Związki chemiczne II Flashcards
H2O
woda
18 g/mol Jasnoniebieska, klarowna ciecz; rozpuszczalnik wielu substancji polarnych; odczyn obojętny; reaguje z niektórymi tlenkami; tlenek wodoru, wodorek tlenu, oksydan
CO2
tlenek węgla (IV)
44 g/mol Bezbarwny gaz; rozpuszczalny w wodzie; charakter kwasowy; węgiel na +IV st. utl.; pochodnymi tlenku są sole węglany (np. Na2CO3 ); dwutlenek węgla
CO
tlenek węgla (II)
Bezbarwny, bezwonny, palny gaz; toksyczny, powoduje śmierć; charakter obojętny; mało reaktywny; z zasadami tworzy mrówczany; reduktor; czad
N2
azot atmosferyczny
Bezbarwny gaz; stanowi 78% powietrza; reaguje z wodorem tworzą amoniak i z tlenem tworząc tlenki; temperatura topnienia -210°C; ciekły azot jest stosowany jako chłodziwo; słabo rozp. się w wodzie;
H2
wodór atmosferyczny
Bezbarwny gaz; słabo rozpuszczalny w wodzie; najbardziej rozpowszechniona cząsteczka we wszechświecie; stosowany w syntezie amoniaku, metanolu i aldehydów (z alkenów);
Br2 • H2O
woda bromowa
Ciecz o brunatnej barwie; stosowany jako
utleniacz; w kontakcie z węglowodorami
nienasyconymi odbarwia się – zachodzi
reakcja addycji;
SO2 tlenek siarki (IV)
Bezbarwny gaz o duszącym zapachu; powstaje w wyniku syntezy siarki z tlenem; używany do produkcji kwasów siarkowych oraz soli – siarczanów; ditlenek siarki
SO3 tlenek siarki (VI)
Bezbarwna ciecz; higroskopijny; charakter kwasowy; w reakcji z wodą tworzy kwas siarkowy (VI); w reakcjach z zasadami i tlenkami daje sole; tritlenek siarki
B2O3 tlenek boru (III)
Bezbarwne kryształy; charakter kwasowy; higroskopijny; w reakcji z wodą daje kwas borowy; wykorzystywany w produkcji szkła; tritlenek diboru
SiO2 tlenek krzemu (IV)
Bezbarwne kryształy; charakter kwasowy;
nie reaguje z wodą; po stopieniu reaguje z
zasadami; składnik wielu rodzajów skał;
ditlenek krzemu, krzemionka
N2O3 tlenek azotu (III)
Ciało stałe o niebieskiej barwie; azot na +III
stopniu utlenienia; charakter kwasowy;
reaguje z wodą tworząc kwas azotowy (III);
tritlenek diazotu
N2O5 tlenek azotu (V)
Bezbarwne kryształy; azot na +V st. utl.; charakter kwasowy; reaguje z wodą tworząc kwas azotowy (V); reaguje z kwasami dając związki nitrowe; pentatlenek diazotu
Cl2O tlenek chloru (I)
Żółtobrunatny gaz; chlor na +I stopniu utlenienia; z wodą tworzy kwas chlorowy (I); otrzymywany w reakcji chloru z tlenkiem rtęci (II); tlenek dichloru
Cl2O3 tlenek chloru (III)
Brunatne ciało stałe; nietrwały; poddany
gwałtownym reakcją wybucha; chlor na +III
stopniu utlenienia;
tritlenek dichloru
ClO2 tlenek chloru (IV)
Gaz o barwie między zieloną a pomarańczową; reaguje z wodą; nie tworzy kwasów; toksyczny; poddany gwałtownym reakcją wybucha; ditlenek chloru
Cl2O7 tlenek chloru (VII)
Bezbarwna, oleista ciecz; chlor na +VII stopniu utlenienia; bezwodnik kwasu nadchlorowego (HClO4 ); poddany gwałtownym reakcją wybucha heptatlenek dichloru
CrO3 tlenek chromu (VI)
Ciemnobrązowe ciało stałe; chrom na +VI
stopniu utlenienia; higroskopijny; w reakcji
z wodą tworzy kwas dichromowy (VI);
tritlenek chromu, bezwodnik chromowy
CrO3 tlenek chromu (VI)
Ciemnobrązowe ciało stałe; chrom na +VI
stopniu utlenienia; higroskopijny; w reakcji
z wodą tworzy kwas dichromowy (VI);
tritlenek chromu, bezwodnik chromowy
P2O5 / P4O10 tlenek fosforu (V)
Białe ciało stałe; charakter kwasowy; fosfor na +V st. utl.; w reakcji z wodą tworzy kwas fosforowy (V); otrzymywany przez spalanie fosforu w powietrzu; dekatlenek tetrafosforu
Mn2O7 tlenek manganu (VII)
Zielona, oleista ciecz; mangan na +VII st.
