Week 4

Question 1

Wanneer ontstonden de logica, dialectica en retorica?

Answer 1

In de 5e en 6e eeuw voor Christus.

Question 2

Wie waren de sofisten?

Answer 2

Rondtrekkende geleerden die onderricht gaven in argumentatieleer en politieke en sociale vaardigheden.

Question 3

Waarom was het volgens de sofisten van belang dat men goed en overtuigend kon spreken?

Answer 3

Dit werd gezien als de weg naar maatschappelijk succes

Question 4

Twee factoren hebben de belangstelling voor de studie van argumentatie bevorderd. Welke factoren zijn dat?

Answer 4

1. Vergelijking van argumenten leidde tot de vraag wat goed argumenteren is.
2. Politieke en juridische praktijk leidde tot de vraag wat goed en effectief argumenteren is.

Question 5

Wat zijn deductieve syllogismen?

Answer 5

Redeneringen waarbij de conclusie noodzakelijk uit de premissen volgt.

Question 6

Wat zijn inductieve syllogismen?

Answer 6

Redeneringen waarbij uit specifieke gevallen een algemene conclusie wordt getrokken.

Question 7

Welke vijf taken van de redenaar onderscheidt Aristoteles?

Answer 7

1. Vinden
2. Ordenen
3. Formuleren
4. Memoriseren
5. Brengen

Question 8

Wat verstaat Aristoteles onder niet-technische overtuigingsmiddelen en wat is hiervan de Griekse naam?

Answer 8

Deze overtuigingsmiddelen hangen niet af van de vaardigheid van de spreker - atechnoi

Question 9

Ethos, pathos, logos?

Answer 9

1. Ethos: direct of indirect verwijzen naar eigen kwaliteiten.
2. Pathos: inspelen op emoties van het publiek.
3. Logos: overtuigen d.m.v. argumenten.

Question 10

Welke drie soorten toespraken onderscheidt Aristoteles? + Latijnse naam

Answer 10

1. Genus iudicale (recht en onrecht)
2. Genus deliberativum (politiek)
3. Genus demonstrativum (gelegenheid)

Question 11

Welke verhouding heeft Plato tegenover de Sofisten?

Answer 11

Plato levert meer kritiek op de sofisten. Hij wil geen macht uitoefenen, maar de waarheid aan het licht brengen.

Question 12

Welke ‘nieuwe inhoud’ krijgt filosofie bij Plato?

Answer 12

Een filosoof streeft ernaar zichzelf en de maatschappij waarin hij leeft te hervormen in het licht van eeuwige waarden, gefundeerd in wetenschappelijke kennis.

Question 13

Wat was het verschil tussen Plato’s academie en de opleiding van Isocrates?

Answer 13

De Academie was intellectueler en ambitieuzer ingesteld, maar wel evenzeer gericht op de vorming van bestuurders.

Question 14

Wat voor benadering van retorica hanteert Aristoteles?

Answer 14

Een pragmatische benadering

Question 15

Welke drie taken van een spreker onderscheidt Aristoteles (+ Griekse namen)?

Answer 15

1. Vinden wat hij moet zeggen om te overtuigen (heuresis)
2. Dit onder woorden brengen (lexis)
3. Doeltreffende volgorde (taxis)

Question 16

Welke twee taken worden toegevoegd aan Aristoteles’ indeling in drie soorten toespraken?

Answer 16

4. Onthouden (mneme)

5. Voordracht (hupokrisis)

Question 17

Op welke manier leeft retorica vandaag de dag nog?

Answer 17

In de rechtsfilosofie wordt teruggegrepen wordt Aristoteles. Barthes ziet in de semiotiek de retorica als de vergeten metataal van de westerse cultuur.

Question 18

Waaruit zijn enthymemen meestal opgebouwd?

Answer 18

Uit bijzondere topoi (stellingen eigen aan elk vakgebied) en gemeenschappelijke topoi (gemeenschappelijk van toepassing op alle onderwerpen).

Question 19

Welke drie factoren veronderstelt een toespraak?

Answer 19

1. Spreker
2. Onderwerp
3. Toehoorder

Question 20

Waarom kan de Grieks-Romeinse retorica als een unieke schepping worden beschouwd?

Answer 20

Door de systematische doordachtheid en de culturele veelzijdigheid.

Question 21

Op welke manier liet Isocrates de welsprekenheid concurreren met de filosofie?

Answer 21

Door haar als fraaie verwoording van schone gedachten te doceren.

Question 22

Welke rol speelde Cicero in het hellenistische beeld van retorica?

Answer 22

Cicero sloot zich hierbij aan; hij wilde een synthese van retoriek en filosofie ontwerpen. Zijn werk heeft weinig invloed gehad op de retorica-scholen van de Romeinen.

Question 23

Wat betekende de redenaarskunst voor Gorgias?

Answer 23

Voor Gorgias was de redenaarskunst het vermogen om over alle onderwerpen goed en overtuigend te spreken en bij alle openbare gelegenheden.

Question 24

Welk nieuw ideaal ontstond in de tijd van Gorgias?

Answer 24

Een verlichtingsideaal van een zo breed mogelijke ontwikkelingen waarbij retorica als zeer belangrijk werd gezien.

Question 25

Isocrates was een volgeling van Gorgias. Waarin verschilt hij echter van hem?

Answer 25

Het gaat Isocrates om het nobele en banale, niet om het revolutionaire en spectaculaire.

Question 26

Waarom mogen we de invloed van Isocrates als groot beschouwen?

Answer 26

Isocrates heeft de retorica gehumaniseerd en tot een instrument van menselijke opvoeding gemaakt.