12-13

Question 1

hver eru algengustu brotin á höfði?

Answer 1

línulaga brot (oftast á hvirfilbeinum)

Question 2

útskýra reglu Puppes?

Answer 2

brotlína getur ekki vaxið þvert yfir fyrirliggjandi brotlínu (segir manni þá í hvaða tímaröð brotin hafa orðið)

Question 3

hver er hættan af línulaga broti á gagnaugabeini?

Answer 3

áverki á arteria meningea media og epidural blæðingu

Question 4

hver er hættan af línulaga broti á hnakkabeini?

Answer 4

rof á bláæðasinusum og subdural blæðingu

Question 5

Línulaga brot hafa tilhneigingu til að vaxa

í..?

Answer 5

kraftstefnuna og í átt að veikari hlutum höfuðkúpunnar

Question 6

við línuleg brot í kúpu hjá börnum, Áður en saumar höfuðbeinanna hafa
beingerst getur orðið..?

Answer 6

diastasi á saumunum í stað eða í samfélagi við línuleg brot

Question 7

hvernig eru línuleg brot í kúpuBOTNI? (2)

Answer 7

1) ant-post lega

2) geisla í átt að foramen magnum og jafnvel cella turcica

Question 8

hvað er hinge fracture?

Answer 8

þegar mikið hliðarhögg veldur þverlægu broti gegnum fossa media þannig að fremri og aftari hluti höfuðkúpu aðskiljast (banvænt)

Question 9

hvað er ring fracture?

Answer 9

þegar axial kraftur veldur því að hálshryggur keyrist upp í kúpuna og brýtur fossa posterior umhverfis foramen magnum
(fall á rass úr hæð eða högg á hvirfil)

Question 10

fylgikvillar kúpuBOTNSbrots? (4)

Answer 10

1) blæðing inn í miðeyra, jafnvel út um hlust
2) racoon eyes
3) blæðing inn í munn og nefkok
4) ásvelging blóðs, (mikilvægast!)

Question 11

3 tegundir af herniation vegna innankúpublæðingar?

Answer 11

1) transtentorial/uncal (medial temporal lobe færist)
2) Tonsillar (cerebellum fer niður í foramen magnum)
3) subfalcine (unilateral cerebral lesion)

Question 12

hvað er duret blæðing?

Answer 12

þegar hröð asymmetrísk fyrirferð (blæðing) veldur blæðingu í heilastofni

Question 13

hvaða blæðing er týpísk í talk and die syndrome?

Answer 13

epidural blæðing

Question 14

lýsa epidural blæðingu? (4)

Answer 14

1) blæðing milli dura og kúpubeins
2) tengist oftast höfuðkúpubroti
3) týpískt linsulaga
4) algengast temporalt/parietalt

Question 15

hvar er subdural blæðing?

Answer 15

milli dura mater og arachnoid mater

Question 16

hvaða æðar blæða í subdural?

Answer 16

bridging veins

Question 17

hvar er subarachnoid blæðing?

Answer 17

milli arachnoidea og pia

Question 18

Í tengslum við trauma eru subarach
blæðingar vanalegastar sem
þáttur í..?

Answer 18

contre-coup áverka

Question 19

heilahristingur er einnig kallað?

Answer 19

commotio cerebri (concussion)

Question 20

klínísk greining á heilahristingi? (3)

Answer 20

1) meðvitundarleysi < 1 klst
2) retrograd/anterograd minnisleysi
3) ógleði og uppköst

Question 21

hvað getur post concussion syndrome varað lengi?

Answer 21

mest í fáa mánuði

Question 22

hvað er cerebral contusion?

Answer 22

Heilamar

Question 23

hvað veldur heilarifum?

Answer 23

byssukúlur eða beinbrot

Question 24

Hvað er Diffuse Axonal Injury? (2)

Answer 24

1) tog og spennuáverki á heila sem veldur staðbundnu togi á taugafrumusíma með tímabundnu tapi á funktsjón (retraction balls á histó)
2) geta valdið langvarandi coma eða dauða

Question 25

flatt heilayfirborð og þunnir sulci.. =?

Answer 25

heilabjúgur

Question 26

Heilinn gráleitur, macereraður, mjúkur, þrútinn. Etv

með einhverjum drepum.. =?

Answer 26

respirator brain

Question 27

hvaða svæði í heila eru viðkvæmust fyrir súrefnisskorti?

Answer 27

heilabörkurinn og sérstaklega watershed svæði

Question 28

Dæmi um þegar r ferlið fram til dauða er mun styttra en sá tími sem
þarf til að súrefnisskortur geti valdið vefjaskemmdum í heilanum? (3)
Hvað veldur því?

