نورون ها و نوروگلياها Flashcards
به سلول عصبي … گفته مي شود.
هر … از سه بخش تشكيل شده است:
نورون
دندريت
جسم سلولي (سوما)
آكسون
اصلي ترين بخش سلول عصبي چيست و چرا؟
جسم سلولي
چون هسته كه محتوي DNA مي باشد در جسم سلولي قرار دارد
همچنين ريبوزوم ها كه ساخت پروتئين ها را انجام مي دهند در جسم سلولي قرار دارند
… و … بصورت زوائدي از جسم سلولي خارج شده اند.
… پيام عصبي را بسمت جسم سلولي مي برد در حالي كه … پيام عصبي را از جسم سلولي دور مي نمايد.
بدين ترتيب انتقال پيام عصبي در نورون جهتدار بوده و …
دندريت و اكسون
دندريت
اكسون
از دندريت بسمت اكسون مي باشد
سلول هاي عصبي را بر اساس شكل ظاهري مي توان به سه دسته تقسيم كرد:
در … يك زائده واحد از جسم سلولي خارج شده و سپس دوشاخه شده، در يك سمت دندريت و در سمت مقابل آكسون را ايجاد مي نمايد. تمامي … كه وارد نخاع مي شوند از نوع … مي باشند و در اين نورون برخلاف نورون هاي ديگر، … .
در … از يك سمت جسم سلولي، دندريت و از سمت ديگر اكسون خارج مي شود.
… داراي دندريت هاي متعدد با يك آكسون واحد مي باشند. اين نورون ها اندازه كوچكي داشته و فاقد … مي باشند و فقط در … حضور دارند.
نورون هاي تك قطبي-نورون هاي دوقطبي-نورون هاي چند قطبي
نورون هاي تك قطبي نورون هاي حسي تك قطبي در نورون هاي تك قطبي دندريت بزرگتر از آكسون مي باشد نورون هاي دوقطبي نورون هاي چندقطبي ميلين دستگاه عصبي مركزي
نورون حسي يا آوران: نورون هايي كه پيام عصبي را از … به … مي آورند.
اندام هاي محيطي
دستگاه عصبي مركزي (مغز و نخاع)
نورون هاي حركتي يا وابران: نورون هايي كه پيام عصبي را از … به … مي برند.
مغز و نخاع
اندام هاي محيطي (ماهيچه و غدد)
نورون هاي بينابيني يا رابط: نورون هاي كوچكي مي باشند كه در … قرار دارند و ارتباط بين … و … را برقرار مي نمايند.
دستگاه عصبي مركزي
نورون هاي حسي و نورون هاي حركتي
سلول ها مي توانند از قندها و چربي ها بعنوان منبع انرژي استفاده نمايند. نورون ها با وجود اينكه آنزيم هاي لازم براي سوخت و ساز چربي ها و قندها را دارند، برخلاف بقيه سلول ها فقط از … بعنوان منبع انرژي استفاده مي نمايند. علت اين تفاوت اين است كه چربي ها و قندهاي پيچيده …. .
يك قند ساده بنام گلوكز
از سد خوني- مغزي عبور نمي نمايند
بايد توجه داشت كه سلول عصبي يا نورون با … متفاوت مي باشد.
… اجتماعي از چندين نورون مي باشد كه در يك مسير خاص عصبي قرار دارد و اطراف آنها را غلافي پوشانده است.
… را مي توان به سه دسته تقسيم بندي نمود:
… فقط از نورون هاي حسي، … فقط از نورون هاي حركتي و … از نورون هاي حسي و حركتي تشكيل شده اند.
عصب عصب اعصاب حسي خالص- حركتي خالص- مختلط اعصاب حسي اعصاب حركتي اعصاب مختلط
تمام اعصاب نخاعي كه از نخاع منشا مي گيرند از نوع … مي باشند در حالي كه در اعصاب مغزي … مشاهده مي شود.
اعصاب نخاعي
هر سه نوع عصب حسي، حركتي و مختلط
در اطراف دندريت و اكسون نورون هاي بزرگ پوششي از جنس … به نام … وجود دارد.
فسفوليپيد و پروتئين
غلاف ميلين
غلاف ميلين بصورت مانند روكش سيم بصورت پيوسته نمي باشد بلكه در فواصل بين غلاف هاي ميلين بخش هايي وجود دارد كه فاقد غلاف ميلين مي باشند كه به اين نواحي … گفته مي شود. با توجه به اينكه هدايت عصبي در نورون هاي ميلين دار بصورت … انجام مي گيرد، وجود غلاف ميلين سرعت هدايت پيام عصبي را افزايش مي دهد. بايد توجه داشت كه هرچه سلول عصبي قطورتر باشد، … و به تبع آن … افزايش مي يابد و چون در اين حالت جهش در مسافت طولاني تري اتفاق مي افتد، سرعت … افزايش مي يابد.