utl.; właściwości silnie utleniające; otrzymywany w reakcji manganianów (VII) z
kwasami;
heptatlenek dimanganu
Na2O
tlenek sodu
Białe ciało stałe; sód na +I st. utl.; charakter
zasadowy; higroskopijny; w reakcji z wodą
tworzy wodorotlenek sodu; rozp. w
alkoholach;
tlenek disodu
K2O
tlenek potasu
Szare kryształy; potas na +I st. utl.; charakter zasadowy; higroskopijny; w reakcji z wodą tworzy wodorotlenek potasu; stosowany w dentystyce; tlenek dipotasu
MgO
tlenek magnezu
Białe ciało stałe; magnez na +II st. utl.;
charakter zasadowy; powstaje przez
bezpośrednia syntezę magnezu z tlenem; z
wodą tworzy wodorotlenek;
magnezja palona
CaO
tlenek wapnia
Białe ciało stałe; wapń na +II st. utl.;
charakter zasadowy; higroskopijny; reaguje
z wodą z wytworzeniem wodorotlenku i
dużej ilości ciepła;
wapno palone
FeO
tlenek żelaza (II)
Czarne ciało stałe; żelazo na +II st. utl.;
otrzymywany przez redukcję tlenku żelaza
(III); na powietrzu utlenia się do tlenku
żelaza (II) diżelaza(III); stosowany jako
pigment; właściwości magnetyczne;
CrO tlenek chromu (II)
Czarne ciało stałe; chrom na +II st. utl.;
charakter zasadowy; w reakcji z wodą
tworzy wodorotlenek chr. (II);
oksydochrom
MnO tlenek manganu (II)
Zielone ciało stałe; mangan na +II st. utl.;
charakter zasadowy; nie reaguje z wodą; w
reakcjach z kwasami tworzy różowe sole
manganiany;
tlenek manganawy (dawn.)
Cu2O tlenek miedzi (I)
Ceglastoczerwone kryształ; miedź na +I st.
utl.; charakter amfoteryczny; nie reaguje z
wodą; ze stęż. kw. chlorowodorowym dając
związki kompleksowe;
tlenek miedziawy
NO tlenek azotu (II)
Bezbarwny gaz; azot na +II st. utl.;
charakter obojętny; nie rozpuszcza się w
wodzie; reaguje z tlenem tworząc tlenek
azotu (IV); wytwarzany w organizmie gdzie
spełnia wiele funkcji;
SiO tlenek krzemu (II)
Czarne kryształy; krzem na +II st. utl.;
charakter obojętny; mało reaktywny; nie
rozpuszcza się w wodzie; powstaje przez
spalanie tlenku krzemu (I) w temperaturze
ponad 1200°C;
N2O tlenek azotu (I)
Bezbarwny gaz; azot na +I st. utl.; charakter
obojętny; nie reaguje z wodą; niepalny;
powstaje przez termiczny rozkład azotanu
(V) amonu;
podtlenek azotu, tlenek diazotu, gaz
rozweselający
ZnO
tlenek cynku
Białe ciało stałe; cynk na +II st. utl.; charakter amfoteryczny; otrzymywany przez prażenie soli cynku; działa bakteriobójczo; biel cynkowa, biel chińska
CuO tlenek miedzi (II)
Czarne ciało stałe; miedź na +II stopniu utlenienia; charakter amfoteryczny; reaguje z wodą tworząc wodorotlenek miedzi (II); powstaje w wyniku spalania miedzi w powietrzu;
Fe2O3
tlenek żelaza (III)
Brunatne ciało stałe; żelazo na +III st. utl.; charakter zasadowy; otrzymywany przez rozkład wodorotlenku żelaza (III); nie reaguje z wodą; czerwony tlenek żelaza
MnO2 tlenek manganu (IV)
Czarne kryształy; mangan na +IV st. utl.; charakter amfoteryczny; pełni funkcję katalizatora wielu reakcji; reaguje z kwasami dając sole manganiany; ditlenek manganu, braunsztyn
Cr2O3 tlenek chromu (III)
Brunatne ciało stałe; żelazo na +III st. utl.; charakter zasadowy; otrzymywany przez rozkład wodorotlenku żelaza (III); nie reaguje z wodą; czerwony tlenek żelaza
SnO tlenek cyny (II)
Granatowe kryształy; cyna na +II st. utl.;
charakter amfoteryczny; nierozpuszczalny
w wodzie; z kwasami tworzy sole;
podgrzewany rozpada się na tlenek cyny
