca kanalıdır.

Question 23

SERCA (sarkoplazmik yada endoplazmik retikulum Ca ATPaz) pompası nedir?

Answer 23

Ca’un sitozolden terminal sisternalara taşınması ATP hidroliziyle sağlarak Ca azaltılır.

Question 24

Kasın kasılması ve gevşemesinde ATP’nin rolü nedir?

Answer 24

Myozin başında –Kasılma

SERCA yoluyla –Gevşemede rol oynar.

Question 25

Ca’un retikuluma taşınması baskılanırsa ne olur?

Answer 25

Ek AP olmasa bile kas gevşeyemez ve kalıcı kasılma-kontraktür olur

Question 26

İzometrik kasılma nedir?

Answer 26

Kasın boyunda değişiklik olmadan kas kasılmasıdır.

İş ortaya çıkmaz.

Question 27

İzotonik kasılma nedir?

Answer 27

Sabit yüke karşı kas boyunun kısalmasıdır.

İş üretilir.

Question 28

Kasılmaların sumasyonunu nedir?

Answer 28

Kasılma mekanizmasında refrakter periyod olmadığından gevşemeden önce tekrarlanan uyarılarla yanıt öncedn oluşan kasılmaya eklenir.
Buna kasılmaların sumasyonu denir.

Question 29

Tetanik kasılma (tetanus) nedir?

Answer 29

Artan hızlı uyarılarla, gevşeme olmadan kasılma uyarılrsa tetanus olur.
Tam olmayan gevşemeler varsa tam olmayan tetanus
Hiç gevşeme görülmezse tam tetanus denir.

Question 30

Kas uzunluğu, tansiyonu ve kasılma hızı arasındaki ilişki nasıldır?

Answer 30

Kas lifi izometrik kasıldığında oluşan tansiyon, aktin ve myozin molekülleri arasındaki çapraz bağlarının sayısıyla orantılıdır.
Kas gerildiği zaman aktinle miyozin arasındaki örtüşme azalır ve çapraz bağların sayısı azalır.
Kas istırahat önemli derece kısa olduğunda ince flamanların kayabileceği mesafe azalır.
Kas kasılmasının vektörel hızı kas üzerindeki yük ile ters orantılıdır.
Belli bir yükte ıstırahat uzunluğunda hız maksimal iken kas kısaldığı veya kısaldığı zaman kasılma hızı azalır.

Question 31

İskelet kası liflerini sınıflandırınız.

Answer 31

Tip I: yavaş-oksidatif (SO)
Tip IIA: hızlı-oksidatif-glikolitik (FOG)
Tip IIB: hızlı-glikolitik (FG)

Question 32

İskelet kasında kasılma için gerekli enerji kaynakları nelerdir?

Answer 32

1) Kreatin fosfat (enerjiyi kısa sürede sağlar)
2) Lipidler, serbest yağ asitleri (ıstırahat ve hafif egzersizde)
3) Aerobik glikoliz (O2 varlığında, egzersizde)
4) Anaerobik glikoliz (O2 yokluğunda, egzersizde)

Question 33

Oksijen borcu nedir?

Answer 33

Kas aktivitesi çok fazla olduğunda enerji depolarının aerobik olarak yeniden sentezi kullanılan miktarı karşılayamaz. Kreatin fosfat ve anaerobik glikoliz devreye girer.
Egzersiz bitince fazla laktatı uzaklaştırmak, ATP, kreatin fosfat depolarını yeniden doldurmak ve myoglobinden serbest bırakılan O2’yi geri vermek için fazladan O2 tüketilir.
Tüketilen fazla O2 miktarı egzersizde enerji depolarının aerobik sentez kapasitesini aşan enerji gereksinimiyle=oksijen borcuyla doğru orantılıdır.

Question 34

Rigor nedir, neden oluşur?

Answer 34

Kas lifleri, ATP ve keratin fosfattan tamamen yoksun kaldığında olur.
Myozin başlarının ~tamamı sabit ve dirençli şekilde aktine bağlıdır.

Question 35

Kasta ne tipte ısılar üretilir?

Answer 35

Istirahat ısısı = ıstırahatte açığa çıkan ısı –bazal met süreçleri gösterir.
Başlangıç ısısı = aktivasyon ısısı + kısalma ısısı
Toparlanma ısısı= kasın kısalma öncesi düzeyine geri dönmesini sağlayan metabolik olaylarda açığa çıkan ısıdır.
Gevşeme ısısı: izotonik kasılmış bir kas kasılmadan önceki boyutuna getirilirse toparlanma ısısına ek bir ısı üretilir. Kasa yaptırılan dış işi gösterir.

