4. Wczesne średniowiecze Flashcards

1
Q

kto obalił ostatniego cesarza imperium zachodniorzymskiego i potem rządził

A

Odoaker - wódz germański

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

następca Odoakra (bili się) - kto i jakie plemię i co on

A

Teodoryk Wielki - Ostrogoci

miał umowę z cesarzem wschodniorzymskim że podbije zachód w jego imieniu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

co tworzą Frankowie

A

Państwo Kościelne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Grzegorz Wielki

A

urodzony w Rzymie papież i reformator Kościoła, VIw.

chorał gregoriański, ojcze nasz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

kto wprowadził chorał gregoriański i kim był

A

Grzegorz Wielki, VIw.

urodzony w Rzymie papież i reformator Kościoła

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

dominująca reguła zakonna w początkach średniowiecza

A

reguła benedyktyńska

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

kto schrystianizował Irlandię

A

misjonarz św. Patryk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

kto odbudował potęgę Bizancjum i co zrobił

A

Justynian I

przyłączył Hiszpanię (Wizygoci), płn. Afrykę (Wandalowie) i Italię (Ostrogoci)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

powstanie Nika - za czyjego panowania i o co chodziło

A

zamieszki kibiców wyścigów rydwanów

Justynian I

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

kodeks justyniana - kiedy i co

A

534r.

uporządkowany zbiór przepisów prawnych od czasów Hadriana

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

okoliczności końca potęgi Bizancjum w VIIIw.

A

najazdy Arabów
zajmują Bliski Wschód, płn. Afrykę
opanowane przez nich tereny - 2/3 teryt. Bizancjum, 3/4 dochodów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

beduini

A

koczownicze plemiona

hodowla wielbłądów, kóz, owiec - mleko, mięso, wełna, skóry

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

gdzie znajduje się hadżar i co to

A

czarny kamień
świątynia Al-Kaaba
Mekka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

juczne zwierzęta

A

noszące ciężar na plecach (wielbłądy, woły)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

“islam” - etymologia

A

arab. al-islam

poddanie się (woli Boga)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

ucieczka Mahometa - gdzie, kiedy, przyczyny i co zapoczątkowała

A

ucieczka Mahometa do Medyny
622r.
nauczanie Mahometa pomniejszało zyski z Al-Kaaba - hejt
początek ery muzułmańskiej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

630r.

A

powrót Mahometa do Mekki, która przeszła na islam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

prawo muzułmanów

A

szariat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

szariat

A

prawo muzułmanów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

pięć filarów islamu

A
wyznanie wiary
modlitwa 5x dziennie
jałmużna 
post ramadan
pielgrzymka do Mekki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

ramadan

A

post muzułmanów

przez miesiąc nie mogą jeść od wschodu do zachodu słońca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

kalif

A

następca Mahometa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Andaluzja - co to

A

podbite przez Arabów w ziemie Półwyspu Iberyjskiego

24
Q

bitwa kończąca ekspansję Arabów w Bizancjum (przegrali)

A

bitwa pod Poitiers (732r.)

