What is depression? (week 1)

Question 1

Hoe ziet Hernann de complexe aard van depressie?

Answer 1

Er is geen enkele oorzaak voor depressie, de oorsprong ervan is complex en bevat meerdere bijdragende factoren

Question 2

ICD-11 conceptualisering van depressie

Answer 2

• Diagnose vereist dat ten minste 5 vd 10 gespecificeerde symptomen/tekenen het grootste deel van de dag, bijna elke dag, gedurende ten minste twee weken aanwezig zijn
• Stemmingsstoornissen moeten leiden tot een aanzienlijke functiebeperking. Symptomen mogen niet te wijten zijn aan een andere medische aandoening

Question 3

Wat is de drempel voor subsyndromale depressie?

Answer 3

Het vereisen van ten minste één ‘kern’ depressief symptoom gedurende ten minste twee weken

Question 4

Verschillen depressie tussen mannen en vrouwen (Hermann)

Answer 4

-Vaker voor bij vrouwen dan bij mannen, de genderkloof rond de leeftijd van 12 jaar verschijnt

Question 5

Cultuur en depressie (Hermann)

Answer 5

• Kernkenmerken van depressie geïdentificeerd in verschillende culturen, maar er bestaan variaties in de manier waarop emoties worden uitgedrukt
  -Somatische symptomen zoals hoofdpijn komen vaker voor bij bepaalde culturele groepen

Question 6

Onderscheiding depressie en verdriet (Hermann)

Answer 6

Verdriet onderscheidt zich van depressieve stemming, bestaande uit gevoelens van leegte en verlies.

Question 7

Prevalentie depressie (Hermann)

Answer 7

4.7% van de wereldbevolking ervaart een depressie in een periode van 12 maanden

Question 8

Depressie en zelfmoord (Hermann)

Answer 8

• Wereldwijde schattingen 2,2 miljoen extra sterfgevallen bij personen met een depressie, vooral onder ouderen met hart en vaatziekten
  -Depressie belangrijke risicofactor voor zelfmoord, met een bijna twintigvoudig risico

Question 9

Risicofactoren voor depressie (Hermann)

Answer 9

-Kinderen van ouders met depressie hebben risico van 40% op het ontwikkelen van een depressie in de vroege volwassenheid
- Genetisch risico is gekoppeld aan gemeenschappelijke genetische varianten die de ontwikkeling van de hersenen, ontstekingen, bio-energetica en neuronale signalering beïnvloeden
- Tegenslagen in de vroege kinderjaren, onaangepaste persoonlijkheidskenmerken, leefgewoonten en sociale determinanten dragen bij aan een verhoogde kwetsbaarheid voor depressie

Question 10

Beschermende factoren voor depressie (Hermann)

Answer 10

Veilige gehechtheid, cognitieve vaardigheden, zelfregulatie en postieve steun van leeftijdsgenoten/gemeenschappen

Question 11

Neurale paden van depressie (Hermann)

Answer 11

-Genetische varianten geassocieerd met depressie concentreren zich in hersengebieden zoals de prefrontale cortex en het voorste cingulaat
- Depressie is een aandoening van het neurale systeem waarbij meerdere interactieve hersengebieden betrokken zijn (beeldvormingsstudies)
- Afwijkingen in verschillende limbische en subcorticale structuren, wat bijdraagt aan de klinische heterogeniteit bij depressie (Neuroimaging)

Question 12

Stigmatisering van depressie (Hermann)

Answer 12

Stigma omvat het beschuldigen van individuen voor hun ziekte, twijfelen aan hun vermogen om familiale en beroepsrollen te vervullen en angst om depressie op de werkplek bekend te maken

Question 13

Depressie geletterdheid (depressionliteracy)

Answer 13

Kennis over strategieën voor een goede geestelijke gezondheid en het begrijpen van depressie en de behandelingen ervan

Question 14

Wat zijn preventiestrategieën? (Herman)

Answer 14

Gecategoriseerd als universele, selectieve en geïndiceerde interventies in verschillende levensfasen

