Week 4: Darmaandoeningen en anemie Flashcards
Hoeveel mensen krijgen per jaar de diagnose darmkanker en hoeveel overlijden hieraan?
- 000 krijgen de diagnose
5. 000 overlijden hieraan
Waar ligt de overgang tussen de links- en rechtszijdige darmkankers?
Flexura lienalis
Hoeveel procent van de darmkankers bevindt zich links en hoeveel procent rechts?
70% links
30% rechts
Waar ontstaan darmkankers uit?
Altijd uit poliepen
Wat zijn de 3 meest voorkomende symptomen van darmkanker?
Veranderd ontlastingspatroon
Bloedverlies (hoeft niet altijd zichtbaar)
Buikpijn
Welk aanvullend onderzoek is de gouden standaard voor diagnose?
Colonoscopie
Hoe wordt de stadiëring van darmkanker aangegeven?
Met de TNM
T: lokale diepte
N: lokale kliermetastases
M: metastasen op afstand
Wanneer kan je een darmtumor endoscopisch verwijderen?
Als je tumor nog niet in de spierlaag zit
Wat is de FIT-test?
Een test om te kijken of er bloed in de ontlasting zit
Welke mensen worden uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek voor darmkanker?
55-75 jarigen
Noem 5 verschillen tussen crohn en colitis ulcerosa
Colitis ulcerosa zit alleen in het colon, crohn van mond tot kont
Colitis ulcerosa is een continue ontsteking, crohn discontinu
Colitis is een oppervlakkige ontsteking, crohn een transmurale
Bij colitis geen fistels, bij crohn wel
BIj colitis zijn er minder vaak EIM, bij crohn vaak
In combinatie met welke ziekte is er bij colitis ulcerosa een verhoogde kans op darmkanker?
PSC
Wat is de klep van Bauhin?
De klep tussen het terminale ileum en caecum
Wat is clostridum?
Infectie door het gebruik van antibiotica
Wat is de definitie van diarree?
Meer of gelijk aan 3x ongevormde ontlasting per dag of meer dan 200g/dag
Wanneer is diarree chronisch
Als het langer dan 4 weken gaande is
Welke 5 klachten passen er bij IBD?
Diarree Buikpijn Gewichtsverlies Deficienties Rectaal bloedverlies
Wat is calprotectine?
Een marker wat gebruikt kan worden om een ontsteking te meten, is voor monitoring en niet voor diagnose
Bij verdenking op IBS zit calprotectine wel in de differentiaal diagnostiek
Op welke 4 plekken kunnen EIM’s voorkomen?
Artritis
Huid
Ogen
PSC
Op welke 2 manieren kan een EIM zich in de huid uiten?
Pyoderma gangrenosum
Erythema nodosum
Welke 3 complicaties zijn er bij IBD?
Verdikkingen
Pre-stenotische dilatatie
Fistels, abcessen etc.
Wat is er bij lichamelijk onderzoek te vinden bij IBD?
Niks
Hoe ziet het transversum er van binnen uit?
Driehoekig
Noem 2 voordelen van sondevoeding
Verminderde inflammaties
Meer calorieën
Wat is absoluut verboden voor patiënten met een IBD?
Roken
Waar is anti-TNF goed voor?
Goed tegen fistels
Hoe ziet de pyramide voor de behandeling van IBD eruit?
Onderste laag: 5-ASA of sulfasalazine 2e laag: prednison of budesonide 3e laag: immunomodulators (AZA, 6-MP of MTX) 4e laag: biologicals 5e laag: operatie
Waar moet je op letten bij de step-up behandeling van IBD?
Onderste laag niet bij crohn
Wat wordt er gebruikt voor inductie bij IBD?
Corticosteroïden (prednison en budesonide)
Wanneer kies je voor prednison en wanneer kies je voor budesonide?
Budesonide gebruikt je voor topicale, rechtszijdige colon of ileocecale regio
Wat is een voorbeeld van 5-ASA?
Mesalazine
Is mesalazine inductie of onderhoudsbehandeling?
Kan beiden
Bij welke ziekte wordt 5-ASA gebruikt?
Alleen bij colitis ulcerosa
Noem 4 bijwerkingen van 5-ASA?
Hoofdpijn, misselijkheid, uitslag
Pancreatitis
Paradoxale opvlamming
Interstitiële nefritis
Noem 3 voorbeelden van immunosuppresiva voor IBD?
Mercaptopurine
Azathioprine
Methotrexaat
Zijn immunosuppresiva inductie of onderhoudsbehandeling?
Onderhoud, omdat er 3 maanden inwerktijd is
Noem 4 bijwerkingen van thiopurines?
Beenmergtoxiciteit
Pancreatitis
Hepatitis
Lymfoom
Noem 3 bijwerkingen van MTX?
Hepatitis
Kaalheid
Teratogeen (kan bij foetus afwijkingen veroorzaken0
Noem 3 biologicals en geef aan wat ze doen
Anti-TNF: tegen fistels
Vedolizumab: alfa4beta7 antagonist
Ustekinumab: anti IL12/IL23
Noem 3 anti-TNF middelen?
