Week 5

Question 1

Wat is gaslteenkoliek?

Answer 1

• heftige, aanvalsgewijze pijn rechter bovenbuik
• 30 min - 12h
• Uitstraling rug/schouders
• Misselijk, braken
• Bewegingsdrang
• Uitgelokt d vet eten
• vaak atypisch, vooral bij ouderen

Question 2

Wat zijn risicofactoren voor galstenen?

Answer 2

FFFF: fat, femile, fertile, forty
Incidentie wisselt per bevolkingsgroep, neemt toe met leeftijd

Question 3

Hoe ontstaan galwegstenen? Wat zijn symptomen?

Answer 3

Vaak cholecystolithiasis(galblaassteen), 15% verplaatsen en cholelithiasis(galwegstenen), choledocholithiasis.
Incidentie 6/100000.
Bij galblaassteen vaak geen ingreep nodig.
- pijn
- icterus
- cholangitis: koorts
- pancreatitis 1%

Question 4

Hoe werkt diagnostiek bij choledochusstenen?

Answer 4

• lab: alk fosf, gamma GT, tot bilirubine en transaminasen(acuut, vooal ALAT) verhoogd
• echo: hoge sens en spec galblaasstenen, sens galwegstenen lager maar spec hoger -> dilatatie galweg
• MRCP: non-invasief, geen complicaties en hoge sens grotere choledochusstenen, spec lager
• ERCP: gouden standaar, invasief en complicaties -> alleen behandeling
• EUS(endo-echografie): endoscopisch, sedatie, invasief, operator dependent

Question 5

Hoe werkt therapie bij choledochusstenen?

Answer 5

• percutaan: PTC, alleen als niet anders
• chirugisch: weinig gedaan sds ERCp, laproscopisch even effectief
• ERCP

Question 6

Hoe werkt ERCP bij galstenen? Wat zijn complicaties?

Answer 6

• sfincterotomie
• stenen verwijderen: ballon katheter, mandjes, crusher -> meest distale eerst
• geimpacteerde steen: laser/mechanische lithropsy
• bloeding, perforatie, pancreatitis
• succesvol en veilig, vaak korte opname bij complicatie

Question 7

Wat is fysiologische icterus neonatorum?

Answer 7

• bijna alle baby’s kort geel: dag 2/4 - eind wk 1, max dag 3/4 80-120, duur 8-14dg
• onrijpheid lever(placenta eerst), bij prematuren duur langer
• hemolyse HbF
• dehydratie: borstvoeding nog opstarten maar wel plassen/poepen
• borstvoeding: enzym remt cojugatie -> langer

Question 8

Wanneer is er pathologische icterus?

Answer 8

• icterus precox= <24hr
• te hoog voor leeftijd
• Stijging >100/24h
• geconjugeerde fractie >20%
• > 14dg: icterus prolongatis, verder onderzoek, vaak agv borstvoeding

Question 9

Wat is kernincterus?

Answer 9

• hersenschade agv stapeling ongeconjugeerd bilirubine in basale ganglia: spastisch, doof, tandverkleuring, verticale blikparese maar IQ vaak intact
  Acuut(1): slecht drinken, sloom, slap
  2: geïrriteerd, hypertoon, hoog-huilen, overstrekken, koorts, afwisselend slap en overstrekken
  3: hypotoon

Question 10

Hoe ontstaat hyperbilirubinemie/kernicterus?

Answer 10

• Hemolyse: meer aanbod
  
  • Hematoom
  • Polycytemie= teveel ery’s, stroperig bloed
  • Bloedgroep-anatgonisme: rhesus, AB0 → moeder maakt antistof
  • Aandoening ery’s: afwijkende vorm
    
    • G6PD deficiëntie, sferocytose
  • Infectie
• Minder conjugatie: conjugatiestoornis
  
  • Leverenzymrijping
  • Borstvoedingsicterus
  • Leverenzymdeficienties: Gilbert, Crigler Najjar
  • Congenitale infecties
• Verhoogde enteroheapthische circulatie
• Ondervoeding aan de borst
• Te trage uitscheiding= cholestase → geconjugeerd

Question 11

Hoe werkt de behandeling van hyperbilirubinemie? Hoe bepaal je wanneer je gaat behadelen?

Answer 11

• Fototherapie: blauw licht, → lumirubine
  
  • Onder lamp, biliblanket, bilibedje
• Wisseltransfusie
  Bilicurve(babyzietgeel): bilirubine tegen leeftijd
• blauw: fototherapie
• geel: wisseltransfusie
• voldragen baby’s: risico scores, andere grenswaardes

Question 12

Hoe werkt bloedgroepantagonisme en de behandeling?

Answer 12

• moeder maakt antistoffen t bloed kind -> moeder bloedgroep 0, rhesus - -> hemolyse
• 1e trimester bloed prikken
• na en tijdens zwnagerschap anti D-antistoffen
• alleen IgG door placenta, AB0 bijna nooit

Question 13

Welke complicaties zijn er bij levercirrose? Waardoor worden deze veroorzaakt?

Answer 13

• ascites
• portale hypertensie: varices bloeding
• nierfalen
• hepathische encefalopahtie: ammoniak stapeling, ook benzodiazepines en metabolieten
• ondervoeding
• overlijden

Question 14

Hoe ga je te werk bij cholestase?

Answer 14

• echo(galwegdilatatie), verdenking maligniteit CT
• obstructie: verdere work-up
• geen obstructie maar hoge verdenking; MRCP, EUS
• geen hoge verdenking: bloedonderzoek leverziekte(viraal, auto-immuun)

Question 15

Wat is stille icterus?

Answer 15

Geelzucht/cholestase zonder buikklachten -> maligniteit
- pancreaskopcarcinoom
- CT: dubble duct sign= dilatatie d choledochus en pancreaticus
- context: levercirrose(HCC), leeftijd
- tumormarker: Ca19(pancreas), AFP(HCC), CEA(aspecifiek)
- auto-immuun pancreatitis lijkt -> prednison

Question 16

Welke gradaties van pancreascarcinoom zijn er? Wat is de overleving?

Answer 16

• resectabel
• LAPC(locally advanced): vaatbetrokkenheid CT
• gemetastaseerd(50%): palliatieve chemo
  Slechte overleving, zelfs na operatie 5jr overleving 10-20%
• chemo verdubbelt overleving

Question 17

Wat is gastric-outlet obstruction? Hoe behandel je dit?

Answer 17

Tumor blokeert duodenum bij pancreascarcinoom -> misselijk, braken
- chirurgie: GJ, goede overleving
- duodenum stent: bij korte levensverwachting
- endoscopische GJ: stent ileum, succesvol

Question 18

Wat is Crigler-Najjar syndroom? Hoe onderscheid je de types?

Answer 18

• AR mutatie UDPGTbil-gen -> geen(type 1)/minder(type 2) conjugatie
• serum bilirubine bij type 1 >340, type 2 100-300
• phenobarbital: meer expressie -> type 2 daling sermus bilirubine, 1 geen effect

Question 19

Hoe werkt de behandeling van Crigler-Najjar syndroom:

Answer 19

Type 2: fototherapie(bijwerking dermatitis), phenobarbital
- wisseltransfusie, plasmaferese
- remmen afbraak ery
- type 1 uiteindelijk levertransplantatie