Question 36

Bir iskelet kasına ait sinir desteği tahrip olursa ne olur?

Answer 36

Kas atrofiye uğrar.
Kas anaormal uyarılabilir hale gelir: denevasyon aşırı duyarlılığı = fibrilasyon=ince, düzensiz, gözle görülmeyen kasılmalar
(Fasikulasyon=spinal motor nöronların patolojik deşarjı nedeniyle kas liflerinde sıçrayıcı gözle görülür kasılmalar)

Question 37

Motor ünite nedir?

Answer 37

Herbir motor nöron ve innerve ettiği kas lifleridir.
İnce hrkle (el kasları, göz hrk kasları) ilgili motor ünite çok az kas lifini innerve eder (3-6)
Bacak kaslarında her motor ünitede 600 lifi bulabilir.

Question 38

İnnerve ettikleri kas lifinin tipine ve sarsı sürelerine göre motor üniteleri sınıflandırınız.

Answer 38

Yavaş (S) –> küçük üniteler
Hızlı, yorgunluğa dirençli (FR)
Hızlı, yorulabilir (FF) –> büyük üniteler

Question 39

Boyut ilkesi nedir?

Answer 39

Kasılma sırasında motor ünitelerin güçlenmesinin genel bir şemayı takip etmesidir.
İlk önce kontrollü kasılma için yavaş S üniteleri,
sonra FR, en son da çaba gerektiren işlerde FF üniteleri devreye girer.
Ayakra durma –>S lifleri ilk devreye girer.
Yürümeye başlama –> FR
Koşu, zıplama –> FF

Question 40

İskelet kaslarının gücü ne kadardır?

Answer 40

Kesit alanının her 1 cm2 için 3-4kg’dir.

Yetişkinde vücuttaki tüm kasların üretebileceği toplam gerim ~22,000 kg’dır.

Question 41

Kalp kasının özellikleri nelerdir?

Answer 41

1) Çizgilidir, Z çizgileri vardır.
2) ÇOk sayıda uzun mitokondri içerir.
3) Kas lifleri dallanmış ve birbirlerine kenetlenmiştir.
4) Z çizgileri hizasında interkale diskler vardır. Hc-hc yapışmasını sağlayarak kasılmalar birbirine aktarılır.
5) Geçit bölgeleri vardır, bunlar uyarının yayılması için düşük dirençli köprüler oluşturur.
6) T sistemi Z çizgilerindedir (isk kasında A-I kavşağında)

Question 42

Kalp kasında elektriksel özellikler nasıldır?

Answer 42

1) Istırahat zar potansiyeli -80mV’dur.
2) Depolarizasyon 2 ms sürer,
3) Plato evresi ve repolarizasyon 200ms sürer.
Kasılmanın yarısı gerçekleşene kadar repol tamamlanmaz.
I) Hc dışı K miktarı ıstırahat zar pot’ni etkiler
II) Hc dışı Na miktarı AP’nin büyüklüğünü etkiler.

Question 43

Kalp kasındaki AP’nin safhalarını anlatınız.

Answer 43

Faz 0 –> Depolarizasyon–voltaj kapılı Na açılır.
Faz 1 –> Başlangıç hızlı repolarizasyon–Na kapanır ve K açılır.
Faz 2 –> Plato fazı–yavaş-uzun-voltaj kapılı Ca açılır.
Faz 3 –> Geç hızlı repolarizasyon-Ca kapalı
Faz 4 –> Bazal düzey

Question 44

Kalp kasının kasılma yanıtı ile AP’nin zamanlası nasıldır?

Answer 44

Kalp kasının kasılma yanıtı depolarizasyonun başlamasından hemen sonra başlar ve AP’den 1,5 kat uzun sürer.

Question 45

Kalp kasında uyarılma-kasılma eşleşmesindeki rolü nasıldır?

Answer 45

DHPR res aracılığıyla Ca hc içine girer.

RyR res aracılığıyla sarkoplazmik ret’dan Ca salınımı tetiklenir.

Question 46

Kalp kasında mutlak refrakter dn ne zamandır?

Answer 46

Faz 0-2 ve faz 3’ün yarısında (-50 mV’a gelene kadar)

Question 47

Kalp kasının boyu ile tansiyonu arasındaki ilişki nasıldır?

Answer 47

Kalp kası liflerinin başlangıç uzunluğu kalbin diyastol evresindeki dolma derecesiyle belirlenir ve
ventrikülde gelişen basınç dolma safhasının sonundaki ventrikül hacmiyle orantılıdır =
KALBİN STARLING YASASI
Gelişen tansiyon maksimuma ulaşıncaya kadar diyastolik hacimdeki artışla birlikte artar,
sonra azalma gösterir.

