4. Wczesne średniowiecze Flashcards
kto obalił ostatniego cesarza imperium zachodniorzymskiego i potem rządził
Odoaker - wódz germański
następca Odoakra (bili się) - kto i jakie plemię i co on
Teodoryk Wielki - Ostrogoci
miał umowę z cesarzem wschodniorzymskim że podbije zachód w jego imieniu
co tworzą Frankowie
Państwo Kościelne
Grzegorz Wielki
urodzony w Rzymie papież i reformator Kościoła, VIw.
chorał gregoriański, ojcze nasz
kto wprowadził chorał gregoriański i kim był
Grzegorz Wielki, VIw.
urodzony w Rzymie papież i reformator Kościoła
dominująca reguła zakonna w początkach średniowiecza
reguła benedyktyńska
kto schrystianizował Irlandię
misjonarz św. Patryk
kto odbudował potęgę Bizancjum i co zrobił
Justynian I
przyłączył Hiszpanię (Wizygoci), płn. Afrykę (Wandalowie) i Italię (Ostrogoci)
powstanie Nika - za czyjego panowania i o co chodziło
zamieszki kibiców wyścigów rydwanów
Justynian I
kodeks justyniana - kiedy i co
534r.
uporządkowany zbiór przepisów prawnych od czasów Hadriana
okoliczności końca potęgi Bizancjum w VIIIw.
najazdy Arabów
zajmują Bliski Wschód, płn. Afrykę
opanowane przez nich tereny - 2/3 teryt. Bizancjum, 3/4 dochodów
beduini
koczownicze plemiona
hodowla wielbłądów, kóz, owiec - mleko, mięso, wełna, skóry
gdzie znajduje się hadżar i co to
czarny kamień
świątynia Al-Kaaba
Mekka
juczne zwierzęta
noszące ciężar na plecach (wielbłądy, woły)
“islam” - etymologia
arab. al-islam
poddanie się (woli Boga)
ucieczka Mahometa - gdzie, kiedy, przyczyny i co zapoczątkowała
ucieczka Mahometa do Medyny
622r.
nauczanie Mahometa pomniejszało zyski z Al-Kaaba - hejt
początek ery muzułmańskiej
630r.
powrót Mahometa do Mekki, która przeszła na islam
prawo muzułmanów
szariat
szariat
prawo muzułmanów
pięć filarów islamu
wyznanie wiary modlitwa 5x dziennie jałmużna post ramadan pielgrzymka do Mekki
ramadan
post muzułmanów
przez miesiąc nie mogą jeść od wschodu do zachodu słońca
kalif
następca Mahometa
Andaluzja - co to
podbite przez Arabów w ziemie Półwyspu Iberyjskiego
bitwa kończąca ekspansję Arabów w Bizancjum (przegrali)
bitwa pod Poitiers (732r.)
Arabowie wobec chrześcijańskich mieszkańców zajętych ziem
nie zmuszano ich do islamu, musieli tylko płacić podatek
przyczyna podziału muzułmanów i sam podział
rozbieżności w interpretacji islamu
sunnici i szyici
powstanie państwa Franków
kto, jaka dynastia, co zrobił
Chlodwig I
dynastia Merowingów
pokonał Wizygotów i opanował całą Galię
przyjął chrzest
zjednoczył Franków
przyczyna i skutek podziału terytorialnego państwa Franków
walki o władzę po śmierci Chlodwiga
osłabienie władzy monarchii - wzrost pozycji majordomów
majordom
najwyższy urzędnik w monarchii frankijskiej, sprawował władzę
jaki rodzaj władzy zapoczątkowali frankowie i czym się charakteryzował
monarchia patrymonialna
państwo - własność prywatna władcy, przekazywana w spadku
skąd się wzięli Karolingowie
początkowo majordomowie Merowingów - odsunęli ich od władzy i sami objęli tron
pierwszy władca dynastii Karolingów i co zrobił
Karol Młot
wasale i seniorzy
zwycięstwo nad Arabami w bitwie pod Poitiers
następca Karola Młota i co on
Pepin Krótki
pierwszy faktyczny król dynastii Karolingów
wzmocnienie religijnego charakteru władzy
powstanie Państwa Kościelnego
następstwo śmierci Pepina Krótkiego
podział Państwa Kościelnego między jego dwóch synów: Karola (Wielkiego) i Karlomana
4 obszary reform Karola Wielkiego i na czym polegały
administracja (marchie)
system monetarny (funty)
edukacja (szkoły w klasztorach, 2 poziomy nauki - łacina + świat)
język łaciński (uproszczenie)
koronacja Karola Wielkiego na cesarza, rok
800
dynastia Karola Wielkiego
Karolingowie
następca Karola Wielkiego
Ludwik Pobożny
co wprowadził Ludwik Pobożny
zasadę senioratu - porządek obejmowania tronu, korona dla najstarszego syna
traktat z Verdun - co i kiedy
843
podział cesarstwa franków między trzech synów Ludwika Pobożnego
władztwo gruntowe co to
władza właścicieli ziem nad ich ludźmi - chłopi pod opieką seniorów
immunitet (średniowiecze)
przywilej wyłączający terytoria lenników spod władzy urzędników króla
zwolnienie z podatków i jurysdykcji
beneficjum
nadanie gruntu wasalowi przez seniora w zamian za służbę wasalną
suzeren
najwyższy senior
okoliczności upadku dynastii Karolingów
śmierć synów Ludwika Pobożnego - chaos polityczny, ciągłe podziały - upadek
podział królestwa Franków po upadku dynastii Karolingów
monarchia zachodniofrankijska i wschodniofrankijska
powstanie państwa niemieckiego - kto i kiedy i jaka dynastia
Henryk I Ptasznik
919
dynastia saska/ottońska
syn i następca Henryka I Ptasznika
Otton I Wielki
Otton I Wielki - bitwa - kto kiedy czego koniec czego początek
bitwa na Lechowym Polu
Niemcy vs Węgry
955
koniec najazdów węgierskich
powstaje Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego
bitwa Normanów - co, gdzie, kiedy, władca Normanów, z kim, skutek
bitwa pod Hastings 1066 Normanowie vs Anglicy Wilhelm Zdobywca Normanowie zwyciężają i zajmują cały kraj Wilhelm Zdobywca nowym królem Anglii
państwo wielkomorawskie - pierwszy władca
Mojmir I
przyczyny pojawienia się Cyryla i Metodego u Słowian
Mojmir I przyjął chrzest, ale parafie wciąż podlegały diecezjom niemieckim
zagrożenie narzucenia zwierzchności politycznej
następcy Mojmira I - dążenie do utworzenia własnej prowincji kościelnej
papież się nie zgadza - proszą o pomoc Bizancjum
Bizancjum przysyła misjonarzy
Cyryl i Metody - co robili
chrystianizacja Słowian
nauczanie i liturgia po słowiańsku
twórcy cyrylicy
założyciel państwa ruskiego i jak się nazywało
Ruryk (przywódca wikingów)
Ruś Nowogrodzka
następca Ruryka i co zrobił
Oleg
przeniósł stolicę do Kijowa
powstaje Ruś Kijowska