Zarządcza - prezki Flashcards
Globalne zasady rachunkowości zarządczej:
-Oddziaływanie (Ma wpływ na firmę, pracowników, lokalną ludność)
-Istotność (Nie wszystkie dane są istotne (musimy umieć je odsiewać))
-Zaufanie (Zaufanie że robimy to w sposób rzetelny i nie próbujemy oszukać i zaufanie że umiemy to dobrze zrobić)
-Wartość
Czym jest rachunkowość zarządcza?
Rachunkowość zarządcza to„stosowanie zasad rachunkowości i zarządzania finansami w celu tworzenia, ochrony, zachowania i zwiększania wartości dla interesariuszy przedsiębiorstw nastawionych na zysk i organizacji non-profit w sektorze publicznym i prywatnym”.
Cechy rachunkowości zarządczej:
- skupienie wewnętrzne - na potrzeby własne; cenniejsze dane niż w rachunkowości finansowej
- brak wymagań prawnych (nie ma prawnych ustaleń, ale są takie przyjęte już które się sprawdzają i wszyscy z nich korzystają)
- brak ustawionych formatów lub reguł
- głównymi celami są planowanie,kontrolowaniei podejmowanie decyzji
Cechy rachunkowości finansowej:
- zewnętrzne skupienie (dla interesariuszy zewnętrznych)
- wymagane przez prawo (np. UoR)
- podlega zasadom i przepisom
- celem jestprzygotowywanie wymaganych prawem sprawozdań finansowych
Rachunkowość zarządcza obejmuje:
-Planowanie
-Kontrolę
-Podejmowanie decyzji
Charakterystyka informacji w rachunkowości zarządczej:
Dokładna – odpowiedni stopień szczegółowości; przy małych liczbach trzeba być bardzo szczegółowym, przy dużych liczbach nikt nie zwróci uwagi na 15 groszy na końcu
Korzystna kosztowo – koszt uzyskania informacji nie jest większy od korzyści które uzyskamy
Kompletna – zawiera TYLKO informacje które są niezbędne; zawiera wszystko o co nas proszono i nic ponadto
Zrozumiała – żargon jest dostosowany do odbiorcy
Istotna – ma znaczenia w kontekście TEJ decyzji
Miarodajna – w odpowiedni sposób mierzy to co ma zmierzyć, daje pojęcie o skali, nie trzeba iść w nadmierne szczegóły
Aktualna – najświeższa możliwa informacja
Łatwa w użyciu – ma odpowiednio nadaną strukturę
Informacja strategiczna:
- długi okres czasu
- szeroki zakres
- syntetyczna szczegółowość
- subiektywna precyzja
- horyzont: prognoza
Informacja operacyjna:
- krótki okres czasu
- wąski zakres
- szczegółowa szczegółowość
- obiektywna precyzja
- horyzont: historyczny
Rola specjalisty od rachunkowości zarządczej:
Planowanie strategiczne
Pozyskiwanie kapitału
Ulepszanie systemów biznesowych
Pomiar wydajności
Zarządzanie ryzykiem
Interpretacja informacji finansowych
Czym jest obiekt kosztowy?
Obiekt kosztowy to przedmiot kalkulacji kosztów; może być produkt, usługa, dział, klient; może być dowolnie definiowany
Czym jest centrum kosztów?
Centrum kosztów - miejsca agregacji kosztów
Czym jest jednostka kosztowa?
Jednostka kosztowa to wielkość względem której określony jest koszt
Czym jest złożona jednostka kosztowa?
Złożona jednostka kosztowa - występują tylko w usługach i mają 2 nośniki kosztów; np. w hotelu, bo ilość klientów i długość ich pobytu.
