week 8 Flashcards
Wat zijn de behandelingsdoelen voor diabetes mellitus?
- Normaliseren van de bloedsuikerspiegel tussen de 4 en 8 mmol/L en daardoor het behandelen van de symptomen van suikerziekte zoals dorst, uitdroging, moeheid en vermagering
- Voorkomen van de chronische complicaties van diabetes
- Voorkomen dat er hyper- en hypoglycemieën optreden
- Zorgen dat iemand een zo normaal mogelijk leven kan leiden
Wat zijn de mogelijkheden om diabetes te behandelen?
- Dieet
- Voldoende lichamelijke activiteit
- Tabletten
- Injecties
Wat zijn de kenmerken van het behandelen van diabetes met dieet?
- Zo gezond mogelijk eten
- Het dieet van personen met diabetes verschilt in principe niet van wat als gezond voor iedereen wordt beschouwd
De voeding van personen met diabetes bestaat bij voorkeur uit:
* Weinig suiker (maar niet suikervrij)
* Veel langzaam resorbeerbare koolhydraten (speciaal voedsel met een lage glycemische index)
* Veel voedingsvezels
* Weinig vet (speciaal weinig verzadigd vet)
Wat zijn de kenmerken van lichaamsbeweging als behandeling van diabetes?
- Regelmatige lichamelijke beweging verhoogt insuline gevoeligheid en reduceert de progressie van type 2 diabetes met 30-60%
- De laagste lange-termijn morbiditeit en mortaliteit vind je bij personen met diabetes met de beste cardiorespiratoire fitheid
Dus dieet en levensstijl aanpassingen zijn essentieel voor een goede behandeling van diabetes.
Wat is de praktische behandeling van (pre)diabetes?
Alle patiënten met (pre) diabetes zouden advies over hun dieet en leefstijl moeten krijgen.
* Controle van het gewicht * Stoppen met roken * Regelmatig lichaamsbeweging Kan type 2 diabetes uitstellen of voorkomen en vermindert het cardiovasculair risico. * Goede controle van de bloeddruk is belangrijk * De meeste patiënten zullen ook baat bij een cholesterolremmer hebben
Wat voor medicatie dienen we als eerste toe bij diabetes?
Bij voorkeur willen we mensen tabletten geven ipv injecties.
–> Metformine is meest gebruikt, omdat je daardoor weer gevoeliger wordt voor je eigen insuline –> makkelijker glucose uit bloed halen –> bloedsuiker omlaag
Kan gewichtsverlies geven, maar kan ook maag- darmklachten geven
Wat zijn de kenmerken van SU derivaten?
- Zorgt dat alvleesklier meer insuline gaat afgeven
- Mensen worden er zwaarder van
- Doet niks voor hart- en vaatziekten
Wat zijn de kenmerken van SGLT-2 inhibitors?
- Je plast suiker uit als je SGLT-2 remt
- Suiker omlaag
- Verlies calorieën –> beetje afvallen
- Diureticum
- Bewezen effectief in voorkomen hart- en nierfalen
- Misschien niet zo fijn bij open wonden of bij ontsteking aan urogenitaal gebied
Wat zijn Lantus en novoprit?
Lantus = een langwerkende insuline, 24 uur
Novoprit = werkt 3 tot 4 uur, halfuur voor maaltijd toedienen
Welke injectie therapieën heb je bij diabetes?
Dus we hebben insuline injecties en GLP-1 agonisten (nu ook als tablet).
Waar moet insuline worden geïnjecteerd?
Insuline moet in subcutane weefsel worden geinjecteerd en dan wordt het langzaam opgenomen in bloed.
Hoe wordt humane insuline opgenomen?
De absorptie van humane insuline uit de subcutis is vertraagd omdat humane insuline in een oplossing hexameren vormt, die eerst uiteen moeten vallen in dimeren en monomeren voordat ze in het bloed kunnen worden opgenomen.
Hoe groter het molecuul insuline, hoe langzamer je het opneemt.
Welke factoren hebben invloed op de opname snelheid van insuline naar het bloed na injectie subcutaan?
- plaats van injectie: absorptie rates omhoog: buik > arm > bovenbeen
- huid temperatuur: hypoglycaemie na bad of sauna
- lipohypertrofie: onvoorspelbare opname van insuline
- per ongeluk intramusculair injecteren: zeer snelle opname van insuline
Van dag tot dag kan de variatie in opnamesnelheid van insuline naar de bloedbaan bij een en dezelfde patiënt tot wel 25% variëren.
Wat gebeurt er wanneer insuline subcutaan wordt gespoten?
Wanneer insuline subcutaan wordt gespoten komt insuline eerst in de systemische bloedbaan voordat het insuline door de lever wordt geklaard.
Diabetes patiënten die met insuline behandeld worden hebben daardoor lagere insuline spiegels in de leverpoortader en relatief hoge insuline concentraties in de systemische bloedbaan in vergelijking tot de normale fysiologische situatie.
