ΛΕΠΤΟ ΕΝΤΕΡΟ Flashcards
Περιγράψατε το λεπτό έντερο
Μήκος 6-7m και διάμετρος 2,5cm
Αρχίζει από τον πυλωρό και τελειώνει στην
ειλεοτυφλική βαλβίδα
Λαμβάνει χώρα το μεγαλύτερο μέρος της πέψης και απορρόφησης
Αποτελείται:
❖ Το δωδεκαδάκτυλο ❖ Τη νήστιδα
❖ Τον ειλεό
1. Ορογόνος χιτώνας
2. Επιμήκης μ. στιβάδα
3. Μυεντερικό Πλέγμα Auerbach
4. Κυκλοτερής μ.στιβάδα
5.Υποβλεννογόνιος χιτ. – Υποβλεννογόνιο Πλέγμα Meissner
6. Βλεννογόνος χιτ.
7. Μεσεντέριο
8,9,10. Αγγεία και νεύρα
11. Εντερικές λάχνες
Ποιες είναι οι δομές του βλεννογόνου του λεπτού εντέρου;
Επιθήλιο – στιβάδα επιθηλιακών κυττάρων
Xόριο (lamina propria)
Βλεννογόνια μυϊκή στιβάδα
Εκκριτικοί Αδένες:
1. Δωδεκαδακτυλικοί αδένες του Brunner (παραγωγή
βλέννας)
2. Κρύπτες του Lieberkühn (παραγωγή βλέννας και αναγέννηση των επιθηλιακών κυττάρων των λαχνών που αποπίπτουν συνεχώς – ύπαρξη βλαστοκυττάρων)
Τι γνωρίζετε για τους δωδεκαδακτιλικούς αδένες του BRUNNER πως παίρνουν το ερέθισμα για την έναρξη της εκκκρισης
Υπεύθυνοι για την παραγωγή αλκαλικής βλέννας με ερεθίσματα:
1. Απτικά-Μηχανικά (γαστρικός χυλός)
2. Διέγερση του πνευμονογαστρικού
(παρασυμπαθητικό ΑΝΣ)
3. Επίδραση γαστρεντερικών ορμονών (εκκριματίνης)
Τι γνωρίζετε για τον ρόλο της βλεννης στο λεπτό έντερο;
Προστασία του τοιχώματος του 12δακτύλου από το ιδιαίτερα όξινο pΗ του στομάχου
Διευκόλυνση της εξουδετέρωσης του HCl (μαζί με τις εκκρίσεις του παγκρέατος) χαρη στα HCO3-
Μηχανική προστασία του επιθηλίου
Η δράση της αναστέλλεται από την υπέρμετρη δράση του συμπαθητικού (απροστάτευτος ο βολβός του 12δακτυλου και πιθανή δημιουργία πεπτικού έλκους)
Τι είναι οι κρύπτες του LIEBERKÜHN,ποια είναι τα χαρακτηριστικά τους και οι ιδιετεροτητες τους
Μικρά βοθρία σε όλο το βλεννογόνο του λεπτού εντέρου
Βρίσκονται μεταξύ των εντερικών λαχνών
Λαγηνοειδή κύτταρα - Έκκριση βλέννας για τη λίπανση και προστασία της επιφάνειας του εντερικού σωλήνα
Εντεροκύτταρα – έκκριση ύδατος και ηλεκτρολυτών
Αναγεννητικές νησίδες – βλαστοκύτταρα
Κύτταρα Paneth (αμυντικά) – λυσοζύμη και ντιφενσίνες
Τα επιθηλιακά κύτταρα υφίστανται φθορά και παρουσιάζουν έναν από τους υψηλότερους βαθμούς κυτταρικής ανανέωσης
Το επιθήλιο του εντέρου αντικαθίσταται ολόκληρο σε 4-6 ημέρες γεγονός που επιτρέπει την ταχεία επιδιόρθωση των εκδορών που παρατηρούνται στο βλεννογόνο του
Λόγω αυτού του ταχύτατου ρυθμού πολλαπλασιασμού (μιτώσεις), τα βλαστοκύτταρα των κρυπτών είναι πολύ ευαίσθητα στην ακτινοβολία και τα αντικαρκινικά φάρμακα (αναστολή κυτταρικού πολλαπλασιασμού)
Τι γνωρίζετε για το εντερικό υγρό;
Σχηματίζεται στα επιθηλιακά κύτταρα (εντεροκύτταρα) των κρυπτών του Lieberkühn
Ρυθμός έκκρισης περίπου 1800ml/24ωρο
Σύσταση παρόμοια με του εξωκυττάριου υγρού
pH 7,5-8
Το καθαρό εντερικό υγρό έρχεται σε επαφή με τα κύτταρα των λαχνών (ψηκτροειδής παρυφή) και εμπλουτίζεται με ένζυμα
Πέψη και απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών προς το αίμα
Προστασία του εντερικού τοιχώματος
Τι εννοούμε με τον όρο απορροφητική επιφάνεια του βλεννογόνου του λεπτού εντέρου;
Κυκλοτερείς πτυχές (πτυχές Kerckring)
Ορατές με γυμνό μάτι
Τριπλασιασμός της απορροφητικής επιφάνειας του βλεννογόνου
Κυκλοτερείς πτυχές (ορατές) Χ 3
Λάχνες (0,5-1,5 χιλ.) Χ 10
Μικρολάχνες (1μm) X 20
Αύξηση κατά 600 φορές της απορροφητικής συνολικής επιφάνειας του λεπτού εντέρου
Εμβαδόν εσωτερικής επιφάνειας σχεδόν μεγαλύτερο από ένα γήπεδο τένις!!!
