Wykład 7 I 8 Flashcards
Organizacja macierzy pozakomórkowej
Dynamiczna sieć makrocząsteczek która zapewnia wsparcie strukturalne i funkcjonalne dla komórek i tkanek, najbardziej obfita jest w tkance łącznej, zawiera ok. 25% całej wody organizmu, zbudowana z glikoprotein , kolagenu oraz glikozaminoglikanów i proteoglikanów formujących żel polisacharydowy. Obecna jest blaszka podstawna z laminy.
Proteoglikany
Makrocząsteczki złożone z rdzenia białkowego połączonego kowalencyjnie z łańcuchami glikozaminoglikanów
Glikozaminoglikany
Liniowe, nierozgałęzione heteropolisacharydy zbudowane z powtarzających się disacharydowych sekwencji, z których jedna reszta to aminocukier a druga to kwas uronowy.
Niemal wszystkie GAG zawierają dodatkowo grupę siarczanową
Metaloproteinazy macierzy pozakomórkowej (MMPs)
Wydzielane przez leukocyty, makrofagi, śródbłonka naczyniowy i inne komórki, trawia elementy białkowe ECM, miejsce aktywne enzymu zawiera zwiazany jon metalu, najczęściej jon cynku.
Funkcja MMPs
Degradują białka macierzy, kolagen, laminy, proteogligany, fibronektyny. Ułatwia to migracje komórek i uwalnia czynniki wzrostu. Regulują też procesy rozwojowe, embriogeneze, angiogenezę i gojenie ran.
Sekrecja konstytutywna
Normalne wydalanie
Sekrecja regulowana
Do uwolnienia substancji z pęcherzyka potrzebny jest sygnał (np. Insulina)
Do czego służy zakotwiczenie w błonie podstawnej
Niezbędne jest dla różnych procesów biologicznych, w tym asymetrycznego podziału komórek w biologii komórek macierzystych i utrzymania polarności tkanek nabłonkowych
Do czego służy ECM
-Może służyć do blokowania lub ułatwiania migracji komórek
-wiązanie z cz. sygnałowymi, np. czynnikami wzrostu zapobiega ich swobodnej dyfuzji. ECM pochłania te sygnały i pomaga kształtować gradient stężenia czynników wzrostu
Blaszka podstawna
Warstwa macierzy pozakomórkowej przylegajaca do błony komórkowej. Podścieła wszystkie typy navłonków i umożliwia ich polaryzację.
Promuje silny przyczep naskórka do skóry właściwej, stabilizuje sarkoleme włókien mięśniowych, zapewnia selektywność filtracji klebuszkowejbkrwibw nerkach.
Bariera krew-mozg
Zależna jest id jednostki neuronaczyniowej w skład której wchodzą komórki endotelialne naczyń włosowatych mózgu, blaszka podstawna. Astrocyty i pericyty
Gdzie znajduje się bariera krew-mozg
W ścianie mikronaczyn ośrodkowego układu nerwowego składających się z pojedynczej ciągłej warstwy bezokienkowych komórek śródbłonka.
Gdzie rezydują komórki satelitarne
Pomiędzy sarkolemmą a blaszką podstawną włókna mięśniowego
Regeneracja włókna mięśniowego z zachowaną blaszką podstawną
1.W wyniku urazu mięśnia komórki satelitarne ulegają aktywacji i migrują wzdłuż blaszki podstawnej do miejsca uszkodzenia gdzie proliferują
2. Łączą się ze sobą tworząc wielojądrowe miotuby - wczesne formy włókna mięśniowego
3. Zespolenie miotub z nieuszkodzonymi fragmentami włókna mięśniowego
Schemat regeneracji włókna mięśniowego z przerwaną blaszką podstawną
1.zniszczenie blaszki podstawnej ułatwia migracje fibroblastów do miejsca uszkodzenia
2. Brak odpowiedniej sygnalizacji komórkowej wywołuje odkładanie kolagenu przez fibroblasty
3. Powstaje masywna tkanka bliznowata
Montaż blaszki podstawnej
Cząsteczki laminy tworzą początkowe powstające rusztowanie ECM poprzez wiązanie ich domen LG z powierzchnia komórki I przez polimeryzacje w której każde krótkie ramię tworzy kompleks trojskladnikowej domeny LN alfa-beta-gamma z krótkimi ramionami dwóch sąsiednich laminin. Kolagen typu IV łączy się z polimerem przez aktywność mostkową nidogenów oraz bezpośrednia interakcje z siecią lamininy.
Śródmiąższe
Nowy narząd, być może większy od skóry. Tworzy połączone ze sobą i wypełnione płynem komory w przestrzeni miedzykomorkowej. Pełni funkcję amortyzującą
Ektosomy
Powstaja na powierzchni komórki
Egzosomy
Uwalnia z cial wielopęchersykowych na zewnątrz komórki. Silnie heterogenne i ich skład zalezybod typu komórki z której są uwalnianie.
Sygnalizacja poprzez kontakt bezpośredni
Cząsteczki sygnałowe w błonach kontaktujących się komórek przemieszczają się do substancji miedyzkomorkowej
Kadheryny
Poprzez białka pośredniczące zakotwiczają filamenty aktynowe blisko błony komórkowej.
Połączenia zamykające
Strefa zamykająca połączenie przegrodowe
Połączenia zakotwiczajace
Strefa przylegania zakotwiczą filamenty aktynowe, desmosom i hemidesmosom, filamenty pośrednie
Polacznenia komunikacyjne
Mostki międzykomorkowe, plazmodesny, cytonemy, nanorurki tunelujące, złącza szczelinowe, synapsy elektryczne i chemiczne
Mostki cytoplazmatyczne
Powstają w wyniku niekompletnej cytokinezy.
Pasma cytoplazmy otoczone błoną komórkową.
Plazmodesmy
U roślin. Wąskie kanały zbudowane z aktyny i desmotubuli, które łączą cysterny siateczki srodplazmatycznej obu komórek.
Złącza szczelinowe
Zbudowane z 6 koneksyn które tworzą konekson.
Strefa zamykająca
Białka transbłonowe okludyna i klaudyna tworzą pasma uszczelniające a cały ten rejon nazywany jest obwódką zamykającą
Funkcja połączeń zamykajacych
Uszczelnienie nabłonka, blokowanie przepływu cząsteczek pomiędzy komórkami
Funkcja połączeń zakotwiczających
Przyleganie komórek
Funkcja połączeń komunikacyjnych
Transport jonow i małych cząsteczek
Funkcja hemidesmosomów
Przyczepiają komórki nabłonkowe do blaszki podstawnej