Klasyfikacja kosztów:
- Rodzaj
- Funkcja
- Zachowanie
- Natura
Klasyfikacja ze względu na funkcję:
- PRODUKCYJNE
Koszty podstawowe
Koszty wydziałowe/pośrednie – koszty niezbędne do produkcji, ale nie są materiałami bezpośrednimi ani pracą bezpośrednią - NIEPRODUKCYJNE
Koszty sprzedaży
Koszty ogólnego zarządu
Klasyfikacja ze względu na rodzaj:
-Materiały
-Praca
-Pozostałe
Klasyfikacja ze względu na naturę:
BEZPOŚREDNIE - Koszty, które można łatwo / bezpośrednio przypisać do konkretnego obiektu kosztowego
POŚREDNIE - Koszty, którychniemożna łatwo / bezpośrednio przypisać do konkretnego obiektu kosztowego
Prime cost to
bezpośrednie koszty materiałów + bezpośrednie koszty pracy + bezpośrednie wydatki
Materiały bezpośrednie to …
materiały włączane bezpośrednio do produktu/ usługi
Bezpośrednia robocizna …
fizycznie wytwarza produkt lub świadczy usługę
Inne koszty bezpośrednie to …
koszty ponoszone w wyniku wytwarzania określonej jednostki kosztu
Materiały pośrednie to
np. materiały eksploatacyjne stosowane w produkcji
Pośrednia robocizna to
np. wynagrodzenie osoby nadzorującej produkcję
Inne koszty pośrednie to
np. amortyzacja maszyn produkcyjnych
Klasyfikacja kosztów ze względu na zachowanie:
STAŁE - Koszty które w krótkim okresie czasu są niezależne od poziomu aktywności np. od wielkości produkcji
ZMIENNE - Koszty które w krótkim okresie czasu są liniowo zależne od poziomu aktywności
Materiały bezpośrednie są w 100% kosztem zmiennym.
PÓŁ-ZMIENNE - Koszty które składają się z dwóch elementów: tych zależnych liniowo od poziomu aktywności i tych niezależnych od poziomów aktywności
SCHODKOWE - Zmieniają się nieliniowo, w dłuższym okresie są zmienne, w krótszym okresie czasu są stałe. Np. koszty pracy(etaty). Do jakiegoś poziomu aktywności koszt jest ten sam.
W rachunkowości zarządczej mamy dwie wielkości:
- całkowity koszt
- jednostkowy koszt
W dłuższym okresie czasów większość kosztów jest …
pół-zmiennych
Koszty istotne:
Koszty i przychody przyrostowe
Przyszłe koszty i przychody (mają szansę się pojawić)
Przepływy środków pieniężnych (mają skutek w postaci ruchu pieniądza) np. amortyzacji nie liczymy
Koszty alternatywne
Koszty są skutkiem podjętych przez nas decyzji
Koszty nieistotne:
Utopione koszty
Zaangażowane koszty
Przedmioty bezgotówkowe
Wartości księgowe netto
Koszty nominalne
Kiedy występuje kanibalizm biznesowy?
W momencie kiedy jeden produkt zabija drugi
Równanie kosztów pół-zmiennych:
stałe+zmienne=całkowite
Metody wyznaczania kosztów pół-zmiennych:
- metoda ,,high-low”
- metoda graficzna
- analiza regresji
Ogólna postać równania kosztów
Koszt całkowity = koszt zmienny jednostkowy(KZj)*wolumen sprzedaży(Vp) +koszty stałe (KS)
Równanie kosztu zmiennego na sztukę:
KZj= Zmiana kosztu/ Zmiana produkcji
Kroki postępowania w metodzie ,,High-low”:
Krok 1. wybieramy największy i najmniejszy koszt, patrzymy po wolumenie/produkcji
Krok 2. Obliczamy zmienny koszt jednostkowy
Krok 3. Zapisujemy równanie KC
Krok 4. Wyznaczamy KS
Krok 5. Ustalamy równanie
Równanie metody graficznej:
y=a +bx
a- wyraz wolny
b- współczynnik kierunkowy (zmiana y/zmiana x)
Analiza regresji pozwala:
znaleźć linię najlepszego dopasowania obliczeniowo, a nie poprzez oszacowanie linii na schemacie punktowym.
Co oznacza korelacja?
Korelacja nigdy nie oznacza przyczynowości. Dwa szeregi danych są w jakiś sposób połączone, ale z jednego nie wynika drugie np. wraz ze wzrostem zjedzonych lodów, wzrasta liczba utonięć. Jest to powiązane bo lato, ale zjedzenie loda nie jest przyczyną utonięcia
Rodzaje korelacji:
- Silna pozytywna
- Silna negatywna
- Doskonale pozytywna = 1
- Doskonale negatywna = -1
Jak oznaczony jest współczynnik korelacji Pearsona?
