اختلالات بینایی Flashcards
هنگامی که شعاع نور به چشم می رسد:
نخست این نور از (1) و بعد از (2) می گذرد از مایع ژلاتینی زجاجیه نیز عبور می کند و بر روی پرده یا لایه (3)، تصویری را بوجود می آورد.
رساترین ادراک بینایی در (4) حاصل می شود.
نزدیک ترین نقطه زرد، محلی که تارهای عصب بینایی از آنجا شبکیه را ترک می کند نقطه یا لکه زرد خوانده می شود.
دیوار خارجی چشم را پوشش ضخیمی به نام صلبیه پوشانده است.
بین لایه شکبیه و لایه صلبیه لایه دیگری به نام لایه مشیمیه قرار دارد.
وظیفه لایه مشیمیه :
از (5)، جز آنهایی که از طریق مردمک وارد می شود، جلوگیری می کند
1- قرنیه و مایع زلالیه 2- مردمک و عدسی ها 3- شبکیه 4- نقطه یا لکه زرد (که بسیار حساس است) 5- ورود نورها
شبکیه بخش حساس به نور چشم می باشد. شبکیه حاوی دو نوع سلول است: - سلولهای مخروطی (Cone) - سلول های میله ای (Rod) سلولهای مخروطی مسئول (1) می باشند. سلولهای میله ای مسئول (2) هستند. علایم ناشی از تحریک سلول های میله ای و مخروطی از طریق نورون های متوالی در خود شبکیه هدایت شده و سرانجام از طریق تارهای عصب بینایی به قشر مغز می رسند.
1- دید رنگی
2- دید در تاریکی (سیاه و سفید)
نور پس از عبور از عدسی چشم و مایع زجاجیه از عمق وارد شبکیه می شود، یعنی از سلول های عقده ای ، لایه شبکیه ای، لایه هسته دار و غشاهای محدود کننده عبور می کند تا سرانجام به لایه میله ها و مخروط ها که در اطراف مقابل شبکیه قرار گرفته است، برسد.
ضخامت لایه های چشم چند صد میکرون است و میزان تیزبینی به علت عبور نور از این بافت ناهمگن،کاهش می یابد.
نکته: به خاطر داشته باشید که لایه های اولیه شبکیه در ناحیه مرکزی شبکیه به کناری رانده شده است تا از این کاهش تیزبینی جلوگیری به عمل آید.
در مرکز شبکیه، موسوم به (1)، ناحیه بسیار کوچکی با مساحتی کمتر از یک میلی متر مربع، توانایی ویژه ای برای دید دقیق و تشخیص جزئیات دارد.
ناحیه (1) منحصرا از سلولهای (2) تشکیل شده است.
به طور متوسط بر هر تار عصب بینایی، حدود 140 سلول میله ای و 6 سلول مخروطی قرار دارد.
سلولهای (3) به نور ضعیف حساستر از سلول های (4) هستند.
1- ماکولا
2- مخروطی
3- میله ای
4- مخروطی
قسمت های (1)، شبکیه نسبت به نقاط (2) آن به نور ضعیف حساس تر می باشند. زیرا در آن قسمت حدودا 300 سلول میله ای بر هر تار عصبی بینایی قرار دارد که زنش های حاصل از تحریک نوری آنها با یکدیگر جمع شده و سلول های عقده ای قسمت محیطی شبکیه را بر می انگیزد و آنها را برای پیام رسانی به یاری می گیرد.
قسمت مرکزی ماکولا فقط 4/0 میلی متر قطر دارد،(3) نامیده می شود.
دلیل تیز بینی ناحیه ماکولا در ناحیه ماکولا، رگ های خونی، سلولهای عقده ای، لایه هسته دار داخلی و لایه های شبکیه ای همگی به کناری رانده شده است و مستقیما بر روی سلول های مخروطی قرار ندارد. این امر به نور اجازه می دهد تا بدون برخورد با مانع به سلولهای مخروسی برسد، بدون اینکه از لایه های متعدد شبکیه عبور کرده باشد و در نتیجه به (4) این ناحیه از شبکیه کمک فوق العاده زیادی می کند.
1- محیطی
2- مرکزی
3- لکه یا نقطه زرد
4- تیزبینی
مسیر تارهای عصبی بینایی:
تارهای عصبی نیمه راست هر چشم به سمت راست مغز و تارهای عصی نیمه چپ هر چشم به سمت چپ مغز می رود. تارهای یاد شده در محل تلاقی عصب بینایی دو چشم (1) به هم می رسند.