(IV) oraz metaliczną cynę;
SnO2 tlenek cynku (IV)
Bezbarwne kryształy; cyna na +IV st. utl.;
charakter amfoteryczny; z kwasami tworzy
sole, z zasadami związki kompleksowe;
ditlenek cynku
PbO
tlenek ołowiu (II)
Czerwone ciało stałe; ołów na +II st. utl.; charakter amfoteryczny; otrzymywany przez bezpośrednią syntezę ołowiu z tlenem; reaguje z kwasami; tlenek ołowiawy (dawn.), glejta
PbO2
tlenek ołowiu (IV)
Brązowe ciało stałe; ołów na + IV st. utl.;
charakter amfoteryczny; nierozpuszczalny
w wodzie; silny utleniacz; w temp. 300°C
rozkłada się na tlen i ołów;
ditlenek ołowiu
As2O3 / As4O6 tlenek arsenu (III)
Białe ciało stałe; arsen na +III st. utl.; charakter amfoteryczny; słabo rozpuszczalny w wodzie; reaguje z kwasami; silnie trujący; heksatlenek tetraarsenu, arszenik
Al2O3 tlenek glinu (III)
Białe ciało stałe; arsen na +III st. utl.; charakter amfoteryczny; słabo rozpuszczalny w wodzie; reaguje z kwasami; silnie trujący; heksatlenek tetraarsenu, arszenik
BeO tlenek berylu (II)
Białe kryształy; beryl na +II st. utl.; charakter amfoteryczny; nierozpuszczalny w wodzie; otrzymywany z siarczanu (VI) berylu; mało reaktywny; reaguje z kwasami;
NaOH
wodorotlenek sodu
Bezbarwne kryształy; charakter zasadowy;
silna zasada; higroskopijny; powstaje w
reakcji wody z sodem lub tlenkiem sodu;
soda kaustyczna, soda żrąca, ług sodowy
KOH
wodorotlenek potasu
Białe ciało stałe; charakter zasadowy; silna
zasada; higroskopijny; dobrze rozpuszcza
się w wodzie z wytworzeniem dużej ilości
ciepła;
potaż kaustyczny, potaż żrący
Ca(OH)2
wodorotlenek wapnia
Białe ciało stałe; charakter zasadowy; słabo rozp. w wodzie; reaguje z tlenkiem węgla (IV) tworząc nierozpuszczalny wodorowęglan wapnia; wapno gaszone, wapno lasowane
Mg(OH)2
wodorotlenek magnezu
Białe ciało stałe; charakter zasadowy;
słabo rozpuszcza się w wodzie; powstaje w
reakcji tlenku magnezu z gorącą wodą;
wchodzi w skład kamienia kotłowego;
Sr(OH)2
wodorotlenek strontu
Bezbarwne kryształy; charakter zasadowy;
mocna zasada; dobrze rozpuszcza się w
wodzie z wydzieleniem dużej ilości ciepła;
tworzy hydraty, które rozpuszczane w
wodzie pobierają ciepło;
Cu(OH)2 wodorotlenek miedzi (II)
Niebieskie ciało stałe; miedź na +II st. utl.;
charakter amfoteryczny; powstaje w
reakcjach soli miedzi (II) z wodorotlenkami;
stosowany w próbie Trommera;
wodorotlenek miedziowy
Fe(OH)2
wodorotlenek żelaza (II)
Białe ciało stałe; żelazo na +II st. utl.;
charakter amfoteryczny; powstaje przez
reakcje wodorotlk. z solami żelaza (II);
wodorotlenek żelazawy
Ba(OH)2
wodorotlenek baru
Białe ciało stałe; charakter zasadowy;; powstaje w reakcji tlenku baru z wodą; używany w hydrolizie estrów jako katalizator; woda barytowa
Zn(OH)2
wodorotlenek cynku
Białe ciało stałe; charakter amfoteryczny;
nierozpuszczalny w wodzie; reaguje z
kwasami zasadami; otrzymywany przez
reakcje wodorotlenków z solami cynku;
Pb(OH)2
wodorotlenek ołowiu (II)
Białe ciało stałe; ołów na +II st. utl.;
charakter amfoteryczny; rozpuszcza się w
wodzie tworząc roztwór o słabym odczynie
kwasowym; reaguje z zasadami tworząc
sole ołowiany (II);
Mn(OH)2 wodorotlenek manganu (II)
Białe ciało stałe; mangan na +II st. utl.;
charakter zasadowy; nierozpuszczalny w
wodzie; na powietrzu utlenia się do tlenku
manganu (IV) i wody; reaguje z kwasami
tworząc sole mangany (II);
Al(OH)3
wodorotlenek glinu
