Week 6 Flashcards
Waarvoor is het reguleren van openbare biedingen nodig?
- Nodig voor het goed laten functioneren van de ‘market for corporate control’
- Nodig voor de informatie verschaffing van openbaar bod aan de markt
- Nodig voor het voorkomen van uitoefening ‘control’ door dominante minderheidsaandeelhouder
Waarvoor is het reguleren van openbare biedingen nodig?
- Nodig voor het goed laten functioneren van de ‘market for corporate control’
- Nodig voor het goed laten functioneren van de ‘market for corporate control’
Het enkele feit dat een onderneming beursgenoteerd is, dat de effecten worden verhandeld op de beurs en men de kans voor lief neemt dat die aandelen in 1 hand komen (opgekocht op de beurs) waardoor 1 iemand een dusdanig belang krijgt in de onderneming, dat deze controle kan gaan uitoefenen. Bij hoeveel procent heb je de AVA controle? In feite 50% + 1, met een gewone meerderheid in de beursvennootschap zou je al control kunnen uitoefenen. Over het algemeen zal een belegger echter proberen volledige zeggenschap te krijgen door 100%. Reden daarvoor: zal onderneming op willen nemen in diens concern, zonder gedoe te krijgen met minderheidsaandeelhouder(s). Hoe minder minderheidsaandeelhouders er zijn, hoe minder de zorgplicht ten opzichte van die aandeelhouders is (HR KLM/VEB) o.g.v. redelijkheid en billijkheid (Air France had 98% van de aandelen in KLM verkregen, HR zegt: ‘Air France moet minderheidsaandeelhouders wel op grond van redelijkheid en billijkheid netjes behandelen, maar door de 98%, je hebt zorgplicht maar omdat je nieuwe Moedermaatschappij bent en concernbeleid moet vieren waarbij je rekening moet houden met de rest van het concern, dus mag je belangen van minderheidsaandeelhouders opzij zetten. Bij de beoordeling of aan de kleine aandeelhouders is voldaan aan de zorgplicht, moet de rechter een grote mate van terughoudendheid hanteren Het belang van het concern mag voor de belangen van de minderheidsaandeelhouders gaan. Bij KLM/VEB: 2% minderheidsaandeelhouders wilden dividend uitgekeerd krijgen, Air France zei: ‘we gaan wel dividend uitkeren, maar alleen de moeder Air France. KLM heeft er, door een beursgang, voor gekozen om overgenomen te kunnen worden.
- Disciplineringsmechanisme vs. behoud van zelfstandigheid
- Toelaatbaar beschermingsconstructies (zorgen dat het bestuur zorgt voor een hogere aandeelhouderswaarde, zodat het moeilijker wordt om overgenomen te worden > in VS, in Europa: market for corporate control laat beschermingsconstructies toe, maar in beperkte mate)
Waarvoor is het reguleren van openbare biedingen nodig?
- Nodig voor de informatieverschaffing van openbaar bod aan de markt (gericht tot beleggers, want zij beslissen of ze hun aandelen willen verhandelen)
- Nodig voor de informatieverschaffing van openbaar bod aan de markt (gericht tot beleggers, want zij beslissen of ze hun aandelen willen verhandelen)
- Informatie aan de markt - onbekende groep aandeelhouders
- Voorkomen misbruik van voorwetenschap (hoe krijg je het openbaar bod bij alle beleggers tegelijk, zonder dat sprake gemaakt wordt van voorwetenschap? Bieder richt zich tot de kapitaalmarkt met een openbaar biedingsbericht (opgenomen in hoofdstuk 5 Wft, niet in boek 2)
Waarvoor is het reguleren van openbare biedingen nodig?
- Nodig voor het voorkomen van uitoefening ‘control’ door dominante minderheidsaandeelhouder
- Nodig voor het voorkomen van uitoefening ‘control’ door dominante minderheidsaandeelhouder
(bij beursvennootschap moet je voor AVA aanmelden. Stemmen die niet aangemeld zijn, tellen op die AVA niet mee. Dus als iemand 25% van het geplaatst kapitaal heeft verworven en de andere beleggers in totaal geen 25% van het geplaatst kapitaal heeft verworven, dan heeft de eerste belegger meer dan 50% op die AVA. Dat leidt tot een probleem, want de meeste (particuliere) beleggers, maar ook investeringsfondsen als banken melden zich niet aan voor de AVA, dus beursvennootschappen worden geconfronteerd door aandeelhoudersabsenteisme. Voor een investering van 25% kun je 100% controle uitoefenen als je je kaarten goed uitspeelt op de AVA).