جسمی که در میدان بینایی راست قرار دارد از طریق نیمکره چپ و جسمی که در میدان بینایی چپ می باشد توسط نیمکره راست مغز احساس می شود.
1- کیاسمای بینایی
ضریب انکسار یک جسم یا ماده شفاف عبارت است از:
نسبت (1) به سرعت سیر نور در (2)
نکته: امواج نور در خلاء با سرعت حدود 300000 کیلومتر در ثانیه حرکت می کند و سرعت سیر آن در هوا و سایر محیط های گاز مانند، تقریبا به همان میزان می باشد. اما در جامدات و مایعات شفاف بسیار کمتر است.
ضریب انکسار نور در هوا برابر با (3) است.
آن دسته از امواج نور که به صورت عمود بر حد فاصل دو محیط می رسد، بدون انحراف در مسیر وارد محیط شفاف دوم می گردد.
نکته: در این حالت فقط سرعت سیر نور کاهش می یابد.
آن دسته از امواج نور که به گونه مایل به حد فاصل دو محیط برخورد می کند، در صورتی که ضریب انکسار این دو محیط با یکدیگر متفاوت باشد امواج نور از مسیر اصلی خود منحرف می گردد و خم می شود.
خم شدن شعاع های نور را که به طور مایل به حد فاصل دو محیط متفاوت برخورد می کند، (4) می نامند.
(5) تابعی از نسبت ضریب انکسار در محیط شفاف، زاویه بین حدفاصل دو محیط و جبهه امواج نور است.
1- سرعت نور در هوا 2- آن جسم یا ماده 3- یک 4- انکسار یا شکست 5- درجه انکسار
خطای کروی :Spherical Aberration
امواج نور که از جوانب چشم می گذرد، دقیقا همراه با سایر امواج نور در یک نقطه (1) نمی شود.
خطای رنگی :Chromatic Aberration
(2) برای رنگ های مختلف فرق می کند، لذا رنگ های گوناگون به فواصل مختلفی در پشت چشم متقارب می شود که به آن خطای رنگی می گویند.
هر چه دهانه عدسی (مردمک) بیشتر باز شود، خطاهای رنگی، شدیدتر خواهد بود.
1- متقارب
2- قدرت شکست یا انکسار
شب کوری:
وقتی مقدار کل ویتامین A در خون شدیدا کاهش می یابد، مقدار ویتامین A در (1) و همچنین مقدار مواد شیمیایی حساس به نور در (2) همگن، پایین می رود و بدین ترتیب، حساسیت میله ها و مخروط ها را کاهش می دهد. این حالت این شب کوری می نامند. زیرا در شب مقدار نور موجود کمتر از آن است که بتواند باعث دید کافی شود، اما در روز مقدار کافی نور برای تحرک میله های و مخروط ها با وجود کاهش مواد فتوشیمی در آنها ، وجود دارد.
1- سلول های میله ای
2- سلولهای مخروطی
آستانه مطلق:
(1) برای تحریک حس ویژه ای را آستانه مطلق تحریک آن حس می نامند.
مثال: آستانه مطلق تحریک حس بینایی چشم انسان براساس تحقیقات، معادل نور یک شمع معمولی در فاصله 50 کیلومتری فرد در شبی تاریک و صاف، قرار دارد.
آستانه اختلافی:
تغییر حداقل مقدار (2).
مثال: اگر به فردی وزنه های 100 گرمی و سنگین تر داده شود، تمیز اختلاف او از دو محرک وزنی برای 100 گرم، حدود 2 گرم و برای وزنه 200 گرمی ، 4 گرم و … است.
1- حداقل محرک لازم
2- افزایش یا کاهش محرک
تعریف نابینایی از انجمن ملی جلوگیری از نابینایی:
فرد نابینا کسی است که میزان نابینایی او (1) است. علیرغم برخورداری از امکانات چشم پزشکی مانند عینک و غیره.
به عبارت دیگر آنچه را که با چشم عادی می توان در 200 قدمی دید. فرد نابینا قادر است در 20 قدمی یا نزدیکتر ببیند.
