week 4

Question 1

Wat zijn symptomen van colorectaal carcinoom (CRC)?

Answer 1

• obstructie lumen: veranderd defecatie patroon, vol gevoel, buikpijn, leus, misselijkheid, hoge peristaltiek
• bloedverlies: occult, anemie. macroscopisch als melena of bloedverlies
• Gewichtsverlies, moeiheid, dyspneu d’effort bij anemie
• symptomen metastasen

Question 2

Wat doe je om de diagnose CRC te kunnen stellen?

Answer 2

• lichamelijk onderzoek: palpabele tumor, bloed aan handschoen bij RT. ascites, hepatomegalie
• bloedonderzoek: Hb, MCV, CEA
• colonscopie
• Xthorax, CT-abdomen: lymfeklieren, lymfemetastasen

Question 3

Hoe is de stadiering van de tumor?

Answer 3

T-stadium: door welke wand de tumor is gegroeid, T1 betekent alleen in de mucosa
N: staat voor kliermeta’s
M: staat voor metastase in longen

Question 4

Wat is de behandeling van CRC?

Answer 4

• vroegcarcinomen: endoscopische verwijdering
• chirurgie: amputatie en resectie
• Aanvullend: Rectum- pre-op radiotherapie. Colon- post-op chemotherapie

Question 5

hoe ontstaat IBD?

Answer 5

samenhang van:
- omgevingsfactoren: NSAID’s, roken, stress
- genen
- microbionica
- imuunsysteem

Question 6

Wat is er bij IBD mis in de immuunrespons?

Answer 6

disbalans in mucosale immuunrespons

Question 7

Wat zijn vaak voorkomende klachten bij IBD?

Answer 7

• buikpijn
• bloedige diaree
• anorexie
• toileturgency
• constipatie
• anemie
• koorts
• rectaal bloedverlies
• misselijkheid/overgeven

Question 8

Wat is de definitie van diarree?

Answer 8

3 of meer keer per dag ongevormde ontlasting van meer dan 200g/dag
chronisch: meer dan 4 weken

Question 9

Wat is Calprotectine?

Answer 9

• calcium en zink bindend eiwit
• afkomstig van ontstekingscellen (neutrofiele granulocyt en monocyt)
• goede maat voor mensen met IBD
• dit si niet verhoogd bij IBS dus dan kan je dit uitsluiten

Question 10

Differentiaal diagnose bij IBD?

Answer 10

• bacterieel
• viraal
• parasieten
• niet infectieus; IBD, colitis
• medicatie gerelateerd: NSAIDs
• vasculair
• latrogeen
• maligniteit

Question 11

Hoe ontstaat pre-stenotische dilatatie?

Answer 11

langdurige ontsteking in de darm kan een vernauwing veroorzaken, voor deze vernauwing kan de darm dilateren. dit kan doorontwikkelen tot een abces of de darm gaat fistelen: dan chirurgie nodig of percutane drainage van het abces

Question 12

Wat zijn voorbeelden van EIM bij IBD?

Answer 12

• gewrichten: artritis, met roodheid en pijn
• Huid: zweren, knobbels door ontsteking subbutaan vet
• ogen: nodulaire episcleritis, rood oog of rood knobbeltje op oog door ontsteking bindweefsel
• primaire scleroserende cholangitis

Question 13

Wat zijn de behandeldoelen bij IBD?

Answer 13

• inductie remissie, zorgen dat ziekte tot rust komt
• onderhouden remissie, voorkomen dat ziekte terugkomt op lange termijn]
• voorkomen en behandelen van complicaties (fistels)

Question 14

Wat gebeurt er als je stopt met roken bij de ziekte colitis ulcerosa?

Answer 14

• ziekte kan juist opvlammen

Question 15

Wat zijn de medicamenteuze opties bij IBD?

Answer 15

• mesalazine in de vorm van 5-ASA preparaten

Question 16

Welke corticosteroïden worden gegeven bij IBD?

Answer 16

• Prednison: voor inductiebehandeling crohn en colitis
• Budesonide: topicaa:, rectum, linkszijdig colon
  Per os: rechtzijdig colon en ileocecaal regio
  minder toxisch
  allebei veel bijwerkingen

Question 17

Waarom wordt bij pancolitis naast oraal ook rectaal corticosteroïden gegeven?

Answer 17

• zowel orale als topicale therapie
• want mensen hebben last van de constante ontlasting aandrang
• dus je wil rectum zsm zonde inflammatie

Question 18

Wat voor immunosupressiva wordt gebruikt bij IBD?

