1C3 week 1

Question 1

hoe vindt de signaaltransductie van kernreceptoren plaats?

Answer 1

• Membraandiffusie of membraantransport
• Binding aan receptor-dimeer (cytoplasma of kern)
• Binding aan HRE
• Dissociatie corepressors
• Associatie coactivatoren
• Activatie van transcriptie initiatie complex
• Gentranscriptie

Question 2

hoe werken kernreceptoren?

Answer 2

het zijn eiwitten die zich in de kern van de cel bevinden, ligand afhankelijk. wanneer het hormoon bindt vindt er conformatieverandering plaats wat leidt tot activatie en directe transcriptie

Question 3

uit welke domeinen bestaat een kernreceptor?

Answer 3

• hormoon/ligand bindend domein
• kernlokalisatie domein (zorgt dat receptor naar kern gaat)
• DNA bindend domein
• dimerisatiedomein
• transactivatiedomein

Question 4

hoe kan het dat het schildklierhormoon verschillende effecten heeft in andere weefsels?

Answer 4

er zijn 2 verschillende schildklierreceptoren: TRalfa en TRbeta, die in verschillende weefsels voorkomen

Question 5

wat zijn selectieve receptor modulators?

Answer 5

agonist werking in het ene weefsel en antagonist werking in het andere weefsel

Question 6

met wat voor soort receptor worden signalen van hypothalamus naar hypofyse gestuurd en van hypofyse naar doelwitorgaan?

Answer 6

hypothalamus naar hypofyse: membraanreceptoren
hypofyse naar doelwitorgaan: kernreceptoren

Question 7

wat is het hormoonbindingsdomein en het transductiedomein van een GPCR?

Answer 7

hormoonbindingsdomein: zorgt voor affiniteit en specificiteit van een hormoon. bestaat uit N-terminale deel en 3 extracellulaire loops
transductiedomein: geeft het signaal door. bestaat uit 3de intracellulaire loop en koppelt aan het G-eiwit

Question 8

welke 3 families van GPCRs zijn er?

Answer 8

familie 1: deze zijn het belangrijkst
familie 2: PTH of GnRH gebruiken deze
familie 3: receptoren die calcium binden

Question 9

wat is de werking van GPCRs?

Answer 9

bestaat uit 3 subunits en heeft gebonden GDP in de alfa-subunit, door interactie ligand en G-eiwit wordt GDP losgelaten en GTP gebonden en geeft het signaal door

Question 10

hoe werkt de signaaltransductie in de cel na GPCR activatie?

Answer 10

• Gs eiwit geactiveerd en signaal vermenigvuldigd
• activatie adenylyl cyclase
• omzetting van ATP in veel cAMP
• activatie protein kinase A
• PKA naar kern en interactie transcriptie regulatoren => transcriptie

Question 11

wat is de werking van:
- agonist
- antagonist
- partiele agonist
- inverse agonist

Answer 11

agonist: hoge affiniteit aan receptor en induceert signaaltransductie met hoge effectiviteit
antagonist: bindt aan receptor maar induceert geen signaaltransductie
partiele agonist: bindt met variabele affiniteit, induceert signaaltransductie met variabele effectiviteit
inverse agonist: bindt aan inactieve vorm van receptor, remt de basale activiteit van de receptor

Question 12

welke 3 vormen van celcommunicatie via hormonen zijn er?

Answer 12

endocrien: via de bloedbaan naar doelwitcellen
paracrien: signaalmoleculen bereiken via intracellulaire vloeistof nabijgelegen cellen
autocrien: hormoon uit cel bindt op receptor van diezelfde cel

Question 13

hoe werkt de stimulatie van de hypothalamus naar de hypofyse?

Answer 13

de hypothalamus achterkwab hebben lange axonen tot in de hypofyse achterkwab en maken vasopressine en oxytocine
de korte uitlopers lopen naar de hypofyse voorkwab en maken releasing factors: TRH, GnRH, somatostatine, GRH, dopamine en CRH

Question 14

hoe werkt de prolactine afgifte?

