Wyklad 3 Flashcards
Co o temperamencie sadził Strelau
Temperament jako taki nie istnieje, jest to konstrukt teoretyczny odnoszący sie do pewnych zjawisk istniejących realnie
Rozumienie kontruktu temperamentu
- strefa emocjonalna
(Allport, Mehrabian, Goldsmith i Campos) - strefa motoryczna
(Buss i Plomin) - styl działania
(Thomas i Chess) - każda strefa naszego działania
(Pawłow, Strelau, Eysenck)
Podejścia do badania temperamentu
Spekulatywne
(Grecy, Kant, Wundt, Jung)
Empiryczne
- psychometryczne (Heymans i Wiersma)
- genetyczne (Buss i Plomin)
- UN (Pawłow)
- budowa ciała (Kretschmer, Sheldon)
- biochemiczne (Strelau, Eysenck, Zuckerman)
Drzewo TT
Zdjecie
Mechanizmy temperamentu
- dobroć dopasowania
(Thomas i Chess? - biologiczne podłoże
• dziedziczenie (Allport, Diamond, Buss i Plomin)
• typ UN (Pawłow i neo-)
• biochemia (Zuckerman)
• mechanizmy aktywacyjne (Eysenck, Gray)
• indywidualność neurohormonalna (Strelau)
Podejścia do temperamentu
Personologiczne
- temperament jako dyspozycja (miedzysytuacyjna spójność zachowania)
Relacyjne - interakcyjne
- stały, ale miedzysytuacyjnie zmienny
- uwzględnienie ko-determinantow sytuacyjnych
Temperament/osobowosc, podejścia
Co innego - Strelau
To samo - Eysenck, Gray, Zuckerman
Temperament a osobowosc u Zuckermana
Cecha w temperamencie wpływa na psychofizjologie, a osobowosc na warunkowanie (??)
Kategorie składające sie na osobowosc wg Guilforda
Postawy Temperament Uzdolnienia Zainteresowania Morfologia Fizjologia Potrzeby
Heymans i Wiersma, pdst wymiary temperamentu
Aktywność
Emocjonalność
Funkcja pierwotna/wtórna
8 typów temperamentów
Raczej dziedziczny
Podejście eksperymentalne i psychometryczne
Funkcja pierwotna i wtórna
Pierwotna - warunkowana rzeczami bieżącymi
Wtórna - warunkowana rzeczami przeszłymi
Typy wg Heymansa
Amorficzny
E- A- P
Apatyczny
E- A- W
Sangwiniczny
E- A+ P
Flegmatyczny
E- A+ W
Nerwowy
E+ A- P
Sentymentalny
E+ A- W
Choleryczny
E+ A+ P
Pasjonujący sie
E+ A+ W
Typologie konstytucjonalne, Kretschmer
Typ pykniczny
- temperament cyklotymiczny
- psychoza MD
Typ atletyczny
- temperament iksotymiczny
- epilepsja
Typ leptosomatyczny
- temperament schizotymiczny
- schizofrenia
Typologię konstytucjonalne, Sheldon
Somatotypy
- endomorficzny
- ektomorficzny
- mezomorficzny
- mieszany
Wiscerotonia
- odprężenie w postawie i ruchach
- fizyczna wygoda (upodobanie)
- lubienie ceremonii towarzyskich
Cerebrotonia
- zahamowanie w postawach i ruchach
- upodobanie w samotności
- zahamowanie emocjonalne
Somatotonia
- pewność w postawie i ruchach
- fizyczne przygody
- śmiałość w sposobie bycia
Pawłow, zasada nerwizmu
Wszystkie zachowania sa spowodowane zmianami w UN
Siła procesu pobudzenia
Siła procesu hamowania
Równowaga procesów nerwowych
Ruchliwość procesów nerwowych
Siła procesu pobudzenia (SPP)
Sposob badania
- zdolność komórek korowych do pacy (wydolność na silna, przedłużona lub powtarzająca sie symulacje)
Sposob badania
- zwiększenie natężenia stymulacji az do natrafienia na hamowane ochronne
Siła procesu hamowania (SPH)
Sposoby badania
Jak szybko wytwarzają sie hamulcowe odruchy warunkowe
Jak stabilne sa te odruchy (hamowanie warunkowe)
Sposoby badania
- liczba ekspozycji bodźca warunkowego potrzebnego do momentu wystąpienia braku reakcji na bodziec
Równowaga procesów nerwowych
Zestawienie SPP i SPH musi byc bez przewagi
Ruchliwość procesów nerwowych
Zdolność szybkiej zmiany funkcjonowania OUN z hamowania na pobudzenie i odwrotnie
Typologia Pawłowa
TYP UN
Słaby
- melancholik
Silny
Niezrownowazony
- choleryk
Zrównoważony
Ruchliwy
- sangwinik
Powolny
- flegmatyk
Współczesne teorie temperamentu
Rozwojowość
- teorie zorientowane na dziecko
- teorie zorientowane na dorosłego
Opisowość
- opisowe
- wyjaśniające
Homo/heterogenicznosc
- jednowymiarowe
- wielowymiarowe
Zasięg
- zorientowane na emocje
- zorientowane na całokształt zachowania
