week 6 Flashcards
Wat is de belangrijkste functie van de longen?
uitwisselen van gas: O2 opname, CO2 afgifte
Welke andere functie heeft de long?
een barrièrefunctie –> staat in direct contact met buitenlucht (zit vol met afweercellen)
Wat zijn de 3 processen die plaatsvinden in de longen en wat houden ze in?
Ventilatie = in en uitstroom van lucht
Diffussie = over membraan bewegen van bepaalde component (CO2 en O2 over alveolaire capillaire membraan)
Perfusie = doorbloeding
Wat is het statisch volume (longen)?
hoeveel liter longinhoud heb je
Wat is het dynamisch volume (longen)?
hoe snel kan de lucht de long verlaten
Wat is VT?
teugvolume
Wat is TLC?
totale longcapaciteit
Wat is (I)VC?
(Inspiratoire) vitale capaciteit –> Vitale capaciteit is nuttige longinhoud, volume waarover je kan beschikken.
Wat is FRC?
Functioneel residuaal capaciteit (RV + ERV)
FRC niveau is rusttoestand waarbij borstkas en long in evenwicht zijn met elkaar.
Wat is ERV?
expiratie residuaal volume
Wat is RV?
residuaal volume
Wat is IRV?
inspirator reserve volume
Wat is de geforceerde vitale capaciteit (FVC)?
uitademen tot je niet meer verder kan –> 1 seconde waarde uit aflezen (FEV)
Welke waarden horen bij statische long volumes?
IRV, VT, IVC, TLC, ERV, RV, FRC
Welke waarden horen bij dynamische long volumes?
FEV, FVC, FIV
Kan je RV uitademen?
nee
Hoe kan je RV berekenen uit FRC meting?
· Heliumverdunning
· Stikstofuitwas
· Bodyplethysmografie
FRC - ERV = ?
RV
RV + VC = ?
TLC
Wat gebeurt er met het longvolume bij longemfyseem?
Bij een emfyseem wordt de long heel slap, er ontstaat een hyperinflatie toestand, want borst gaat verder naar buiten maar er blijft lucht achter in de long –> long blaast zichzelf op
Wat gebeurt er met het longvolume bij longfibrose?
Bij longfibrose wordt de long heel stug –> volume kleiner
Wat gebeurt er met de longvolumina bij spierziektes?
Bij spierziektes kracht diafragma en tussenribspieren kracht neemt af –> RV loopt op –> afname inspiratoire capaciteit en ERV
Wat gebeurt er met het FRC niveau bij obesitas?
Bij obesitas drukt de buik op het middenrif –> FRC niveau daalt
Wat is een gezond percentage als je de 1 seconde waarde deelt op de FVC?
70% of hoger
Hoe kan je zien of iemand goed heeft geblazen bij een flow-volumecurve?
· Vanaf TLC direct steil omhoog
· Scherpe enkele piek
· Flow moet geleidelijk aflopen naar 0
· Zonder artefacten (hoest, keelknijpen)
Wat zijn de voordelen van de flow-volume curve?
· Stroomsterkte betere maat voor opsporen luchtwegweerstand
· Fouten tijdens het blazen gemakkelijker te zien
· Door karakteristieke patronen herkennen van ziektebeelden
Waar correspondeert een steile helling in een flow-volumecurve mee? En een vlakke helling?
Een steile helling correspondeert met een grote flow dV/dt
Een vlakke helling correspondeert met een kleine flow dV/dt
Wat zijn de 4 voorspellers voor de referentiewaarden FVC en FEV1?
· Leeftijd
· Lengte
· Geslachte
· Etnische afkomst
Welke organen/structuren in het respiratoir systeem dragen bij aan de gasgeleiding?
· Neus
· Neus bijholten
· Nasofarynx
· Larynx
· Trachea
· Bronchiën
· Bronchioli
Welke organen/structuren in het respiratoir systeem dragen bij aan de gaswisseling?
· Bronchiolus respiratorius
· Ductus alveolaris
· Sacculus alveolaris
· Alveolus
Waar zorgen de bovenste luchtwegen voor?
Bovenste luchtwegen verwarmen en bevochtigen adem. Ze halen ook beetje slechte bestanddelen lucht weg (stofjes enzo).
Wat zijn de functies van de larynx?
· Passage station voor lucht
· Stemvorming (stembanden)
Welke typen epitheel vind je in de trachea en de larynx?
Vocal cords bekleed door plaveiselepitheel, net als epiglottus, rest van trachea en larynx bekleed met respiratoir epitheel
Wat zijn de kenmerken van de trachea?
· Buis, plm 13 cm lang
· Bekleed door respiratoir epitheel
· Wandopbouw in principe gelijk aan die van bronchus
In welke opzichten verschilt de opbouw van de trachea van de bronchus?
· Kraakbeenringen C-vormig
→ Dorsaal open
→ Uiteinden verbonden door glad spierweefsel (musculus trachealis) –> van belang voor smaller maken trachea en voor compliantie oesophagus die erachter zit
· Geen spierweefsel rondom (zoals bij bronchus)
Noem waar de longen uit bestaan en hoeveel procent
· Gewicht (samen) plm 900g
· 80% (volume%) is lucht
· 10% bloed
· 3% gasgeleidingssyteem (bronchiën, bronchioli)
· 3% alveolair weefsel
Hoe vertakken de bronchiën/bronchioli zich?
· Assymetrisch dichotoom vertakkend
· Tot 24 orden
Hoeveel longsegmenten zijn er rechts? En hoeveel zijn er links?