Białe ciało stałe; charakter amfoteryczny; nierozpuszczalny w wodzie; reaguje z kwasami dając sole; z zasadami tworzy związki kompleksowe; ogrzewany rozpada się na tlenek i wodę;
Fe(OH)3
wodorotlenek żelaza (III)
Brązowe ciało stałe; żelazo na + III st. utl.;
charakter amfoteryczny; nie reaguje z
wodą; otrzymywany w wyniku reakcji soli
żelaza (III) z wodorotlenkami; prażony
rozpada się na tlenek żelaza (III) i wodę;
LiOH
wodorotlenek litu
Bezbarwne kryształy; charakter zasadowy;
dobrze rozpuszcza się w wodzie;
higroskopijny; reaguje z kwasami i tlenkami
kwasowymi dając sole; powoduje
denaturacje białek;
Cr(OH)3 wodorotlenek chromu (III)
Szarozielone ciało stałe; chrom na +III st. utl.; charakter amfoteryczny; nierozpuszczalny w wodzie; powstaje w reakcji soli chromu (III) z amoniakiem; reaguje z kwasami i zasadami;
CsOH
wodorotlenek cezu
Białe ciało stałe; charakter zasadowy; najsilniejsza zasada; higroskopijny; absorbuje dwutlenek węgla z powietrza; wywołuje korozję szkła; powstaje w reakcji cezu z wodą; bardzo reaktywny;
HNO2 kwas azotowy (III)
Bezbarwna ciecz; azot na +III st. utl.; charakter kwasowy; nietrwały; przy dużym stężeniu ulega przemianie w kwas azotowy (V) i tlenek azotu (II); kwas azotawy
HNO3 kwas azotowy (V)
Bezbarwna ciecz; azot na +V st. utl.; charakter kwasowy; silny kwas; otrzymywany przez działanie silnym kwasem na saletrę potasową; zarówno stęż. jak i rozc. reaguje z miedzią;
H3BO3 kwas borowy (III)
Bezbarwne kryształy; charakter kwasowy; nietrwały; podgrzewany rozpada się na wodę i tlenek boru; reaguje z zasadami tworząc sole borany; kwas borny, kwas ortoborowy
H3AsO3 kwas arsenowy (III)
Nie został wyizolowany w czystej postaci;
arsen na +III stopniu utlenienia; charakter
kwasowy; slaby kwas; toksyczny;
kwas arsenawy
H3AsO4 kwas arsenowy (V)
Białe kryształy; arsen na +V stopniu
utlenienia; charakter kwasowy; toksyczny;
powstaje przez reakcje tlenku arsenu (V) z wodą lub w reakcjach arsenu z innymi
kwasami;
HClO kwas chlorowy (I)
Bezbarwna ciecz; chlor na +I stopniu
utlenienia; charakter kwasowy; powstaje w reakcji chloru z tlenkiem rtęci (II); ma
właściwości utleniające;
kwas podchlorawy
HClO2 kwas chlorowy (III)
Bezbarwna ciecz; chlor na +III st. utl.;
charakter kwasowy; nietrwały; silny
utleniacz; powstaje w reakcji tlenku chloru
(IV) z nadtlenkiem wodoru;
kwas chlorawy
HClO3 kwas chlorowy (V)
Bezbarwna ciecz; chlor na +V st. utl.;
charakter kwasowy; silny kwas; silne
właściwości utleniające; w reakcji z
węglowodorami może wybuchać; powstaje przez reakcje soli chloru z kwasami;
HClO4 kwas chlorowy (VII)
Bezbarwna ciecz; chlor na +VII st. utl.;
charakter kwasowy; silny kwas; powstaje w reakcji tlenku chloru (VII) z wodą; jego sole to nadchlorany;
kwas nadchlorowy
H2CrO4 kwas chromowy (VI)
Bezbarwna ciecz; chrom na +VI st. utl.;
charakter kwasowy; silny utleniacz;
powstaje przez reakcję tlenku chloru (VI) z wodą; jego sole to dichromian; jego mieszanina z kw. siarkowym to chromianka;
H2Cr2O7
kwas dichromowy
Nie został wyizolowany w czystej postaci;
charakter kwasowy; powstaje przez
dodawania tlenku chromu (VI) do kwasu
chromowego (VI);
H2S2O7 kwas disiarkowy (VI)
Bezbarwna ciecz; siarka na +VI st. utl.;
charakter kwasowy; powstaje w reakcji
tlenku siarki (VI) z kwasem siarkowym (VI);
główny składnik oleum;
