WG Flashcards
Wanneer spreken we van chronische buikpijn?
indien buikpijn langer dan 3 maanden aanwezig is of steeds terugkeert in periode van 6 maanden
Vaak wordt er geen lichamelijke verklaring gevonden voor chronische buikpijn. Wat zijn drie dingen die je als huisarts wel moet uitsluiten?
coloncarcinoom, ziekte van Crohn, maligniteit van de vrouwelijke genitalia interna
De brain-gut axis is een belangrijk principe bij chronische buikklachten. Wat wodt hiermee bedoeld?
bij chronische buikpijn zouden psychologische stress of infectie eroor kunnen zorgen dat fysiologische prikkels uit de darm op corticaal niveau geïnterpreteerd worden als pijnlijk of afwijkend
Steeds terugkerende buikpijn wordt recurrent abdominal pain of ook wel recidiverende buikpijn (RBP) genoemd. De definitie hiervan is: minstens drie maanden aanvalsgewijs buikklachten die zo heftig zijn dat ze normale activiteiten tijdelijk onmogelijk maken. Dit kan voorkomen bij:
Coeliakie, maar dit wordt meestal eerder gekenmerkt door verschijnselen als chronische diarree, afbuigen van de groeicurve en een opgezette buik;
Inflammatoire darmziekte: ziekte van crohn of colitis ulcerosa
Lactose-intolerantie.
Geef de vijf hoofdgroepen voor het stellen van een differentiaaldiagnose bij buikpijn
gastro-intestinale aandoeningen
vasculaire aandoeningen
urologische aandoeningen
gynaecologische aandoeningen
Overige aandoeningen
prikkelbare darmsyndroom is een combinatie van buikpijn met..
veranderingen in defecatiepatroon: ofwel diarree of obstipatie of een combinatie hiervan
wanneer kan je volgends de NHG spreken van een prikkelbaar darmsyndroom?
als iemand in ieder geval langere tijd of intermitterend of continu buikpijn heeft, met daarbij één van de volgende klachten:
Opgeblazen gevoel in de buik;
Wisselend ontlastingspatroon;
Slijm zonder bloedbijmenging;
Flatulentie (winderigheid);
Verminderde last na defecatie;
Bij palpatie drukpijnlijk colon.
Wanneer kan je volgens de ROME-III criteria spreken van een prikkelbaar darmsyndroom?
recidiverende buikpijn of een vervelend gevoel in de buik hebben, wat minimaal zes maanden geleden begonnen is, minimaal drie dagen van de week pijn. Daarbij moeten er nog twee of meer van de volgende kenmerken aanwezig zijn:
Verbetering van de klachten na defecatie;
Het begin van de pijn gaat samen met verandering in frequentie van stoelgang;
Het begin van de pijn gaat samen met verandering in consistentie van de feces.
welke dagelijkse middelen kunnen een opgeblaen gevoel of buikkrampen geven?
excessief gebruik van cafeïnehoudende dranken of zoetmiddelen fructose of sorbitol
welk eiwit mist er bij lactoseintolerantie
lactase
waar of niet waar: een lactose intolerantie is altijd primair (erfelijk)
niet waar, kan ook door Crohn, coeliakie, dunne darm resectie of door medicatie
waar of niet waar: bij diverticulose stulpen de submucosa en mucosa van de darmwand naar binnen
niet waar: het stulpt naar buiten
Waar vindt diverticulose het meest plaats?
sigmoïd
waar of niet waar: lactose ntolerantie en coeliakie zijn beiden auto-immuunziekten
niet waar: alleen coeliake is auto-immuun
aan welke ziekte denk je bijn chronische pijn rechtsonder in de buik, vaak met palpable weerstand?
