week 3 Flashcards
Wat is herstel?
Klinisch herstel: herstel van de ziekte. Herstel in de vorm van genezing in schizofrenie is lager dan 100%, maar hoger dan consistent met een degeneratief verloop van de stoornis.
Persoonlijk herstel: zelfrapportages van hersteld zijn, ook als de symptomen er nog zijn.
Wat is de betekenis van klinisch herstel en wat zijn de 4 hoofdkenmerken?
Klinisch herstel heeft 4 hoofdkenmerken:
1. Het is een uitkomst of staat, over het algemeen dichotoom;
2. Het is observeerbaar – in klinisch taalgebruik is het objectief, en niet subjectief;
3. Het is beoordeeld door de experttherapeut, niet de patiënt;
4. De definitie van herstel verschilt niet per persoon.
Verschillende definities van herstel worden aangenomen door GGZ-professionals, ze kunnen operationaliseerbaar zijn (voor gebruik in empirisch onderzoek) of sociaal.
De meest betekenisvolle data over herstel komt van onderzoeken met lange follow-ups. Uit een onderzoek met een follow-up van 32 jaar bleek dat 25% volledig hersteld was, 41% significante verbetering, 68% gedeeltelijk hersteld en maar 11% niet hersteld. Dit is dus beter dan de klinische regel van derden: 1/3e herstelt, 1/3e hebben fluctuerend verloop en 1/3e herstelt niet.
Herstel is soms ondanks (i.p.v. dankzij) GGZ en dat kan komen omdat herstel wordt behandeld als een uitkomst.
Wat is de betekenis van persoonlijk herstel
Dit boek zie persoonlijk herstel als een persoonlijk, uniek proces van het veranderen van iemands attitudes, waarden, gevoelens, doelen, skills en/of rollen. Het is een tevreden en hoopvol leven binnen de beperkingen van de ziekte. Het bevat de ontwikkeling van nieuwe betekenis en doelen in iemands leven en gaat verder dan de negatieve effecten van de mentale stoornis.
o Bij persoonlijk herstel is er meer een focus op hoop, identiteit, betekenis en persoonlijke verantwoordelijkheid, het bevat een individueel gedefinieerde en ervaarde aard.
Er zijn veel verschillende soorten persoonlijk herstel en niet één manier is dé gouden manier, hierdoor is er ook niet een gouden standaard voor persoonlijk herstel in de klinische praktijk. Er zijn wel een paar thema’s die in persoonlijk herstel voorkomen:
1. Herstel bevat een ‘reis’ van ontkoppeling naar betrokkenheid, van overleven naar leven en groeien;
2. Ook al begint het bewustzijn van de reis door negativiteit, zoals de mentale ziekte, gaat de reis daar niet over;
3. Ook al heeft de reis van herstel veel routes en is elke reis uniek, bevat het vaak het vinden van de moed voor hoop voor een goede toekomst en relateren aan jezelf en anderen op goede manieren;
4. Tegenslagen zijn onvermijdelijk, maar de uitdaging is universeel.
Persoonlijk herstel heeft een hoge ecologische validiteit; het komt van mensen met mentale stoornissen die zichzelf als hersteld of in herstel beschrijven.
Een nadeel van persoonlijk herstel is dat het de operationalisering en empirisch onderzoek lastig maakt, kwantitatief onderzoek is echter wel mogelijk door bijvoorbeeld de domeinen empowerment, hoop en optimisme, kennis en levenstevredenheid te meten door een factoranalyse.
Wat is de betekenis van persoonlijk herstel?
Dit boek zie persoonlijk herstel als een persoonlijk, uniek proces van het veranderen van iemands attitudes, waarden, gevoelens, doelen, skills en/of rollen. Het is een tevreden en hoopvol leven binnen de beperkingen van de ziekte. Het bevat de ontwikkeling van nieuwe betekenis en doelen in iemands leven en gaat verder dan de negatieve effecten van de mentale stoornis.
o Bij persoonlijk herstel is er meer een focus op hoop, identiteit, betekenis en persoonlijke verantwoordelijkheid, het bevat een individueel gedefinieerde en ervaarde aard.
Welke 4 thema’s voorkomen persoonlijk herstel?
- Herstel bevat een ‘reis’ van ontkoppeling naar betrokkenheid, van overleven naar leven en groeien;
- Ook al begint het bewustzijn van de reis door negativiteit, zoals de mentale ziekte, gaat de reis daar niet over;
- Ook al heeft de reis van herstel veel routes en is elke reis uniek, bevat het vaak het vinden van de moed voor hoop voor een goede toekomst en relateren aan jezelf en anderen op goede manieren;
Wat zijn nog meer kenmerken van persoonlijk herstel?
Persoonlijk herstel heeft een hoge ecologische validiteit; het komt van mensen met mentale stoornissen die zichzelf als hersteld of in herstel beschrijven.