kwas pirosiarkowy
H3PO3 kwas fosforowy (III)
Białe kryształy; fosfor na +III st. utl.;
charakter kwasowy; reduktor; powstaje w
reakcji tlenku fosforu (III) z wodą; jego sole to fosforyny;
kwas fosfonowy
H3PO4 kwas fosforowy (V)
Bezbarwne kryształy; fosfor na +V st. utl.; charakter kwasowy; jego bezwodnikiem jest tlenek fosforu (V); ogrzewany przechodzi w kwas metafosforowy; kwas ortofosforowy
H3PO2 kwas fosforowy (I)
Bezbarwna ciecz; fosfor na +I st. utl.; silny
reduktor; jego sole to fosfiniany;
kwas fosfinowy, kwas podfosforowy
H2S2O8
kwas nadtlenodisiarkowy
Bezbarwne kryształy; siarka na +VI st. utl.; część tlenów na –I st. utl.; reaguje wybuchowo z węglowodorami; jego sole to nadsiarczany; kwas nadsiarkowy
HMnO4 kwas manganowy (VII)
Nie został wyizolowany w czystej postaci;
mangan na +VII st. utl.; charakter kwasowy;
mocny kwas; jego sole to nadmanganiany;
kwas nadmanganowy
HPO2 kwas metafosforowy (III)
Nie został wyizolowany w czystej postaci;
fosfor na +III stopniu utlenienia; charakter
kwasowy;
HPO3 / H3P3O9 kwas metafosforowy (V)
Szkliste ciało stałe; fosfor na +V st. utl.;
charakter kwasowy; otrzymywany przez
reakcje tlenku fosforu (V) z wodą w temp.
°C; jego cząsteczka ma kształt pierścienia;
jego sole to metafosforany;
H2SO3 kwas siarkowy (IV)
Bezbarwna ciecz; siarka na +IV st. utl.;
charakter kwasowy; nietrwały; powstaje
podczas kontaktu dwutlenku siarki z wodą;
kwas siarkawy
H2SO4 kwas siarkowy (VI)
Bezbarwna ciecz; siarka na +VI st. utl.; charakter kwasowy; higroskopijny; mocny kwas; reaguje z miedzią, srebrem i cynkiem; witriol
H2CO3
kwas węglowy
Nie został wyizolowany w czystej postaci;
charakter kwasowy; nietrwały; rozpada się
na wodę i dwutlenek węgla; jego sole to
wodorowęglany i węglany;
H2S2O3 kwas triosiarkowy (VI)
Nie został wyizolowany w czystej postaci;
siarka na +VI stopniu utlenienia; charakter
kwasowy; nietrwały; natychmiast rozpada
się na dwutlenek siarki i wodę; jego sole to
tiosiarczany;
HCl
chlorowodór
Bezbarwny gaz o duszącym zapachu;
cięższy od powietrza; charakter kwasowy;
rozpuszczalny; silny kwas; nie reaguje z F,
S, C, Fe, Ni, C;
kwas chlorowodorowy, kwas solny
HBr
bromowodór
Bezbarwny gaz o duszącym zapachu; charakter kwasowy, rozpuszczalny w wodzie; ma właściwości redukujące; katalizuje niektóre reakcje organiczne; kwas bromowodorowy
HF
fluorowodór
Bezbarwna ciecz o ostrym zapachu; charakter kwasowy; jego cząsteczki tworzą wiązania wodorowe; reaguje ze szkłem; toksyczny; kwas fluorowodorowy
HCN
cyjanowodór
Bezbarwna ciecz o zapachu migdałów;
charakter kwasowy; słaby kwas; toksyczny;
reaguje z tlenem dając kwas cyjanowy;
kwas pruski, kwas cyjanowodorowy
H2S
siarkowodór
Bezbarwny gaz o ostrym zapachu; charakter kwasowy; toksyczny; dobrze rozpuszcza się w wodzie; spala się do dwutlenku siarki lub siarki; sulfan, kwas siarkowodorowy
H4SiO4
kwas krzemowy
Białe ciało stałe; charakter kwasowy; nietrwały; ulega rozpadowi do dwutlenku krzemu i wody; słaby kwas; nierozpuszczalny w wodzie; kwas ortokrzemowy
HI
jodowodór
Bezbarwny gaz; charakter kwasowy;
nietrwały; dobrze rozpuszczalny w wodzie;
silny kwas; jego sole to jodki; w wysokiej
temp. rozkłada się;
kwas jodowodorowy
H4P2O7 kwas difosforowy (V)
Bezbarwne kryształy; fosfor na +V st. utl.;
charakter kwasowy; jego bezwodnikiem
jest tlenek fosforu (V); w wysokiej temp.