Τι είναι οι εντερικές λαχνες και τι οι μιρκολαχνες
Δακτυλοειδείς προσεκβολές του βλεννογόνου σε όλο το
μήκος του λεπτού (βελούδινη εμφάνιση – υφή λόγω του μικρού τους μεγέθους 0,5-1,5 χιλ.)
Αύξηση απορροφητικής επιφάνειας κατά 10 φορές
Κάθε λάχνη επικαλύπτεται από μια στιβάδα επιθηλιακών (απορροφητικών) και βλεννοπαραγωγών κυττάρων
Κάθε επιθηλιακό κύτταρο έχει μια ψηκτροειδή παρυφή με μικρές πτυχώσεις κυτταρικής μεμβράνης τις μικρολάχνες (3.000-6.000)
Ορατές μόνο με ηλεκτρονικό μικροσκόπιο
Οι μικρολάχνες αυξάνουν κατά 20 φορές τη συνολική επιφάνεια του λεπτού εντέρου
Ποια είναι τα ένζυμα της ψηκτροειδους παρυφής και τι ρόλο παίζουν;
Εντεροκινάση (ενεργοποίηση του θρυψινογόνου)
Δισακχαριδάσες (μαλτάση,σακχαράση-ισομαλτάση,
λακτάση): διάσπαση δισακχαριτών σε μονοσακχαρίτες
Αμινοπεπτιδάσες: διάσπαση μικρών πεπτιδίων σε αμινοξέα
Τι είναι η δυσαποροφυση
Ανεπαρκής απορρόφηση θρεπτικών συστατικών λόγω καταστροφής ή μείωσης της απορροφητικής επιφάνειας του λεπτού εντέρου
Συχνότερο αίτιο: κοιλιοκάκη ή εντεροπάθεια από γλουτένη
Παθολογική ευαισθησία στη γλουτένη (πρωτεΐνη σιταριού, κριθαριού και σίκαλης)
Το ανοσιακό σύστημα αντιδρά προκαλώντας χρόνια φλεγμονή και βλάβες του εντερικού βλενογόννου
Μείωση λαχνωτής επιφάνειας
Ατροφία βλεννογόνου
Μείωση πάχους ψηκτροειδούς παρυφής
Θεραπεία: Ειδικό διαιτολόγιο και χορήγηση γλυκοκορτικοειδών
Ποιες είναι οι λειτουργίες του λεπτού εντέρου;
Προώθηση του εντερικού χυμού προς απορρόφηση (κινήσεις κατάτμησης ή μεταμερισμού, κινήσεις
προωθητικές ή περισταλτισμού)
Πέψη με την ανάμειξη του εντερικού χυμού με τα πεπτικά ενζυμα και τις παγκρεατικες εκκρίσεις
Επαφή του εντερικού χυμού με όλη την επιφάνεια του βλεννογόνου από όπου θα απορροφηθούν οι θρεπτικές ουσίες
Προώθηση του μη απορροφηθέντος εντερικού περιεχομένου στο παχύ έντερο (μεταναστευτικό κινητικό σύμπλεγμα)
Ποιες κινήσεις διακρίνουμε στο λεπτό έντερο;
Συστολές κατάτμησης ή μεταμερισμού
Προωθητικές-Περισταλτικές κινήσεις
Κινήσεις βλεννογόνιας μυϊκής στιβάδας - Κινήσεις λαχνών
Τι γνωρίζετε για τις συστολές κατάτμησης-μεταμερισμού;
Με τις κινήσεις αυτές προκαλείται τεμάχιση του εντερικού περιεχομένου, ανάμιξή του με τα πεπτικά υγρά και επαφή με το εντερικό τοίχωμα προς απορρόφηση
❖ Είδος κινήσεων που παρουσιάζεται σε αλληλοδιάδοχες και εναλλασσόμενες περιοχές με συστολή και χάλαση των εντερικών τμημάτων
❖ Μόλις χαλαρώσει μια σειρά συσπάσεων εμφανίζεται μια άλλη
❖ Οι κινήσεις οφείλονται στη σύσπαση της κυκλοτερούς μυϊκής
στιβάδας
❖ Εξαρτώνται από το μυεντερικό πλέγμα
❖ Συχνότητα:12 συστολές/min στο 12δάκτυλο και στην αρχή νήστιδας και 8-9/min στον τελικό ειλεό
