емпиризам и рацонализам(17 век) Flashcards
Објасни ги идолите на племето, пазарот, пештерата и театарот на Бекон?
Идолите на племето се заблуди кои ги имаат сите луѓе и произлегуваат од брзоплетото заклучување, некритичкото размислување, повикување на сетилата…
Идоли на пештерата се индивидуални сознајни грешки на секој човек (се алудира на митот за пештерата на Платон).
Идоли на плоштадот(пазарот) се заблудите поврзани со јазикот и зборовите кои се користат во комуникацијата и со нивна погрешна употреба следува до недоразбирање.
Идоли на театарот се заблуди кои произлегуваат од традицијата и некритичкиот однос кон филозофијата. Вистината се прифаќа онака како што ни се претставува.
Која е целта на знаењето според Бекон?
Знаењето ни е потребно за добро живеење, заењето е моќ.
Кој метод го втемелува Бекон?
Научна индукција – анализа, евидентирање на податоци во 4 вида таблици.
Која е најпознатата мисла на Бекон?
Знаењето е мок!
Кое е најзначајно дело на Спиноза?
Етика-изложена на геометрикси начин
Што е слободата за Спиноза?
Слободата е сознаена нужност, а не резултат на некој избор.
Во што се состои пантеизмот на Спиноза?
Бог е суштество апсолутно бескрајно, т.е. супстанција која се сосотои од бескрајно многу атрибути од кои секој ја изразува вечната и бескрајна суштина.
Каков е Бог за Рене Декарт, а каков за Спиноза?
За Декарт, Бог е трансцедентен(надискусен, надсетилен, недофатлив), а за Спиноза Бог е иманентен(сеприсутен).
Како Спиноза ја определува супстанцијата?
Супстанцијата е монистичка, таа е причина за самата себе(causa sui), таа е бескрајна вечна и творечка.
Какви видови сознание разликува Спиноза?
Перцепциско(афективно) – се темели на сетила и чувства, разумско(рационално) – посредува мислењето и интуитивно(совршеното) сознание – непосредно, најсигурно, безусловно.
За кои две супстанции говори Декарт, кои се нивните атрибути?
Духовна супстанција (мислечка реалност на своето битие, главен атрибут е мислењето) и телесна, материјална супстанција (супстанција која се распростира, главен атрибут е протегањето, заземањето простор).
Која е најпознатата мисла на Декарт?
Мислам, значи постојам.
Кои се правилата на вистинското сознание според Декарт?
критичко-скептичкото правило во неговиот метод. (нешто се прифаќа за
вистинито дури откога ќе се утврди дека е јасно и евидентно дека е така)
- аналитичкото правило
- синтетичкото правило
- методот на проверка
Како гласи основниот емпиристички став на Лок?
Во умот нема ништо што пред тоа не било во сетилата.
Кои се главни дела на Лок?
Есеј за човечкиот разум, Две расправи за власта, Писма за толеранцијата, Мисли за воспитувањето.