Er zijn 10 longsegmenten rechts en 9 links.
Waar bestaat een bronchus uit?
· Mucosa
→ Trilhaarcellen
→ Slijmbeker (mukeuze) cellen
→ Basale cellen
→ Neuroendocriene cellen
→ Club cellen (puntmutjes boven trilhaarcellen)
· Gladde spiercellen
· Kraakbeen
Het is meerrijig (lijkt meerlagig maar is eenlagig).
Alle cellen liggen met voetjes op basaalmembraan (hele dunne laag) dmv hemidesmosomen.
Cellen zijn ook met elkaar gebonden dmv tight junctions, gap junctions en desmosomen.
Noem de kenmerken en de pathologie van trilhaarcellen
· 2 soorten projecties
→ Microvilli (0,4 micrometer)
→ Cilia (6 micrometer)
· 200-300 cilia per cel · 'slaan' 20x/s · Temperatuur afhankelijk · Rigide 'working stroke', gebogen terugslag
Pathologie
· Cyliaire dyskenesie
= immotile cilia syndrome
= Kartagener syndroom
Noem de kenmerken van basale cellen
· Stamcellen
→ Voor andere delende cellen: clubcellen, type 2 pneumocyten
· Hemi-desmosomen - contact met basalemembraan
Noem de kenmerken van mukeuze cellen
· Produceren mucine (= glycoproteinen = langgerekte eiwit core met suikergroepen)
→ Mukus wordt voornamelijk geproduceerd door bronchiale klieren
· Plm. 3 mukeuze cellen/10 cellen in epitheel
→ Aantal is hoger bij irritatie
· Product (mucine) bepaalt viscositeit secreet
→ Wordt bij ontsteking beinvloed door het DNA van kapotte cellen
· Aspect van mukeuze cellen verandert doordat slijmproductie cyclisch is
Wat is bronchiaal klierweefsel?
· Gemengde sero-mucineuze klier
· Sereus (eiwitrijk) secreet wordt afgevoerd door mukeuze buismenging
Noem de kenmerken van bronchiaal klierweefsel als het gaat om secretie
· Vanaf middelgrote bronchioli secreetproductie
· Onderste (mucosale laag) is watering (hypofase), waarin trilharen bewegen
· Naar proximaal toe steeds meer secreetproductie
· Maar: totale doorsnede bronchiaalboom neemt af! Dus afvoer van secreet moeilijker!
· Viscositeit secreet wordt geregeld door ionentransporter (NB CF!)
Noem de kenmerken van de neuroendocriene cel
· Weinig in normale bronchus
· Spelen een rol bij long ontwikkeling
· Aantal neemt toe bij ontsteking
· Licht microscopisch niet goed herkenbaar
Noem de kenmerken van Clubcellen
· In kleinere bronchiole (terminale bronchiolus) –> heel dichtbij gaswisselingsgedeelte long, surfactant nodig
· Functie:
→ Modulatie van ontstekingsreactie dmv cytokinen/peptiden
→ Metabolisme van geinhaleerde potentieel schadelijke stoffen
→ Stamcel voor trilhaarcellen en mukeuze cellen
→ Surfactant productie
Noem de volgorde van de verschillende bronchioli tot alveoli
Terminale bronchiolus –> Bronchiolus respiratorius –> Ductus alveolaris –> Saccus alveolaris –> Alveoli
Noem de kenmerken van de acinus
· Ontspringt van 1 respiratoire bronchiolus
· 0,5-1 cm
· 2000 alveoli
Noem de kenmerken van de secundaire lobulus
· 1-2 cm incompleet omgeven door
· Septa (lopen lymfevaten in)
· Ontspringt van terminale bronchiolus
· 3-10 acini
· Centraal bronchovasculaire structuren
· Belangrijk voor CT beoordeling
Wanneer gaat het epitheel afplatten en waarvoor is dat?
In bronchiolus gaat epitheel afplatten en nog meer in alveoli –> voor makkelijk diffunderen gassen naar bloedvaten
Hoe zijn alveoli met elkaar verbonden?
Alveoli worden met elkaar verbonden door gaten - poriën van Kohn. Belangrijk voor parallele gaswisseling. Maar kunnen ook zorgen voor oversteken van ziekten.
Waar bestaat een alveoli uit?
· Pneumocyten
→ Type 1
→ Type 2 –> produceren surfactant eiwit
· Endotheel
· Interstitium (bindweefsel)
· Alveolair macrofagen
Waar zorgt surfactant voor
verlagen oppervlaktespanning in long
Waar bestaat alveolair interstitieel weefsel uit?
Alveolair interstitieel weefsel (heel smal, als het breed wordt toename van diffusie afstand)
· Collageen
· Elastine
· (myo)fibroblasten
· Macrofagen
Waarmee loopt de bronchus altijd mee?
pulmonaal arterie
Waar zorgt de pleura voor?
zorgt ervoor dat long tegen thoraxwand aanligt
Welke 2 soorten pleura heb je en waar liggen ze tegenaan?
Parietale pleura tegen thoraxholte en viscerale op long (liggen mooi tegen elkaar aan).
Wat krijg je door de enorme hoeveelheid alveoli?
gigantisch oppervlakte voor diffusie
Waarvoor is het handig dat het membraan van een alveoli heel dun is?
handig voor diffusie
Waar is de diffusie van stikstof van afhankelijk?
Diffusie van stikstof is helemaal afhankelijk van je pefusie.