Het heeft meer voordelen als je het zelf aanmaakt.
Wat is de streefwaarde voor de lange termijn suiker?
We willen een lange termijnsuiker van onder 53 mmol/mol. Want anders kans op complicaties.
Grens varieert voor zwangeren en ouderen.
Wat is de behandeling van diabetes type 1?
- Altijd een diabetes dieet + advies voldoende te bewegen
- Altijd insuline
Mensen hebben 0,4 en 1 eenheid per kg insuline nodig meestal, maar enorme verschillen.
Wat is de basis behandeling van diabetes type 2?
Basis behandeling type 2 diabetes is leefstijl en metformine. Daarna SU derivaten als geen kans op hart- en vaatziekten. SGLT-2 als wel risico daar op.
Wat gebeurt er met de insuline productie bij diabetes type 2?
Eerst ga je meer insuline produceren als je type 2 diabetes aan het ontwikkelen bent/net type 2 diabetes hebt. Als je het maar lang genoeg hebt dan minder insuline aanmaken.
Het is een progressieve ziekte.
Wat is diabetes?
Ontregeling van de bloedglucose/te hoge bloedglucose
Wat was diabetes vroeger?
Vroeger was diabetes (zeker type 1) een dodelijke aandoening, want geen insulinetherapie.
Wat gebeurt er als je suiker stijgt? En als het daalt?
Suiker stijgt –> insuline uit pancreas
Suiker daalt –> glucagon uit pancreas
Wat zijn de eilandjes van Langerhans?
- Gespecialiseerde eilandjes met cellen die hormonen maken
- In pancreas
Wat produceren de alfa cellen?
glucagon
Wat produceren de beta cellen?
- insuline
- proinsuline
- C peptide
- amyline
Wat produceren de delta cellen?
somatostatine
Wat produceren de F cellen?
pancreatisch polypeptide
Hoe ontstaat insuline en wanneer komt het vrij?
Proinsuline eerst en dat wordt eraf geknipt samen met B cell peptideres–> insuline
Insuline van buitenaf gespoten zit geen C peptide bij
Insuline ligt al klaar –> eerste fase, hoge piek na eten
Als er meer gemaakt moet worden dan tweede fase
Wat zijn de normale insuline effecten?
Weefsels: spier, lever, vet
* Koolhydraat metabolisme → Transport van glucose over de membraan (spier, vet) → Stimulatie van glycolyse (spier, vet) → Stimulatie van glycogeen synthese (spier, vet, lever) → Remming van glycogenolyse en gluconeogenese (lever) · Lipiden metabolisme → Stimuleert opbouw en opslag in vet → Remt afbraak van vet en vrijkomen van vetzuren · Eiwit metabolisme → Stimuleert eiwitsynthese → Remt afbraak van eiwitten
Wat gaat er mis bij type 1 diabetes?
Pancreas maakt geen insuline (absolute insuline deficiëntie)
Wat gaat er mis bij type 2 diabetes?
· Relatieve insuline deficiëntie –> insuline werkt niet zo goed
· Insuline resistentie (cellen reageren niet goed genoeg op insuline)
· Vermogen van de pancreas om insuline te maken neemt af in de tijd
Wat is de pathogenese van type 1 diabetes?
Cellulair-gemedieerde autoimmuun destructie van beta cellen verantwoordelijk voor insuline productie en secretie
Wat is de pathogenese van type 2 diabetes?
Hyperglycemie door een inefficiëntie insuline actie gerelateerd aan insuline resistentie en een relatieve deficiëntie van insuline naar beta cel dysfunctie
Wat zijn de klinische verschillen tussen type 1 en type 2 diabetes?
· Type 1: jong, slank, ketonen, direct insuline behoeftig, antistoffen +
· Type 2: ouder, overgewicht, geen directe insuline behoefte
Wat is LADA?
latent auto-immuun diabetes of the adult: lijkt op type 1 maar komt op oudere leeftijd voor en minder heftig
Welke klachten komen voor bij diabetes?
· Glucosurie: vermogen van de nier om glucose te reabsorberen is overbelast. De ‘nierdrempel’ is overschreden.
· Polyurie (veel plassen): als gevolg van osmotische diurese bij glucosurie
· Polydipsie (veel drinken): reactie op het toegenomen glucosurie en polyurie
· Polyphagie ( veel eten): reactie op verlies van calorieën
· Gewichtsverlies
→ Als gevolg van excretie van calorieën met de urine
→ Als gevolg van afbraak van spier- en vetweefsel
→ Als gevolg van vochtverlies met de urine
· Slapte, moeheid: gevolg van verminderde ATP productie
· Jeuk bij uitdroging
· Infecties (bv schimmel)
Is er een verschil in de klachten bij type 1 diabetes en type 2 diabetes?
Ja