wyk 2 - Badania nad uwagą selektywną umiejscowienie filtra uwagi Część I Flashcards
Uwaga
- jest odpowiedzialna za selekcję informacji i zapobieganie
negatywnym skutkom przeładowania systemu poznawczego
przez nadmiar danych - wpływa na sposób przetwarzania informacji pochodzących
z różnych źródeł
koncentracja na sygnałach kluczowych dla
organizmu, ignorowanie bodźców nieistotnych lub zakłócających - moduluje przepływ informacji w układzie nerwowym i wpływa
na działanie systemów percepcyjnych, pamięciowych oraz
związanych z udzielaniem reakcji
Klasyfikacja uwagi
Uwaga globalna (pobudzenie) - kontinuum sen czuwanie
Uwaga specyficzna
- selektywność (selective attention)
- podzielność (divided attention)
- czujność (alertness, vigilance)
- funkcje wykonawcze, zarządcze (executive attention)
Typologia badań nad uwagą
- przedmiot selekcji
•uwaga przestrzenna ( spatial attention)
• uwaga przedmiotowa ( object attention) - źródło kontroli uwagowej
• uwaga endogenna (procesy dowolne)
• uwaga egzogenna (procesy mimowolne) - sposób przemieszczania ogniska uwagowego
• uwaga ukryta ( covert attention)
• uwaga odkryta/jawna ( overt attention) - zakres selekcji uwagowej
• uwaga unimodalna (wzrokowa, słuchowa itp.)
• uwaga supramodalna ( cross modal attention)
Początki badań nad uwagą
Hermann von Helmholtz
- ukryte przesunięcie uwagowe (przesunięcie uwagowe bez ruchu oczu)
Problem umiejscowienia filtra uwagi
model wczesnej selekcji Broadbenta
model późnej selekcji - Treisman, Deutsch & Deutsch
model wczesnej selekcji Broadbenta
bodźce podlegają selekcji już na wczesnych etapach przetwarzania, proces ten zachodzi wyłącznie w oparciu o parametry fizyczne sygnału, takie jak intensywność albo czas trwania, bez odwołania do jego znaczenia
model wczesnej selekcji Broadbenta oraz modele późnej selekcji:
Treisman
uwaga może jedynie osłabiać przetwarzanie niektórych informacji, lecz mimo to zostają one objęte analizą semantyczną; jeśli w wyniku przeprowadzenia takiej analizy informacje te okazują się istotne, ich przetwarzanie zostaje wzmocnione
Deutsch & Deutsch
analizie semantycznej podlegają wszystkie bodźce, a ich ewentualna selekcja zachodzi dopiero na końcowych etapach procesu przetwarzania, kiedy świadomie decydujemy o ich dalszym wykorzystaniu
Przebieg potencjału związanego z bodźcem słuchowym
- pierwsze 10 ms po bodźcu załamki odzwierciedlające aktywność słuchowych jąder pnia mózgu, związaną z dotarciem do nich informacji o dźwięku poprzez aferentne drogi nerwowe - między 10 a 50 70 ms fale średniolatencyjne, odzwierciedlenie aktywności wzgórza oraz pierwszorzędowej kory słuchowej - od 50 70 ms przez następne kilkaset ms załamki długolatencyjne, odzwierciedlenie aktywności wyższych obszarów korowych, związanych z przetwarzaniem informacji o dźwięku
Badania Hillyarda i in. (1973)
nad słuchową uwagą selektywną
mamy słuchanie rozdzielnouszne
1) potencjał N1 silniejszy w uchu głównym
2) potencjał P300 - target dużo silniejszy załamek