week 2 Flashcards
Wat is specifieke MDL diagnostiek
Bijv:
- ademtesten (glucose, lactose, lipase)
- functietesten (pH-metrie, manometrie)
Welke 3 vormen van ondervoeding zijn er? en wat zijn de kenmerken
- acute vorm; normale lengte, te laag gewicht
- chronische vorm: gewicht en lengte te laag voor leeftijd, maar gewicht past bij lengte, normale verhouding
- mengvorm: gewicht en lengte te laag, ook voor de lengte is het gewicht te laag
wat waren 3 problemen waar aan het begin van de endoscoop tegenaangelopen werd?
- lichtbron, met kaars
- starre buis, kon niet verder dan maag
- beeldkwaliteit
Wat zijn indicaties voor een gastroscopie?
- Melena
- passageklachten
- reflux
- anemie
- coeliakie
- ulcus
wat zijn slokdarm varices?
Levercirrose zorgt voor portale hypertensie: de bloedtoevoer door de v portae staat onder druk, hierdoor krijg je collateraal vorming rondom je maag en distale oesophagus
- door hoge druk in collateralen is er hoog risico op bloedingen in de binnenkant
Hoe behandel je een Varices bloeding?
- of je schiet een bandje af die het afknijpt
- of met lijm (meestal alleen in de maag)
Wat is altijd belangrijk als je een maagzweer/ulcus ziet om jezelf af te vragen?
is het echt een maagzweer of is het een vorm van kanker
Wat is de forrest classificatie?
classificatie voor een maagulcus/zweer:
1: bloedend
2: bloedvat is zichtbaar maar bloedt niet
3: maagzweer zonder kenmerken van bloeding
hoe behandel je een ulcus bloeding?
- clip
- dichtbranden
- bandje (maar wordt meestal alleen in slokdarm gedaan)
Hoe: eerst adrenaline rondom ulcus geïnjecteerd, slijmvlies wordt witter (vaten knijpen samen), bloeden stopt, je kan beter zichtkringen en behandelen
met welk functieonderzoek kan je de motiliteit onderzoeken?
manometrie
Met welk functieonderzoek kan je reflux onderzoeken?
pH-metrie
Hoe werkt een X-slokdarm passage?
- je laat iemand contrast slikken
- zo zie je de slikbeweging
- hiermee kan je kijken of er een uitstulping/divertikel zit
- je kan kijken hoe makkelijk het doorloopt naar de maag
Wat zijn indicaties om je dunne darm in beeld te moeten brengen? (enteroscopie)
- carcinoom
- rectaal bloedverlies
- ferriprieve anemie
- IBD
Wat zijn indicaties voor een colon onderzoek?
- buikpijn klachetn
- bevolkingsonderzoek
- darmkanker
- poliepen
- feriprieve anemie (door ijzertekort)
- veranderd defaecatiepatroon
Wat is IBD?
- ontsteking in de darm
- infectie, langdurig bloedverlies
- colitis ulcerosa (vanaf anus)
- m. crohn (van mond tot anus)
wat is geavanceerde endoscopie?
- endoscopische echografie
- cholangio- pancreaticografie: met katheter door galweg, contrast inbrengen (vernauwingen in galweg zichtbaar maken) je kan ook galstenen verwijderen
Hoe werkt EUS- diagnostiek (endoscopische echografie)?
- je kan de buikorganen heel goed in beeld brengen
- je kan klieren in het mediastinum zien (handig bij slokdarmkanker)
- verkrijgen van weefsel
- interventies (zoals stents)
in welke fases kun je het stikproces indelen?
- orale fase (vrijwillig)
- faryngeale fase (onvrijwillig)
- oesofagiale fase (onvrijwillig)
Wat is de functie van de bovenste slokdarmsphincter?
- beschermt luchtpijp van voedsel en maagsap reflux
Hoe kan het dat je nogsteeds kan eten/slikken als je op de kop staat?
de peristaltische bewegingen/golf is sterker dan de zwaartekracht
Hoe worden peristaltische golven opgewekt en gecoördineerd?
- enterisch zenuwstelsel
- onderdeel van autonome zenuwstelsel
- Deze neuronen in 2 plexussen:
In welke 2 plexussen zitten de EZS neuronen (enterisch zenuwstelsel)?
- myenterisch (auerbachs), tussen longitudinaal spieren en circulaire spieren, vind je vanaf slokdarm tot het rectum
- submucosal (Meissner’s)
alleen in submucosa, vind je in dunne en dikke darm
wat is de functie van myenterische neuronen?
