Week 4 | Subjectieve zijde van een strafbaar feit: opzet

Question 1

Wat verstaan we onder opzet?

Answer 1

Willens en wetens een bepaald gevolg in het leven roepen of een handeling verrichten. Opzet beperkt de aansprakelijkheid bij een groot aantal delictsomschrijvingen. Het zegt iets over de dader (subjectieve zijde van strafbaar feit)

Question 2

Wat zijn de 2 uitzonderingen op de 1e hoofdregel: opzet is kleurloos - voor een bewezenverklaring is geen wederrechtelijkheid als bestanddeel vereist (kleurloos opzet)?

Answer 2

• tenzij sprake is van een delictsomschrijving die de formulering ‘opzettelijk’ ‘wederrechtelijk’ bezigt zonder dat deze bestanddelen zijn verbonden door het voegwoord ‘en’ (boos opzet)
• tenzij de wetgever dat in de delictsomschrijving duidelijk heeft gemaakt (boos opzet)

Question 3

Wat zijn de wettelijke opzetvormen?

Answer 3

• Opzettelijk
• Oogmerk
• Wetende dat
• ingeblikt opzet

Question 4

Wat zijn de 3 feitelijke opzetvormen?

Answer 4

• vol opzet
• opzet met noodzakelijkheidsbewustzijn
• voorwaardelijk opzet

Question 5

Wat zijn feitelijke opzetvormen?

Answer 5

dit zijn de opzetvormen die worden gehanteerd voor het bewijs van de wettelijke opzetvormen. Hierbij gaat het om het opzet dat de verdachte feitelijk had ten tijde van het delict.

Question 6

Wat is de feitelijke opzetvorm ‘vol opzet’?

Answer 6

de verdachte pleegt het delict willens en wetens. Deze feitelijke opzetvorm sluit volledig aan bij de wettelijke opzetvorm oogmerk.

Question 7

Wat is de feitelijke opzetvorm ‘opzet met noodzakelijkheidsbewustzijn’?

Answer 7

de verdachte is zich bewust van het noodzakelijke tweede gevolg van zijn handeling, maar neemt dat voor lief. Op basis van de feitelijke opzetvorm noodzakelijkheidsbewustzijn is de verdachte echter strafbaar voor zijn gedraging ten aanzien van beide gevolgen. Het aannemen van noodzakelijkheidsbewustzijn levert voor alle opzetvormen voldoende.

Question 8

Wat is de feitelijke opzetvorm ‘voorwaardelijk opzet’?

Answer 8

het door de verdachte bewust aanvaarden van de aanmerkelijke kans dat door zijn gedraging een bepaald gevolg zal intreden.

Question 9

Wat zijn de 3 vereisten voor het uitwerken van voorwaardelijk opzet?

Answer 9

1. aanmerkelijke kans | het intreden van het gevolg is naar algemene ervaringsregels een aanmerkelijke kans.
2. bewustheid | de verdachte moet zich bewust zijn geweest van de aanmerkelijke kans. Dit moet worden afgeleid uit de aard van de gedraging, omstandigheden van het geval en verklaringen van de verdachte of getuigen
3. aanvaarding | de aanmerkelijke kans moet door de verdachte bewust zijn aanvaard. Net als de bewustheid kan de aanvaarding worden afgeleid uit de aard van de gedraging, de omstandigheden van het geval en verklaringen van de verdachte of getuigen.

Question 10

Als er sprake is van de wettelijke opzetvorm oogmerk, kun je dan nog volstaan met voorwaardelijk opzet?

Answer 10

Nee dit kan niet

Question 11

Wat is voorbedachte rade?

Answer 11

De verdachte moet zich gedurende enige tijd hebben kunnen beraden op het te nemen of genomen besluit, art. 289 Sr. Bij het bestaan van tijd en gelegenheid is het redelijk om aan te nemen dat de verdachte gebruik heeft gemaakt van die gelegenheid en dus daadwerkelijk heeft nagedacht (objectieve benadering). Echter kan er sprake zijn van enkele contra-indicaties:
- besluitvorming en uitvoering vinden in een korte tijdsspanne plaats.
- gelegenheid tot beraad ontstaat eerst tijdens de uitvoering van het besluit.

Question 12

Welke arresten horen bij voorwaardelijk opzet?

Answer 12

HR Bijtende Honden, HR Slaan met pistool, HR HIV-I HR HIV-IV
HR Porsche, HR Onverschillige doodrijder

Question 13

Welke arresten horen bij voorbedachte rade?

Answer 13

HR Voorbedachte rade