14-16

Question 1

hvað einkennir inngangssár í fjærskoti? (3)

Answer 1

1) epidermal defekt!
2) skrámuhringur oft með kúluóhreinindum
3) stundum marhringur

Question 2

hvað einkennir útgangssár í bæði fjærskoti og nærskoti? (3)

Answer 2

1) gjarnan með flipamyndun og ÁN vefjataps
2) ekki endilega hringlaga
3) getur verið stærra eða minna en inngangssár

Question 3

hvað einkennir inngangssár í nærskoti (<1m)? (4)

Answer 3

1) sviðnir sárkantar
2) epidermal defekt og skrámuhringur
3) restar af óbrenndu byssupúðri!
4) sót umhverfis sárið!

Question 4

hvað einkennir inngangssár í snertiskoti? (3)

Answer 4

1) stundum stimpiláverki af byssukjafti
2) sót og púðurleifar
3) sprengiáverki! (loft þrýstist undir húðina og I>Ú)

Question 5

við nærskot haglaskots getur verið afar erfitt að greina milli..?

Answer 5

I og Ú

Question 6

hvað fyrirfinnst í 5-10 ms í skoti?

Answer 6

Temporary cavity

Question 7

hvað einkennir sjálfsvíg með skotvopni? (7)

Answer 7

1) vanalega í hægra gagnauga, vinstra brjóst, góm, enni, undir höku
2) á höndinni eru blóðblettir, sót og púðurrestar
3) skotvinkill er upp
4) skotið gegn nakinni húð
5) ekki fjærskot
6) eitt banvænt
7) vopn hjá líkinu

Question 8

hvað einkennir manndráp með skotvopni? (5)

Answer 8

1) ekki týpísk staðsetning inngangssárs
2) sjaldan snertiskot
3) geta verið mörg banvæn
4) aðrir áverkar og varnaráverkar
5) vopnið finnst ekki á vettvangi

Question 9

hvað heitr það þegar vefur og blóð
fórnarlambsins
kastast/úðast út
úr
inngangssárinu –
í átt gagnstæða
skotstefnunni?

Answer 9

Backspatter (bakskvettun)

Question 10

dánarorsök af skotáverka? (5)

Answer 10

1) skemmd á hjarta eða ósæð
2) blóðmissir vegna skemmda á stærri æðum
3) blóðmissir eða hjartatampnad vegna áverka á hjartahólf eða kransæð
4) skemmd á lífsnauðsynlegum heilasvæðum
5) síðkominn heilabjúgur vegna áverka á heila

Question 11

nýrri orð yfir shaken baby syndrome? (3)

Answer 11

1) abusive head trauma
2) non-accidental head injury
3) inflicted traumatic brain injury

Question 12

hver er shaken baby syndrome þrenndin?

Answer 12

1) subdural blæðing
2) blæðingar í augnbotnum
3) encephalopathy (heilabjúgur, heilaskaði, DAI)

(síðan eru engir áverkar á höfði)

Question 13

aðrir áverkar í abusive head trauma? (3)

Answer 13

1) marblettir á brjóstkassa og brot á rifbeinum
2) impactáverki á höfuð
3) metaphyseal brot?

Question 14

Subdural blæðing hjá mánaðar gömlu barni getur verið..?

Answer 14

í kjölfar fæðingarinnar

Question 15

hvað er umdeilt í shaken baby syndrome?

Answer 15

hvort að hristingur geti valdið subdural blæðingu

Question 16

hvað er NAI og 4 dæmi?

Answer 16

Non accidental injury

1) sljóir áverkar
2) brunaáverkar
3) sálrænt ofbeldi
4) vanræksla

(skarpir áverkar óvanalegt)

Question 17

dæmigerð staðsetning áverka við misþyrmingu barna? (8)

Answer 17

1) innan á vörum
2) varir og frenulum
3) gómur og kinnar
4) hársvörður
5) eyru
6) háls
7) rasskinnar
8) kynfæri

Question 18

skoðun barna við grun um misþyrmingar? (4)

Answer 18

1) mat á líkamsþroska, hirðu og næringarstatus
2) full líkamsskoðun (einnig anogenital)
3) skrá áverka með texta og ljósmyndun
4) rtg skeletyfirlit hjá öllum yngri en 3 ára og endurtaka eftir 2 vikur

Question 19

beinbrot hjá börnum sem eru mjög grunsamleg fyrir misþyrimingar? (7)

Answer 19

1) CML
2) rifbrot (aftari)
3) scapula
4) sternum
5) hryggjartindar
6) brot hjá <6 mánaða
7) mörg brot sem eru misgömul

Question 20

dæmigerðir áverkar við fall? (mismgreining við áverka) (4)

Answer 20

1) höfuðáverki í eða neðan við hattlínu
2) utanverður olnbogi
3) hné
4) hliðlæg mjöðm

Question 21

dæmigerðir áverkar við högg og spörk? (8)

Answer 21

1) höfuðáverki ofan hattlínu
2) glóðarauga
3) kinnar
4) bakvið eyru
5) bak, rass
6) munnslímhúð
7) orbita brot
8) samsíða aflöng mör