Oznaczony jest r
r zawsze leży w zakresie od –1 do +1, gdzie:
r = +1 oznaczadoskonałą dodatniąkorelację liniową
r = –1 oznaczadoskonałą ujemnąkorelację liniową
r = 0 oznaczabrakkorelacjiliniowej
Jeśli podniesiemy do kwadratu współczynnik korelacji r, to daje to współczynnik determinacji, r2.
Współczynnik determinacji, r2, daje proporcję zmian w y, którą można wytłumaczyć zmianami w x, przy założeniu liniowej zależności między x i y.
Koszt wytworzonych jednostek produkcji powinien odzwierciedlać:
pełny koszt ich wytworzenia, dlatego należy uwzględnić wszystkie koszty produkcji, w tym koszty ogólne (pośrednie).
Z jakich kroków składa się proces uwzględniania wszystkich kosztów produkcji?
Krok 1. (Alokacja wstępna) Alokacja i przydział kosztów stałych produkcji do centrów kosztów obsługi działu produkcji
Krok 2. Ponowny przydział kosztów ogólnych zebranych w centrach kosztów obsługi (w ramach kroku 1) do centrów kosztów produkcji
Krok 3. Absorbcja kosztów ogólnych z centrów kosztów produkcji przez jednostki kosztowe przy użyciu wcześniej ustalonego wskaźnika absorpcji kosztów ogólnych (OAR)
Kiedy dochodzi do alokacji?
Gdy koszty ogólne (takie jak wynagrodzenie kierownika centrum kosztów) można zidentyfikować jako należące do określonego centrum kosztów, przypisuje się je lub całkowicie „alokuje” do tego właśnie centrum kosztów. 100% kosztów idzie do jednego działu
Czym jest przydział?
Koszty ogólne związane z wieloma centrami kosztów (tj. dzierżawa hali produkcyjnej) będą dzielone lub „rozdzielane” pomiędzy centra kosztów.
Typowe przykłady centrów kosztów obsługi:
- Stołówka
-Transport wewnętrzny - Serwis maszyn i urządzeń
Często używane nośniki kosztów:
- Sztuki wyrobu
- Roboczogodziny
- Maszynogodziny
Czym jest OAR?
OAR - wskaźnik absorpcji kosztów ogólnych
OAR = (Koszty stałe produkcji centrów kosztów)/ (Wielkość nośnika kosztów)
OAR ustalamy za pomocą wartości z BUDŻETU !, a więc planowanych a nie rzeczywistych wielkości
Co prowadzi do niewystarczającej/nadmiernej absorpcji?
Rzeczywiste poniesione koszty ogólne mogą być inne niż koszty ogólne zaabsorbowane
Równanie niewystarczającej/nadmiernej absorpcji:
niewystarczająca / nadmierna absorpcja =
koszty ogólne zaabsorbowane – aktualna wielkość kosztów ogólnych
Kiedy wynik rachunku kosztów zmiennych i pełnych będzie równy?
Wynik będzie identyczny jeśli wolumen sprzedaży będzie równy wolumenowi produkcji oraz jeśli na zapasie początkowym jest zero.
Jaka jest główna różnica pomiędzy rachunkiem kosztów zmiennych, a rachunkiem kosztów pełnych?