Crohn / IBD
waar de ziekte van crohn kan ontstaan in het gele spijsverteringskanaal lokaliseert colitis ulcerosa zich vaker:
in het rectum of linker colon (ook soms gehele colon)
Bij welke ziekte kan je granuloomvorming, fistelvorming en stenosering verwachten?
ziekte van crohn
Infectieuze colitis gaat niet vaak gepaard met chronische buikpijn, dit kan alleen als het gepaard gaat door een infectie met
parasieten
prikkelbare darmsyndroom kan ook ontstaan door een periode van infectie, dit maakt het nog waarschijnlijker als er in de periode van infectie sprake was van:
psychosociale stress
colorectaal kanker komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen
waar
een typisch verschijnsel bij rechtszijdig coloncarcinoom, is:
ferriprieve anemie
waar of niet waar: iemand met linkszijdig coloncarcinoom ervaart later klachten dan iemand met rechtszijdig
niet waar; rechts is er meer ruimte dus rechts is pas later klachten
Indien een oudere, rokende patiënt klaagt over buikpijn na het eten, en angst voor eten, denk je aan:
angina abdominalis / chronische mesenteriale ischemie
ischmische colitis geeft twee klacten:
heftige buikpijn en bloederige diarree
waar of niet waar: de kans op nierstenen wordt groter indien de patiént deze al eerder heeft gehad
waar
als iemand chronische buikpijn aangeeft na een kijkoperatie te zijn ondergaan, waard denk je dan aan?
adhesies
Noem een voorbeeld van buikwandpijn
ACNES, of buikwandhematoom
noem vier symptomen die wijzen op coeliakie
koorts, braken, afbuigen groeicurve, chronische diarree
is er bij gastro-enteritis sprake van een toegenomen of afgenomen peristaltiek?
toegenomen
wat zijn drie indicaties voor rectaal toucher?
linkszijdige weerstand in buik
vermoeden van inflammatoire darmziekte of rectumcarcinoom
rectaal bloedverlies
Wanneer doe je bij iemand met buikpijn aanvullend onderzoek?
bij malaise, diarree langer dan twee weken, nachtelijke pijn of koorts, rectaal bloedverlies en gewichtsverlies
noem twee antistoffen die bij bloedonderzoek bij coeliakie naar boven komen
IgA-tTGA, IgA-EmA
Diagnose kan echter alleen gesteld worden na histologisch darmbiopt
Welke andere parameter in het bloed kan afwijkend zijn naast een verhoogd BSE en CRP bij IBD?
albumine verlaagd en hemoglobine verlaagd
Hoe wordt de diagnose gesteld bij ziekte van Corhn / colitis ulcerosa?
endoscopie van de darm
welke stof in de feces is aanwezig bij IBD maar niet bij PDS?
calprotectine
bij welke aandoening maak je in plaats van een coloscopie een CT-scan, vanwege het perforatierisico?
diverticulitis
welke test kan uitgevoerd worden om een lactose-intolerantie te onderzoeken?
waterstofademtest
Op welke plek ervaren mensen met prikkelbare darmsyndroom het vaakst pijn?
links in de onderbuik
waar ervaren mensen met de ziekte van Crohn het vaakst buikpijn?
rechts in de buik
Indien patiént last heeft van een vettige ontlasting, afvalt in gewicht, moet braken, maar wel nog steeds hongerig is, waar denk je dan aan?
coeliakie
Wanneer heeft iemand een positieve familieanamnese voor coloncarcinoom?
Drie of meer eerste- of tweedegraads verwanten met dikke darmkanker;
Of twee eerste- of tweedegraads verwanten met een openbaring van dikke darmkanker op een leeftijd jonger dan 50 jaar;
Of één eerste- of tweedegraads verwant met een openbaring jonger dan 45 jaar;
FAP.
HNPCC:
Wat is het medicamenteuze beleid bij IBD?
ontstekingsremmers (prednison) en immunosuupresiva (azathioprine)
Niet medicamenteus: gezond dieet, eventueel chirurgie
Waar of niet waar: iemand met PDS krijgt geen medicatie, alleen als hij/zij symptomen als pijn, diarree of obstipatie ondervindt
waar. advies is voldoende bewegen, genoeg drinken, voldoende vezels
Waar of niet waar: adhesies kunnen ook ontstaan na een infectie in het kleine bekken
waar
