სამოსამართლო სამართალი

Question 1

მართლმსაჯულება შებოჭილია კონსტიტუციითა და კანონით. საქართველოს კონსტიტუციის 84-ე მუხლის პირველი პუნქტის თანახმად, ,,მოსამართლე თავის საქმიანობაში დამოუკიდებელია და ემორჩილება მხოლოდ კონსტიტუციასა და კანონს“. კონსტიტუციის აღნიშნული ნორმიდან გამომდინარე უნდა დავასკვნათ, რომ

Answer 1

ძირითადი კანონი კრძალავს სამოსამართლო სამართალს როგორც სამართლის წყაროს.

Question 2

ძირითადი კანონი კრძალავს სამოსამართლო სამართალს როგორც

Answer 2

სამართლის წყაროს.

Question 3

მართლწესრიგი არ შეიძლება იყოს იდეალურად სრულყოფილი, ხოლო კანონი ვერ გაითვალისწინებს

Answer 3

კონკრეტული ურთიერთობების გადაწყვეტის ყველა შესაძლო მოდელს.

Question 4

ანგლოსაქსური სამართლის ქვეყნებში გავრცელებული შეხედულების თანახმად, სამართალი არის ის,

Answer 4

რასაც ასეთად მიიჩნევს მოსამართლე - ,, Law is what the Judges say it is”.

Question 5

ანგლოსაქსური სამართლის ქვეყნებში მართლმსაჯულება, ამავდროულად, განიხილება როგორც

Answer 5

სამართალშემოქმედება, ხოლო სამართალი -როგორც სასამართლოს ცალკეული გადაწყვეტილებების ერთობლიობა.

Question 6

სასამართლო გადაწყვეტილებებს Common law-ს ქვეყნებში განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება იმდენად, რამდენადაც

Answer 6

აქ არ მოქმედებს კოდიფიცირებული სამართალი.

Question 7

სამოსამართლო სამართალი არის

Answer 7

სამართლის შეფარდების აქტი.

Question 8

მართლმსაჯულება არის არა სამართლის წყარო,

Answer 8

არამედ სამართლის შემეცნების წყარო.

Question 9

მართლმსაჯულება არის

Answer 9

სამართლის შემეცნების წყარო.

Question 10

უზენაესი სასამართლოსა და საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილებებს აქვთ

Answer 10

ფაქტობრივი ბოჭვის ძალა.

Question 11

სხვა ინსტანციების მიღებული განსხვავებული გადაწყვეტილებების გადასინჯვა ხდება

Answer 11

უზენაესი სასამართლოს პრაქტიკის საფუძველზე.

Question 12

გარდა ამისა, პრეიუდიციებს მინიჭებული აქვთ

Answer 12

ნორმატიული ხასიათი.

Question 13

სასამართლოს , მართალია, შეუძლია გადაუხვიოს პრეიუდიციებს, მაგრამ

Answer 13

მან აუცილებლად უნდა დაასაბუთოს ამ გადახვევის მართლზომიერება.

Question 14

Common Law-ის ქვეყნებში სამართლის შემფარებელი

Answer 14

მთლიანად არ არის შებოჭილი სასამართლოს მიერ ადრე მიღებული გადაწყვეტილებით.

Question 15

სამართლის ინგლისური და ამერიკული სისტემისათვის დამახასიათებელი კაზუისტიკა-case law ორიენტირებულია

Answer 15

ზემდგომი სასამართლოების გადაწყვეტილებებზე.

Question 16

case law

Answer 16

კაზუისტიკა

Question 17

Stare decisis-ის პრინციპის თანახმად, უმაღლესი ინსტანციის სასამართლო, როგორც წესი,

Answer 17

ვერ გადაუხვევს მის მიერვე დადგენილ პრიუდიციებს.