Wetgever wil kleine aandeelhouders beschermen:
* Bescherming van kleine minderheidsaandeelhouder (verplicht openbaar bod bij verkrijgen van meer dan 30% van het geplaatst kapitaal (art. 5:70 Wft. Bepaling staat nu 10 jaar in Wft, en er is nog geen openbaar bod gedaan, dus bepaling werkt. Men wil niet een verplicht openbaar bod doen, als nog gewerkt wordt om een bepaling in de onderneming te verkrijgen, dus men blijft net onder de 30%.
* Relatie met regels melding zeggenschap (acting in concert)
Melding zeggenschap in Wft
- Ratio
- Meldingsplicht bij overschrijding percentages (art. 5:38 Wft)
- Sancties
- Wv Corporate Governance heeft drempel naar 3% verlaagd
Ratio
* transparantie van de markt
Meldingsplicht bij overschrijding percentages (art. 5:38 Wft).
- Kapitaalbelang of aantal stemmen
- Aan AFM > boete van AFM als niet gemeld wordt en daarnaast vennootschapsrechtelijke sancties
Sancties (5:52 lid 4 Wft) o.a.:
- Ontzegging stemrecht
- Aantasting besluiten
Wv Corporate Governance heeft drempel naar 3% verlaagd
* Melding intenties aandeelhoudersbelang niet ingevoerd
Doel openbaar bod (zeer ingrijpende transactie)
- Market for corporate control
- Geslaagd bod leidt tot integratie in het concern met als gevolg -> volledige control verwerven:
- Doelvennootschap verliest zelfstandigheid (niet meer bestuur als zelfstandig beursvennootschap die de strategie bepaalt, maar de bieder de nieuwe moeder wordt en als concern de strategie gaat bepalen)
- Doelvennootschap komt onder centrale leiding te staan van bieder (HR OGEM)
- Doelvennootschap wordt door bieder geconsolideerd (art. 2:405/406)
- Delisting (‘going private’) (OK A&D Pharma Holding) (-> na verkrijging van doelvennootschap wordt de vennootschap vaak ook van de beurs gehaald)
Regulering openbaar bod (zowel kapitaalmarktrecht als vennootschapsrecht)
Regulering openbaar bod (zowel kapitaalmarktrecht als vennootschapsrecht)
- Wet openbare biedingen o.a. ter implementatie van 13e EG-RL per 28 oktober 2007:
- Art. 5:70 e.v. Wft > verplichte bod is uitzonderingssituatie die eigenlijk nauwelijks voorkomt. Het gewone openbare bod van art. 5:74 e.v. Wft komt veel vaker voor. De Wft is echter een kaderwet, dus staat niet hoe de procedure van een bod gaat.
- Besluit openbare biedingen -> art. 2:359a e.v. BW) (OP TENTAMEN ERBIJ HEBBEN)
- Art. 2:359a BW e.v. > als je zeggenschap hebt verworven (dus na geslaagd bod) un je beschermingsconstructies afbouwen want je wil je zeggenschap kunnen uitoefenen
- NCGC > opgenomen wat de positie is van bestuur en RvC, zoals dat het bestuur bij ieder besluit overleg moet hebben met RvC of dat men in overleg moet treden bij een openbaar bod overlegd moet worden met de vakbonden)
- Zie voor nadere analyse Raaijmakers/Van der Schnee (2008)
- Ratio regulering openbare biedingen:
- Transparante prijsvorming en transparante informatie ten behoeve van alle beleggers (adequaat, volledig, juist, tijdig en gelijktijdig) ter voorkoming misbruik van voorwetenschap (-> alle beleggers moeten zich een beeld kunnen vormen via transparante informatie, dus niet alleen beleggers die aandelen hebben in de doelvennootschap, maar ook beleggers die geen aandelen hebben. Een bod beïnvloedt niet aan de beurskoers van de doelvennootschap, maar ook de koers van de biedende vennootschap).
Procedure openbaar bod
(effectenrechtelijke transactie die met waarborgen omkleed is, zodat iedereen kan zien hoe het geregeld is. Onderstaande meenemen naar tentamen > tentamengevoelig!!)
