1C3 week 4 Flashcards
wat zijn de fysieke veranderingen als je ouder wordt?
- toename van lichaamsvet
- afname plasmavolume
- afname lichaamswater
- afname extracellulaire vocht
wat zijn de effecten van veroudering op het hart en circulatie?
- atherosclerose
- hypertrofie en verhoging contractiekracht
- bloeddruk neemt toe
- hoeveelheid baroreceptoren nemen af
- minder reabsorptie nier, lagere vulling
wat zijn de effecten van veroudering op de hersenen?
- afwijkingen arteriolen in witte stof. invloed op geheugen, concentratie en lopen
- atrofie hippocampi, toename grootte ventrikels
- kleine herseninfarcten
wat zijn de effecten van veroudering op de nieren?
- slankere nieren
- afname aantal glomeruli
- afname renale bloedflow en GFR
wat zijn de effecten van veroudering op de spieren?
- spiermassa neemt af
- vetinfiltratie in de spier
- functie van spier neemt af
- kwalitatieve en kwantitatieve afname
wat is het verschil tussen mono-genetische en complexe ziektes?
mono-genetische ziekten komen vroeg in het leven tot uiting (kinderjaren)
complexe ziektes hebben een mild fenotype en onset op latere leeftijd
wat zijn de fysische problemen van medicatie bij ouderen?
- meer vet en minder lichaamswater waardoor het verdelingsvolume verandert
- minder albumine waardoor minder bindingsplaatsen, vrije fractie in bloed is groter
- hepatische klaring neemt af
- afname renale klaring
wat zijn de kenmerken van de geriatrische patient?
- hoge prevalentie van leeftijdsspecifieke aandoeningen
- snelle achteruitgang
- verminderde mogelijkheid tot herstel
- atypische presentatie
- multipathologie
- toename complicaties
- verminderde homeostase
- veranderde farmacokinetiek
- sensitiviteit en specificiteit van onderzoek wordt minder
hoeveel ouderen zijn depressief?
2-3% ernstig en 15-20% lichte vorm. 1/3 van de zelfdodingen zijn van ouderen
wat zijn de criteria van frailty?
gewichtsverlies, uitputting, verminderde lichamelijke activiteit, verminderde loopsnelheid en verminderde handknijpkracht
waarop checken de veiligheid-management-systeem kwetsbare mensen?
ondervoeding, mobiliteit, delier en ADL-functie
wat zijn de kernsymptomen van dementie?
- afasie: taalstoornis
- agnosie: stoornissen in het herkennen van de betekenis van objecten en geluiden
- apraxie: onvermogen om bepaalde handelingen uit te voeren
- stoornis in uitvoerende functies
- geheugenklachten en veranderend gedrag en persoonlijkheid
minimaal 6 maanden lang
wat zijn corticale en subcorticale klachten bij dementie?
corticaal: korte termijn geheugen stoornissen, normaal werktempo, praktische stoornissen, gnostische stoornissen
subcorticaal: vertraging van denken en handelen, vergeetachtigheid, depressie, problemen met ophalen van informatie
wat is een delier?
een situatie van acute verwardheid meestal o.b.v. onderliggend somatisch probleem of intoxicatie
wat zijn de diagnostische criteria van een delier?
- aandachtsstoornis
- acuut, fluctueert over de dag
- cognitieve stoornis
- niet door neurocognitieve stoornis
- fysiologische consequentie van medische conditie
wat is de behandeling van een delier?
Haldol (tenzij Parkinson of verbreed QRS)
delier verhoogd de mortaliteit met 17%
wat zijn de kenmerken van een anticholinerg delirium door een overdosis tricyclische antidepressiva?
red as a beet
dry as a bone
hot as a hare
blind as a bat
mad as a hatter
full as a flask
wat voor soorten neurologische loopstoornissen zijn er?
- antalgische gang: mank
- paretische gang: slap
- spastische gang: stijf
- vestibulaire loopstoornis: balansstoornis
- atactische gang: “dronken”
- hypokinetische gang: traag schuifelend patroon
- voorzichtige gang: angstig
- functionele loopstoornis: ernstig gestoorde gang maar vallen niet
wat zijn de criteria voor ondervoeding bij ouderen?
- BMI < 20
- 10% onbedoelde gewichtsverlies afgelopen 6 maanden
- 5% onbedoeld gewichtsverlies in de laatste maand
wat voor collectieve voorzieningen zijn er voor ouderen?
- AOW
- WLZ: wet langdurige zorg, verblijf in verpleeghuis/verzorgingstehuis
- WMO: wet maatschappelijke ondersteuning: huishoudelijke hulp
- ZVW: zorgverzekeringswet, curatieve medische zorg en wijkverpleging. basispakket eerste lijn zorg (o.a. ambulance en geneesmiddelen)
wat voor vormen van preventie zijn er?
- primaire preventie: voorkomen van nieuwe ziektegevallen door wegnemen of verminderen van oorzaken
- secundaire preventie: zo vroeg mogelijk ontdekken van de ziekte
- tertiaire preventie: voorkomen of beperken van de gevolgen van de gediagnosticeerde aandoening
- collectieve preventiemaatregelen: zoals schone lucht en waterreiniging
wat zijn de uitgangspunten voor screening?
- gericht op een belangrijk gezondheidsprobleem
- screening moet nut hebben. vroege opsporing moet nut hebben
- gedaan worden met betrouwbaar valide instrument
- respect voor autonomie gewaarborgd worden
- middelen moeten doelmatig gebruikt worden
hoeveel medicijnen moet je gebruiken voor polyfarmacie?
meer dan 2
wat voor type bijwerkingen zijn er?
Type A: voorspelbaar o.b.v. farmacologisch effect
Type B: onvoorspelbaar
