week 4 Flashcards
CRC
Colorectaal carcinoom
Waar ontstaat CRC in 70% van de gevallen?
Linkerkant dikke darm
FAP (afkoriting + beleid)
Familiaire adenomateuze polyposis. Op vrij jongen leeftijd wordt de hele dikke darm verwijderd omdat deze mensen op 40 jarige leeftijd bijna 100% kans hebben op CRC.
Risicofactoren CRC
- Intoxicaties
- Vlees
- Obesitas
- Weinig beweging
- Voeding (voldoende vezel)
3 meest voorkomende symptomen CRC
- Veranderd defecatiepatroon
- Buikpijn
- Bloedverlies (in feces)
TNM stadiering
T: Lokale diepte penetratie in / door darmwand
N: Lokale kliermeta’s
M: Metastasen op afstand
Ratio achter het landelijke screeningsonderzoek voor CRC
Het verlagen van het aantal mensen met darmkanker en het verlagne van de mortaliteit van darmkanker.
FIT
Fecaal immunochemische test
Werking FIT
Globine van het hemoglobine wordt gedecteerd (om vals-positieven door dierlijke eiwitten of ijzersuppletie te voorkomen)
IBD’s
- Colitis ulcerosa
- M. crohn
- IBD-U (unclassified)
Lokalisatie Morbus Crohn
Transmurale inflammatie, mogelijk in gehele gastro-intestinale stelsel
- Ileocolitis, uitsluitend ileum, uitsluitend colon
Klinsiche verschijnslen M. Crohn
- Buikpijn
- Diarree
- Vermoeidheid
- Gewichtsverlies
- Fistelvorming
- Perianale ziekte en proximale ziekte
- Malabsorptie
- Extra-intestinale manifestaties
Lokalisatie Colitis ulcerosa
Komt alleen in colon voor, start in rectum
- Proctitis, linkszijdige colitis, pancolitis
Klinische verschijnselen colitis ulcerosa
- Diarree
- Bloed en slijm
- Toename defecatiedrang
- Algemene ziekteversch. koorts, anorexie en vermagering
- Pijnlijke darmkrampen voor ontlasting
Colitis ulcerosa is continu/discontinu.
continu
M. Crohn is continu/ discontinu/
Discontinu
Colitis ulcerosa is oppervlakkig/ transmuraal.
oppervlakkig
M. crohn is oppervlakkig/ transmuraal.
transmuraal
Bij colitis ulcerosa vindt fisteling wel/ niet plaats.
niet
Bij M. Crohn vindt fisteling wel/ niet plaats.
Wel, gepaard met perianaal abces.
Welke IBD heeft het vaakst EIM?
M. crohn
EIM’s
- Artritis
- Aften
- Uveitis
- Eryhtmea nodosum
- Pyoderma
- PSC overlap
Welke bloedwaarde wordt bij M. Crohn vaak als biomarker gebruikt?
CRP waarde
Pathogenese IBD
- Erfelijkheid, omgeving, microbioom
- Verstoring immuunbalans
- Overexpressie van pro-inflammatoire cytokines
- Beschadiging epitheel
- Continue ontsteking
Diarree
> /= 3 ongevormde ontlasting/ dag
OF
vloeibaar volume > 200 g/dag
Chronische diarree
> /= 4 weken
Gradering diarree
1: toename van <4 ontlasting/ dag t.o.v. baseline
2: toename van 4-5 ontlsting/ dag t.o.v. baseline; incontinentie
Diagnostiek bij IBD
- Bloed en ontlasting
- Endoscopie met biopten
- MRI
- CT (in specifieke/ gevallen)
Bloed en ontlasting diagnostiek IBD
- Anemie
- Vitaminedefficientie
- Hemoglobine
- Fecaal calprotectine (onderscheid IBS en IBD)
Endoscopie met biopten diagnostiek IBD
- Gastroduodenoscopie
- Colonoscopie
- Video-capsule endoscopie
- Double-balloon enteroscopie
- MRI
- CT (in specifieke gevallen)
Calprotectine (3)
- Calcium en zink bindend eiwit in het cytoplasma van neutrofiele granulocyten en monocyten
- Goede maat voor monitoring van patienten met IBD
- In de DD bij verdenking IBS