Question 15

Staging modellen (Hermann)

Answer 15

• Bieden een pragmatische gids voor het beheersen van de variabiliteit in depressie
• Categoriseren individuen langs een continuüm van risico’s op ziekteprogressie en -uitbreiding, wat helpt bij het plannen van interventies
• Deze modellen erkennen de transdiagnostische aard van psychopathologie, ervan uitgaande dat ziekten beginnen met verontrustende symptomen en opkomende functionele beperkingen onder klinisch significante drempels

Question 16

Gefaseerde benaderingen van interventie (Herman)

Answer 16

Gefaseerde benaderingen van interventie omvatten preventieve maatregelen (stadium 0), vroege interventies tijdens de eerste episode (fase 2) en complexere behandelingen voor non-responders of recidiverende depressie (stadia 3 en 4)

Question 17

Waarom is vroegtijdige interventie belangrijk?

Answer 17

-Belangrijk verwijzend naar een hoger risico op zelfmoord tijdens deze fase
- herstel van hersestructuren

Question 18

Tweede- en derdelijnsbehandelingen (Herman)

Answer 18

Neuromodulatietherapieën, combinatiebehandelingen en nieuwe interventies gericht op verschillende biologische systemen

Question 19

Therapieën tegen terugval en herhaling

Answer 19

-Voortgezette farmacotherapie vermindert het risico aanzienlijk
- Psychotherapie, op mindfulness gebaseerde interventies en combi van psychotherapie en medicatie blijken ook effectief

Question 20

Persoonsgerichte zorg (Hermann)

Answer 20

• Nadruk op resultaten die belangrijk zijn voor individuen, vaak verwaarloosd door de huidige beoordelingsschalen voor depressie
• Domeinen zoals mentale pijn en algemeen functioneren, cruciaal voor mensen met een depressie, worden vaak over het hoofd gezien

Question 21

Precisie geneeskunde

Answer 21

• Probeert individuen te matchen met behandelingen op basis van genetische, biologische, psychosociale en omgevingskenmerken

Question 22

Wat zijn veelbelovende aanpakken bij kinderen en adolescenten?

Answer 22

• Collaboratieve zorg, met multidemensionale maatregelen en actieve betrokkenheid, blijkt effectief, met psychologische therapieën en gemeenschapsbenaderingen die die veelbelovend zijn

Question 23

Depressie in oudere volwassenen (Hermann)

Answer 23

• Depressieve stoornis bij oudere volwassenen wordt gekenmerkt door gelijktijdig voorkomen met medische stoornissen, cognitieve stoornissen, sociale determinanten en zelfmoordrisico.
• Collaboratieve zorg binnen de eerstelijnszorg, waarbij multidisciplinaire teams, familiebetrokkenheid en evidence-informed behandelingen betrokken zijn, heeft de voorkeur vanwege toegankelijkheid en betaalbaarheid

Question 24

Wat zijn kenmerken van een depressieve stoornis (WHO)

Answer 24

Depressieve stoornissen worden gedefinieerd door symptomen zoals verdriet, verlies van interesse, schuldgevoelens, verstoorde slaap, vermoeidheid en slechte concentratie

Question 25

Prevalentie van depressieve stoornis (WHO)

Answer 25

Wereldwijd geschatte prevalentie: 4.4% (2015). Vrouwen (5.1%) en mannen (3.6%).
Leeftijd: Piek in oudere volwassenheid

Question 26

Kenmerken van angststoornissen (WHO)

Answer 26

Angststoornissen gaan gepaard met gevoelens van angst, met symptomen variërend van mild tot ernstig

Question 27

Prevalentie angststoornissen (WHO)

Answer 27

Wereldwijd 3.6%, met vrouwen (4.6%) en mannen (2.6%).
Leeftijdsvariatie: verschillen niet substantieel tussen leeftijdsgroepen

Question 28

Wat verstaan we onder depressieve stoornissen (WHO)

