week 5 Flashcards
Welke 2 groepen rugpijn zijn er?
- aspecifieke lage rugpijn: 95%
- specifieke oorzaken rugpijn: 5%
Welke specifieke oorzaken voor rugpijn zijn er?
- maligniteit
- wervelfractuur
- axiale spondyloartritis
- spondylolithesis
- spondylodiscits
- spinaal epiduraal hematoom
- lumbosarcraal radiculair syndroom
Wat zijn de rode vlaggen bij rugpijn?
- hoge leeftijd
- langdurig glococosticosteroid gebruik
- verdenking radiculair syndroom
- ernstig trauma
- hoge klinische verdenking
- maligniteit in VG
Welk beeldvormende technieken gedaan bij wervelfractuur?
1e keuze: CT-scan
Bij neurologische schade: MRI
LET OP: ook thoracaal en lumbale wervelkolom afbeelden bij cervicale fractuur
Hoe gaat de AO-classificatie van wervelfracturen?
Type A: compression injury –> alleen corpus aangedaan
Type B: distraction injury –> voor en achterkant fractuur
Type C: translocation injury –> volledige verplaatsing
Wat is de behandeling van een wervelfractuur?
Behandeling afhankelijk van AO-classificatie:
Type A: medicatie of operatie
Type B: korte constructie waarbij wervelkolom volledig wordt vastgezet
Type C: lange constructie waarbij wervelkolom volledig wordt vastgezet
Wat is een ankylotische wervelkolom + waar moet je op letten hiermee?
Ankylotische wervelkolom = wervelkolom aan elkaar gegroeid
LET OP:
- bij vervoer niet op rug vervoeren (vervoer geeft dan verslechtering van neurologie)
hoeveel % van kankerpatiënten geeft wervelmetastase?
25-75%
hoeveel % heeft tekenen van neurologische uitval + hoeveel % per niveau wervelkolom?
totaal: 1-5%
Per niveau:
- 50-70% = thoracaal niveau
- 20-30% = lumbaal niveau
- 4-15% = cervixaal niveau
Welke kliniek kan voorkomen bij wervelmetastase?
- pijn: 90%
- nachtpijn
- progressieve pijn
- nieuwe lokale pijn
- belastingsafhankelijke pijn
- rediculopathie
- neuroligische uitval
- pathologische fractuur
Welke beeldvormende technieken gedaan bij wervelkolom metastase?
1e keuze: MRI
CT-scan
Wat is de behandeling van wervelmetastase?
Radiotherapie: 1e keuze bij symptomatische metastase
Operatief bij:
- instabiliteit
- neurologische uitval
Wat bepaald de mate van lordose en kyfose in de rug?
hoek tussen sacrum en heupkop
Wat betekend spondylolisthesis?
spondylolisthesis = naar voren schuiven van de wervels
Wat zijn oorzaken van spondylolisthesis?
- degeneratieg
- spondylolyse
- trauma
- dysplastisch
- iatrogeen
- pathologisch (maligniteit)
Welke degeneratieve kenmerken kan je zien in de wervelkolom?
- verlies van chondrotinesulfaat en water
- verminderde turgor en elasticiteit discus
- minder schokbrekerfunctie
- annalen fibrose scheurt langzaam
- volledige scheurt leidt tot: hernia nucleus pulposi (HNP)
Wat is spondylolyse?
spondylolyse = onderbreking van de pars interarticularis
Hoe wordt een spondylolyse behandeld?
Tieners:
- 2 maanden stoppen met sport/belasting
- operatief bij: hooggradig + falen conservatieve behandeling
Ouderen:
- fysiotherapie
- pijnteam
- operatief bij: falen conservatieve therapie + beenpijn
Wat is spondylodiscitis?
Spondylodiscitis = ontsteking van de wervelkolom
Wat is de epidemiologie van spondylodiscitis?
- incidentie
- vertraagde diagnose
- prognose
- incidentie: neemt toe
- vertraagde diagnose: 2-6 maanden + 30% eerst verkeerde diagnose
- prognose:
- ziekenhuisopname: 30-62 dagen
- mortaliteit: 2-7%
Wat is de pathofyiologie van spondylodiscitis?
discus is niet goed doorbloed maar rest wervelkolom wel heel goed –> via eindtakjes aten komt bacterie in discus –> bacterie in discus groeien
Bacterie bereikt discus via:
- hematogeen verspreiding
- uitbreiding vanuit aanliggende strekten
- externe inoculatie (door arts ingebracht bij operatie)
Hoe gaat de diagnostiek bij spondylodiscitis?
1e keuze: MRI
2e keuze: PET-scan
Verwekker is essentieel !!!!
- bloedkweek, bioptie, kweken
Wat zijn de meest voorkomende verwekkers van spondylodiscitis?
- S. aureus
- E. coli
- Streptokokken
Wat is de behandeling van spondylodiscitis?
Antibiotica: 6 weken
Operatief zelden nodig, allene bij: neurologie, falen AB therapie + standsafwijking wervelkolom
Wat is scoliose?
Scoliose = 3D verkromming van de wervelkolom
Cobbse hoek > 10 graden
Wat is de etiologie van scoliose?
- ideopathisch
- functionele scoliose: door beenlengte verschil kromming in wervelkolom
- congenitale scoliose: gaat vaak samen met afwijkingen hart, nier, slokdarm en anus
- niet goed aangelegd
- niet goed losgekomen
- secundaire vorm:
- neuromusculair
- neurofibromatose
- genetische afwijking
- bindweefsel aandoeningen
Wat zijn de behandelmogelijkheden bij een scoliose?
- Afwachten: bij kleine bochten of uitgegroeid kind met bochten < 45 graden
- fysiotherapie
- brace/korset bij:
- kind > 10 jaar
- risser 0-2
- primaire bocht 25-40 graden + apex op Th8 of lager
- geen eerdere behandeling
- meisjes: pre-menarche of < 1 jaar post-menarche
- operatief
Wat zijn redenen om operatief te behandelen en bij ideopatische en secundaire scoliose?
Ideopatische scoliose:
- voorkomen bocht erger wordt
- klachten toekomst voorkomen
- stop vermindering longvolume
- esthetisch
Secundaire scoliose:
- voorkomen progressie bocht
- voorkomen longproblemen
- verbeteren zitbalans
- verbeteren kwaliteit van leven