სამართალწარმოება Flashcards

1
Q

iudicia

A

სამართალწარმოება , სამართლის დადგენა

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

iudicia publica

A

სააჯრო სამართალი , რომელიც სახელმწიფოს ინტერესებს ემსახურება

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

iudicia privata

A

კერძო სამართალი ,რომელიც კერძო პირთა ინტერესებს ემსახურება

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

iudicia privata სტადიები

A

ius და iusdicium ორი ეერთმანეთისგან დამოიკიდებელი სტადია

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

ius

A

საბოლოო სტადია , სადაც საქმე საბოლოოდ გადაწყვეტილად ცხადდებოდა თო მოპასუხე სარჩელს ცნობდა . მოსარჩელეს უნდა მიემარა მოპასუხესთვის ეპასუხა ჰო ან არა და ჰოს თმის შემთვევაში საქმის განხილვა ამ სტადიაზე სრულდებოდა

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

iudicium

A

დამაგვირგვინებელი სტადია , რომლითაც კერძო პირთა დავა საბოლოოდ წყდებოდა , წინასწარ განხილული საქმეების , შეგროვილი მასალების და საბუთების კანონიერება და საფუძვლიანობა დგინდებოდა ამ ეტაპზე . ისმენდნენ მოწმეებს და მხარეენ=ბს და მოსამართლეს საბოლოო გადაწყვეტილება sentenia გამოჰქონდა

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

in iure

A

პრეტორთა მიერ განხილული საქმე , რომელიც შეიძლებოდა მაღალ ინსტანციაში გადასულიყო და აქ უბრალოდ მისი მომზადება და განხილვა ხდებოდა

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

in iudicio

A

საქმის არსებითად განხხილვა , რომელსაც განსაკუთრრებულ სიაში შეტანილ პირთგან არჩეული მოსამათლე ანხორციელებდაა

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

არბიტრები

A

მოქალაქეთა შორის დავის გადაწყვეტისას მონაწილეობდა და ისინი მოსამართლისგან იმით განსხვავდებიან , რომ პირადი შეხედულება დიდ როლს თამაშობდა საქმის განხილვაში. იმპერატორის დროს არბიტრი მხარეების მიერ არჩეული პირი იყო

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

legis actio

A

რომაელი მოქალაქის ზუსტად განსაზღვრული საჯარო განცხადება , რომელშიც მოცემული სიტყვები კანონის ზუსტი შესაბამისი იყო

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

legis actio per sacramentum

A

ყველაზე გავრცელებული ფორმა და ძირითდად საკუთრების დავისას გამოიყენებოდა

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Legis actio per sacramentum პროცესი

A

მხარეეები ცხადდებოდნენ მაგისტრთან , მიჰპონდათ სადავო ნივთი ( თუ მიწა იყო მისი ცოტაოდენი ნაწილი ) , შემდაგ მოსარჩელე ჯოხის მეშვეობით ნიშანს ადებდა სადავო ნივთს , წარმოთქვამდა სიტყვებს , რითიც ის საკუთრებად აცხადებდა.თუ მოპასუხე დუმდა იქვე მტავრდებოდა პროცესი , თუ არა მოპასუხეც მოსარჩელის მსგავსად იქცეოდა , შემდეგ მათ შორის დიალოგი იმართებოდა , საფუძველს ეკითხებოდა მოსარჩელე და მოპასუხე კოხს ადებდა ნივთს და ამბობდა , რომ კანონის შესაბამისაად იქცეოდა , ამის შემდეგ მოსარჩელე მას გირაოს - sacramentum ის ჩადებას მოითხოვდა , წაგებული მხარე თანხას კარგავდა , თავიდან ქურუმებთან შედიოდა მოგვიანებით სახ . ხაზინაში

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

legis actio

A

საქმე ვალის გადახდევინობის დავას ეხებოდა , მას შემდეგ რაც დებიტორი მაგისტრის წინაშე ვალს აღიარებდა და 30 დღის ვადაში არ გადაიხდიდა კრედიტორს შეეძლო მასზე ხელის დადებით ის წაეყვანა და ბორკილები დაედო . მის მაგივრად დ=სასამართლოში კი თავდები უნდა გამოსულიყო

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

legis actio per iudicus postaltionem

A

მიმართვდნენ საჯარო ქონების გასაყოფად ან საერთო ქონების განააწილებისას.მოსამართლე მოსარჩელეს მოთხოვნის შესაბამისად უნდა დანიშნოდა

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

legis actio per condictionem

A

როდესაც მოსარჩელე ნივთს ან თანხას ითხოვდა და პირი ვალდებულად არ თვლიდა თავს. ამ შემთხვევაში მოსარჩელე და მოპასუხე ერთად ირჩევდა მოსამათლეს

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

legis actio per pignoris capionem

A

მაგისტრის გარეშე შეიძლება წაარმართულიყო და ძირითადად მაშინ მიმართვდნენ თუ პირი შესაწირ ცხოველს ისესხებდა ან ვალს არ დააბრუნებდა , ამშემთხვევაში კრედიტორი გირაოს სახით დებიტორის ნივთს დაეუფლებოდა , სანამ ის თანხას არ გადაიხდიდა

17
Q

ფორმულარული პროცესი

A

მოსარჩელეს და მოპასუხეს ლეგისაქციური დაბრკოლებები მოეხსნათ და შეეძლოთ უკვე უფრო მარტივათ შეეტანათ სარჩელი