Sposób traktowania stałych kosztów pośrednich
Rachunek kosztów zmiennych stosowany jest przez …
rachunkowość zarządczą
Rachunek kosztów pełnych stosowany jest przez …
księgowych
Koszty okresowe to:
Koszty sprzedaży i koszty zarządu
Koszty wytworzenia w rachunku kosztów zmiennych:
Materiały bezpośrednie
Praca bezpośrednia
Zmienne koszty pośrednie
Koszty wytworzenia w rachunku kosztów pełnych
Materiały bezpośrednie
Praca bezpośrednia
Zmienne koszty pośrednie
Stałe koszty pośrednie
Równanie marży wkładu (Contribution):
Marża wkładu = Przychody ze sprzedaży - Wszystkie koszty zmienne
Marża wkładu na sztukę= Cena - koszt jednostkowy
Rachunek kosztów zmiennych:
Przychody
-wszystkie koszty zmienne (też produkcyjne)
Marża wkładu pokrycia (P-KZ)
-wszystkie koszty stałe
Wynik(KS-MW)
Rachunek kosztów pełnych:
Przychody
-Koszty wytworzenia(materiały, płace, zmienne pośrednie, stałe pośrednie)
Marża brutto
-Koszty okresowe
Wynik
W przypadkach, gdy produkujemy mniej lub więcej niż sprzedajemy w danym okresie, poziomy zapasów (…), a zyski w ramach obu rodzajów rachunków będą się różnić.
zmienią się
Jeśli poziomy zapasów wzrosną, rachunek kosztów pełnych (RKP) daje …
wyższy zysk
Jeśli poziom zapasów wzrósł to produkcja była …
większa
Przyczyny budżetowania:
-planowanie
-koordynacja
-komunikacja
-kontrola
-amortyzacja
Kolejność przygotowania budżetów funkcyjnych:
- Budżet sprzedaży (w szt.)
- Budżet produkcji (w szt.) -> 3. Budżet płac
- Budżet zużycia materiałów
- Budżet zakupu materiałów
Aby przekształcić budżet sprzedaży w budżet produkcji należy …
dostosować budżet sprzedaży do poziomu zapasów
Aby przekształcić budżet produkcji w budżet zużycia materiałów należy …
pomnożyć budżet produkcji przez zużycie materiałów na sztukę
Aby przekształcić budżet zużycia materiałów w budżet zakupu materiałów należy …
dostosować budżet zużycia materiałów do poziomu zapasów
Równania dostosowywania do poziomów zapasów:
Zapas początkowy + Produkcja (szt.) = Sprzedaż (szt.) + Zapas końcowy
Produkcja (szt.) = Sprzedaż (szt.) + Zapas końcowy – Zapas początkowy
Zużyte materiały (jn) = Produkcja (szt.) x zużycie jednostkowe materiałów
Zakup materiałów (jn) = Zużyte materiały (jn) + Zapas końcowy – Zapas początkowy
Równania dostosowywania do poziomów zapasów:
Zapas początkowy + Produkcja (szt.) = Sprzedaż (szt.) + Zapas końcowy
Produkcja (szt.) = Sprzedaż (szt.) + Zapas końcowy – Zapas początkowy
Zużyte materiały (jn) = Produkcja (szt.) x zużycie jednostkowe materiałów
Zakup materiałów (jn) = Zużyte materiały (jn) + Zapas końcowy – Zapas początkowy
O czym informuje budżet gotówkowy?
Informuje o tym, że w najbliższym czasie skończą nam się pieniądze i daje nam czas do zorganizowania dodatkowego czasu bądź pieniędzy.
Charakterystyka budżetu gotówkowego:
Są aktualizowane najczęściej, mają znaczenie dla płynności przedsiębiorstwa. Zysk- zapisy na kontach; na stracie można funkcjonować kilka lat ale bez gotówki za długo się nie utrzymamy.
Budżety elastyczne:
Przychody i koszty zmienne są dostosowywane do rzeczywistej wielkości produkcji i sprzedaży, aby umożliwić sensowne porównanie z rzeczywistymi wynikami.
