Week 4 Flashcards
uit welke zes verschillende voedingsstoffen bestaat ons voedsel=
suikers, vetten, koolhydraten, eiwitten, mineralen, vitaminen en water
waaruit bestaan koolhydraten? en wat is hun functie?
uit koolstofatomen, energie en aanmaak organische verbindingen
uit welke drie groepen bestaan koolhydraten? en waar bestaan die uit?
- monosachariden= ringvormig molecuul, bvb glucose
- disachariden= uit twee monosachariden, bvb maltose, lactose
- polysachariden= uit veel monosachariden, bvb zetmeel
wat doet amylase, maltase, lactase en sacharase?
amylase= knipt zetmeelketen in disachariden
maltase= splitst maltasemoleculen in twee glucosemoleculen
lactase= splitst lactose in glucose en lactase
sacharase= splitst sacharose in glucose en fructose
waarvoor worden vetten gebruikt?
als brandstof, ze kunnen niet oplossen in water
in welke drie groepen kan je vetten indelen, en waar bestaan deze uit?
- triglyceriden= molecuul glycerol + 3 vetzuurmoleculen
- fosfolipiden= fosfaatmolecuul (hydrofoob) en andere kant vetzuren (hydrofiel)
- steroïden= lipiden+ ringstructuur
hoe worden vetten afgebroken?
door lipase, splitst vetzuren van de glycerol
hebben verzadigde vetzuren een dubbele binding en onverzadigde?
verzadigd= dubbele binding
onverzadigd= geen dubbele binding
wat zijn de functies van eiwitten?
- Bouwstof
- Enzymen
- Transport
- Signaalverwerking
- Spierwerking
- Afweer
- Hormonale werking
- Bloedstolling
- Werking zenuwstelsel
- Energiebron
door wat voor binding zijn eiwitten gekoppeld?
peptidebinding, binding tussen twee aminozuren
hoe worden eiwitten afgebroken?
door enzymen die proteasen heten, peptidebinding verbroken vb. dipeptidase, pepsine en trypsine
hoe worden zouten ook wel genoemd?
elektrolyten
in welke twee groepen kun je vitaminen indelen?
in water oplosbare vitamine= vitamine B en C
in vet oplosbare vitamine= vitamine A,D,E en K
wat zijn de drie functies van water?
oplosmiddel, transportmedium en als warmtebuffer
wat zijn functies van het spijsverteringsstelsel?
- Opname van voedsel die het uitwendige milieu komt
- Mechanische verkleining en menging van het voedsel
- Chemische bewerking door enzymen
- Vervoer van voedsel door het spijsverteringskanaal
- Overdracht van voedingsstoffen aan het bloed
- Uitscheiding van onverteerde en onverteerbare stoffen
mondholte=
cavum oris
waaruit bestaat het slijmvlies van de mondholte?
meerlagig niet-verhoornend plaveiselepitheel
hoe heet het gehemelte en wat scheid die?
palatum, tussen mond en neusholte
waaruit bestaat het gehemelte?
harde gehemelte, botweefsel
zachte gehemelte, spierweefsel
huig=
uvula
wat zijn de 4 functies van de mondholte?
keuren van voedsel
verkleining
afbraak en afweer door enzymen
vermenging met speeksel en slijm
keelholte=
pharynx
waaruit bestaat de pharynx?
niet-verhoornend meerlagig plaveiselepitheel
in welke drie delen wordt de pharynx ingedeeld?
- nasopharynx =achter de neusholte, staat in dienst van ademhaling
- oropharynx = ter hoogte van de mondholte, voor ademhaling en voedseltransport
- laryngopharynx = het deel tot aan het strottenhoofd en slokdarm
wat is de functie van de pharynx?
laten passeren van voedselbrok naar de slokdarm
slokdarm=
oesofagus
waar mee verbind de oesofagus?
keelholte met de maag
welke drie vernauwingen heeft de slokdarm en waar zit dit?
1.de bovenste vernauwing vindt plaats achter het strottenhoofd en verwelkolom, en bestaat uit dwarsgestreept spierweefsel en functioneert als sluitspier (= faryngo-oesofageale sfincter)
2. De middelste vernauwing vindt plaats achter de splitsing van de luchtpijp.
3. De onderste vernauwing(=gastro-oesofageale sfincter) vindt zich plaats waar de slokdarm door het diafragma gaat.
wat is de functie van de oesofagus?
transport van het voedsel van de keelholte naar de maag, door peristaltiek
welke twee sluitspieren heeft de oesofagus?
