week 2 Flashcards
Causaliteit en wederrechtelijkheid
Wat houdt de leer van de conditio sine qua non (CSQN) in?
Als oorzaak van een gebeurtenis is te beschouwen het geheel van daaraan voorafgaande factoren of voorwaarden, die invloed heben uitgeoefend op het ontstaan van de gebeurtenis.
NU: ondergrens causaliteitsbegrip.
De causa-proxima-theorie
De oorzaak is de factor welke het dichtsbij het gevolg ligt.
De theorie van de adequate veroorzaking
Casuaal verband tussen gedraging en gevolg indien het ingetreden gevolg voor de betrokkene redelijkerwijze was te voorzien. De maatstaf voor voorzienbaarheid kan subjectief en objectief worden benaderd.
Geef de definitie van de leer van de redelijke toerekening.
Er dient gekeken te worden of een bepaald ingetreden gevolg aan de verdachte kan worden toegerekend. dit dient gepaald te worden aan de hand van de concrete omstandigheden van het geval.
Wat zijn de gezichtpunten bij de leer van de redelijke toerekening?
HR Bloedvergiftiging; HR Groningse hiv-zaak; HR Koolmonoxidevergiftiging; HR Dwarslaesie
- Aard van de gedraging (geschikt om het gevolg in het leven te roepen of het risico aanmerkelijk hebben vergroot) (HR Koolstofmonoxidevergiftiging)
- Ernst van het letsel (betreft slachtoffer als persoon) (geen bijzondere factoren mits casus dat aangeeft)
- Aard en strekking van het delict: komt hetgeen de DO tracht te beschermen overeen met het letsel/is het een typisch gevolg?
- Opzet (subjectieve zijde)
- Complexiteit van de causale keten en het tijdsverloop (alleen indien relevant)
Redelijke toerekening
Welke stappen neem je indien er sprake is van complexiteit in de causale keten en het tijdsverloop?
- Zijn er tussenkomende factoren
* doorbroken indien er een reële mogelijkheid bestaat dat het gevolg ook zou zijn ingetreden indien de als strafbaar aan te merken gedraging was uitgebleven
* min of meer aanmerkelijk risico van intreden van het gevolg gelegen in andere omstandigheden dan een gedraging die naar haar aard geschikt is dat gevolg teweeg te brengen - Onduidelijkheid over wat de oorzaak is:
* onmisbare schakel
* gevolg met aanzienlijke mate van waarschijnlijkheid door de gedraging van de verdachte veroorzaakt? - Hulpvraag: is de aard van de gedraging geschikt om een gevolg te realiseren en wettigt zij het vermoeden dat zij heeft geleid tot het gevolg?
1) HR Bloedvergiftiging, r.o. 3.4, 2) Groningse hiv-zaak
Redelijkte toerekening
Wat zijn de drie te onderscheiden medische situaties?
- Letsel is veroorzaakt dat op zichzelf niet letaal is, maar wel medisch ingrijpen noodzakelijk maakt. De dood vloeit voort uit het misgaan van dat medisch ingrijpen.
* Buiten reikwijdte verdachte en dus niet redelijk toe te rekenen - Bij het letsel ontstaan complicaties die tot de dood leiden
* Redelijke toerekening mogelijk - Letsel is toegebracht dat op zichzelf tot de dood heeft geleid, maar dit had voorkomen kunnen worden door medisch juist ingrijpen
* Redelijke toerekening mogelijk
HR Dwarslaesie, punt 3 in de noot.
Noem voorbeelden van:
wederrechtelijkheid als bestanddeel
‘zonder toestemming’, ‘zonder daartoe gerechtigd te zijn’, ‘zonder verlof van bevoegd gezag’, et cetera. Mishandeling zit de wederrechtelijkheid ingeblikt.
Wat is het gevolg van wederrechtelijkheid als bestanddeel voor art. 350 Sv?
Indien de wederrechtelijkheid komt te vervallen (rechtvaardigingsgrond), kan de tenlastelegging niet bewezen worden en volgt vrijspraak. Bij wederrechtelijkheid als bestanddeel volgt ovar in geval van een rechtvaardigingsgrond.
Wat is de facetwederrechtelijkheid?
Van Veen
Handelen in strijd met de specifieke betekenis die afhankelijk is van de strekking van de delictsomschrijving. Er wordt een beperkte, enge betekenis toegekend aan het begrip wederrechtelijkheid. Het vertegenwoordigt slechts één bepaald ‘facet’ van het ruime scala wederrechtelijkheid. Onderscheid tussen bestanddeel en element is dus van belang
Wat is de leer van (het ontbreken van) de materiële wederrechtelijkheid?
Wederrechtelijkheid kan ook komen te vervallen door een beroep op een buitenwettelijke rechtvaardigingsgrond: afwezigheid van de materiële wederrechtelijkheid. Komt (bijna) niet voor.
HR Huizense Veearts
Wat is de leer van de sociale adequatie?
Gedragingen die een bepaalde rol of functie op een specifiek terrein waarmaken dienen neit onder het bereik van de strafwet te vallen. Zo worden tandheelkundige behandelingen niet gezien als mishandeling. In de meeste gevallen niet voldoende om gedraging te rechtvaardigen of strafbaarheid op te heffen, maar soms wel om straf te verminderen
Garantenstellung
Wat is Vrij’s leer van de subsocialiteit?
Strafbaarheid kent naast wederrechtelijkheid en schuld ook de subsocialiteit. Dit is het gevaar dat door de verwerkelijking ervan voor de samenleving is ingeroepen (straftoeneming)
Wat is de ‘creatieve interpretatie’?
Interveniërende normen worden ingelezen in de DO. Bijvoorbeeld uit ndere rechtsgevinden, algemene rechtsbeginselen of rechtsgewoonten.