8 Stappen
- Verbod tot het doen van een OB, tenzij een biedingsbericht algemeen verkrijgbaar is waarvan inhoud voldoet aan BOB (5:76 Wft) en is goedgekeurd door AFM (5:74 Wft) (voorbeeld: PPG doet in voorjaar een bod op AkzoNobel. PPG geeft aan controle te willen verwerven. Op dat moment is er juridisch nog niets aan de hand. Op dat moment hoeft AkzoNobel zich juridisch nog niet heel ongerust te maken. Dat verandert als PPG een officiele aankondiging doet (derde bullet), dat er een openbaar bod wordt gedaan en als AkzoNobel afwijst, een vijandig bod gedaan zal worden. De aankondidign is in de zin van het `besluit een belangrijk moment, want vanaf dat moment beginnen alle termijnen te lopen waarbinnen de procedure moet worden afgerond, ter rechtszekerheid).
- Onverwijlde mededelingsplicht van omstandigheden die van belang zijn voor de koersvorming (art. 4 BOB)
- Aankondiging mededelingsplicht van omstandigheden die van belang zijn voor de koersvorming (art. 4 BOB)
- Binnen 4 weken openbare mededeling dat men binnen 12 weken goedkeuring vraagt aan AFM voor biedingsbericht, dan wel afziet van OB (art. 7 BOB)
- Uitbrengen openbaar bod (art. 10 BOB) door algemeen verkrijgbaar stellen van goedgekeurd biedingsbericht.
- Consultatieplicht AVA en disclosureverplichting na biedingsbericht doch uiterlijk voor 6 dagen voor aanmeldingstermijn (art. 18 BOB). (Er moet een AVA bijeengeroepen worden waarbij het bestuur uitlegt, hoe men het bod oordeelt en of het geaccepteerd wordt en hoe hoog het bod is. Is raar, want bij een openbaar bod staat die info in het biedingsbericht en bij een vijandig bod wordt deze informatie ook openbaar gemaakt aan de beleggers. In de AVA wordt echter geen besluit genomen, het is puur ter consultatie van bestuur en RvC).
- In kennisstelling van werknemersvertegenwoordigers (art. 27 BOB)
- Voorwaarden (art. 12 BOB), aanmelding (niet korter dan 4 weken) (art. 14 BOB) en gestanddoening (uiterlijk na 3 dagen na afloop aanmeldingstermijn) (art. 16 BOB) behoudens na-aanmelding (het is NIET de beslissing van het bestuur of een openbaar bod geaccepteerd wordt. Bestuur kan wel onderhandelen (of onderhandelingen afwijzen) maar openbaar bod is een transactie tussen de bieder en iedere afhankelijke belegger in de onderneming)
Stap 3 uit procedure openbaar bod
‘Binnen 4 weken openbare mededeling dat men binnen 12 weken goedkeuring aan AFM voor biedingsbericht vraagt, dan wel afziet van OB’
Voorbeeld AkzoNobel hieromtrent
Bij AkzoNobel heeft PPG na gesprekken met bestuur een verhoogd bod gedaan, waardoor een nieuwe aankondiging gedaan wordt en de termijnen weer opniuew gaan lopen. Na hoger bod nog steeds niet geaccepteerd door AkzoNobel, minderheidsaandeelhouder Elliot klaagt bij de OK dat het bestuur de corporate governance niet fatsoenlijk toepast en wil afdwingen dat het bod geaccepteerd wordt. AVA gaat echter niet op het wel of niet ingaan op een openbaar bod, want dat is een strategiebepaling > exclusieve bevoegdheid van bestuur. Elliot wist dit ook, maar gebruikte de procedure alleen om het bestuur onder druk te zetten. PPG denkt, nu de zaak onder de rechter is, ga ik bij de AFM vragen als bieder uitstel van de 12 weken. Zolang de uitspraak loopt, moeten de 12 weken opgeschort worden. AFM zegt: geen reden om uitstel te bieden, als iedere keer bij corporate litigation van een minderheidsaandeelhouder uitstel verleend moet worden, tast dat de rechtszekerheid aan, dus afwijzen. PPG moest bekend maken of ze bod doorzetten of stoppen, besluiten te stoppen. Naar Nederlands recht geldt dat (responstijd) als je openbaar bod intrekt, je een half jaar lang niet een nieuw bod mag doen. Art. van Raaijmakers/Van der Sangen: als rechtszaak bij OK gaat lopen tijdens biedingsprocedure, kan dat invloed hebben op de biedingsprocedure. Daarom gezag bij toezichthouder houden, en niet bij Ondernemingskamer wat vennootschapsrechtelijk is .Reden waarom PPG niet een derde bod heeft gedaan: dan is het puur een vijandig bod, met als gevolg dat PPG niet binnen komt bij AkzoNobel, mogen ze het terrein niet op en mogen ze geen boekonderzoek doen wat ze te risico vonden voor eigen aandeelhouders.
