2. De VIO heeft kennis en inzicht in de oorzaken en risicofactoren van geelzucht Flashcards
Latijns woord voor geelzucht
Icterus
Icterus
geelzucht
Wat is hyperbilirubine
Opstapeling van bilirubine , Dit kan ook a symptoommatisch zijn. je ziet dan een verhoogd bilirubine waarde in het bloed, maar iemand is niet geel.
Ongeconjugeerde hyperbilirubine
Stapelt de bilirubine al heel vroeg in het schema op. Het is nog niet bewerkt. Dit wordt ook wel een pre- hepatische hyperbilirubinemie genoemd. De oorzaak ligt vaak voor de lever. Dit komt dan vaak door drie oorzaken.
Noem de drie oorzaken van ongeconjugeerde hyperbilirubinemie
- Er is te veel bilirubine aanwezig in het lichaam. Waardoor de rest van de stappen helemaal overbelast zijn. Dit zie je bijvoorbeeld bij hemolyse Waarbij rode bloedcellen massaal kapotgaan of denk aan een grote bloeduitstorting en aan sommige vormen van Anemie.
- Dat het niet op de juiste plek komt. het moet namelijk naar de lever komen voor die omzetting. En als het niet op de goede plek is kan conjugatie niet gebeuren. Denk aan mensen met hartfalen of leverfalen en medicatie.
- Als er iets mis is met het conjugatie systeem. Dus de omzetting kan niet gebeuren. Dit zie je bij een syndroom zoals het gilbert syndroom
- Combinatie Hierbij die je een combinatie van alle factoren samen. Hierbij is icterus bij pasgeboren babys een voorbeeld wat kan leiden tot kernicterus.
Icterus bij de neonaat
komt voor op dag 2 tot dag 8 bij bijna alle neonaten. De lever kan bilirubine niet zo goed omzetten naar geconjugeerd bilirubine en dus stapelt het op. Dit is niet erg totdat er ook symptomen bij komen. Het bilirubine kan de hersenen indringen en zorgen voor neurologische symptomen. Zoals sloomheid, slaperigheid, niet goed willen drinken, weinig spierspanning en wanneer het langer duurt juist teveel spierspanning.
symptomen bij icterus zijn
Vaak suf, niet drinken, moeilijk wek baar, donkergekleurde urine.
Wat gebeurt er wanneer de bilirubine zich blijft opstapelen bij de neonaat?
De baby kan epileptische aanvallen krijgen, apneus en dit is ook het stadium waar langer termijn gevolgen kunnen ontstaan en dit noemen we kernicterus.
Gevolg van kernicterus
Ontwikkelingsachterstanden, bewegingsstoornissen, doofheid, slecht zien en evenwicht problemen.
Voorkomen van kernicterus
Je wil het bilirubine verlagen in het bloed. Dit kan doormiddel van Fototherapie, infuus of een wisseltransfusie
Wat is het doel van fototherapie
Doormiddel van het blauwe licht helpt de bilirubine om te zetten naar wateroplosbare vorm zonder dat de lever daar iets voor hoeft te doen. Zo kan de bilirubine alsnog worden uitgescheiden.
Wat doet het infuus bij het willen afbreken van bilirubine
Hiermee verdun je bilirubine in het bloed.
Wanneer doe je een wisseltransfusie
Wanneer de waarde van de bilirubine echt veel te hoog is kan er een wisseltransfusie worden ingezet. Hierbij wordt het bloed uit het lichaam gehaald van de baby en ter gelijker tijd wordt er nieuw bloed ingepompt.,
Wat is geconjugeerde hyperbilirubinemie
Hierbij gaat het mis na de omzetting in de lever. Oftewel in de rest van het schema.
Wat is de oorzaak van Geconjugeerde hyperbilirubinemie
- Intra- hepatische (in de lever) hepatitis, medicijnen of drugs, sepsis, maligniteit, aangeboren afwijkingen, tpv, na een operatie
- Post- hepatische (gal) oorzaken galwegobstucite zoals galstenen, tumoren of ontstekingen in de galwegen. En dit zorgt ervoor de geconjugeerd bilirubine zich opstapelt.