متابولیسم کلسیم و فسفر Flashcards

1
Q

فراوان ترین ماده معدنی در بدن؟

A

کلسیم 👈 1-2 کیلوگرم و تشکیل 1.5-2% وزن بدن

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

فراوانی کلسیم در بدن؟

A

99% در ساختار استخوان ها و دندان ها

1% در خون، مایع خارج سلولی و بافت ها

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

سه فرم کلسیم در بدن؟

A

1) کلسیم یونیزه یا آزاد 50%
2) کلسیم باند با آلبومین و گلوبولین 45%
3) کلسیم درترکیب با سایر یون ها مثل فسفات بیکربنات و سیترات 5%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

سطح سرمی کلسیم توتال؟

A

8.5-10.5 mg/dl

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

در چه صورت سنجش سطح سرمی کلسیم به طور کاذب پایین گزارش میشود؟

A

در هر اختلالی که سبب کاهش سطح آلبومین خون شود:
1) سیروز کبدی
2) بیمار بستری در ICU
3) در فاز حاد بیماری
✔سطح کلسیم توتال به طور کاذب پایین است نه این که واقعا کلسیم کم شده باشد و کلسیم یونیزه ثابت است

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

2 روش اصلاح مشکل کلسیم پایین کاذب در موارد آلبومین پایین سرم؟

A

1) سطح آلبومین به طور طبیعی 4 گرم 👈 به ازای هر گرم کاهش آلبومین اضافه کردن 0.8 به کلسیم
2) اندازه گیری سطح کلسیم یونیزه (همیشه در دسترس نیست)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

تغییرات pH بر کدام فرم کلسیم اثر میگذارند و چه اثری میگذارند؟

A

✔اثر pH بر کلسیم یونیزه
✔اسیدوز 👈 سبب کاهش اتصال کلسیم یونیزه به پروتئین ها 👈 سطح کلسیم یونیزه کمی بالاتر
✔آلکالوز برعکس 👈 سطح کلسیم یونیزه پایین

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

7 عملکرد کلسیم؟

A

1) ساختمان استخوان و دندان
2) تثبیت کننده غشای سلولی
3) پیامبر ثانویه بسیاری از هورمون ها
4) نقش در تنظیم ضربان قلب
5) نقش در انتقال عصبی
6) نقش در انقباض عضلانی
7) نقش در تبدیل پروترومبین به ترومبین 👈 تشکیل لخته خون

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

جذب کلسیم در کدام قسمت دستگاه گوارش بهتر صورت میگیرد و چرا؟

A

در قسمت اسیدی روده یعنی دئودنوم 👈 به دلیل نیاز به اسید معده برای جذب کلسیم

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

چقدر از کلسیم غذا جذب میشود؟

A

20-70%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

2 فاکتور موثر در افزایش جذب کلسیم؟

A

1) کاهش سطح کلسیم به طور جبرانی

2) محیط اسیدی 👈 مصرف کلسیم 10-15 دقیقه بعد از غذا به دلیل ترشح اسید معده

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

4 فاکتور موثر در کاهش جذب کلسیم؟

A

1) محیط قلیایی 👈 مصرف آنتی اسید یا جراحی برداشت معده
2) کمبود ویتامین D (ضروری برای جذب کلسیم)
3) اگزالیک اسید 👈 تشکیل کمپلکس با کلسیم و کاهش جذب آن
4) بالا رفتن سن

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

گیرنده حسگر کلسیم (CaSR)
در کجا؟
عملکرد آن؟
موتاسیون در این گیرنده در کدام بیماری؟

A

✔در بسیاری از ارگان ها مثل پاراتیروئید و کلیه

✔حس کردن کلسیم یونیزه 👈 سرکوب ترشح PTH در پاراتیروئید و کنترل بازجذب کلسیم در کلیه

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

بازجذب کلسیم در کدام قسمت نفرون؟

A

65% به صورت پاراسلولار و غیرفعال در توبول پروگزیمال
25% به صورت پاراسلولار در TAL
10% به صورت ترنس سلولار در توبول دیستال

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

2 هورمون تنظیم کننده کلسیم و فسفر؟

A

1) هورمون PTH از پاراتیروئید

2) هورمون کلسی تونین از تیروئید (فعالیت کمتر در انسان نسبت سایر پستانداران)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

فراوان ترین ماده معدنی بعد از کلسیم؟

A

فسفر

17
Q

بیشترین مقدار فسفر بدن در کجا؟

A

85% آن در ساختار استخوان و دندان

18
Q

5 نقش مهم فسفر؟

A

1) در ساختار استخوان و دندان
2) در ساختار فسفولیپید 👈 در غشای سلول
3) در ساختار نوکلئیک اسید
4) فسفریلاسیون گلوکز 👈 تولید انرژی
5) سیستم بافری

19
Q

میزان جذب فسفر در روده باریک؟

A

65% فسفر مصرفی

افزایش جذب تا 85-90% در حضور ویتامین D

20
Q

4 فاکتور کاهش دهنده جذب فسفر؟

A

1) هورمون PTH 👈 کاهش جذب گوارشی و بازجذب از کلیه فسفر
2) فاکتور FGF23 (فاکتور رشد فیبروبلاست) 👈 عملکرد همانند PTH
3) هیپوکلسمی 👈 با بالابردن PTH
4) هایپومنیزیمی و هایپوفسفاتمی شدید 👈 به دلیل اثر بر عملکرد سلول ها