گره رانويه جهشي از يك گره رانويه به گره رانويه ديگر قطر غلاف ميلين فاصله گره هاي رانويه هدايت پيام عصبي
(سرعت هدايت پيام عصبي در بزرگترين نورون ها ١٢٠ متر بر ثانيه و در كوچكترين آنها ١ متر بر ثانيه مي باشد.)
بر حسب داشتن يا نداشتن ميلين و قطر غلاف ميلين، نورون ها را مي توان به چهار دسته تقسيم كرد:
… : قطورترين نورون ها مي باشند كه قطري بين ١٠ الي ١٨ ميكرون دارند و سرعت هدايت آنها بالاتر از ٧٥ متر بر ثانيه مي باشد.
… : اين نورون ها قطري بين ٥ الي ١٠ ميكرون داشته و سرعت هدايت آنها بين ٥٥ تا ٧٥ متر بر ثانيه مي باشد.
… : اين نورون ها كوچكترين نورون هاي ميلين دار مي باشند كه قطري بين ١ الي ٥ ميكرون دارند و سرعت هدايت آنها در حدود ١٥ متر بر ثانيه مي باشد.
خود … را مي توان به نورون هاي … و … تقسيم كرد كه سرعت هدايت در … بيشتر است.
نورون هاي نوع يك (I)
نورون هاي نوع دو (II)
نورون هاي نوع C
نورون هاي نوع يك
Ia
Ib
Iaبايد توجه داشت كه غلاف ميلين مخصوص … است.
در بيماري مالتيپل اسكلروزيس يا اسكلروز چندگانه (MS)، …..
مهره داران (در بي مهرگان ديده نمي شود)
سيستم ايمني به غلاف ميلين حمله كرده و باعث از بين رفتن بخش هايي از آن مي گردد.
پتانسيل غشاء در سلول هاي تحريك پذير:
سلول هاي تحريك پذير شامل سلول هاي عصبي و عضلاني مي شوند. در اين سلول ها پتانسيل هاي غشاء متعددي مي توانند ايجاد شوند نظير … و پتانسيل هاي موضعي
پتانسيل استراحت
پتانسيل عمل (دپولاريزاسيون، رپولاريزاسيون و هيپرپولاريزاسيون)
پتانسيل مولد
پتانسيل هاي پس سيناپسي تحريكي و مهاري
پتانسيل استراحت يا آرامش
در حالت استراحت سلول هاي عصبي … كه به آن پتانسيل استراحت گفته مي شود. در اين حالت سمت داخلي غشا داراي بار … و سمت خارج غشا داراي بار … است. با توجه به اينكه بر حسب قرارداد پتانسيل غشا از سمت داخل گزارش مي گردد، مي توان گفت پتانسيل استراحت … مي باشد. ميزان عددي پتانسيل استراحت در سلول هاي عصبي … مي باشد كه مقدار عددي آن متناسب با اندازه سلول عصبي مي باشد.
بين دو قسمت غشاء اختلاف ولتاژي وجود دارد
منفي
مثبت
منفي
بين ٦٠- تا ٩٠-
چگونگي ايجاد پتانسيل استراحت:
در دو مرحله انجام مي گيرد
در مرحله اول به ازاي مصرف هر ATP (فرم قابل مصرف انرژي در سلول) سه يون … را از سلول خارج و دو يون … را وارد سلول مي نمايد. درنتيجه بعد از مدتي غلظت يون مثبت سديم در … و غلظت يون مثبت پتاسيم در … افزايش مي يابد.
در مرحله دوم بر اساس قانون انتشار …
سديم پتاسيم خارج سلول داخل سلول يون هاي سديم تمايل به ورود به سلول و يون هاي پتاسيم تمايل به خروج از سلول را دارند
با توجه به اينكه در حالت استراحت نفوذپذيري به … زياد و به … كم است، به دليل …. پتانسيل غشاء در حالت استراحت … مي گردد. در اين حالت مي توان گفت سلول … مي باشد.
مهمترين عامل در ايجاد پتانسيل استراحت … مي باشد.