غربال اولیه کودکان در زمینه اختلال بینایی بوسیله نمودار (2)
نحو استفاده از نمودار (2):
دانش آموزان باید در فاصله 6 متری نمودار بایستند یا بنشیند و معلم با نشان دادن حروف نمودار به کمک خط کش از بالا به پایین، شروع به سوال کردن در خصوص نوع و جهت حروف کند. چشم سالم از ده سال به بالا می توان تا خط ماقبل آخر را به راحتی بخواند.
1- 200/20 یا کمتر
2- اسنلن (Snellen Chart)
وراثت یکی از علت های بیمارهایی چون (1) (Cataract)، تحلیل عصب بینایی، زالی (Albinism) است که تقریبا به طور یکسان در گروه های سنی مختلف مشاهده می شود.
(2) در آسیب های بینایی از فراوانی بیشتری برخوردار است.
علت سخت شدن پشت عدسی چشم:
افزایش اکسیژن(3) در دستگاه نگهداری نوزادان پیش رس است.
نکته : سخت شدن پشت عدسی چشم تحت تأثیر شرایط محیطی است که سب معلولیت های بینایی در کودکان می شود.
یکی از علل نابینایی ، شیوع هر هفت تا ده سال (4) است.
نکته: اگر مادران در دوران اولیه بارداری به این بیماری مبتلا شوند، ممکن است نوزادان آنها با ترکیبی از مشکلات نابینایی، شنوایی، عقب ماندگی ذهنی و سایر معلولیت ها به دنیا آیند.
1- آب مروارید
2- وراثت
3- وراثت
4- سرخک یا سرخجه
نقایص و ناهنجاری های رایج نابینایی :
1- (1): دوربینی، نزدیک بینی، آستیگماتیسم
2- نقص در عملکرد ماهیچه های چشم : (2)
3- سایر ناهنجاری ها: تراخم، عفونت های چشمی، کمبود یا سوء تغذیه، بی احتیاطی و بی توجهی، زالی، آب مروارید، بیماری قند، آب سیاه
1- خطاهای انکساری
2- نیستاگموس، لوچی، دوبینی
دوربینی:
دوربینی مشکلی است که در آن شعاع های نور در (1) متمرکز می شود و لذا تصویری تار و نامشخص بوجود می آورد. عدسی (2) در جلوی چشم سبب افزایش شکست شعاع های نوری می شود و لذا آنها را در نقطه دلخواه متمرکز می کند.
نزدیک بینی:
نزدیک بینی مشکلی است که در آن کره چشم بسیار بلند است و شعاع های نوری در (3) متمرکز می شود و لذا یک عدسی (4) هنگامی که چشم در حال استراحت است و یا به یک شی در فاصله 20 پایی یا بیشتر نگاه می کند، می تواند تصویر را بر شبکیه متمرکز سازد.
1- پشت شکبیه
2- محدب
3- جلوی شبکیه
4-مقعر
آستیگماتیسم:
آستیگماتیسم یک خطای انکساری است که به علت بی نظمی در (1) بوجود می آید و سبب می شود که شعاع های نوری به صورتی نامساوی در طرح های مختلف منعکس شود. لذا شعاع های عمودی و افقی در دو نقطه متفاوت از شبکیه متمرکز می شود و معمولا بوسیله عینک های مناسب، قابل اصلاح است.
لوچی Strabismus
تقاطع چشم ها که به علت کمبود هماهنگی (2) همراه و همزمان با یکدیگر بر شیء واحدی متمرکز نمی شود و این امر می تواند دائمی یا متناوب باشد.
1-انحنای قرنیه یا عدسی چشم
2- ماهیچه های خارجی چشم
دوبینی :Heterophoria
عملکرد نامناسب یک یا چند (1) و تمایل به (2) چشم ها، دوبینی را سبب می شود. این امر تبدیل دو تصویری که از دو چشم گرفته می شود به یک تصویر را مشکل میکند.
نیستاگموس : Nystagmus
نیستاگموس حرکات سریع و تشنجی (3) است که سبب آسیب شدید بینایی ایجاد می شود. (شبیه زمانی که در قطار در حال حرکت نشسته اید و به مناظر بیرون نگاه می کنید، چشمان شما آرام هر شی را تعقیب می کند و به سرعت بر می گردد و به شی بعدی نگاه می کند که این نیستاگموس طبیعی است.)
1- ماهیچه چشم
2- انحراف از وضعیت طبیعی
3- کره چشم