Infliximab
Adamunab
Golimumab
Waarom hebben biologicals veel bijwerkingen?
Omdat je antistoffen tegen biologicals kan maken
Wat zijn de 3 behandeldoelen van de behandeling voor IBD?
Inductie remissie
Onderhouden remissie
Voorkomen en behandeling complicaties
Noem 5 alarmsymptomen bij diarree bij kinderen
Dehydratie Afbuigende lengtegroei of gewichtsverlies Bloed bij diarree Positieve familieanamnese Nachtelijke diarree
Waar is afbuigende lengte naar leeftijd een maat voor?
Chronische ondervoeding
Waar komt peuterdiarree door?
Teveel koolhydraten
Door welke receptoren worden gluten gepresenteerd bij coeliakie?
HLA-DQ2
HLA-DQ8
Wat is de functie van tTG?
Deamineert gliadine, waardoor het in het HLA past
Op welke 3 manieren kan de diagnose coeliakie gesteld worden?
HLA-DQ2 en DQ8
Anti-tTG
Als die 10x verhoogd zijn is er een diagnose
Zo niet: duodenumbiopt
Noem 6 niet-gastrointestinale klachten bij coeliakie?
Dermatitis herpetiformis Afwijkend tandglazuur Botontkalking Kleine gestalte Vertraagde puberteit Ijzergebreksanemie, hepatitis, arthritis, epilepsie
Welke chromosomen spelen een rol bij anemie?
11 en 16
Welke genen (voor anemie) zitten er op chromosoom 11?
Betaketens en delta ketens
Welke genen (voor anemie) zitten er op chromosoom 16?
Alfa1 en alfa2 ketens
Wat zijn reticulocyten?
Jonge rode bloedcellen
Welke 4 hormonen hebben een effect op bloedcelvorming?
EPO
Testosteron
IL3
Schildklierhormoon
Wat is de functie van hepcidin?
Blokkeert Fe transportkanalen
Wat zijn de normaalwaarden van Hb voor mannen, vrouwen en zwangeren?
Man: 8,6-10,5
Vrouw: 7,5-9,5
Zwanger: kleiner of gelijk aan 6,5
Wat is MCV en wat is de normaalwaarde?
Mean corpuscular volume
Normaal: 80-100 fL
Wat is RDW en wat is de normaalwaarde?
Red cell distribution width, maar voor spreiding erygrootte
Normaal: 11,5%-16%
Noem 7 klachten voor anemie
Moeheid Bleek zien POB Kortademigheid Hartkloppingen Klachten van hartfalen Duizeligheid
Welke 3 vormen van anemie zijn er?
MCV<80: microcytaire anemie
MCV 80-100: normocytaire anemie
MCV>100: macrocytaire anemie
Noem de 3 oorzaken van microcytaire anemie
IJzergebrek
Hb-pathie (zoals thalassemie)
Chronische ziekte
Noem 7 oorzaken van normocytaire anemie
Acute bloeding Nierziekte Chronische ziekte Infiltratie beenmerg door maligniteit Hemolyse Sikkelcelanemie MDS
Noem 6 oorzaken van macrocytaire anemie
Vitamine B12 deficiëntie Foliumzuur deficiëntie Alcohol Hemolyse+reticulocytose Hypothyreoidie Myelodysplastisch syndroom (MDS)
Correleert de mate van geelzucht met hoeveelheid bili in bloed?
Nee
Hoelang mag geelzucht maximaal duren bij pasgeborenen?
14 dagen en niet in de 24 uur
Wat is opisthotonus?
Hoofd naar achter
Welke 3 parameters zijn er voor hemolyse?
Bili (ongeconjugeerd)
Haptoglobine (bindt heem)
LDH
Hoe werkt de DAT/Coombs test?
Test plakt antistoffen aan elkaar, waardoor het klontert, positief bij immunologische hemolyse
Welk ezelsbruggetje kan je gebruiken om allerlei ziektebeelden in te beelden? En waar staat elke letter voor?
VitamineCD V ascular I nflammatoir/infectieur T rauma/mechanisch A uto-immuun M etabool/toxisch I atrogeen/ideopatisch N eoplasma E ndocrien C ongenitaal D egeneratief/neuro
Welke 3 ziektes moet je uitsluiten voor het starten met biologicals?
HIV
Hepatitis B/C
TBC (quatiferon)
Wanneer krijg je klachten bij een stenose?
Na het eten
Welke 2 typen stenosen zijn er?
Verlittekende stenose
Inflammatoire stenose
Wat is percineuze anemie?
Auto-immuunziekte, waarbij door atrofie van de maag het aantal pariëtale cellen verlaagd, waardoor er minder IF is en er minder B12 is en anemie
Wat is CDAI?
Crohn disease activity index
Wat is een zenker’s divertikel?
Divertikel in bovenste slokdarmsfincter
