Wonen Flashcards
De 5 elementen van menswaardig wonen
- Aangepaste woning: Bv. aangepast aan jouw fysieke behoeftes, gelijkvloers, brede ingang, traplift, …
- Goede kwaliteit: wettelijk bepaald wat dit is (Vlaamse Codex Wonen)
- Behoorlijke woonomgeving: geen overlast, proper, aangepast aan jouw gezinstoestand (bv. dicht bij openbaar vervoer als je geen auto hebt, bv. dicht bij een school als je kinderen hebt en geen auto hebt enz.)
- Betaalbare prijs: in verhouding met jouw inkomen
- Woonzekerheid: een geregistreerd huurcontract of een eigendomsakte
Wat is het belang van een ‘thuis’?
Een thuis als hoofdschakelaar in iemand zijn leven - “Zonder duurzame woonst kan je moeilijk aan de slag. In een vochtige woning word je ziek, in een slecht huis heb je schaamte om iemand te ontvangen en in een te klein appartementje vind je geen rustige plek om je huiswerk te maken. Ik woon, dus ik ben.”
Op welke levensdomeinen heeft het hebben van een huis invloed?
Het hebben van een (t)huis heeft invloed op ALLE levensdomeinen
= Hét vertrekpunt om menswaardig leven te leiden
Soms voorwaarde om rechten te openen
BV.: Je mag niet werken zonder vast verblijfsadres
Hoe zit het met de kwaliteit van de woningen?
Lichte vooruitgang kwaliteit
Maar hardnekkig deel nog in matige tot slechte woningen
1/5 Belgen: woning met: of vocht, of geen bad/douche, of geen toilet, of te donker. (= 1/3 in laagste inkomensgroep)
Toch duidelijk verschil tussen eigendomswoningen en huurwoningen
Hoe zit het met de betaalbaarheid van de woningen?
- Sterke regionale verschillen
- Systeem dat zichzelf in stand houdt – vraag en aanbod
- Onderhoud niet vergeten (bv. energiecrisis?!)
- Onbetaalbaarheid - problematiek van uithuiszetting en thuisloosheid
Woningdeprivatie
Eurostat definieert ‘zware woningdeprivatie’ als het aandeel van de personen die leven in een overbezette woning met tegelijk ten minste één van de volgende problemen:
1. lekkend dak,
2. geen bad of douche
3. geen toilet
4. sombere woning
Huisjesmelkerij
Een huisjesmelker is een uitdrukking voor een nalatige verhuurder die meerdere panden bezit. De huisjesmelker probeert door minimale bestedingen aan onderhoud een zo groot mogelijke winst te halen. Vaak hebben huisjesmelkers door woningnood de kans om een hogere huurprijs te vragen.
Noodkopers
mensen met laag inkomen kopen een te renoveren woning, maar ze hebben geen centen meer om te verbouwen – blijven soms leven in onbewoonbare/ongeschikte woningen.
Discriminatie op de huurmarkt
- Afkomst
- Gezinssamenstelling
- Huurwaarborg
- Inkomen
Private huurmarkt
Duur en beperkt aanbod in klein segment
Slechte kwaliteit – energie
Belgen: baksteen in de maag – verhouding huren en eigenaarschap
Beleid gericht op subsidiëren van eigenaars
Mattheüseffecten (vb zonnepanelen)
Het mattheuseffect is de sociologische vakterm voor het rijker worden van de rijken en het armer worden van de armen.
Organisaties en dienstverlening in wonen
- Opvang
- Sociaal wonen
- Extra initiatieven overheid
- Verbinding wonen-welzijn
–begeleiding
– zorg op maat
– innovatieve woonvormen
Nachtopvang voor dak- thuislozen (winteropvang)
- Gratis en veilig
- Bed, brood, bad
- Noodzakelijk kwaad
- Inbellen – van avond tot ochtend – x-aantal keer mogelijk
- Vaak: Hulpverlening via toeleiders uit andere organisaties - geregeld contact
- Vaak vanuit OCMW ism. CAW
Opvangcentra (vaak CAW)
- Jongeren – mannen (met kinderen) en gezinsopvang
- Vrouwenopvang en vluchthuis
Begeleiding:
Zowel praktisch als niet-materieel/ (bv. werk, gezondheid, netwerkopbouw…) – psychosociaal (integraal, intensief)
Verblijf = tijdelijk, dagprijs, hulpverlening gratis
Inloopcentrum
- Laagdrempelige ontmoetingsplaats voor mensen in kwetsbare situaties.
