Αλλαγή Στάσης Flashcards
Θεωρία γνωστικής ασυμφωνίας
Festinger, 1957
Θεωρία γνωστικής συνέπειας
Heider, 1946:
Βασίζεται στην αρχή της ομοιότητας της «Ψυχολογίας της Μορφής» (Gestalt)
ΒΑΣΙΚΗ ΑΡΧΗ
1. Ομοιότητα γνωστικών + συναισθηματικών στοιχείων = ισορροπία
2. Όλοι λειτουργούμε σαν “απλοϊκοί επιστήμονες”
3. Στις διμερείς σχέσεις, αν σε συναισθηματικό + γνωστικό επίπεδο, οι αρνητικές σχέσεις είναι 0 ή 2, το σύστημα ισορροπεί.
Υπόθεση επιλεκτικής έκθεσης
📉ισχύς στάσης 📈ανοικτότητα σε μάθηση + έκθεση σε νέες/διαφορετικές/αντίθετες πληροφορίες
Διαδικασίες διαμόρφωσης πειστικού μηνύματος
- Αφομοίωση (“θέση μηνύματος ≈ στάση ατόμου”)
- Αντίθεση (“θέση μηνύματος ≠ πραγματικότητα που δέχεται το άτομο”)
4 βήματα πειθούς
Hovland et al., 1959:
- Προσοχή
- Κατανόηση
- Αποδοχή μηνύματος
- Διατήρηση
Φαινόμενο του τρίτου ανθρώπου
Γνωστική μεροληψία = “τα μηνύματα πειθούς θα επηρεάσουν τους άλλους και όχι εμένα”
Μονομέρεια/Μεροληψία μη-επιβεβαίωσης
Τάση να αντιστεκόμαστε και να θεωρούμε αδύναμα τα επιχειρήματα του αντιπάλου - όσα είναι αντίθετα προς τις υπάρχουσες δικές μας πεποιθήσεις
Δικαιολόγηση στον εαυτό πείραμα
Festinger & Carlsmith, 1959:
Βαρετό έργο: να πουν στους επόμενους πως ήταν θετικό:
🥇 1$ : “γιατί είπα ψέματα; Τα χρήματα δεν ήταν αρκετά για να με κάνουν”: γνωστική ασυμφωνία -> αλλαγή στάσης: “μάλλον μου άρεσε τελικά”
🥈 20$ : επαρκής δικαιολόγηση -> είπαν ψέματα επειδή πήραν αρκετά χρήματα
🥉 0$
Παράγοντες ασυμφωνίας
Aronson, 1969:
- Δικαιολόγηση: “έχω λόγο που συμπεριφέρθηκα αντίθετα με τις στάσεις μου;” -> εξήγηση -> αμετάβλητη στάση
- Επιλογή: εξαναγκασμός = εξήγηση -> δεν προκύπτει ασυμφωνία
- Επένδυση: 📈 επένδυση στην άποψη 📈 ασυμφωνία
Όχι δικαιολόγηση, ελεύθερη επιλογή, σημαντική στάση -> γνωστική ασυμφωνία -> 📈 πιθανότητα αλλαγής στάσης - ταιριαστή με συμπεριφορά
Δικαιολόγηση προσπάθειας πείραμα
Cooper & Axsom, 1992:
Πρόγραμμα αδυνατίσματος
Αλλαγή στάσεις: τρόποι
- Γνωστική ασυμφωνία < εσωτερική απόκλιση
- Πειθώ < εξωτερικό μήνυμα
Μοντέλα διπλής οδού
- Μοντέλο λεπτομερούς επεξεργασίας πιθανότητας: Petty & Cacioppo, 1986a
- Μοντέλο ευρετικής - συστηματικής επεξεργασίας: Chaiken, 1980
Επιλογή οδού επεξεργασίας
- Ταχύτητα ομιλίας
- Διάθεση
- Προσωπική εμπλοκή
- Ατομικές διαφορές
- Χρήση χιούμορ: συναφές με μήνυμα = κεντρική ≠ μη συναφές = περιφερειακή
Θεωρία μεταστροφής
Moscovici, 1980:
- Πλειοψηφία -> πηγή μηνύματος < κοινωνική πίεση => περιφερειακή
- Μειοψηφία -> περιεχόμενο (γιατί;) < κεντρική
Φαινόμενο βραδυφλεγούς επιρροής
Hovland & Weiss, 1951:
Μη αξιόπιστοι άνθρωποι μπορούν να μας πείσουν με την πάροδο του χρόνου < μνήμη πηγής
Kelman & Hovland, 1953:
Υπενθύμιση πηγής -> εξάλειψη φαινομένου βραδυφλεγούς επιρροής