Answer 18

• MTX (niet kankerverwekkend maar mag niet gegeven worden bij zwangerschap want teratogeen: kan afwijkingen bij foetus veroorzaken)
• Thiopurines: azathioprine

Question 19

Hoe werken thiopurines

Answer 19

• worden omgezet door het enzym TPMT
• veel omzettingstappen totdat het bij de werkzame stof is
• voorafgaand aan start bepalen activiteit enzym
• kan namelijk belangrijk risicofactor zijn voor het ontstaan van leukopronie

Question 20

Welke biologicals worden gegeven bij IBD?

Answer 20

• anti-TNF: infliximab, adalimumab, vedolizumab
• anti-IL12/IL23: ustekinumab
• anti-integrines of a4B7-antagonist: vedolizumab (voorkomen dat lymfocyten vanuit de bloedbaan kunnen migreren naar de mucosa)

Question 21

Wat doen JAK-remmers?

Answer 21

• blokkeren de cytokinereceptor met JAK-eiwitten
• zorgt ervoor dat er geen cel proliferatie en differentiatie plaatsvindt
• effectief bij chronische inflammatoire aandoeningen, IBD
• Tofacitinib

Question 22

Wat is het verschil in effect van chirurgie bij ziekte v Crohn en Colitis ulcerosa?

Answer 22

CU: chirurgie is curatief, (sub)totale colectomie
M. Crohn: chirurgie is niet curatief, ileocolische segmentale resectie

Question 23

Wat is een toxisch megacolon?

Answer 23

• gevreesde complicatie bij colitis ulcerosa
• acuut heel ziek
• colectomie nodig

Question 24

Wat zijn alarmsymptomen bij jongen van 4 jaar met chronische diarree?

Answer 24

• dehydratie
• afbuigende lengte groei of gewichtsverlies
• bloed bij de diarree
• positieve familie anamnese (coeliakie, IBD, CF)
• nachtelijke diarree

Question 25

Waar duidt zure ontlasting op?

Answer 25

op koolhydraatmalabsorptie

Question 26

Welke eiwit marker wordt gemeten in de ontlasting voor eiwit verlies?

Answer 26

alfa-1-antitrypsine

Question 27

Waarvoor is elastase in de ontlasting een marker?

Answer 27

pancreasinsufficientie geeft laag elastase, goeie screeningstest voor CF, cystic fibrose

Question 28

Wat is coeliakie?

Answer 28

• gluten overgevoeligheid
• gaat nooit meer over
• gluten in tarwe, haver, gerst, rogge
• diagnose vlokatrofie dunne darm. vlokken gaan helemaal weg
• behandeling is glutenvrij dieet
• levenslang
• is erfelijk

Question 29

Hoe ontstaat coeliakie?

Answer 29

• gluten baseren darmmucosa
• antigeen presenterende cel, presenteren dit met het HLA-DQ2/8 molecuul aan de T-cell
• hierdoor ontstekingreactie
  3 voorwaarden:
  1: gluten
  2: specifieke HLA molecuul (als je dit molecuul niet hebt, heb je geen coeliakie. als je dit wel hebt zegt dit niks)
  3: glutamine moet gedeanimeerd worden door tTG

Question 30

op welke manieren kan coeliakie aanwezig zijn?

Answer 30

• symptomatisch: Gastro-intestinale klachten en niet gastrointestinale klachten
• asymptomatisch: type 1 diabetes, down syndroom, turner syndroom, IgA deficient, eerstegraads familieleden van coeliakie patiënten

Question 31

Wat zijn de gastrointestinale klachten bij coeliakie?

Answer 31

• leeftijd: na introductie gluten
• chronische of recurrente diarree
• bolle buik
• slechte eetlust
• gewichtsverlies of afbuigende lengtegroei
• buikpijn, braken, obstipatie, humeurigheid

Question 32

Hoe stel je de diagnose coeliakie?

Answer 32

• FaAm, afbuigen lengte, gewicht, anemie
• bloedonderzoek: HLA typering (DQ2 of DQ8)
• antistoffen tegen tTG, en anti-endomysium

meer dan 10x verhoogd? –> voldoende om de diagnose te stellen
anders doe je nog endoscopie om darmbiopten te nemen
je ziet bij iemand met coeliakie: afgeplatte diodenumwand, je kijkt tegen de crypte aan, de villi zijn weg. ontstaan als gevolg van darmschade

Question 33

Wat zijn niet-gastrointestinale klachten bij coeliakie?

Answer 33

• dermatitis herpetiformis
• afwijkend tandglazuur
• botontkalking
• kleine gestalte
• vertraagde puberteit
• ijzergebreksanemie, hepatitis, artritis, epilepsie

Question 34

Wat zijn tekenen van coeliakie op latere leeftijd?

Answer 34

• kinderen en adolescenten met kleine lente; 10% heeft coeliakie
• late menstruatie bij vrouwen

Question 35

Wat is bloedarmoede?

Answer 35

tekort aan Hb