Wykład 1 I 2 Flashcards

1
Q

Wnioski z teorii komórkowej

A

Wszystkie organizmy żywe zbudowane są z komórek. Komórka to najmniejsza jednostka życia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Błona komórkowa inaczej

A

Plazmolema

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Protoplazma

A

Zywa materia wypełniająca wnętrze komórki:
Jądro komórkowe,cytoplazma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Cytoplazma

A

Wliczają się w nią organelle obłonione, tj mitochondria, lizosomy, aparat Golgiego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Cytozol

A

Kompargment cytoplazmy bez obłonionych organelli. Np. Rybosomy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Komórka prokariotyczna, budowa

A

Ściana komórkowa, błona komorkowa, nukleoid oraz plazmidy, wypustki cytoplazmatyczne - fimbrie, na zewnątrz błony otoczka o charakterze wielocukrowym, która pod wpływem wody tworzy śluz, witka z flageliny, brak systemu błon wewnętrznych, brak cytoszkieletu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Genom komórki prokariotycznej

A

Mały, od 1 tys- 6tys genów. DNA bez histonów. U archeonów białka histopodobne. Brak intronów!
Transkrypcja i translacja zachodzą jednocześnie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jakie rybosomy występują w komórce prokariotycznej ?

A

70s

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Ruch komórek prokariotycznych

A
  1. Za pomocą witek (bez aksonemy)
  2. Ruch ślizgowy lub wyginanie ciała
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Archea

A

Morfologicznie nie różnią się od Eubacteria, zamieszkują środowiska ekstremalne ale też glebę, jeziora, florę bakteryjną zwierzat, licznie w planktonie morskim

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Błona komorkowa Archea

A

Inne lipidy niż u pozostałych komórek- lipidy prenylowe (zamiast kwasow tłuszczowych łańcuchy prenylowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Metabolizm i mechanizmy molekularne Archea

A

Metabolizm podobny do bakterii, mechanizmy molekularne bardziej podobne do tych u eukariontów
Białka histopodobne tworza archeasomy, występują kompleksu egzosomowe, zdolność do metanogenezy.
Nie tworzą form przetrwalnikowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Komórka eukariotyczna

A

-Od tysiąca do 10tyd razy większe od prokariotycznych, obecność jądra komórkowego, system błon wewnętrznych, liczne elementy cytoszkieletu
-materiał genetyczny upakowany w chromosomach o charakterze liniowym
-DNA związane z histonami, które tworzą nukleosomy
-występują introny
- przestrzenne i czasowe rozdzielenie transkrypcji i translacji
- liczne regulatorowe RNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

W jakich komórkach występują plasmodesmy

A

W roślinnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Podział komórki roślinnej

A

Z udziałem fragmiplastu i fragmosomu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Substancje zapasowe komórki roślinnej

A
  • polisacharydy (skrobia, hemicelulozy)
  • białka (albuminy, prolaminy)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Substancje zapasowe komórek zwierzęcych

A

-glikogen
-krople lipidowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Kiedy pojawiły się pierwsze komórki na ziemi

A

2,8-3mld lat temu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Kiedy pojawiło się życie na ziemi

A

4,5mld lat temu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Błona komorkowa

A

Otacza całą strukturę komórki. Za błoną jest macierz miedzykomorkowa o innych cechach niż cytoplazma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Funkcje błony komórkowej

A

-utrzymywanie struktury przestrzennej komórki
-ogranicza przepuszczalność (utrzymywanie homeostazy)
-utrzymywanie gradientów stężeń
-transport przez kanały i białka przenośnikowe
-sygnalizacja za pomocą receptorów
- oddziaływania pomiędzy komórkami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Dwuwarstwa lipidowa

A

Lipidy amfipatyczne (fosfo i glikolipidy, cholesterol)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Frakcja białkowa w błonie

A

Białka powierzchniowe i integralne (w tym transbłonowe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Cukry złożone w błonie

A

Glikolipidy, proteoglikany (glikokaliks)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Metody utrwalenia struktury błony komórkowej

A

-Czterotlenkiem osmu (białka silnie wiążą się z nim)
-metoda freeze -fracture

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Na czym polega metoda freeze-fracture

A
  1. Zamrożenie tkanki
  2. Rozłupanie preparatu
  3. Pokrycie powierzchni warstwą węgla
  4. Trawienie tkanki kwasem
  5. Pokrycie repliki warstwą złota
  6. Obserwacja w TEM
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Jaką czesc błony stanowi dwuwarstwa lipidowa i co zawiera

A

50% masy błony. Zawiera: lipidy amfipatyczne, glikolipidy, sterole. Skład błony lipidowej różni się w zależności od tkanki i funkcji komórki

28
Q

Lipid amfipatyczny

A

Zawiera rejony:
-hydrofilowy, polarny - głowa
-hydrofobowy, niepolarny - ogon

29
Q

Glikosfingolipidy

A

Glikolipidy będące podchodnymi sfingozyny. Występują w komórkach zwierząt

30
Q

Glikozyloglicerydy

A

Glikolipidy, będące pochodnymi glicerolu. Występują głównie w komórkach bakterii i roślin

31
Q

Sterole

A

Grupa OH stanowi część hydrofilową w tych cząsteczkach. Część cholesterolu zbudowana z pierścieni jest dość sztywna, część z łańcuchów płynniejsza