Question 22

hvað á að koma fram í lýsingu áverka? (7)

Answer 22

1) nákvæm staðsetning
2) form
3) litur (sérsatkl um marbletti
4) útlínur
5) mynstur?
6) sárkantar
7) stefna áverkans

Question 23

hvernig á að túlka áverka? (8)

Answer 23

1) sljór eða skarpur áverki
2) vopn eða berar hendur?
3) hver olli áverkanum?
4) fjöldi slaga
5) hvernig verkuðu kraftarnir?
6) aldur áverkans
7) alvarleiki áverkans
8) segja skýrt hversu viss maður er

Question 24

ddx við roða? (4)

Answer 24

1) eitthvað fysiologiskt viðbragð (local eða systemiskt)
2) sjúklegt viðbragð (dermatit eða system sjúkd
3) áverki, undanfari marbletts stundum
4) erting (kemisk eða fysisk

Question 25

hversu lengi má finna sáðfrumur í leggöngum?

Answer 25

í allt að viku

Question 26

áverkar sem sjást við kynferðislegar árásir? (6)

Answer 26

1) kynfæri
2) gripför, klórför
3) sogblettir, bitför
4) innanverð læri og rass
5) munnur/varir
6) kyrkingaráverkar

(skarpir áverkar sjaldgæfir)

Question 27

aktífir varnaráverkar dæmi? (2)

Answer 27

1) úlnart á framhandlegg þegar sljótt áhald

2) í lófa og volart á fingrum þegar skarpt áhald

Question 28

passífivr varnaráverkar dæmi?

Answer 28

1) handarbök, dorsalt á fingrum

2) aftanverð læri og framaná sköflungum (þegar liggur í hnipri?)

Question 29

Skrámur, rispur, rifur og mör í lófa tala fyrir því

að hafa..?

Answer 29

stutt sig við fall

Question 30

glóðarauga ddx? (4)

Answer 30

1) beinn sljór impact
2) nefbrot og sigmar
3) kraftverkun á enni og sigmar
4) basilar frx

Question 31

hvenær kemur glóðarauga fram? (3)

Answer 31

1) strax við beinan kontakt og við basilarbrot

2) sigmar kemur eftir nokkrar klst

Question 32

almennt gildir um liti og aldur marbletta? (3)

Answer 32

1) fyrsti liturinn er blár/fjólublár eða grár/brúnbleikur
2) síðar grænn
3) síðar gulur
(síðan horfinn)

Question 33

hvað er hægt að segja með vissu með liti og aldur marbletta?

Answer 33

ef gulur litur er kominn fram er líklega amk 18 klst frá krafti
(nema hjá >65 ára kemur gulur fljótlega)

Question 34

Skrámur skilja alla jafna ekki eftir sig ör en hjá þeim sem hafa létt pigmenteraða húð geta
sár og skrámur skilið eftir sig?

Answer 34

dökka litabreytingu í marga mánuði (ekki örvefur)

Question 35

árás vs sjálfveittir skarpir áverkar.
Hvað bendir til árásar?
Dreifing?
Staðsetning?
Dýpt?

Answer 35

1) stungusár og minni stakir skurðir
2) dreifing er óregluleg og varnardreifing
3) staðsetning er öll líkamssvæði og viðkvæmari svæðum er ekki hlíft
4) dýpt áverka er afar mismunandi og oft djúpir

Question 36

árás vs sjálfveittir skarpir áverkar.
Hvað bendir til sjálfveittra áverka?
Dreifing?
Staðsetning?
Dýpt?

Answer 36

1) Ekki stungusár
2) Dreifing er í hópum, samsíða eða í röðum, samhverfa og lokaliserandi tilhneiging
3) Staðsetning er andlit, brjóst, kviður, handleggir kontralat við ríkjandi hönd, en oft beggja vegna. Viðkvæmum svæðum er hlíft (geirvörtur, varir, augu, eyru). Fötum er hlíft.
4) Dýpt er nær alltaf með samræmi

Question 37

konsensus sænskra réttarlækna um lífshættulega áverka?

• Kviður
• Brjóst
• Slagæðar
• Kyrking
• Höfuð

Answer 37

Kviður
1) perforation á maga eða görn
2) líffæraáverki með innri blæðingu (>300 mL)
(EKKI bara perforation á kviðarhol)

Brjóst

3) líffæraáverkar
4) punkteruð fleiðra

Slagæðar

5) áverkar á stærri æðar
6) áverki á hvaða æð sem er

Kyrking
7) meðvitundarmissir

Höfuð

8) stærri heilahimnublæðing eða stærri áverki á heilann
9) með lengra en mjög skammvinnu meðvitundarleysi

Question 38

5 atriði til að muna í klínískri réttarskoðun?

Answer 38

1) biðja sjúkl um að fjarlægja farða úr andliti
2) hafa aðra manneskju með
3) ljósmynda
4) líta í augu eftir punktblæðingum
5) topsa!