- monitoren het rekken van spieren, pH, osmolaliteit, mechanische stimulatie
- stimuleren of remmen via interneuronen
Wat is de definitie van peristaltiek?
gelijktijdige inhibitie gevolgd door sequentiële excitatie
stap 1: gelijktijdige inhibitie via neuronen in het caudale gedeelte van de motornucleus, deze activeren de enterische neuronen: als neurotransmitters gebruiken ze stikstof (NO). zorgen voor inhibitie langs te slokdarm, hierbij is die langer aan de distale kant richting de maag= dilatatie
Stap 2: sequentieel excitatie via neuronen in het rostrale gedeelte van de motornucleus, die activeren neuronen die acetylcholine afgeven –> excitatie, en dus spiercontractie
Waarin is de oesophagus ingedeeld (geënerveerd door welke nucleus)?
- bovenste deel: dwarsgestreept spierweefsel: door nucleus ambiguus geënerveerd vanuit de medulla
- onderste deel: gladde spier: door dorsal motor nucleus geinnerveerd
wat zijn de 2 typen in innervatie van glad spierweefsel?
- multiunit: 1 neuron, 1 spiercel. meerdere synapsen, weinig intracellulaire koppeling. fijne spiercontrole (iris)
- unitary: 1 neuron, 1 spiercel. meerdere synapsen. veel intracellulaire koppeling. gecoördineerde contractie (darmkanaal)
Welke verschillende typen actiepotentialen kan je hebben in glad spierweefsel?
- spike: vooral in unitary type, lijkt op skeletspier
- plateau: ijkt op hartspier met duidelijk palateau
- slow waves; autoritmische oscillaties, ze worden gemoduleerd door lokale mechanische en rek stimuli, leidt tot ritmische contracties
Wat voor innervatie patroon vertoont glad spierweefsel in bijvoorbeeld de darm?
unitary innervatie, hierbij gegenereerd slow-wave oscillaties die ritmische contracties opwekken
Waar vraag je naar in de anamnese bij dysfagie?
- slik of passage problemen
- duur van de klachten
- gewichtsverlies
- refluxklachten
- regurgitatie
- hoesten
- heesheid
- POB
Wat voor aanvullend onderzoek doe je bij dyfagie?
- endoscopie
- manometrie (drukmeting)
- zuur- impedantie
- slikvideo
- CT-MRI scan
Wat is Achalasie?
verlies van ganglioncellen in plexus myentericus: dysfunctie inhibitoire neuronen in distale oesophagus
oorzaak: ontsteking, autoimmuun, viraal, genetisch
- verstoring in de peristaltiek, geen goeie golf
- er vindt geen relaxatie plaats van de onderste slokdarmsphincter
- niet te genezen, dilatatie van slokdarm is gevolg
Wat is de behandeling van achalasie?
- farmacologisch: met medicatie
- pneumatische dilatatie: met balon oprekken
- myotomie: vezels insnijden in circulaire spierlaag, chirurgisch (kan tegenwoordig ook endoscopisch)
Algemeen nadeel: reflux
oplossing: fundus maag om slokdarm heen, externe druk gecreëerd
Wat is het nadeel van endoscopische myotomie tegen achalasie?
- kringspier gaat kapot: reflux
- chirurgisch kan dit opgelost worden maar met de endoscoop niet
Welke 2 soorten divertikels bestaan er die dysfagie veroorzaken?
- zenkers divertikel: ontstaat helemaal cervicaal, aan bovenkant slokdarm, vorm van zak
- ontstaat net boven de cricopharynxgeus spier (bovenste slokdarmspier)
doordat deze spier te hard samenknijpt, slik je tegen weerstand in, er ontstaat dan een uitstulping omdat het eten daar moeilijk doorheen gaat, de divertikel - epifrenisch divertikel: onderaan de slokdarm, zie je ook weleens bij achalasie, eten wil niet doorzakken dus rekt daar uit
Wat is de behandeling van slokdarmkanker?
- operatie in combinatie met chemotherapie en bestraling
- stel dit kan niet: palliatieve: endoluminale stenting, radiotherapie
Wat is de functie van maagzuur?
- zorgt ervoor dat eiwitten worden afgebroken doordat pepsinogeen wordt omgezet in pepsine
- vernietigd bacteriën
Hoe wordt de zuurproductie in de maag gereguleerd?
toename gastrineafgifte bij uitzetten van de maag door eten, het zuur zorgt er via negatieve feedback ook weer voor dat er minder gastrien aangemaakt wordt
Wat is melena?
zwarte ontlasting, duidt op een bloeding hoog in het MDs, dan wordt het namelijk nog verteerd
(andere oorzaak zwarte ontlasting: gebruik ijzertabletten voor bijv anemie)
Welke factoren spelen een rol bij gastro-oesofageale refluxziektes?
- verlaagde druk van onderste oesofagus sfincter
- vertraagde maagontlediging
- Hernia diafragmatica: middenrifsbreuk, maag komt gedeeltelijk door diafragma omhoog
Wat is de behandeling van gastro-oesofageale refluxziekte
- leefregels: gewichtsreductie, ophogen hoofduiteinde van het bed (niet te plat liggen)
- medicatie: protonpompremmers, eventueel antacida (histamine-2-receptor-antagonisten)
- antirefluxchirurgie