Een nadeel van persoonlijk herstel is dat het de operationalisering en empirisch onderzoek lastig maakt, kwantitatief onderzoek is echter wel mogelijk door bijvoorbeeld de domeinen empowerment, hoop en optimisme, kennis en levenstevredenheid te meten door een factoranalyse.
Met welke 3 soorten herstel kwamen Ralph en Corrigan?
- Spontaan herstel: het is een natuurlijk fenomeen, patiënten kunnen hun onvermogens overwinnen en van hun leven genieten waarin doelen behaald worden zonder behandeling;
- Klinisch herstel: herstel door gepaste behandeling;
- Persoonlijk herstel: ook al heeft de patiënt een mentale ziekte, is het leven daar niet tot beperkt.
Het doel van dit boek is dat GGZ meer persoonlijk herstel promoot en steunt, klinisch herstel is hierbij ondergeschikt aan persoonlijk herstel. In de volgende alinea’s wordt besproken hoe klinisch herstel persoonlijk herstel kan belemmeren.
Hoe zit het met klinisch herstel en hoop?
Hoop bevat het hebben van positieve doelen i.p.v. negatieve uitkomsten vermijden.
Spirit breken: interacties met professionals roepen gevoelens op bij patiënten van respectloosheid, ontmoediging en hopeloosheid.
In de GGZ wordt hoop echter weinig gepromoot en wordt er eerder gezegd dat patiënten nooit zullen herstellen, waarbij de self-fulfilling nature van deze overtuigingen dat erger maakt.
o Deze uitspraken van GGZ-professionals zijn immers ook fout. Werk is vooral een belangrijke bijdrager aan herstel, en 44% van patiënten die weer werk hadden gekregen, was ook verteld dat ze nooit meer zouden kunnen werken.
Een focus op klinisch herstel, met een nadruk op het wekken van realistische (lage) verwachtingen kan hoop dus vernietigen.
Hoe zit het met klinisch herstel en betekenis?
In GGZ wordt de betekenis van iemands leven niet veel besproken, dit kan wel gedaan worden door kwesties van inzichten op te roepen.
Er zijn 4 manieren waarop mensen betekenis kunnen ontwikkelen:
1. Levensgeschiedenis: zoals een moeilijke jeugd;
2. Medisch: vaak met ambivalentie, dat medicatie een ‘noodzakelijke kwaad’ is;
3. Spiritueel: zoals in andere onderzoeken werd gevonden;
4. Sociaal: vooral door eigen verhaal te vertellen en onderhandelen of compromissen sluiten op basis van de reactie van de luisteraar.
Het vinden van een betekenis betekent dat er verder wordt gegaan in het leven. Doordat GGZ nu focust op klinisch herstel, wordt een gebrek aan inzichten altijd vermeden, omdat het een symptoom is en symptomen zijn ongewild.
Hoe zit het met klinisch herstel en symptomen?
Voor klinisch herstel is symptoomvermindering vereist, maar voor persoonlijk herstel is er geen universele standaard voor symptomen.
Als symptoomvermindering een doel is van GGZ, worden steeds dwingendere benaderingen voor therapietrouw gerechtvaardigd. Echter als empowerment, autonomie en zelfbepaling doelen worden van GGZ, zijn oordelen over dwang meer geïndividualiseerd.
Er zijn 2 pragmatische redenen waarom symptoomvermindering geen primair doel van GGZ moeten zijn:
1. Het leidt tot een vicieuze cirkel van meer dwang;
2. Symptomen zien als altijd ongewild negeert de potentiële voordelen, de realiteit van symptomen is namelijk niet altijd slecht.
Persoonlijk herstel gaat niet altijd over symptomen, maar wel bijna altijd over de relatie met de symptomen.
Door welke redenen moet GGZ focussen op persoonlijk herstel?
- Epistemologisch: persoonlijk herstel hecht meer waarde aan kennis van het individu;
- Ethisch: handelen in het professioneel gedefinieerde belang van de patiënt mag geen primaire waarde van GGZ zijn;
- Effectiviteit: de meest voorkomende behandeling (medicatie) geneest niet, dus de centrale belofte van een klinische herstelbenadering wordt simpelweg niet vervuld;
- Empowerment: ‘hun’ leven was niet veilig in onze handen;
- Beleids-gebaseerd: nationaal beleid vereist een focus op persoonlijk herstel.
Welke 4 hoofddomeinen zijn er in persoonlijk herstel?
Hoop, identiteit, betekenis, persoonlijke verantwoordelijkheid
Wat zijn de 5 fases van persoonlijk herstel volgens Andresen?