Answer 28

Depressieve stoornis en dysthymie

Question 29

Wat verstaan we onder angststoornissen? (WHO)

Answer 29

Gegeneraliseerde angststoornis, paniekstoornis, fobieën, sociale angststoornis, Obsessief-compulsieve stoornis en posttraumatische stressstoornis

Question 30

Melancholische depressie (Maj)

Answer 30

• Kenmerken onder meer: verlies van plezier, gebrek aan reactiviteit en aanvullende criteria

Question 31

Psychotische depressie (Maj)

Answer 31

• Aanwezigheid van wanen of hallucinaties tijdens depressieve episodes
• Geassocieerd met verhoogde suicidaliteit, fysieke gezondheidsrisico’s en slechtere resultaten
• Combi met antidepressiva en antipsychotica wordt aanbevolen

Question 32

Seizoensgebonden depressie (Maj)

Answer 32

• Levenslang patroon van depressieve episodes, meestal met het begin van de herfst/winter
• Heldere lichttherapie is effectief

Question 33

Neurocognitie en depressie (Maj)

Answer 33

• Cognitieve stoornissen kunnen voorafgaan aan de formele diagnose van depressie en aanhouden tijdens asymptomatische toestanden, waardoor het psychosociaal functioneren wordt beïnvloedt
• Tekorten omvatten executieve functies, aaandacht, leren en verwerkingssnelheid, met bewijs van progressie, vooral in leren/geheugen

Question 34

Beoordelingsinstrument voor cognitie

Answer 34

THINC-geïntegreerde tool is een praktisch instrument waarbij executieve functies, verwerkingssnelheid, aandacht, leren/geheugen en zelfgerapporteerde cognitieve functies worden beoordeeld

Question 35

Klinische stadiëring (Maj)

Answer 35

• Volgt de positie van een persoon langs het depressiecontinuüm
• Het omvat de prodromale fase, de eerste depressieve episode, de residuele fase, de terugkerende depressie en de chronische depressieve episode
• Staging begeleidt de selectie van de behandeling op basis van de ontwikkelingsfase van de aandoening

Question 36

Persoonlijkheid en depressie

Answer 36

Neuroticisme is een voorloper van depressieve episodes
- Behandling zou zich kunnen richten op onaangepaste persoonlijkheidskenmerken

Question 37

Lichamelijke problemen en depressie

Answer 37

• 1/3 van de mensen met een depressie heeft het metabool syndroom
• Depressie wordt geïdentificeerd als een risicofactor voor hart- en vaatziekten, met een 1,6-2,5 keer hoger risico op coronaire hartziekten

Question 38

Soorten omgevingsstressoren die kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van depressie (Maj)

Answer 38

• Belangrijke levensgebeurtenissen (lichamelijke ziekte, natuurrampen, partnergeweld)
• Chronische stressoren (geweld in de gemeenschap, baanonzekerheid, rassendiscriminatie)
• Dagelijkse beslommeringen

Question 39

Welke groepen zijn kwetsbaarder voor deze stressoren?

Answer 39

Mensen in de langdurige zorg, zorgverleners, postpartumvrouwen, personen met huisvestigingsproblemen, immigranten, vluchtelingen, LGBTQ+ personen en gestigmatiseerde groepen

Question 40

Wat is de invloed van deze omgevingsstressoren op de behandeling?

Answer 40

• Beïnvloeden de planning van behandeling door therapeutisch werk te informeren
• Traumagerichte behandeling kan worden overwogen

Question 40

Disfunctionele cognitieve schema’s en depressie

Answer 40

• Depressieve patiënten vertonen disfunctionele cognitieve schema’s met thema’s als verlies, mislukking, waardeloosheid en afwijzing
• Cognitieve herstructuering in psychotherapie heeft tot doel deze schema’s te veranderen

Question 41

Planning van behandeling en cognitieve schema’s

Answer 41

Beoordeling van disfunctionele schema’s helpt bij het plannen van behandling, vooral na remissie