Question 48

Kateşolaminlerin kalp kasına etkileri nasıldır?

Answer 48

β1-adrenerjik reseptörler ve cAMP aracılığıyla kas uzunluğunda dğşk olmaksızın kasılma gücünü artırırlar.

1) cAMP –> protein kinaz A –>Ca kanalları fosforile olur –> Ca kanalları uzun süre açık kalır.
2) cAMP –> Ca’un sarkoplazmik ret’a aktif taşınmasını arttırır –>gevşeme hızlanır-sistol kısalır
- -> yeterli diyastolik dolma olur –> kalp hızı artar.

Question 49

Kalp kasında kasılma için gerekli enerji kaynakları nelerdir?

Answer 49

1) Yoğun kan desteği
2) Mitokondri
3) Myoglobin
Bazal koşullarda kalpte kalori ihtiyacının:
%35i kh’dan, %5’i ketonlardan, %60’ı yağlardan sağlanır.

Question 50

Düz kasın özellikleri nelerdir?

Answer 50

1) Çizgileri yoktur
2) Aktin ve myozin II içerir
3) Yoğun cisimcikler vardır, bunlar aktine aktinin’le bağlanır.
4) Tropomiyozin vardır
5) Troponin YOKTUR.
6) Z çizgisi YOKTUR.
7) Sarkoplazmik retikulumu az gelişmiştir.
8) Mitokondrisi azdır, glikolize bağımlıdır.

Question 51

Düz kas tipleri nelerdir?

Answer 51

1) Visseral (tek üniteli) düz kas
- içi boş organların duvarında: ince barsak, uterus, üreter vb
- çok sayıda düşük dirençli köprüler içerir–> sinsityal işlev
- az hc’de en passant sonlanmalar vardır.
2) Çok üniteli düz kas
- gözün irisi gibi ince dereceli kasılmaların görüldüğü organlarda
- az yada hiç düşük dirençli köprüler –>bireysel: kasılma geniş alana yayılmaz
- kasılmalar kesintili, ince, yeri belirlenebilir
- istemsiz kontrol
- her birinde en passant sonlanmalar vardır.

Question 52

Tek hc’li düz kasta elektriksel özellikler nasıldır?

Answer 52

1) Bağımsız, sürekli kasılmalar–Tonus
sinirsel uyarı olmadan da kas aktivite gösterir.
2) Sessiz evrelerde -20 ila -65 mV değere sahip
3) K, Na, Ca ve Na-K ATPaz elektrilksel aktivitede görevli
4) Uyarılma-kasılma eşleşmesi süresi 500 ms

Question 53

Tek hc’li düz kasta Ca artışı nasıl gerçekleşir?

Answer 53

1) Voltaj ve kimyasal kapılı kanallarda hc’ye Ca girişi
2) RyR aracılığıyla hc’deki depolardan dışarı çıkışı
3) İnozitol trifosfat reseptörleri yoluyla hc’deki depolardan dışarı çıkışı

Question 54

Düz kasın kasılma ve gevşemesindei olaylar zinciri nelerdir?

Answer 54

1) Ach’in muskarinik reseptörlere bağlanması
2) Hc içine Ca akışında artma
3) Kalmoduline bağımlı myozin hafif zincir kinazın aktifleşmesi
4) Myozinin fosforilasyonu
5) Miyozin ATPaz etkinliğinde artış ve miyozinin aktine bağlanması
6) Kasılma
7) Miyozinin, miyozin hafif zincir fosfatazla defosforilasyonu
8) Gevşeme veya mandal mekanizması ve diğer mekanizmalara bağlı devamlı kasılma

Question 55

Çok hc’li düz kasta norepinefrinin etkisi nedir?

Answer 55

Norepinefrin kasta kalma eğilimi gösterir ve tek bir uyarıdan sonra kasta tek bir AP yerine yinelenen ateşlemeler mg –> tek bir sarsı yerine düzensiz tetanus mg.

Question 56

Düz kasın gevşemesinde hangi hc’sel mekanizmalar vardır?

Answer 56

Endotel kaynaklı gevşeme faktörü (EDRF) =NO –>
Endotelden serbestlenir.
NO –> guanilat siklaz aktiflenir –> cGMP üretilir –> Ca ya da fosfatazları etkileyerek –> cGMP-özgün protein kinaz aktiflenir –> kas gevşer

Question 57

Düz kasta kuvvet oluşumu nasıldır?

Answer 57

Düz kas iskelet kası gibi kuvvet oluşturabilir ancak yavaştır.
Tek hc’li düz kas gerilecek olursa tansiyonu artar, bu uzunlukta tutulursa gşderek tansiyonu azalır.
PLASTİSİTE özelliği.