- bovenste slokdarmsfincter (faryngo-oesofageale sfincter) vlakbij de keelholte, ontspant alleen tijdens het slikken;
- onderste slokdarmsfincter (gastro-oesofageale sfincter) vlakbij de maagingang, verhindert dat maaginhoud terugstroomt in de slokdarm.
wat is de cardia?
onderdeel van de maag , vlak onder de onderste slokdarmsfincter
wat is de fundus?
Het bolle deel tegen het diafragma aan ligt
wat is de corpus?
Het verticale deel van de maag
wat is de antrum?
Het deel dat aansluit op de twaalfvingerige darm
wat is de pylorus? (maagportier)
De maaguitgang met in de wand de m.sphincter pyolri. Een kringspier die de maag afsluit van de twaalfvingerige darm
wat zijn de functies van de maag?
- tijdelijke opslag van het ingeslikte voedsel;
- heftige peristaltiek waardoor het voedsel vermengd wordt met maagsap;
- afbraak van eiwitten door pepsine;
- onschadelijk maken van ziekteverwekkers en schadelijke stoffen door het maagzuur;
- vorming van de intrinsieke factor (nodig voor de resorptie van vitamine B12).
wat is de pylorusreflex?
Bij de pylorusreflex doet de m.sphincter pyolri sluiten nadat er een grote portie spijsbrij (chymus) naar de twaalfvingerige darm is doorgelaten. Vervolgens produceert de duodenumwand het hormoon secretine dat de alvleesklier stimuleert tot afgifte van NaHCO3. NaHCO3 neutraliseert de chymus.
dunne darm=
intestinum tenue
uit welke drie delen bestaat de intestinum tenue?
- twaalfvingerige darm (duodenum), 20 − 25 cm lang, met de papil van Vater, de gemeenschappelijke uitmonding van de alvleesklierbuis (ductus pancreaticus) en de galbuis (ductus choledochus);
- nuchtere darm (jejunum), 2,5 m lang;
- kronkeldarm (ileum), 3,5 m lang.
nuchtere darm=
jejunum
kronkeldarm=
ileum
wat zijn de drie functies van de intestinum tenue?
- voltooiing van de vertering van koolhydraten, lipiden en eiwitten;
- resorptie van de (verteerde) voedingsstoffen in het bloed;
- transport van onverteerde stoffen naar de dikke darm
wat is de bauhinklep?
zorgt er voor dat de darminhoud niet terugstroomt
dikke darm=
intestinum crassum
uit welke drie delen bestaat het intestinum crassum?
- blindedarm met appendix
- colon, lange deel van dikke darm
- endeldarm (rectum), eindigd in de anus
hoe word de rekbaarheid van de colon vergroot?
spierstroken die uitstulpingen veroorzaken
welke 5 functies heeft de dikke darm?
- indikken van de chymus door resorptie van water;
- resorptie van bruikbare stoffen, (o.a. vitaminen K, B5 en B8) die door de darmflora worden geproduceerd;
- transport van onverteerde en onverteerbare voedingsstoffen naar de endeldarm;
- opslag van feces;
- defecatie.
welke 2 sluitspieren heeft de anus?
- de inwendige sluitspier (m. sphincter ani internus), een gladde spier (onwillekeurig/vegetatief);
- de uitwendige sluitspier (m. sphincter ani externus), een dwarsgestreepte spier (willekeurig/animaal).
alvleesklier=
pancreas
wat doet de ductus pancreaticus?
pancreassappen vanuit kliertrossen aangeleverd krijgt, richting duodenum vervoert.
wat is de functie van de pancreas?
aanmaak stoffen die belangrijk zijn voor de spijsvertering
lever=
hepar
waar ligt de lever?
Ligt rechtsboven in de buikholte naast de maag, op de darmen en is verbonden met het diafragma.
wat verbind de omentum minus (kleine net)?
tussen de lever en de kleine curvatuur van de maag.
wat verbind de ligamentum falciforme hepatis ?
dat de lever met de voorste buikwand verbind
wat verdeeld de lever in de rechter en linker kwab?
ligamentum teres hepatis
wat vervoert de a.hepatica?
zuurstofrijkbloed naar de lever
wat zijn de 5 functies van het lever?
- suikerstofwisseling
- vetstofwisseling
- ontgiften
- galproductie
- opslag
hoe gaat de enterohepatische kringloop van bilirubine?
van de lever –> naar de gal –> naar het darmkanaal –>grootste deel in de poortader–> naar de lever.
uit welke twee dingen wordt bilirubine uitgescheiden?