32
Q

W jakich komórkach występuje cholesterol

A

Zwierzęcych

33
Q

W jakich komórkach występuje ergosterol

A

Grzybów

34
Q

W jakich komórkach występuje sitosterol

A

Roślinnych

35
Q

Jak się zachowają cząsteczki amfipatyczne w środowisku wodnym

A

Spontanicznie utworzą dwuwarstwe - jest to najmniejsza energia swobodna układu

36
Q

Struktury komórkowe zbudowane z błon

A

Lizosomy, peroksysomy, mitochondria, aparat Golgiego i pęcherzyki transportujące, osłonka jądrowa, siateczki śródplazmatyczne szorstka i gładka

37
Q

Liposomy

A

Środowisko wodne wewnętrzne i zewnętrzne ściana to dwuwarstwa lipidowa

38
Q

Micele

A

Środowisko zewnętrze wodne, w środku hydrofobowe l, ponowarstwa lipidow amfipatycznych. Krople lipidowe (LD) składając się z rdzenia (Tri lub eCh) i kory (Ph i Ch)

39
Q

Rdzeń micelu Tri

A

Triacyloglicerole

40
Q

Rdzeń micelu eCh

A

Estry cholesterolu

41
Q

Kora micelu Ph

A

Fosfolipidy

42
Q

Kora micelu Ch

A

Cholesterol

43
Q

Tratwy lipidowe

A

Domeny błonowe, średnica ok. 50-100nmz skład bogaty w sterole, glikosfingolipidy. Funkcje: sygnalizacyjne, transportowe

44
Q

Metody ograniczenia ruchu białek wzdłuż błony

A

-bariery dyfuzyjne
-organizacja dużych agregatów białkowych
-wiązanie białek błonowych ze strukturami macierzy międzykomórkowej
-wiązanie białek z elementami kory cytoplazmy
- Wiązanie białek błonowych sąsiadujących komórek

45
Q

Glikokaliks

A

Glikolipidy, glikoproteiny, proteoglikany. Oligo i polisacharydy

46
Q

Funkcje glikokaliksu

A

-ochrona przed uszkodzeniami mechanicznymi
-kotwiczrnie białek, rozpoznawanie komórek i ich adhezja

47
Q

Czym można utrwalić glikokaliks

A

Czterotlenkiem osmu lub czerwienią rutenu

48
Q

Asymetria błony komórkowej

A

Różnica w składzie fosfolipifow powoduje różnice w ładunku elektrycznym pomiędzy monowarstwami, dodatkowo białka błonowe oraz glikolipidy nie są rozmieszczone równomiernie

49
Q

Białka w błonie komórkowej

A

-transportujące
-kotwiczące
-receptory
- enzymy
- adhezyjne (umożliwiają wiązanie ze sobą dwóch komórek)

50
Q

Transport jonow sodu I potasu przez błonę

A

Przez pompę sodowo-potasową oraz kanały Na+ oraz K+ w błonie

51
Q

Potencjał elektryczny na zewnątrz błony

A

-70mV

52
Q

Cząstki przepuszczalne przez dwuwarstwe lipidową

A

-cz. Hydrofobowe (O2, CO2, N2, hormony steroidowe)
- małe spolaryzowane cząsteczki (H2O)
-duże cząsteczki obojętne, polarne (glukoza)

53
Q

Transportery

A

Transport aktywny i bierny, sulegaja konformacją

54
Q

Kanały

A

Raczej nie zmieniają struktury, transport tylko bierny

55
Q

Uniport

A

Jedna cząsteczka, transport pasywny

56
Q

Symport

A

Dwie cząsteczki w jedną stronę

57
Q

Antyport

A

Dwie cząsteczki w różne strony. Transport aktywny

58
Q

Źródła energii w transporcie aktywnym

A

Gradient, hydroliza ATP, bakteriorodopsyna. U bakterii, archeobakterii, w chloroplastach i mitochondriach również reakcje redox

59
Q

Dyfuzja prosta

A

Zachodzi zgodnie z gradientem stężeń. Bez wykorzystania energii zewnętrznej, bez udziału kanałów i przenośników. Zgodnie z II zasadą termodynamiki: w układzie zamkniętym wraz z upływem czasu rośnie entropia. Z dyfuzja prostą związane jest ciśnienie osmotyczne.

60
Q

Dyfuzja ułatwiona

A

Zgodnie z gradientem stężeń, bez wykorzystania energii zewnętrznej, z udziałem kanałów i transporterów.

61
Q

Akwaporyny

A
  • różne rodzaje - od AQP1 do AQP13
    -każdy tworzy kanał o średnicy 3nm, przepuszcza H2O, blokuje przeplyw jonów
62
Q

Struktura akwaporyny

A
  • 6 domen transbłonowych
  • cztery cząsteczki akwaporyny tworzą tetramer
63
Q

Kanał bramkowany potencjałem

A

Posiada fragment białka naładowany elektrycznie, czyli czujnik potencjału

64
Q

Kanał bramkiwany przekaźnikiem

A

zawiera w strukturze receptor, który może zmieniqc strukturę IV-rzędowa kanału

65
Q

Kanał bramkowany mechanicznie

A

Np. Kanały wapniowe w mięśniach szkieletowych i sercu