przechodzi w kw. metafosforowy;
kwas pirofosforowy
NaCl
chlorek sodu
Bezbarwne kryształy; charakter obojętny; występuje jako minerał halit; dobrze rozpuszcza się w wodzie; stosowany jako środek spożywczy; sól kuchenna
KCl
chlorek potasu
Białe kryształy; charakter obojętny;
higroskopijny; występuje jako minerał
sylwin; rozpuszczalny w wodzie;
wykorzystywany jako nawóz;
FeCl3
chlorek żelaza
Brązowe ciało stałe; żelazo na +III stopniu
utlenienia; higroskopijny; charakter
kwasowy; rozpuszczalny w wodzie; w
stanie gazowym tworzy dimery
AgCl
chlorek srebra
Białe ciało stałe; występuje jako minerał
chlorargyryt; rozpada się pod wpływem
światła lub ogrzewania; nierozpuszczalny;
PbCl2
chlorek ołowiu (II)
Białe ciało stałe; ołów na +II stopniu utlenienia; nierozpuszczalny; rozpada się pod wpływem UV; reaguje z kwasem solnym z wytworzeniem kwasu chloroołowiowego (II);
Hg2Cl2
chlorek rtęci (I)
Białe ciało stałe; rtęć na +I stopniu utlenienia; pod wpływem światła ciemnieje i rozpada się na chlorek rtęci (II) i rtęć; bakteriobójczy; kalomel
CaCl2
chlorek wapnia
Bezbarwne kryształy; higroskopijny; tworzy
hydraty o różnym stopniu uwodnienia;
wykorzystywany do otrzymywanie innych
związków wapniowych;
Na2B4O7
tetraboran sodu
Bezbarwne kryształy; dobrze rozpuszczalny w wodzie; tworzy hydraty; występuje jako minerał boraks rodzimy lub kernit; stosowany do lutowania; boraks
CaCO3
węglan wapnia
Białe ciało stałe; składnik minerałów: kalcyt, kreda, dolomit; nierozpuszczalny w wodzie; powstaje przez reakcje wodorotlenku wapnia z dwutlenkiem węgla; rozpada się na tlenek wapnia i dwutlenek węgla;
CaC2
węglik wapnia
Białe ciało stałe; reaguje z wodą z
wydzieleniem acetylenu; powstaje przez
reakcje węgla z tlenkiem wapnia;
acetylenek wapnia
CuSO4 • 5 H2O
uwodniony siarczan miedzi (II)
Niebieskie kryształy; miedź na +II stopniu
utlenienia; charakter kwasowy; sól
uwodniona; powyżej 197°C staje się
bezwodny;
CuS siarczek miedzi (II)
Granatowe ciało stałe; miedź na +II stopniu
utlenienia; występuje jako minerał kowelin; otrzymywany przez reakcje siarkowodoru z
miedzią;
PbI2
jodek ołowiu (II)
Żółte kryształy; ołów na +II stopniu utlenienia; słabo rozpuszczalny w wodzie; powstaje przez bezpośrednią syntezę z pierwiastków; dobrze rozpuszcza się w jodku potasu;
NaI
jodek sodu
Białe kryształy; charakter obojętny;
higroskopijny; na powietrzu zmienia barwę
na brązową; uwalnia cząsteczki jodu;
stosowany jako lek przy chorobach
tarczycy; poddany promieniowaniu zaczyna
świecić;
MgCO3
węglan magnezu
Białe ciało stałe; występuje jako minerał
magnezyt; nierozpuszczalny w wodzie;
prażony rozkłada się do dwutlenku węgla i tlenku magnezu; stosowany jako lek
zobojętniający kwas żołądkowy
NaNO3
azotan (V) sodu
Bezbarwne kryształy; sól obojętna; higroskopijny; dobrze rozpuszczalny w wodzie; załamuje światło; tworzy minerał nitronatryt; saletra sodowa, saletra chilijska
KNO3
azotan (V) potasu
Bezbarwne kryształy; występuje jako minerał nitrokalit; w wysokiej temperaturze rozkłada się do azotanu (III) potasu i tlenu; saletra potasowa, saletra indyjska
Ca(NO3)2
azotan (V) wapnia
Bezbarwne kryształy; higroskopijny;
utleniacz; tworzy hydraty; występuje jako
minerał nitrokalcyt; stosowany jako nawóz;
saletra wapniowa, saletra norweska
Ca3(PO4)2
fosforan (V) wapnia
310 g/mol