Question 18

სასამართლოს შეუძლია გათავისუფლებლდეს ადრე მიღებული გადაწვეტილებისაგან (,,overruling”) როდესაც

Answer 18

იგი ადგენს ახალ სამოსამართლო სამართალს.

Question 19

ზემდგომი სასამართლოს მიერ დადგენილი პრეიუდიციებისაგან განთავისუფლების განსხვავებული საშუალებაა ე.წ distinguishing, როდესაც

Answer 19

პრიუდიციისაგან გადახვევა დასაბუთებულია ერთეული შემთხვევის განსაკუთრებულობით.

Question 20

კონტინენტური ევროპის სამართლებრივი აზროვნება ეფუძნება არა ერთეულ შემთხვევას, არამედ

Answer 20

ზოგად პრინციპებს.

Question 21

სამართლებრივი აზროვნების ევროპული სტილი უფრო

Answer 21

დედუქციურიია ვიდრე ინდუქციური.

Question 22

სასამართლო სამართალში განსაკუთრებით პრობლემატურია

Answer 22

სასამართლო პრაქტიკის უკუძალის საკითხი.

Question 23

მართლმსაჯულება , ჩვეულებრივ, რეტროსპექტიულია ანუ

Answer 23

მიმართულია წარსულში მომხდარი ურთიერთობებისაკენ.

Question 24

დიდი ბრიტანეთს ლორდთა პალატა იხრება რეტროსპექტიული

Answer 24

overruling-ისკენ

Question 25

ლორდთა პალატა მიიჩნევს, რომ

Answer 25

ინგლისის სამართლის სიტემისათვის უცხო იქნება მისი გავრცელება მხოლოდ მომავალში წარმოშობილ ურთიერთობებზე.

Question 26

რეტროსპექტიული overruling-ის ქრესტომათიულ მაგალითად მოჰყავთ შემდეგი შემთხვევა

Answer 26

ერთ-ერთი ციხის დირექტორი თავისუფლებააღკვეთილ პირთა პატიმრობის ვადას ითვლიდა სასამართლოს მიერ დადგენილი მეთოდიკით. მოგვიანებით, სასამართლომ შეცვალა ეს მეთოდიკა. აღმოჩნდა, რომ ერთ-ერთი პატიმარი ახალი გათვლების თანახმად 59 დღით მეტხანს იმყოფებოდა საპატიმრო დაწესებულებაში. პატიმარმა მოითხოვა ზარალის ანაზღაურება, სააპელაციო სასამართლოს საკითხი პატიმრის სასარგებლოდ გადაწყვიტა. სასამართლოს აზრით , მართლმსაჯულების პრაქტიკა შეიცვალა და ამ გადაწყვეტილებას , ასევე, ჰქონდა უკუძალა. ლორდთა პალატამ გაიზიარა სასამართლოს ეს გადაწყვეტილება.

Question 27

დიდი ბრიტანეთს ლორდთა პალატის პრაქტიკა იცნობს ე.წ prospective overruling-ის შემთხევებსაც, როდესაც

Answer 27

მართლმსაჯულების პრაქტიკის შეცვლა ვრცელდება მხოლოდ მომავალში წარმოშობილ ურთიერთობებზე.

Question 28

ამერიკის უზენაესი სასამართლო კი აღიარებს მხოლოდ retrospective overruling-ს. ამავე დროს ცალკეულ შტატებში გვხვდება

Answer 28

prospective overruling-ის შემთხევებიც.

Question 29

აუცილებელია გათვალისწინებულ იქნეს ის ნეგატიური შედეგებიც , რომელიც დადგება იმ შემთხვევაში, თუ მართლმსაჯულების პრაქტიკის შეცვლას უკუძალა მიენიჭება. -

Answer 29

სახელშეკრულებო ურთიერთობაში მონაწილე პირებს სერიოზული პრობლემები შეექმნებათ, თუ შეიცვლება ის გარემოებები, რომელზეც ისინი იყვნენ ორიენტირებულნი.