Answer 28

1) kemur inn í súrefnislaust rými
2) fær plastpoka yfir höfuðið
3) festir matarbita í kokinu

4) yfirerting taugareflexa sem stöðva hjartað

Question 29

hver eru 3 stig köfnunar (1-2 mín fasar, 3-5 mín heild)?

Answer 29

1) andnauð (dyspnea)
2) krampastig
3) öndunarstopp (apnea)

Question 30

lýsa krampastiginu í köfnun (6)

Answer 30

1) meðvitundarskerðing
2) tonic-clonic krampar
3) sympatískt drive (hyperkapnia)
4) hypotensio
5) óviljastýrð hægða og þvaglosun og sáðlát
6) dauði vís við point of no return

Question 31

hvernig köfnun veldur einstaklega óþægilegri köfnunartilfinningu?

Answer 31

hyperkapnísk

Question 32

hvernig köfnun veldur euphoriu á undan meðvitundarmissi?

Answer 32

hrein hýpoxisk

Question 33

krossfesting er dæmi um..?

Answer 33

stellingarköfnun (þarf aktíft að anda út)

Question 34

Undir bíl að laga þegar tjakkurinn gefur sig er dæmi um..?

Answer 34

áverkaköfnun (traumatic asphyxia)

Question 35

Hálsáverkum er flokkað í? (4)

Answer 35

1) sljóa áverka
2) penetrerandi áverka
3) óbeina óverka (SBS?)
4) beinbrot

Question 36

hvað er sinus caroticus syndrome?

Answer 36

kraftur skyndilega á háls sem ertir sinus caroticus sem skyndilega veldur asystolu

Question 37

hve stór hluti sjálfsmorða í svíþjóð er henging?

Answer 37

þriðjungur

Question 38

vettvangsathugun spurningar við hengingu? (8)

Answer 38

1) fullkomin eða ófullkomin?
2) týpísk/atýpísk staðsetning hnúts?
3) fer höfuðhár inn fyrir snöru?
4) er dreifing líkbletta eðlileg?
5) eru stasamerki f ofan snöruna? (blámi, punktblæðingar)
6) önnur áverkamerki?
7) kveðjubréf?
8) ummerki um aðrar sjálfsmorðsaðferðir?

Question 39

hvenær er point of no return í hengingu?

Answer 39

eftir 3 mín

Question 40

hverju leitar maður eftir í krufningu eftir hengingu? (5)

Answer 40

1) uppþornað slef?
2) þroti og blámi aðeins f ofan snöruna?
3) subperiosteal blæðingar við festu SCM á viðbein
4) blæðingar aftast í tungu
5) símons-blæðingar (blæðingar við intervertebral diska sem benda til vitality)

Question 41

er oft brot á skjaldbrjóski í hengingu?

Answer 41

nei en eykst með aldri

Question 42

verulegt mar í hálsvöðvum eftir hengingu bendir til..?

Answer 42

átaka

Question 43

hvenær kemur intradermal bruise fram?

Answer 43

strax

Question 44

hvenær kemur mar subcutant fram?

Answer 44

eftir 1-2 sólarhringa oft

Question 45

hvenær byrjar kyrking að valda heilaskemmdum?

Answer 45

öruggt að gerist ekki í 100 sek, og óafturkræfar skemmdir eftir 3 mín

Question 46

hvað kallast losnun á skeletti og liðböndum milli atlas og kúpubotns?

Answer 46

craniocervical distraction

Question 47

hvað brotnar við hyperflexion hálshryggs?

Answer 47

dens axis

Question 48

hvað brotnar við hyperextension hálshryggs?

Answer 48

C5-C7

Question 49

einkenni excited delirium? (7)

Answer 49

1) táragas og rafbyssur hafa lítil áhrif
2) svitnun, hækkaður líkamshiti!
3) kraftmikil öndun með gapandi munn og skrýtin öndunarhljóð
4) pásur í æsingi
5) aukin munnvatnsmyndun
6) skyndileg atoni og hjartastopp
7) fölvi/blámi

Question 50

hvað veldur dauða í excited delirium? (6)

Answer 50

1) tjóðrun og þrýstingur á brjóstkassa (stellingartengd hypoxia)
2) gríðarmikil súrefnisþörf
3) dysregulation á metabolisma með hyperthermiu
4) lyfjaáhrif
5) autonom dysregulation
6) sympatískt drive og acidosis