Rechtskarakter openbaar bod
- Tweezijdig karakter?
- Standaardvoorwaarde gestanddoening (anders geen control verwerven)?
- Geen verwerving binnen 1 jaar na bod op gunstiger voorwaarden (art. 5:79 Wft) -> …
- Tweezijdig karakter?
Enerzijds effectenrechtelijk, anderzijds privaatrechtelijk (aanbod tot ALLE aandeelhouders van de doelvennootschap), maar aanvaarding door individuele aandeelhouders - Standaardvoorwaarde gestanddoening (anders geen control verwerven)?
- Verwerving 95% van de aandelen i.v.m. verkoop, of
- Bij lager belang aankondiging van groepsfusie om achterblijvende minderheid ‘weg te werken’ door juridische driehoeksfusie (casus Versatel)
- Goedkeuring ACM/Dicectoriaat Mededinging EC
- Geen verwerving binnen 1 jaar na bod op gunstiger voorwaarden (art. 5:79 Wft) -> biedingsbericht heeft effectenrechtelijk doel, namelijk het geven van informatie. Daarom dat het biedingsbericht wordt gecontroleerd door de AFM en BOB van toepassing is. Daarnaast ook strenge regeling in art. 5:79 het is niet toegestaan om aandeelhouders die weigeren hun aandelen te overleggen, een hoger bod te bieden na de overname, voor de duur van een jaar want dat zou oneerlijk zijn ten opzichte van de andere beleggers.
Soorten biedingen
- Openbare biedingen/aandelenfusie
- Vriendelijk bod/vijandig bod
- Quasi-overname
- Verplicht bod
Soorten biedingen
- Openbare biedingen
Openbare biedingen
Hebben het karakter van een aandelenfusie: de bieder doet een bod tot verwerving van een dusdanig aantal aandelen dat hij daarmee ‘control’ verwerft (> vanwege het feit dat de meerderheidsaandeelhouder een zorgplicht heeft ten opzichte van de minderheidsaandeelhouders, zal de meerderheidsaandeelhouder 100% proberen te verkrijgen).
Soorten biedingen
- Vriendelijk/vijandig bod
Vriendelijk/vijandig bod
Vgl. Casus ABN AMRO en KPN en OK Akzo Nobel) > normaliter proberen via vriendelijk bod, want als het bestuur instemt, zal dat over het algemeen betekenen dat het zittend bestuur tenminste nog een periode zal blijven zitten. Is belangrijk want het management heeft interne informatie. Tweede voordeel van vriendelijk bod: je kunt inzage in de boeken krijgen en dus due-dilligenceonderzoek doen. Bij vijandig bod moet je je baseren op openbare informatie (jaarrekening etc).
> De overname heeft wel/niet de instemming van het bestuur van de doelenvennootschap.
Soorten biedingen
- Quasi-overname
Quasi-overname
(OK Stork, HR ABN AMRO, ASMI, OK Cryso-save, Rb Den Haag Boskalis/Fugro) > van een quasi-overname is sprake als iemand zijn zeggenschapsrechten in een beursfonds aanwendt om door uitoefening van die zeggenschapsrechten de strategie en het beleid van de vennootschap te wijzigen, zonder dat hij zelf een openbaar bod doet. Dus iemand heeft een belang opgebouwd en probeert via een formele uitoefening van zijn agendarecht de strategie en het beleid te veranderen. Zo’n situatie is kansloos weten we nu, want een aandeelhouder heeft niet de bevoegdheid om via AVA strategie en beleid te wijzigen want dat is exclusieve bestuursbevoegdheid (zo is gebleken uit bovenstaande jurisprudentie.
Soorten biedingen
- Verplicht bod
Verplicht bod
Een aandeelhouder verwerft al dan niet samen met anderen (acting in concert) een belang van meer dan 30%.
