week 2 Flashcards
hoe is een strafbaar feit opgebouwd op basis van het vierlagenmodel?
het vierlagen model ziet er als volgt uit:
1. menselijke gedraging (vw: gedraging & natuurlijk/rechtspersoon)
- man steekt een ander dood
2. delictsomschrijving (legaliteitsbeginsel)
* - bestanddeel: opzettelijk een ander van het leven beroven
3. wederrechtelijkheid
* *- element: bv. geen sprake van noodweer
* rechtvaardigingsgronden kunnen wr. wegnemen
* –>wederrechtelijkheid als bestanddeel en ontbreekt = vrijspraak
4. verwijtbaarheid(vw: sprake van schuld, culpa, kon er niet anders gehandeld worden?)
* - element: feit kan hem worden toegerekend
* schulduitsluitingsgronden kunnen v. wegnemen
* –> verwijtbaarheid als bestandeel = culpoos delict (schuld zonder opzet) dan volgt OVAR
ald wederrechtelijkheid een bestanddeel wordt, dan wordt het opgenomen in de delictsomschrijving.
wat is het onderscheid tussen bestanddelen en elementen?
Bestanddelen staan in de wet geschreven (2, delictsomschrijving).
Elementen worden impliciet genoemd. (3, wederrechtelijkheid. 4, verwijtbaarheid/schuld)
de werking van het legaliteitsbeginsel op de grenzen van strafrechtelijke aansprakelijkheid beschrijven
Legaliteitsbeginsel = de overheid mag alleen handelen op basis van de wet
Dit garandeert:
* Rechtszekerheid en rechtsbescherming tegen machtsmisbruik door de overheid
* Dat de democratisch gekozen wetgever zich heeft uitgesproken
* Dat het recht inzichtelijk en voorspelbaar is voor burgers, omdat wettelijke reguleringen worden opgeschreven en bekend gemaakt.
Verder zorgt het ook voor:
* wettelijke basis
* Verbod van terugwerkende kracht (het gedrag is pas strafbaar als het ten tijde van het begaan van het feit in de wet strafbaar is gesteld)
* Gebod van toegankelijke en vooral scherpe normen
* Grenzen aan de interpretatievrijheid van de rechter
grenzen van strafrechtelijke aansprakelijkheid:
wat zijn de verschillende soorten delicten?
Overtredingen = minder ernstige sf. staat hechtenis of geldboete op
Misdrijven = ernstiger dan overtredingen. staat altijd gevangenisstraf of geldboete
Formele delicten = staat in wet dat het niet mag
materiele delicten = mag pas niet als gevolg is ingetreden (doodslag)
Commissie delict = actief handelen
Ommissie delict = nalaten terwijl je had moeten handelen
* eigenlijke commissiedelicten: het niet handelen is direct strafbaar gesteld in de wet. Het enkele nalaten is strafbaar
* Oneigenlijke emissiedelicten: het niet-handelen is indirect strafbaar, omdat het leidt tot een strafbaar gevolg bijvoorbeeld de dood van iemand waarbij de dader een specifieke zorgplicht had om te handelen.
bijzondere strafbepaling —> delictsomschrijvingen die voort bouwen op eenvoudige delictsomschrijvingen. Zijn een variatie op het thema en hebben vaak een extra bestanddeel. Onder te verdelen in:
-
Gekwalificeerde = als het extra bestanddeel strafverzwarend werkt. Vb voorbedachte rade.
mishandeling met voorbedachte rade (art 301 Sr) gekwalificeerd delict van gronddelict mishandelen (art 300 Sr)
Moord (mvr) (art 289 Sr) gekwalificeerd delft van doodslag (art 287 Sr) - Gepriviligeerede = als het extra bestanddeel strafverlichtend werkt vb. moeder die kind dood krijgt minder straf. Kinderdoodslag (art 290 Sr geprivilegieerd van gronddelict doodslag (art 287 Sr)
wat zijn de interpretatiemethoden die de rechter hanteert om een bestanddeel te interpreteren?
noem ze op en leg ze uit.
het zijn er vier, denk aan WGST
Wetshistorische —> de rechter kijkt naar de intenties van de wetgever tijdens de totstandkomingsgeschiedenis van de wet vb. Kamerstukken en de memorie van toelichting bij een wetsvoorstel
Grammaticaal —> de inhoud van de wet wordt bepaald aan de hand van de taalkundige betekenis van de woorden in de desbetreffende bepaling en het zinsverband
Systemathisch —> de inhoud van een wetsterm wordt bepaald aan de hand van de sustematiek van de wet. Er wordt bijvoorbeeld verwezen naar andere wetten of het systeem van het wetboek als geheel.
teleologisch —> bij het bepalen van de inhoud van een wetsterm wordt gekeken naar het doel/strekking/ratio van de wetgever