3B2 week 12 VO Persoonlijkheidsstoornissen Flashcards
Wat is de persoonlijkheid?
Het constante, door patronen gevormde functioneren van een persoon
- Persoonlijkheidsdomeinen: denken, voelen, handelen
Welke hechtingsstijlen zijn er?
- Veilig: positieve verwachting anderen en positief zelfbeeld (door basic trust en wederkerigheid)
- Angstig-gepreoccupeerd: positieve verwachting anderen maar negatief zelfbeeld (door inconsistente zorg)
- Afwijzend-vermijdend: negatieve verwachting anderen maar positief zelfbeeld (door onbetrokken zorg)
- Angstig-vermijdend/ambivalent: negatieve verwachting anderen en negatief zelfbeeld (door afwijzende vijandige zorg)
Wat zijn kenmerken van persoonlijkheidsstoornissen?
- Afwijkingen binnen 2 of meer terreinen (cognities, affecten, interpersoonlijk functioneren of impulsbeheersing)
- Duidelijke afwijkingen op breed scala persoonlijke en sociale situaties
- Lijdensdruk of beperkingen
- Stabiel en begin voor adolescentie of vroege volwassenheid
Welke clusters persoonlijkheidsstoornissen zijn er?
- Cluster A: vreemd, excentriek (realiteits distorsie)
- Cluster B: dramatisch, impulsief (externaliserend)
- Cluster C: angstig, onzeker (internaliserend)
Welke cluster A persoonlijkheidsstoornissen zijn er?
- Paranoïde: achterdochtig
- Schizoïde: weinig interesse in sociaal contact
- Schizotypisch: cognitieve en perceptuele vervormingen
Welke cluster B persoonlijkheidsstoornissen zijn er?
- Antisociaal: schenden van rechten, geen empathie
- Borderline: stemmingswisselingen
- Theatraal/histrionsich: in middelpunt van belangstelling willen staan
- Narcistisch: zichzelf belangrijk maken, bewondering van andere nodig hebben
Welke cluster C persoonlijkheidsstoornissen zijn er?
- Ontwijkend/vermijdend
- Afhankelijk
- Obsessief-compulsief/dwangmatig
Wat zijn kenmerken van borderline?
- Stemmingswisselingen
- Instabiele intense interpersoonlijke relaties
- Impulsiviteit
- Suicidale gedragingen, automutilatie
- Chronisch gevoel van leegte, negatief zelfbeeld
- Woedeproblemen
- Vluchtgedrag
Waaruit bestaat het psychoanalytisch model?
- Es: driften en verlangens
- Ego: regulatie door afweer (onbewust) en coping (bewust)
- Superego: eisen van de buitenwereld
Welke vormen van afweer zijn er?
- Adaptief: anticiperen, beheersen, humor, sublimeren
- Neurotisch: isoleren affect, overdekken door tegendeel, rationaliseren, verdringen (minder goed voor jezelf)
- Primitief: ageren, devalueren, externaliseren, splitsen
Wat moet worden uitgesloten voor het stellen van de diagnose persoonlijkheidsstoornis?
- Somatische oorzaak: CVA, encefalitis, ziekte van Huntington, hyperthyreoïdie
- Cognitieve stoornis: delirium, dementie
- Emotionele stoornis: depressie, angststoornis
Wat is de behandeling van persoonlijkheidsstoornissen?
- Psychotherapie (individueel of groep)
- Gedragstherapie
- MST
- Schematherapie
- Antipsychotica, anti-epileptica, SSRI
Waardoor wordt de persoonlijkheid bepaald?
Aanleg, vroegere ervaringen en huidige sociale omstandigheden