Białe ciało stałe; otrzymywany w reakcji
węglanu wapnia z kwasem fosforowym (V);
nierozpuszczalny; występuje jako minerał
fosforyt;
Cu2S siarczek miedzi (I)
159 g/mol Czarne ciało stałe; miedź na +I stopniu utlenienia; powstaje przez spalanie miedzi w oparach siarki lub przez ogrzewania siarczku miedzi (II); nierozpuszczalny; występuje jako minerał chalkozyn;
AgNO3
azotan (V) srebra
170 g/mol
Białe kryształy; charakter kwasowy; rozpuszczalny w wodzie; ciemnieje pod wpływem światła; utleniacz; wykorzystywany
do syntezy innych związków srebra;
kamień piekielny
BaCO3
węglan baru
197 g/mol
Białe ciało stałe; słabo rozpuszczalny w
wodzie; odczyn kwasowy; toksyczny;
SrCO3
węglan strontu
147 g/mol
Białe ciało stałe; nierozpuszczalny; spala
się karminowym płomieniem; stosowany w
pirotechnice;
Na2CO3
węglan sodu
106 g/mol Białe ciało stałe; higroskopijny; dobrze rozpuszczalny w wodzie; wchodzi w skład wielu minerałów; stosowany w produkcji mydeł; soda kalcynowana
FeSO4
siarczan (VI) żelaza (II)
152 g/mol Białe kryształy; żelazo na +II stopniu utlenienia; charakter kwasowy; higroskopijny; tworzy hydraty o błękitnej barwie; stosowany w medycynie do leczenie niedokrwistości;
ZnCl2
chlorek cynku
136 g/mol Białe ciało stałe; higroskopijny; rozpuszczalny w wodzie i rozpuszczalnikach organicznych; otrzymywany w wysokich temperaturach przez syntezę chloru lub chlorowodoru z cynkiem;
KI
jodek potasu
166 g/mol
Białe ciało stałe; rozpuszczalne w wodzie;
stanowi składnik płynu Lugola i jodyny; w
wyniku elektrolizy daje jod i potas;
K2SO4
siarczan (VI) potasu
174 g/mol Bezbarwne kryształy; siarka na +VI stopniu utlenienia; charakter obojętny; rozpuszczalne w wodzie; stosowany jako nawóz;
HOCN
kwas cyjanowy
43 g/mol
Bezbarwna ciecz o zapachu octu; charakter
kwasowy; ulega trymeryzacji; toksyczny;
rozpuszczalny w wodzie; hydrolizuje się na
amoniak i dwutlenek węgla;
(CN)2
cyjan
43 g/mol
Bezbarwna ciecz o zapachu octu; charakter
kwasowy; ulega trymeryzacji; toksyczny;
rozpuszczalny w wodzie; hydrolizuje się na
amoniak i dwutlenek węgla;
AlPO4
fosforan (V) glinu
122 g/mol Białe kryształy; fosfor na +V stopień utlenienia; charakter kwasowy; w przyrodzie występuje jako minerał berlinit; nierozpuszczalny w wodzie; tworzy hydraty;
SiCl4 chlorek krzemu (IV)
170 g/mol
Bezbarwna ciecz; cyna na +IV stopniu
utlenienia; w kontakcie z powietrze dymi;
jest rozpuszczalnikiem dla wielu substancji; stanowi związek wyjściowy dla
syntezy związków metaloorganicznych
cyny;
SiCl4 chlorek krzemu (IV)
84 g/mol Białe kryształy; odczyn obojętny; w reakcji z kwasami wydziela dwutlenek węgla i wodę; składnik proszku do pieczenia; soda oczyszczona
MgSO4 • 7 H2O uwodniony siarczan (VI) magnezu
277 g/mol
Białe kryształy; tworzy minerał o nazwie
epsomit;
sól gorzka, sól angielska
CuCl chlorek miedzi (I)
277 g/mol
Białe kryształy; tworzy minerał o nazwie
epsomit;
sól gorzka, sól angielska
CuCl chlorek miedzi (I)
136 g/mol Białe ciało stałe; siarka na +VI st. utl.; rozpuszczalny w wodzie; jego rozpuszczalność spada wraz ze wzrostem temp.; tworzy hydraty; występuje w minerałach: anhydryt, gips;
Na2SO4 • 10 H2O uwodniony siarczan (VI) sodu
322 g/mol
Białe kryształy; rozpuszczalny w wodzie;
tworzy minerał mirabilit;
K2Cr2O7
dichromian potasu
Pomarańczowe kryształy; chrom na +VI st.