Υποτυπώδεις ή απουσιάζουν πλήρως μεταξύ των γευμάτων
Έντονες μετά τα γεύματα
Εμφανίζονται με την είσοδο της τροφής στο λεπτό
έντερο
Κύριο ερέθισμα έναρξης:
α. 12δακτυλο: Διάταση του τοιχώματος
β. Ειλεός: Γαστρίνη (διέγερση έκκρισης σε περίπτωση παρουσίας χυλού στο στόμαχο) μέσω Γαστροειλεϊκού αντανακλαστικού
γ. Εξωγενής νευρική δραστηριότητα (παρασυμπαθητικό)
Τι γνωρίζετε για τις περισταλτικές κινήσεις;
Προωθητικές με κατεύθυνση την ειλεοτυφλική βαλβίδα
Σύνηθες ερέθισμα η εντερική διάταση
Ταχύτητα 0,5-2 cm/sec
Φυσιολογικά πολύ ασθενείς
Αφού διανύσουν 3-5 cm αποσβαίνονται
Πολύ βραδεία κίνηση του χυμού οπότε απαιτούνται 3-5 ώρες για την προώθηση από το 12δάκτυλο μέχρι την ειλεοτυφλική βαλβίδα
Ισχυρή και ταχεία περισταλτικότητα λόγω έντονου ερεθισμού του εντερικού βλεννογόνου από παρουσία ερεθιστικού χυμού
Π.χ. σε λοιμώδη διάρροια με μαζική και ταχύτατη μεταφορά του περιεχομένου του λεπτού εντέρου στο παχύ έντερο
Επίδραση νευρικών αντανακλαστικών ΑΝΣ και εγκεφαλικού στελέχους και ενίσχυση αντανακλαστικών μυεντερικού πλέγματος
Τι γνωρίζετε για τις κινήσεις υποβλεννογονιας μυϊκής στιβάδας;
Οι κινήσεις αυτές προκαλούν μικροπτυχώσεις του βλεννογόνου και αύξηση της επιφάνειας που εκτίθεται στο χυμό
Συμβάλλουν στην αύξηση του ρυθμού απορρόφησης θρεπτικών ουσιών
Συστολή των εντερικών λαχνών - «Άρμεγμα» των λαχνών – Ροή λέμφου
Προκαλούνται από το υποβλεννογόνιο νευρικό πλέγμα – Meissner λόγω παρουσίας εντερικού χυμού
Τι γνωρίζετε για το μεταναστευτικό κινητικό σύμπλεγμα (ΜΜC);
Αποτελεί φαινόμενο ηλεκτρικών διεγέρσεων που αναπτύσσονται στα μεσοδιαστήματα δυο γευμάτων και προκαλούν γενικευμένες περισταλτικές κινήσεις
Κάθε 90 λεπτά
Εξαρτάται από τη Mοτιλίνη
Ξεκινά μετά την απορρόφηση της μεγαλύτερης ποσότητας του γεύματος όποτε σταματούν οι συστολές κατάτμησης
Αποφεύγεται έτσι η παραμονή βακτηρίων και υπολειμμάτων τροφής στο λεπτό εντερο (συνεργείο καθαρισμού του εντέρου)
ΦΑΣΕΙΣ ΜΜC
Φάση Ι: Ηρεμία (~60λεπτά) – ελάχιστες συσπάσεις
Φάση ΙΙ: Παρατηρούνται μικρές ανοργάνωτες συσπάσεις
(20-30λεπτά)
Φάση ΙΙΙ: Ορθόδρομη μετάδοση κατά μήκος του πεπτικού σωλήνα. Διέγερση από τη μοτιλίνη η οποία προκαλεί έντονες διαδοχικές περισταλτικές συσπάσεις που συμβάλλουν στην απομάκρυνση των βακτηριδίων και των υπολειμμάτων των τροφών προς το κόλον (5- 10λεπτά). Χαλάρωση του πυλωρικού σφιγκτήρα
Τι γνωρίζετε για τον ειλεό τυφέκιο σφιγκτήρα;
✓ Κυκλοτερής λείος μυς – συνεχής ελαφρά σύσπαση
✓ Τελευταίο τμήμα εμφανίζει πτυχές που ομοιάζουν με πέταλα βαλβίδας ✓ Κλείνει στεγανά
✓ Χάλαση λόγω γαστρίνης
Ποιοι είναι παράγοντες που ρυθμίζουν την κινητικότητα του λεπτού εντέρου;