Answer 14

dopamine wordt gemaakt door de hypothalamus en onderdrukt constant de prolactine-afgifte. bij zoging vindt er remming van dopamine plaats, tegelijkertijd wordt er oxytocine afgegeven

Question 15

waarom moet je hormonen altijd vaker dan 1x checken?

Answer 15

hormonen hebben een hormoonspiegel met circadiaans ritme, op verschillende tijdstippen zijn er pieken en dalen

Question 16

welke zone in de bijnier maakt wat aan?

Answer 16

zona glomerulosa: aldosteron
zona fasciculata: cortisol
zona reticularis: DHEA (voorloper testosteron)
medulla: (nor)adrenaline

Question 17

welk systeem reguleert de afgifte van de verschillende zones van de bijnier?

Answer 17

glomerulosa: angiotensine II en K+
fasciculata: ACTH
reticularis: ACTH
medulla: sympathicus

Question 18

hoe wordt cholesterol bij androgeen productie over het mitochondriale binnenmembraan getransporteerd?

Answer 18

via het StAR transporteiwit

Question 19

wat is de eerste stap van de cholesterol omzetting in hormonen?

Answer 19

afsplitsen van de eerste zijketen tot pregnenolon door CYP450SCC

Question 20

wat zijn de effecten van cortisol?

Answer 20

remming eiwitsynthese in weefsels, toename vetzuuroxidatie en verlaging glucose gebruik, stimulering gluconeogenese en bloedsuikerspiegel

Question 21

wat zijn de klinische kenmerken van Cushings syndroom?

Answer 21

centrale adipositas, buffalo hump, glucose-intolerantie, spierzwakte, hypertensie, depressie, hematomen, hirsutisme, oligo- of amenorroe, abdominale striae, oedeem, atrofie van de huid en osteoporose

Question 22

welke diagnostiek zet je in bij Cushing syndroom?

Answer 22

• cortisol excretie in 24 uur urine (beperkte sensitiviteit)
• 1 mg dexamethason suppressietest, zeer gevoelige test. cortisol zal voor 1 dag dalen tenzij adenoom
• middernachtsspeeksel cortisolconcentratie: hoge sensitiviteit en specificiteit, er mag geen bloed bijkomen
• meting van cortisol in haar

Question 23

wat is de meest voorkomende oorzaak van
Cushing syndroom?

Answer 23

hypofyse adenoom (70%)

Question 24

hoe maak je onderscheid tussen pseudo cushing syndroom en cushing syndroom?

Answer 24

bij pseudo cushing zijn de middernachtsespeeksel en plasma cortisol gemiddeld lager dan bij Cushing

Question 25

wat is de behandeling bij Cushing?

Answer 25

• 1ste keus: transsfenoidale adenomectomie. bij recidief 2de operatie (liever niet) of radiotherapie

Question 26

wanneer ga je denken aan Cushing?

Answer 26

• meerdere progessieve kenmerken
• ongebruikelijke symptomen voor de leeftijd
• therapie resistentie DM en/of hypertensie
• patienten met bijnierincidentaloom
• kinderen met groeiredartatie

Question 27

leg de volgende woorden uit:
hyperplasie
hypertrofie
atrofie
metaplasie
differentiatie
neoplasie

Answer 27

hyperplasie: groei door toename celaantal
hypertrofie: groei door omvang cel
atrofie: afname omvang van orgaan
metaplasie: matuur weefsel van een ander orgaan in de plaats van originele weefsel
differentiatie: de mate waarin een groeistoornis de originele architectuur behoudt
neoplasie: abnormale, ongecoordineerde celgroei

Question 28

wat is het syndroom van Conn?

Answer 28

adenoom in de zona glomerulosa die aldosteron produceert

Question 29

wat is een feochromocytoom?

Answer 29

een catecholamine-producerende tumor in de bijnier. 1:100000

Question 30

wat zijn de klinische verschijnselen van hypocortisolisme/ziekte van Addison?