18
Q

in iure

A

მოსარჩელე მიმართავდა იურისტებს და მისი დახმარებით ადგენდა სარჩლს , სადაც დაზუსტებული იყო სადავო ნივთი და საფუძვლები , მოგვიანებით ეს მასალა მოპასუხესაც ეგზავნებოდა , რათა მომზადებულიყო. ეს სარჩელი შედიოდა მაგისტრთან , რომელიც მოპასუხეს იბარებდა ( აქ თუ არ გამოჩნდებოდა ჯარიმა და სასამართლოში მისი ქონება მოსარჩლეს გადაეცემოდა )ორივე მხარე თავიანთ პოზიციას აყალიბებდა , მაგისტრს მათი დაკითხვა შეეძლო .თუ მოპასუხე სარჩელს ცნობდა მაშნვე წყდებოდა საკმის წარმოება . მაგისტრსს ასევე შეეძლო დაებარებინა კოგნიტოები ან პროკურორები , თითოეული მხარის მიერ დასახელებული პირები , რომლებიც მათ პოზიციას გაამყარებდნენ. თუ მაგისტრი სარჩელს ცნობდა , ის მას წერილობით გადააგზავნიდა და მის მიერ დანიშნულ მოსამართლეს გადაუგზავნიდა , რომელსაც ეს საქმე უნდა განეხილა

19
Q

ბრძანებაში გათვალისწინებული უნდა ყოფილიყო

A

iudictio nominatio - მოსამართლის დასახელება , რომელსაც საქმე უნდა განეხილა
intentio - მოსარჩლის პრეტენზიები
adiudicatio - მოსამართლისთვის უფლების მინიჭება , მოსარჩელესთვის საკუთრების უფლების მინიჭებისა
condemnatio - მოსამართლისთვის მითითება მსჯავრი დაადოს მოპასუხეს ან გაათავისუფლოს პასუხისმგებლობისგან
praescriptos - მითითება განსაკუტრებულ საკითხებზე , რაც სმართალწარმოებისთვის მნიშველოვანია
exeptio - მოპასუხის შესიტყვებათა გადმოცემები , ახალი ფაქტების შემოწმების აუცილებლობა , რომელთა აღმოჩენა საქმეს სხვაგვარად წარმართავდასა

20
Q

სარჩელის ტიპები

A

actiones in rem
actiones in personam
actiones rei persecutorae { actiones poenales
actiones privatae { actiones populares
actiones civiles { actiones praetoriae

21
Q

actiones in rem

A

სანივთო დავები ,მოსარჩელე ნივთზე უფლების ააღიარებას ითხოვდა

22
Q

actiones in personam

A

პირადი სარჩელები , მოვალალის პერსონისგან ვალდებულების შესრულებას ითხოვდნენ

23
Q

actiones rei persecutoriae და actiones poenales

A

ნივთის ან ფულის უკან მოთხოვნა და მოპასუხის დასჯა ქონებრივი სანქცია

24
Q

actiones privatae და actiones populares

A

გარკვეული პირი წარადგენდა და ნებისმიერს შეეძლო წარდგენა , ვინც ხალხის ინტერესების დასაცავად მოქმედებდა

25
Q

actiones civiles და praetoriae

A

ცივილური ად პრეტორის სამართალი

26
Q

ფორმულარული პროცესი

A

მოსამართლე იღებდა საქმეს , ამოწმებდა მის ფორმულასთან შესაბამისობას , შემდეგ ამოწმებდა ფაქტებს , მოუსმენდა მხარეების დამცველებს , გამოიკვლევდა საბუთებს . მოსამართლის გადაწყვეტილება საბოლოო იყო და გასაჩივრებას არ ექვემდებარებოდა

27
Q

ექსტრაორდინალური პროცესი

A

ჩამოყალიბდა იმპერიის ხანაში ,როდესაც დემოკრატიის ხარისხი შემცირდა . საქმეს , როდესაც არ განიხილავს მოსამართლე. იმპერატორი ან მისის მოხელეები განიხილავდნენ საქმეს

28
Q

iusdex datus

A

იმპერატორის უფლება , იმპერიუმების ძალით უფლება მიანიჭოს მის მოხელლებს , რომ განიხილონ საქმეები

29
Q

assessores და consilarii

A

საქმის მომზადებელი მოხელეები

30
Q

praefectus urbi

A

მოხელეები , ქალაქისა და პოლიციის უფროსები , პროვინციაში რექტორები.

31
Q

საქმის განხილვის წესი

A

საჯაროდ არ განიხილებოდა , მხოლოდ დაინტერესებულ პირთა წრეში. თუ მოსარჩელე არ გამოცხადდებოდა წყდებოდა საქმის განხილვა , ხოლო მოპასუხე თუ არ გამოჩნდებოდა მის გარეშე. მოსარჩელე განცხადებას გადასცემდა მაგისტრს , რომელიც სასამართლოს სახელით დაიბარებდა მოპასუხეს საქმის განსახილველად , მას კონტრარგუმენტების შეტანა შეეძლო ,, ორივე მხარის ადვოკადები გამოდიოდნენ იურიდიულად დასაბუთებული არგუმენტებით , განიხილებოდა დამამტკიცებელი საბუთები , თუ ვერ მოხერხდებოდა საქმის გადაწყვეტა ზედა ინსტანციაში იგზავნებოდა საქმე . აღსრულება - სახელმწიფო მოხელეების დახმარებით თუ მხარე ნებაყობლობით არ ასრულებდა . გასაჩივრება იმპერატორის გადაწყვეტილების გარდა