- Moratorium: gekenmerkt door ontkenning, verwarring, hopeloosheid, identiteitsverwarring en zelf-beschermende terugtrekking;
- Bewustzijn: eerste glimp van hoop voor een beter leven en dat herstel mogelijk is, dit kan van binnenuit komen of door een trigger door een wederhelft, rolmodel of therapeut. Het bevat een ontwikkelend bewustzijn van een mogelijke zelf i.p.v. een mentale patiënt;
- Preparatie: persoon gaat werken voor herstel, zoals inventariseren van persoonlijke bronnen, waarden en limitaties, door te leren over mentale ziekte en beschikbare diensten, betrokken zijn bij groepen en connecties leggen met anderen die in herstel zijn;
- Herbouwen: harde werkfase, bevat het maken van een positieve identiteit, setting en streven naar persoonlijke doelen, her-beoordelen van oude waarden, verantwoordelijkheid nemen voor het omgaan met de ziekte en controle in het leven en taaiheid laten zien door risico’s te nemen en tegenslagen aan te gaan;
- Groei: de persoon weet hoe hij/zij om moet gaan met de ziekte en gezond kan blijven, geassocieerde kenmerken zijn veerkracht, zelfvertrouwen en optimisme over de toekomst. Het zelfgevoel is positief en er is een overtuiging dat de ervaring hem/haar een beter persoon heeft gemaakt.
Welke twee tekorten hebben de fasemodellen?
- Het gaat uit van een volgorde van menselijke groei en ontwikkeling die niet past voor iedereen, dus de externe validiteit is beperkt.
- Het kan makkelijk worden gezien als een model dat moet gebeuren waardoor er gevoelens van mislukking kunnen komen als ze niet herstellen volgens de modellen.
o De fasen moeten dus eerder gezien worden als een map, en de route moeten de patiënten zelf uitzoeken en vinden.
Welke klinische voordelen hebben fasemodellen?
- Ze dragen bij aan therapeutisch optimisme, aangezien ze laten zien dat herstel wél mogelijk is;
- Er kan betekenis gegeven worden aan zowel progressie als gebrek aan waarneembare vooruitgang op een niet-stigmatiserende en niet-pathologiserende manier;
- Ze helpen therapeuten om geavanceerder te worden in het bieden van ondersteuning die is afgestemd op de herstelfase waarbij verschillende soorten acties nodig zijn om mensen in verschillende stadia van herstel te ondersteunen.
Hoe gebruiken psychologen identiteit?
: gebruiken identiteit om persoonlijke identiteit te beschrijven: de dingen die een persoon uniek maakt, met als componenten:
1. Mentaal model (zelfbeeld) van de zelf;
2. Zelfvertrouwen: gewaardeerde persoonlijke identiteit;
3. Individuatie: proces van gedifferentieerde componenten die als geheel ondeelbaar worden;
4. Capaciteit voor zelfreflectie;
5. Bewustzijn van de zelf.
Hoe gebruiken sociologen identiteit?
gebruiken identiteit om sociale identiteit te beschrijven: verzameling van een groep lidmaatschappen die de persoon definieert, met als componenten:
1. Rolgedrag;
2. Discriminatie naar buitenstaanders door leden van de in-groep;
3. Identiteitsonderhandeling waarin de persoon onderhandelt met de maatschappij over de betekenis en waarde van hun identiteit.
o Het bevat de ontwikkeling van contextuele rijkheid voor identiteit, wat ons het gevoel geeft dat we zoals anderen zijn en het geeft ons een buffer tegen identiteitsuitdagingen.
Hoe gebruiken filosofen identiteit?
gebruiken identiteit in de betekenis van volharding: het bestaan van een blijvende entiteit die specifiek is voor en bepaald persoon, met als componenten:
1. Verandering;
2. Tijd;
3. Gelijkheid.
Wat zijn de 3 hoofdelementen van identieit als iemand met een mentale ziekte?
- Ik zie mezelf als een persoon met mentale ziekte (persoonlijke identiteit);
- Anderen zijn gerelateerd aan mij, en ik aan anderen, als een persoon met mentale ziekte (sociale identiteit);
- Zowel 1) en 2) zijn gaande (permanentie).
Wat is hersteltaak 1?
een positieve identiteit ontwikkelen
Er moet een me-it difference komen waarbij de zelf (me) gedifferentieerd wordt van de diagnose van een ziekte (it), als dit wordt gedaan, is het geassocieerd met positieve lange termijn uitkomsten in schizofrenie.
Een positieve identiteit geeft de mogelijkheid voor een persoonlijk gewaardeerde toekomst (hoop) en wordt ontwikkeld door het (her-)opbouwen van relaties die de identiteit verbeteren, dit kan met aspecten van de zelf (persoonlijke identiteit) of met aspecten buiten de persoon (sociale identiteit).
Het proces van het ontwikkelen van een positieve identiteit bevat het (her-)opbouwen van nieuwe of verschillende relaties. NIMHE differentieert 6 betekenissen van herstel:
1. Terugkeer naar een staat van welzijn;
2. Prestatie van een persoonlijk acceptabele levenskwaliteit;
3. Proces of periode van herstellen;
4. Proces van iets verkrijgen of herstellen;
5. Handeling van krijgen van bruikbare bronnen van eigenlijk onbruikbare bronnen;
6. Herstellen van optimale levenskwaliteit in ontkoppelde omstandigheden.
Er wordt dus gegaan van een identiteit gefocust op ziekte en verschillen naar een identiteit die de mogelijkheid van een betere toekomst bevat, dit vereist hoop.