Νευρικοί παράγοντες Ορμονικοί παράγοντες
Ποιες ορμόνες παράγονται από το λεπτό έντερο; (Ονομαστικά)
Χολοκυστοκινίνη (CCK)
Εκκριματίνη ή σεκρετίνη
Γαστρικό ανασταλτικό πεπτίδιο (GIP)
Μοτιλίνη
Τι γνωρίζετε για την ΧΟΛΟΚΥΣΤΟΚΙΝΙΝΗ (CCK)
Εκκρίνεται από τα Ι κύτταρα του βλεννογόνου του 12δακτύλου και της νήστιδας
Αιτία η παρουσία προϊόντων διάσπασης του λίπους και των πρωτεϊνών
Δράση:
▪ Διέγερση πυλωρικού σφιγκτήρα (επιβράδυνση γαστρικής
κένωσης)
▪ Αύξηση της συσταλτικότητας της χοληδόχου κύστης, χάλαση σφιγκτήρα Oddi και προώθηση της χολής στο λεπτό έντερο (συμβολή στη γαλακτωματοποίηση του λίπους για να υποστεί πέψη και απορρόφηση)
Αναστέλλει σε ένα βαθμό τις γαστρικές συσπάσεις (εξασφάλιση αρκετού χρόνου για την πέψη των λιπών)
Αναστέλλει την γαστρική έκκριση
Προάγει την έκκριση παγκρεατικών ενζύμων και
διττανθρακικών
Αναστέλλει την όρεξη
Τι γνωρίζετε για την ΧΟΛΟΚΥΣΤΟΚΙΝΙΝΗ (CCK)
Εκκρίνεται από τα Ι κύτταρα του βλεννογόνου του 12δακτύλου και της νήστιδας
Αιτία η παρουσία προϊόντων διάσπασης του λίπους και των πρωτεϊνών
Δράση:
▪ Διέγερση πυλωρικού σφιγκτήρα (επιβράδυνση γαστρικής
κένωσης)
▪ Αύξηση της συσταλτικότητας της χοληδόχου κύστης, χάλαση σφιγκτήρα Oddi και προώθηση της χολής στο λεπτό έντερο (συμβολή στη γαλακτωματοποίηση του λίπους για να υποστεί πέψη και απορρόφηση)
Αναστέλλει σε ένα βαθμό τις γαστρικές συσπάσεις (εξασφάλιση αρκετού χρόνου για την πέψη των λιπών)
Αναστέλλει την γαστρική έκκριση
Προάγει την έκκριση παγκρεατικών ενζύμων και
διττανθρακικών
Αναστέλλει την όρεξη
Τι γνωρίζετε για την ΕΚΚΡΙΜΑΤΙΝΗ - ΣΕΚΡΕΤΙΝΗ
Εκκρίνεται από τα S κύτταρα του 12δακτύλου
Αίτιο η παρουσία όξινου γαστρικού χυμού και λιπαρών οξέων που προωθούνται από τον στόμαχο στο 12δάκτυλο
Προκαλεί αύξηση έκκρισης ύδατος και διττανθρακικών από το πάγκρεας και τη χολή
Αναστέλλει τις δράσεις της γαστρίνης
Ασκεί ήπια ανασταλτική επίδραση στην κινητικότητα του εντέρου
Τι γνωρίζετε για το ΓΑΣΤΡΙΚΟ ΑΝΑΣΤΑΛΤΙΚΟ ΠΕΠΤΙΔΙΟ (GIP)
Εκκρίνεται από τα Κ κύτταρα του 12δακτύλου και της νήστιδας
Αίτιο η ύπαρξη λιπαρών οξέων, αμινοξέων και σπανιότερα υδατανθράκων
Μειώνει την κινητικότητα και τις εκκρίσεις του στομάχου και έτσι επιφέρει επιβράδυνση της κένωσης του γαστρικου περιεχομένου προς το 12δάκτυλο όταν το άνω τμήμα του λεπτού εντέρου είναι ήδη υπερφορτωμένο
Τι γνωρίζετε για την ΜΟΤΙΛΙΝΗ
Εκκρίνεται από την άνω μοίρα του 12δακτύλου κατά τη διάρκεια νηστείας
Επενεργεί στη ρύθμιση της κινητικότητας του εντέρου κατά τα μεσοδιαστήματα των γευμάτων και κατά τη διάρκεια της νηστείας
Αυξάνει τη γαστρεντερική κινητικότητα Ενεργοποιεί το MMC