Metody sporządzania budżetu:
-budżety kroczące
-budżety okresowe
*budżety od zera
*budżety przyrostowe
>budżety partycypacyjne
>budżety narzucone
Budżetowanie okresowe charakterystyka:
Najbardziej popularne
Od jednej do drugiej daty; najczęściej od 1 stycznia do 31 grudnia
Zalety/Wady
+ Nie jest czasochłonny, robimy go raz w roku
+ Niskokosztowy
+ Wygodny bo pokrywa się z rokiem podatkowym
- Po czasie stają się nieaktualne (dezaktualizują się)
- Na koniec okresu mamy bardzo krótką perspektywę co skutkuje wstrzymywaniem inwestowania (paraliż decyzyjny)
- Jest nieelastyczny
Budżetowanie okresowe charakterystyka:
Najbardziej popularne
Od jednej do drugiej daty; najczęściej od 1 stycznia do 31 grudnia
Zalety/Wady
+ Nie jest czasochłonny, robimy go raz w roku
+ Niskokosztowy
+ Wygodny bo pokrywa się z rokiem podatkowym
- Po czasie stają się nieaktualne (dezaktualizują się)
- Na koniec okresu mamy bardzo krótką perspektywę co skutkuje wstrzymywaniem inwestowania (paraliż decyzyjny)
- Jest nieelastyczny
Budżetowanie kroczące charakterystyka:
Ma stały horyzont
Horyzont wyrażony jest tygodniami lub miesiącami np. 3 miesięczny -> w styczniu mamy budżet na styczeń, luty, marzec; po styczniu zostały nam 2 miesiące więc dokładamy kolejny miesiąc i mamy budżet na luty, marzec, kwiecień; itd.
Np. Budżet gotówkowy
Zalety/wady
+ jest elastyczny (zaciąga nowe informacje ze środowiska w którym się znajduje)
+ eliminuje wady okresowe
- Nie pokrywa się z rokiem podatkowym
- Pracochłonny
Budżet przyrostowy charakterystyka:
Najprostsza forma budżetowania
Bierzemy budżet z poprzedniego okresu i go aktualizujemy
Zalety/wady
+Niskokosztowy
+Mało czasochłonny
+ jego sporządzenie nie wymaga specjalnych umiejętności/kwalifikacji
+ nie wymaga dużych ilości zasobów
- Może powielać błędy z poprzednich okresów
- Mało podatny na uwzględnianie zmian
- Mało innowacyjny
Budżet przyrostowy charakterystyka:
Najprostsza forma budżetowania
Bierzemy budżet z poprzedniego okresu i go aktualizujemy
Zalety/wady
+Niskokosztowy
+Mało czasochłonny
+ jego sporządzenie nie wymaga specjalnych umiejętności/kwalifikacji
+ nie wymaga dużych ilości zasobów
- Może powielać błędy z poprzednich okresów
- Mało podatny na uwzględnianie zmian
- Mało innowacyjny
Budżet od zera charakterystyka:
Nie można się wzorować na poprzednich okresach
Tworzymy go zupełnie od zera
Zalety/wady
+ wdrażanie innowacji
- angażuje dużą ilość zasobów
- Wymaga wysokich kwalifikacji
Budżety narzucone:
Sporządza senior management z np. działem finansowym
Zalety/wady:
+ więcej czasu na przygotowanie
+ nie odciąga kierownictwa niższego szczebla od ich bieżących zadań
+ szersze spojrzenie (bardziej holistyczne spojrzenie)
+ szybsze przygotowanie ( nie ma procesu konsultacji)
Budżet partycypacyjny charakterystyka:
Sporządzają go niższe szczeble kierownicze i wysyłają do zatwierdzenia do senior management
Zalety/wady(odwrócone z narzuconego)
- Budget slack – budżety są mało wymagające, dość proste do wykonania
Czym jest standard?
CIMA definiuje go jako “wzorzec zużycia zasobów lub generowania przychodów lub generowania zysków, ustalony w określonych warunkach”
Typy standardów:
Podstawowy
Idealny
Osiągalny
Bieżący
Koszt standardowy:
Predeterminowany koszt jednostkowy (wzorcowy)
Aspekty standardowego kosztu jednostkowego dla każdego elementu składowego:
standardową cenę zużywanego zasobu
standardowe zużycie na jednostkę produktu
Jakie mogą być całkowite odchylenia na materiałach bezpośrednich?
-Odchylenia na cenie
-Odchylenia na zużyciu
Jakie mogą być całkowite odchylenia na pracy bezpośredniej?
- Odchylenia na stawce
- Odchylenia na efektywności
Jakie mogą być całkowite odchylenia na zmiennych kosztach pośrednich?
-Odchylenia na stawce
- Odchylenia na efektywności
Jakie mogą być całkowite odchylenia na sprzedaży?