پتاسيم سديم خروج مقدار زيادي پتاسيم منفي پولاريزه (قطبي) خروج يون پتاسيم
پتانسيل عمل (پتانسيل فعاليت يا پتانسيل كار):
يكي از ويژگيهاي سلولهاي تحريك پذير مانند سلولهاي “عصبي” و “عضلاني” اين است كه در پاسخ به محرك مناسب پتانسيل موضعي بنام … را ايجاد مي نمايند كه اگر به آستانه تحريك برسد با يك تاخير زماني بسيار كوتاه … شكل مي گيرد.
ايجاد پتانسيل عمل بر اساس قانون يا همه يا هيچ انجام مي گيرد يعني يا محرك به اندازه كافي قوي هست كه كه بتواند پتانسيل عمل ايجاد كند كه به آن … گفته مي شود يا به اندازه كافي قوي نيست كه بعد از آن پتانسيل عمل شكل نمي گيرد.
… ضعيفترين شدت محركي مي باشد كه قادر به ايجاد پتانسيل عمل مي باشد. محركهاي قويتر از آن … و محركهاي ضعيفتر از آن … خوانده مي شود.
پتانسيل عمل از سه مرحله … تشكيل شده است.
پتانسيل مولد پتانسيل عمل محرك فوق آستانه اي آستانه تحريك محركهاي فوق آستانه اي محركهاي زير آستانه اي مرحله بالارو يا دپولاريزاسيون مرحله پايين رو يا رپولاريزاسيون مرحله هيپرپولاريزاسيون
مرحله بالارو يا دپولاريزاسيون
در شروع تكانش عصبي بدليل باز شدن دريچه هاي … نفوذپذيري به … به شدت افزايش مي يابد. درنتيجه بار منفي سلول به سرعت خنثي شده و پتانسيل غشاء در سلولهاي عصبي بزرگ حتي مثبت هم مي گردد.
با توجه به اينكه در اين مرحله سلول … را كه در حالت … داشته از دست مي دهد و … مي شود، اين مرحله، مرحله دپولاريزاسيون ناميده مي شود.
بنابراين مي توان گفت … معادل …. مي باشد.
كانالهاي سديمي يون سديم بار الكتريكي منفي استراحت ناقطبي ناقطبي شدن سلول عصبي تحريك شدن سلولهاي عصبي
مرحله پايين رو يا رپولاريزاسيون
در اين مرحله ماننند مرحله استراحت نفوذپذيري به … بيش از نفوذپذيري به … مي باشد در نتيجه بدليل … دوباره پتانسيل غشاء به حالت منفي بر مي گردد. باتوجه به اينكه سلول عصبي در اين مرحله دوباره بار منفي يا حالت پولاريزه خود را بدست مي آورد، اين مرحله رپولاريزاسيون ناميده مي شود.
پتاسيم
سديم
خروج سريع يونهاي مثبت پتاسيم
مرحله هيپرپولاريزاسيون
در پايان پتانسيل عمل يك مرحله كوتاه زماني وجود دارد كه پتانسيل غشاء حتي … از حالت استراحت مي باشد كه به آن مرحله هيپرپولاريزاسيون گفته مي شود.
در اين حالت چون پتانسيل غشاء منفي تر از حد استراحت مي باشد، فاصله … با … بيش از حالت عادي است درنتيجه تحريك سلول كمي دشوارتر از حالت عادي مي باشد. بنابراين مي توان گفت هيپرپولاريزاسيون يا … سلول معادل … مي باشد.
منفي تر پتانسيل غشاء آستانه تحريك قطبي تر شدن مهار سلول عصبي
دامنه پتانسيل عمل
فاصله بين … تا … دامنه پتانسيل عمل گفته مي شود. دامنه پتانسيل عمل متناسب با … است و با توجه به اينكه ايجاد پتانسيل عمل بر اساس قانون همه يا هيچ انجام مي گيرد، دامنه پتانسيل عمل (قدرت پتانسيل عمل) به هيچ عنوان تحت تاثير … قرار نمي گيرد.
پتانسيل استراحت
قله پتانسيل عمل
اندازه سلول
شدت محرك
فركانس پتانسيل عمل (تواتر پتانسيل عمل)
…. فركانس پتانسيل عمل ناميده مي شود.
حداكثر تعداد پتانسيل عملي كه يك سلول در واحد زمان توليد مي كند محدود بوده و متناسب با … است.
وقتي … افزايش مي يابد، فركانس پتانسيل عمل بتدريج افزايش مي يابد تا اينكه سلول به فركانس حداكثر خود برسد.
تعداد پتانسيلهاي عملي كه در واحد زمان (يك ثانيه) توليد مي شود
اندازه سلول
شدت محرك
