4. Nowe nurty w filozofii prawa Flashcards
Integralna koncepcja prawa R. Dworkina:
+ amerykański filozof prawa
+ uczeń Harta
+ nie jest pozytywistą ani naturalistą
+ krytyka Harta
pięć zarzutów wobec koncepcji prawa Harta sformułowanych przez Dworkina:
- Koncepcja obowiązku zawiera się w stwierdzeniu, że istnieje odpowiednia dla danej instytucji społecznej reguła uznania. Tymczasem można stwierdzić istnienie reguł normatywnych, które nie pojawiają się w powszechnej praktyce społecznej, np. zakaz
wegetarianina pozbawiania życia zwierząt. - Nie rozróżnia moralności tradycyjnej od moralności równoległej. Koncepcja Harta dotyczy tylko moralności tradycyjnej opartej na powszechnej zgodzie – umownej praktyce społecznej.
- Prawo nie składa się li tylko z reguł prawnych.
- Nie można oddzielić prawa od moralności.
- Sędziowie w procesie stosowania prawa nie stosują li tylko reguł.
podstawowe założenia filozofii prawa R. Dworkina
1) prawo nie składa się tylko z reguł, ale także z zasad,
2) nie można oddzielić prawa od moralności bowiem integralnym elementem prawa są
zasady moralne,
3) nie jest tak, że sędziowie stosują tylko reguły w procesie stosowania prawa; stosują
również zasady moralne;
[Dworkin] Trudne przypadki (hard cases):
w tzw. trudnych przypadkach sędzia musi odwołać się do
standardów moralnych wspólnoty politycznej;
+ zasady (principles) - standardy postępowania wynikające ze
sprawiedliwości, słuszności, rzetelnej procedury jako zasady określonej
wspólnoty politycznej
+ normy programowe (policies) - e reguły, które określają cele państwa.
[Dworkin] Zasady moralne wspólnoty politycznej:
+ zasady mają charakter pozaprawny, nie wyznaczają więc konsekwencji prawnych, które powinny nastąpić, jeśli zachodzą przewidziane przez tę zasadę okoliczności.
Są argumentacją, racją za konkluzją, że powstała pewna konsekwencja prawna,
+ zasady podlegają ważeniu w przypadku ich konfliktu, ważenie opiera się na argumentacji
+ pochodzenie zasady moralnej nie wynika z określonych decyzji organu
ustawodawczego czy sądu ale jest wynikiem poczucia stosowności, które rozwija się u prawników w tym w szczególności u sędziów w dłuższym okresie.
[Dworkin] Konflikt norm a konflikt zasad:
s. 29