-Odchylenia na cenie
-Odchylenia na wolumenie sprzedaży
Jak przebiega uzgadnianie rzeczywistej i planowanej marży wkładu?
Budżetowana marża wkładu
+Odchylenie na wolumenie sprzedaży
= Aktualna sprzedaż w standardowej marży wkładu
+Odchylenie na cenie sprzedaży
+ Całkowite odchylenie na kosztach
=Rzeczywista marża wkładu
Jeśli materiały użyte w produkcji są lepszej jakości niż opisane w standardzie to:
Odchylenie na cenie będzie niekorzystne
Odchylenie na zużyciu będzie kostne
Jeśli pracownicy są lepiej wyszkoleni niż zakłada standard może to skutkować:
Niekorzystnym odchyleniem na stawce za roboczogodzinę
Korzystnym odchyleniem na efektywności pracy Korzystnym odchyleniem na zużyciu materiałów
Korzystnym odchyleniem na efektywności kosztów pośrednich
Przychody i koszty mogą dzielić się na:
-kontrolowane - menadżer przez swoje decyzje może wpływać na ich wielkość
-niekontrolowane - menadżer poprzez swoje decyzje monie może pływać na ich wielkość
Najważniejsze centra:
-kosztów
-przychodów
-zysków
-inwestycji
Wzór na marżę wkładu:
przychody ze sprzedaży - koszty zmienne
Wzór na marżę brutto:
przychody ze sprzedaży - koszty wytworzenia/nabycia
Wzór na stopę marży brutto %
marża brutto/przychody ze sprzedaży
Wzór na marżę operacyjną netto (zysk operacyjny)
marża brutto - koszty pośrednie
Wzór na stopę marży operacyjnej netto %:
marża operacyjna netto/ przychody ze sprzedaży
Wzór na stopę zwrotu na zaangażowanym kapitale (ROCE):
EBIT (zysk operacyjny)/ kapitał zaangażowany (k. własny+ dług długoterminowy)
Jak dzielą się mierniki niefinansowe:
- produktywności (efektywności)
-jakości
Wizja i strategia w zrównoważonej karcie wyników:
- finansowa (ma pokazać skąd się bierze rezultat finansowy)
- wewnętrznych procesów (klient doceni lepsze wewnętrzne procesy)
- nauki i wzrostu (Skupia się na szkoleniach, badaniach i rozwoju. Jeśli będziemy w to mocno inwestować to będziemy w stanie poprawić wewnętrzne procesy.)
- klienta (Jeśli klient będzie do nas wracał i przyciągnie nowych klientów to będą lepsze wyniki finansowe)
Po co wprowadzono zrównoważoną kartę wyników?
Zrównoważona karta wyników miała pomóc przedsiębiorstwom utrzymać wysokie wyniki w długim dystansie
Charakterystyka usług:
Niematerialność. Usługi nie mogą być pakowane, aby klient mógł je zabrać.
Zmienność. Każda usługa jest unikalna i zwykle nie można jej powtórzyć dokładnie w ten sam sposób. Nawet jak jest standaryzacja to usługa i tak nie jest pełna.
Jednoczesna produkcja i konsumpcja. Usługi są często tworzone przez organizację w tym samym czasie, gdy są „konsumowane” przez klienta.
Ulotność. Usługi nie mogą być magazynowane i wykorzystywane w późniejszym okresie.
Małe saldo zapasów.
Przykłady złożonych jednostek kosztowych:
Hotele — osobo-doba
Szpitale — pacjento-dzień
Wykonawca przewozu – tono-kilometr
Jeśli odchylenie jest korzystne to jest …
Kredytowe
Jeśli odchylenie jest niekorzystne to jest …
Debetowe
Kiedy koszty i przychody są istotne?
- przyszłe
- przepływ pieniężny
- wynika z naszej decyzji (przyrostowe)
Czy koszty stałe są istotne?
Nie, chyba że jest skutkiem podjęcia decyzji
Czy zadania robione podczas etatu są istotne?
Nie
Czym jest koszt alternatywny?
Kosztem alternatywnym jest drugie najlepsze możliwe zastosowanie. Najlepsza możliwa alternatywa. Jak nie nowy kontrakt to co innego?