Answer 30

gewichtsverlies, hyperpigmentatie, hypotensie, zouthonger, vitiligo, moeheid, spierzwakte, anorexie, depressie, misselijkheid, braken, buikpijn

Question 31

wat zijn de oorzaken van primaire en secundaire bijnierschorsinsufficientie?

Answer 31

primair: TBC, auto-immuun, bijnierhypoplasie
secundair: hypofysepathologie, hoofdtrauma, geisoleerde ACTH deficientie, onttrekken van corticosteroiden

Question 32

wat zie je in het lab bij primaire bijnierschorsinsufficientie?

Answer 32

elektrolytstoornissen: hyponatriemie en hyperkaliemie
hypercalciemie
hypoglycaemie
anemie
eosinofilie en lymfocytose
hoog ACTH en laag cortisol

Question 33

welke diagnostiek doe je bij primaire en secundaire bijnierschorsinsufficientie?

Answer 33

primair: synthetisch ACTH-test -> als bijnier atrofisch is geen stijging van cortisol
secundair: insulinetolerantietest -> hypo opwekken
metopirontest -> remt laatste stap in cortisolaanmaak, hypofyse moet normaal gesproken meer ACTH maken

Question 34

wat is de behandeling van bijnierschorsinsufficientie?

Answer 34

15-30mg hydrocortison/dag volgens het normale cortisolritme.
bij vrouwen ook DHEA geven 50mg/dag

Question 35

wat zijn de effecten van corticosteroiden?

Answer 35

• suppressie van cytokineproductie
• inhibitie lymfocyten proliferatie
• inhibitie antistofproductie
• inhibitie fagocytose

Question 36

wat is de meest voorkomende oorzaak voor hypertensie?

Answer 36

90% essentieel -> onbekende oorzaak

Question 37

hoe werkt het RAAS-systeem?

Answer 37

• angiotensinogeen -> angiotensine 1 o.i.v. renine
• angiotensine 1 -> angiotensine 2 o.i.v. ACE
• angiotensine 2 leidt tot vasoconstrictie en afgifte aldosteron
• aldosteron geeft in distale nier activatie natrium/kalium pompen (natrium reabsorptie en kalium uitscheiding)

Question 38

welke verschijnselen zie je bij primair hyperaldosteronisme?

Answer 38

door aldosteron: EMC toename, HMV neemt toe -> hypertensie -> renine neemt af waardoor hypokaliemie en metabole alkalose

Question 39

wat is de therapie bij hyperaldostenorisme?

Answer 39

• chirurgisch: adrenalectomie
• medicamenteus: mineralocorticoid receptor antagonist: spironolactone en epleronon + diuretica: amiloride en thiazide diuretica

Question 40

wat zijn de symptomen van een feochromocytoom?

Answer 40

symptomen van stress reacties:
- hypertensie, hoofdpijn, transpireren, palpitaties, bleekheid, tremor, angst, buikpijn, gewichtsverlies
- treden in aanvallen op

Question 41

waarom mag je bij verdenking feochromocytoom geen bijnierpunctie doen?

Answer 41

kan aanleiding geven tot spontane release van catecholamines die levensbedreigend kunnen zijn

Question 42

hoe beinvloed stress de cortisol hypofyse bijnier-as

Answer 42

stress zorgt voor verhoogde afgifte CRH en vasopressine uit hypothalamus waardoor meer ACTH en cortisol. ook sympathische release van adrenaline en noradrenaline

Question 43

wat is het werkingsmechanisme van vasopressine en wat voor ziekte krijg je als je dit hebt?

Answer 43

via G-eiwit gekoppelde receptoren activatie zorgt voor stijging cAMP. zorgt voor waterresorptie in de nier, tekort geeft diabetes insipidus

Question 44

welke factoren spelen een rol bij de productie van aldosteron?

Answer 44

renine, angiotensine 1, angiotensinogeen, angiotensine 2, ACE, angiotensinereceptoren en kalium

Question 45

wat zijn de effecten van een adrenalectomie?

Answer 45

wegvallen aldosteronproductie: verhoogde natriumexcretie, lage natriumspiegel, hypovolemie, hypotensie, hyperkaliemie