- via feces als stercobiline (kleurt feces bruin);
- via urine als urobiline (kleurt urine geel).
waar komen de grote galwegen samen?
de leverbuis (ductus hepaticus)
met wat verenigd de ductus hepaticus zich?
verenigd zich met de ductus cysticus (galkanaal) tot de ductus choledochus (galbuis). Deze mondt uit in de ductus pancreaticus (pancreasbuis).
wat zijn de vier functies van de galblaas?
verteren van eten. Galopslag, indikken van gal en galafgifte via de galbuis.
vaatvoorziening slokdarm?
- aftakkingen van de halsslagader en halsvenen;
- slokdarmarteriën (aftakkingen van de aorta descendens);
- bovenste slokdarmvenen, monden uit in de bovenste holle ader;
onderste slokdarmarteriën, monden via maagvenen uit in de poortader
vaatvoorziening maag?
- maagarteriën (aftakkingen van de truncus coeliacus);
- maagvenen, voeren het bloed naar de poortader.
vaatvoorziening dunne darm?
- aftakkingen van de truncus coeliacus (naar duodenum);
- mesenterica superior (naar jejunum en ileum);
- poortader (v. portae), voert het bloed naar de lever.
vaatvoorziening dikke darm?
- a. mesenterica superior (eerste gedeelte van de dikke darm)
- a. mesenterica inferior (rest van de dikke darm);
- poortader (v. portae), voert bloed naar de lever;
- veneuze afvoer vanuit onderste gedeelte van de endeldarm gaat rechtstreeks naar de onderste holle ader.
vaatvoorziening alvleesklier?
- slagaderlijke aanvoer via vertakkingen van de leverslagader;
- veneuze afvoer via de poortader.
vaatvoorziening lever?
- leverslagader (a. hepatica), een vertakking van de aorta abdominalis;
- poortader (v. portae) met veneus bloed uit het verteringskanaal en de milt;
- drie leveraders (venae hepaticae), monden uit in de onderste holle ader.
symptomen peptische zweren:?
- Zeurende pijn in maagstreek
- Opgeblazen gevoel
- Nausea
- Verminderde eetlust
- Hematemesis
- Melena
- Koorts
met welke bacterie kan de ontsteking ontstaan bij peptische zweren?
H.pylori
behandeling peptische zweren?
protonpompremmers, zorgen voor verminderde maagzuurproductie
complicaties peptische zweren?
- Gastro-intestinale bloeding
- Hematemesis
- Shock
- Perforatie
- Obstructie van maag-darm kanaal
oorzaak appenditicus?
Als de opening naar de appendix verstopt raakt door bijvoorbeeld galstenen, tumor of wormen. Zullen de bacteriën in de feces achter de afsluiting zich vermeerderen en een infectie veroorzaken. Uiteindelijk zorgt dit ervoor dat de feces in de buikholte terecht komt en dit veroorzaakt een peritonitis.
diagnostiek appenditicus?
De infectiemeters CRP en leukocyten kunnen verhoogd zijn bij een laboratoriumonderzoek.
oorzaken ileus?
Voorbeelden van oorzaken kunnen zijn; coloncarcinoom, volvulus (draaing van de darm, invaginatie (instulping van een deel van de darm), fecale impactie (vastzittende brok feces in dikke darm)
complicaties ileus?
Kan gepaard gaan met een verstoorde bloedvoorziening en necrose van de darmwand. De darmwand kan ook scheuren. Levensbedreigende peritonitis (buikonsteking) tot gevolg
oorzaak ziekte van Crohn en colitis ulcerosa?
De ontsteking komt door een abnormale immuunreactie in de mucosa van de darmwand. Bij de immuunreactie komen cytokinen vrij. De ziekte van Crohn noemt men, net als colitis ulcerosa, ook wel een inflammatory bowel disease (IBD). Bij de meeste patiënten met de ziekte van Crohn zijn de dunne darm, de dikke darm, en/of de endeldarm ontstoken, maar er kan ook sprake zijn van ontstekingen in de rest van het spijsverteringskanaal. De ziekte kan voorkomen vanaf de mond tot aan de anus. (zie blz 209, tabel 9.3)
behandeling ziekte van Crohn?
- Ontstekingsremmers= corticosteroïden
- Immunosuppressiva= azathioprine, methotrexaat
- Antibiotica
- Operatie
- Aandacht voor psychologische ondersteuning