- Netwerken van de cliënt herstellen en/of creëren – verbinding met hulpverlening voorzien Laagdrempelig onthaal en hulpverlening
- Naast ontmoeting vaak extra aanbod tegen lage prijzen: bv. wasmachine, maaltijden, ontspanningsactiviteit, gebruik PC, krant…
Crisis- en doorgangsaanbod OCMW/CAW – crisiswoningen
- Tijdelijk – met begeleidingsovereenkomsten (geen huurcontract)
- Vaak bemeubelde woning/studio/appartement
- Beperkt aanbod + zoeken naar duurzame oplossing
Crisiswoning: door crisis (vb brand). Doorgangswoning voor mensen die (bijna) dakloos zijn
Regionaal crisisaanbod/crisisnetwerk (regio W13 - RCK)
- Inbellen via politie
- Vrijwilligers, ondersteund door professionele kracht
- Kamer in ziekenhuis + studio
- Kinderen kunnen mee; maar kleine ruimte
- 3 nachten maximum; enkel ‘s nachts (behalve in weekend) en ‘s morgens naar ambulant aanbod gaan ifv zoeken duurzame woonoplossing (samenwerking tussen verschillende ambulante partners: ocmw, caw, woondienst, …)
Uniform toewijzingsbeleid
Langst op wachtlijst als principe (nieuw!)
- Voorrang voor wie 5 jaar onafgebroken in gemeente woont (in laatste 10 jaar)
- Deel van patrimonium ‘gereserveerd’ voor bepaalde doelgroepen: mensen met een beperking, onbewoonbaarheid, mensen psychische kwetsbaarheid, dak- en thuislozen, …
- Voorrang: interne mutaties (te klein of te groot wonen)
Wie krijgt voorrang op de wachtlijsten voor een sociale woning?
- Mensen met beperking of zorgbehoevende senioren
- Interne verhuis bij te groot of te klein wonen
- Bij gedwongen verhuis uit sociale (assistentie)woning
- Soms bij gedwongen verlaten private huurwoning
- Bij gezinsherening die nog niet heeft plaats gevonden
- Soms bij woningen die niet geschikt zijn
Woonbinding
5 jaar onafgebroken in gemeente wonen (in periode van 10 jaar) of langer
→ (negatief voor kwetsbare doelgroepen : denk vb aan daklozen of mensen die vaak verhuizen!)
Voorwaarden voor een sociale woning.
Basisvoorwaarden: meerderjarig, inkomen, geen eigendom
Verstrengde voorwaarden:
- Minimum Nederlands (cf A2 Nederlands)
- Inschrijven in VDAB
- Spaargeld (middelentoets)
Bijkomende voorwaarden:
- Voorrangsregel voor werkenden (regeerakkoord)
- Mensen die niet werken zullen hogere huur betalen na 2 jaar in sociale woning om inactiviteitsval tegen te gaan
- Taalniveau voor zittende huurders wordt opgetrokken naar B1 mondeling
Extra ondersteuning van Vlaamse overheid:
- Vlaamse huursubsidie
- Huurpremie
- Huurwaarborg
- Fonds ter bestrijding van uithuiszettingen
Mogelijkheid aankopen sociale woning
Vlaams woningfonds (bv. huurwaarborgleningen en woonleningen)
Woonloketten/woonwinkels (alle woonvragen: info /advies over premies, begeleiding, vragen over wonen huren,… …)
Vlaamse huursubsidie
Bescheiden inkomen:
ALTIJD verbonden aan een verhuisbeweging
- Verhuis naar ingehuurde woning woonmaatschappij (vroeger SVK)
- Of verhuis van slechte woning, naar goede aangepaste huurwoning (onbewoonbare/ongeschikte/onaangepaste woning)
- Of van dakloosheid naar huurwoning
Huurpremie
tegemoetkoming voor mensen die al minstens 4 jaar op wachtlijst voor sociale woning staan en woning huren van goede kwaliteit op private huurmarkt (niet combineerbaar huursubsidie)
Huurwaarborg
Huurwaarborg van OCMW – voorschieten