utl.; silny utleniacz; względem aldehydów
jest reduktorem dzięki czemu może być
wykorzystywany do wykrywania tych
związków; rozpuszczalny;
NH4NO3
azotan (V) amonu
Bezbarwne kryształy; charakter kwasowy; higroskopijny; rozpuszczalny w wodzie; silny utleniacz; ogrzany rozkłada się na tlenek azotu (I) i wodę – reakcja może przebiegać wybuchowo;
(NH4)2SO4
siarczan (VI) amonu
Bezbarwne kryształy; charakter kwasowy; rozpuszczalny w wodzie; otrzymywany przez rozpuszczenie amoniaku w kwasie siarkowym (VI); stosowany jako nawóz oraz materiał wybuchowy;
B4C
węglik boru
Czarne ciało stałe; bardzo twardy – 9,5 w
skali Mohsa; bierny chemicznie; reaguje
tylko z tlenem i chlorem powyżej 1000°C;
borokarbid
Al4C3
węglik glinu
Bezbarwne kryształy; w reakcji z wodą tworzy metan i wodorotlenek glinu; z kwasem solnym tworzy metan oraz chlorek glinu; powstaje w wyniku syntezy węglu z glinem w 2000°C
PH3
fosforowodór
Bezbarwny gaz; charakter zasadowy; nierozpuszczalny; silny reduktor; reaktywny; może ulegać samozapłonowi w powietrzu; toksyczny; fosfan, fosfina
GaN
azotek galu
Bezbarwne kryształy; bierny chemicznie;
twardy; zdolność półprzewodnictwa;
wykorzystywany w elektrodach
TiC
węglik tytanu
Srebrne ciało stałe; twardy – 9,0 w skali
Mohsa; wykorzystywany do produkcji
narzędzi tnących, np. skalpeli;
VI3 jodek wanadu (III)
Czarne ciało stałe wanad na +III stopniu
utlenienia; higroskopijny; przez cieplną
dysocjacje VI3 otrzymuje się czysty wanad;
WC
węglik wolframu
Srebrne ciało stałe; bardzo gęsty; wytrzymały mechanicznie; odporny na zarysowania; twardy; wrze w temperaturze 6000°C – najwyższej spośród znanych związków
Li3N
azotek litu
Fioletowe ciało stałe; higroskopijny; reaguje z wodą z wydzieleniem amoniaku i wodorotlenku litu; otrzymywany w wyniku bezpośredniej syntezy; pochłania cząsteczki wodoru z powietrza;
Ca(HCO3)2
wodorowęglan wapnia
Białe ciało stałe; powstaje przez reakcje węglanu wapnia z dwutlenkiem węgla i wodą; rozpuszczalny w wodzie; charakter kwasowy; kwaśny węglan wapnia
K2CO3
węglan potasu
Białe ciało stałe; charakter zasadowy; higroskopijny; rozpuszczalny w wodzie; tworzy hydraty; otrzymywany m.in. przez reakcje wodorotlenku potasu z dwutlenkiem węgla;
B2H6
borowodór
Bezbarwny gaz; bardzo reaktywny; tworzy
z powietrzem wybuchową mieszaninę;
wykorzystywany do syntezy różnych
związków boru;
Na[Al(OH)4]
tetrahydroksoglinian sodu
Białe ciało stałe; otrzymywany w reakcji
wodorotlenku sodu z glinem i wodą;
rozpuszczalny w wodzie;
K2CrO4
chromian potasu
Żółte kryształy; chrom na +VI stopniu
utlenienia; rozpuszczalny w wodzie; silny
utleniacz; bakteriobójczy;
MnO(OH) oksowodorotlenek mangany (IV)
Szare kryształy; tworzy minerał o nazwie
manganit; stosowany do pozyskiwania
czystego manganu;