21
Q

بهترین حالت جذب فسفر؟

A

مصرف همراه با کلسیم

22
Q

3 ارگان هدف PTH؟

A

1) استخوان
2) کلیه
3) دستگاه گوارش به طور غیرمستقیم

23
Q

2 اثر PTH روی استخوان؟

A

1) سطوح نرمال PTH 👈 فعالیت استئوبلاست و استخوان سازی 👈 استفاده از PTH در درمان استئوپروز
2) افزایش PTH به صورت مداوم مثلا در هایپرپاراتیروئیدیسم 👈 افزایش اندازه و تعداد استئوکلاست ها 👈 افزایش آزادسازی کلسیم از استخوان

24
Q

2 اثر PTH بر کلیه؟

A

1) افزایش بازجذب کلسیم، منیزیم و کلر از لوپ هنله و توبول دیستال + کاهش بازجذب فسفات و بیکربنات از توبول پروگسیمال
2) فعال کردن آنزیم آلفا ۱ هیدروکسیلاز کلیوی 👈 تولید فرم فعال ویتامین D 👈 افزایش بازجذب کلسیم و فسفر از کلیه + جذب کلسیم از روده

25
Q

نقش ویتامین D؟

A

جذب کلسیم و فسفر

26
Q

2 منبع ویتامین D؟

A

1) مواد غذایی

2) سنتز در پوست در برابر تابش اشعه ماورا بنفش

27
Q

مسیر سنتز ویتامین D فعال؟ (3 مرحله)

A

1) تبدیل دهیدروکلسترول به به ویتامین D3 توسط اشعه UV در پوست
2) تبدیل ویتامین D3 به 25 هیروکسی ویتامین D توسط آنزیم 25 هیدروکسیلاز در کبد
3) تبدیل 25 هیدروکسی ویتامین D به 1و25 دی هیدروکسی ویتامین D (فرم فعال) توسط آنزیم آلفا ۱ هیدروکسیلاز در کلیه

28
Q

3 عامل القا کننده فعالیت آلفا ۱ هیدروکسیلاز و به دنبال آن سنتز ویتامین D؟

A

1) افزایش هورمون PTH 👈 مثلا در اثر هایپوکلسمی به طور ثانویه
2) هیپوفسفاتمی
3) حاملگی و رشد

29
Q

3 عامل سرکوب کننده آنزیم آلفا ۱ هیدروکسیلاز؟

A

1) کلسیم
2) 1و25 دی هیدروکسی ویتامین D
3) فاکتور رشد فیبروبلاست FGF23

30
Q

2 دسته افرادی با کمبود ویتامین D؟

A

1) استان یا کشورها در ناحیه شمالی 👈 کمبود ویتامین D

2) افراد مسن و افراد بستری در خانه سالمندان

31
Q

گیرنده ویتامین D در کجا؟

A

در بسیاری ارگان ها اما در برخی نقاط اهمیت بیشتر 👈 استخوان، کلیه، پاراتیروئید، روده باریک

32
Q

5 اثر ویتامین D؟

A

1) در روده 👈 پاسخ ناقلین اصلی کلسیم در اپیتلیوم روده به ویتامین D و افزایش جذب کلسیم و فسفر
2) در پاراتیروئید 👈 سرکوب تولید PTH
3) در استخوان 👈 افزایش فعالیت استئوکلاست و افزایش برداشت کلسیم از استخوان + تنظیم هموستاز فسفات با اثر بر استئوسیت ها
4) تنظیم کننده ایمنی 👈 کمبود آن سبب پروگنوز بد در کنسرها
5) نقش در تمایز سلول های اپیتلیالی، اپیدرمی و هماتوپوئتیک

33
Q

تغییرات کلسیم در تیروئیدکتومی کامل و فقدان کلسی تونین؟

A

بدون تغییر

34
Q

محل تولید کلسی تونین؟

A

سلول های پارافولیکولار یا C-cell

35
Q

عملکرد کلسی تونین؟

A

برعکس PTH سبب کاهش فعالیت استئوکلاست و کاهش turnover استخوان 👈 کاهش سطح کلسیم و فسفر سرم

36
Q

زمانی که سطح کلسیم در upper limit رنج نرمال است (10-10.5) سطح PTH باید چقدر باشد؟

A

سطح PTH باید در اواسط یا سطح پایین رنج نرمال خود باشد

37
Q

اگر کلسیم در سطح بالای رنج نرمال و PTH هم در سطح بالای رنج نرمال خود باشد تشخیص؟

A

هایپرپارای نوروکلسمیک

38
Q

مکانیسم تنظیم فسفر زمانی که فسفر کم میشود؟

A

کاهش فسفر داخل پلاسما 👈 کاهش فسفر کلیوی 👈 فعال شدن آلفا ۱ هیدروکسیلاز 👈 ساخت بیشتر ویتامین D 👈 افزایش جذب کلسیم و فسفر 👈 افزایش کلسیم سبب کاهش PTH 👈 کاهش دفع کلیوی فسفر 👈 افزایش سطح فسفر سرم