25
Q

Arabowie wobec chrześcijańskich mieszkańców zajętych ziem

A

nie zmuszano ich do islamu, musieli tylko płacić podatek

26
Q

przyczyna podziału muzułmanów i sam podział

A

rozbieżności w interpretacji islamu

sunnici i szyici

27
Q

powstanie państwa Franków

kto, jaka dynastia, co zrobił

A

Chlodwig I
dynastia Merowingów

pokonał Wizygotów i opanował całą Galię
przyjął chrzest
zjednoczył Franków

28
Q

przyczyna i skutek podziału terytorialnego państwa Franków

A

walki o władzę po śmierci Chlodwiga

osłabienie władzy monarchii - wzrost pozycji majordomów

29
Q

majordom

A

najwyższy urzędnik w monarchii frankijskiej, sprawował władzę

30
Q

jaki rodzaj władzy zapoczątkowali frankowie i czym się charakteryzował

A

monarchia patrymonialna

państwo - własność prywatna władcy, przekazywana w spadku

31
Q

skąd się wzięli Karolingowie

A

początkowo majordomowie Merowingów - odsunęli ich od władzy i sami objęli tron

32
Q

pierwszy władca dynastii Karolingów i co zrobił

A

Karol Młot
wasale i seniorzy
zwycięstwo nad Arabami w bitwie pod Poitiers

33
Q

następca Karola Młota i co on

A

Pepin Krótki
pierwszy faktyczny król dynastii Karolingów
wzmocnienie religijnego charakteru władzy
powstanie Państwa Kościelnego

34
Q

następstwo śmierci Pepina Krótkiego

A

podział Państwa Kościelnego między jego dwóch synów: Karola (Wielkiego) i Karlomana

35
Q

4 obszary reform Karola Wielkiego i na czym polegały

A

administracja (marchie)
system monetarny (funty)
edukacja (szkoły w klasztorach, 2 poziomy nauki - łacina + świat)
język łaciński (uproszczenie)

36
Q

koronacja Karola Wielkiego na cesarza, rok

37
Q

dynastia Karola Wielkiego

A

Karolingowie

38
Q

następca Karola Wielkiego

A

Ludwik Pobożny

39
Q

co wprowadził Ludwik Pobożny

A

zasadę senioratu - porządek obejmowania tronu, korona dla najstarszego syna

40
Q

traktat z Verdun - co i kiedy

A

843

podział cesarstwa franków między trzech synów Ludwika Pobożnego

41
Q

władztwo gruntowe co to

A

władza właścicieli ziem nad ich ludźmi - chłopi pod opieką seniorów

42
Q

immunitet (średniowiecze)

A

przywilej wyłączający terytoria lenników spod władzy urzędników króla

zwolnienie z podatków i jurysdykcji

43
Q

beneficjum

A

nadanie gruntu wasalowi przez seniora w zamian za służbę wasalną

44
Q

suzeren

A

najwyższy senior

45
Q

okoliczności upadku dynastii Karolingów

A

śmierć synów Ludwika Pobożnego - chaos polityczny, ciągłe podziały - upadek

46
Q

podział królestwa Franków po upadku dynastii Karolingów

A

monarchia zachodniofrankijska i wschodniofrankijska

47
Q

powstanie państwa niemieckiego - kto i kiedy i jaka dynastia

A

Henryk I Ptasznik
919
dynastia saska/ottońska

48
Q

syn i następca Henryka I Ptasznika

A

Otton I Wielki

49
Q

Otton I Wielki - bitwa - kto kiedy czego koniec czego początek

A

bitwa na Lechowym Polu
Niemcy vs Węgry
955

koniec najazdów węgierskich
powstaje Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego

50
Q

bitwa Normanów - co, gdzie, kiedy, władca Normanów, z kim, skutek

A
bitwa pod Hastings 1066
Normanowie vs Anglicy
Wilhelm Zdobywca
Normanowie zwyciężają i zajmują cały kraj
Wilhelm Zdobywca nowym królem Anglii
51
Q

państwo wielkomorawskie - pierwszy władca

52
Q

przyczyny pojawienia się Cyryla i Metodego u Słowian

A

Mojmir I przyjął chrzest, ale parafie wciąż podlegały diecezjom niemieckim

zagrożenie narzucenia zwierzchności politycznej

następcy Mojmira I - dążenie do utworzenia własnej prowincji kościelnej

papież się nie zgadza - proszą o pomoc Bizancjum

Bizancjum przysyła misjonarzy

53
Q

Cyryl i Metody - co robili

A

chrystianizacja Słowian
nauczanie i liturgia po słowiańsku
twórcy cyrylicy

54
Q

założyciel państwa ruskiego i jak się nazywało

A

Ruryk (przywódca wikingów)

Ruś Nowogrodzka

55
Q

następca Ruryka i co zrobił

A

Oleg
przeniósł stolicę do Kijowa
powstaje Ruś Kijowska