week 2 Flashcards
wat is een stochastisch proces?
toevalsproces, bijv opeenstapeling van mutaties die de vorming van kanker veroorzaken
Wanneer treden symptomen van kanker op?
als de tumor een massa heeft van meer dan 1 gram ( 1cm^3), na 5 jaar, dit is nog 3/4 van de periode tussen het ontstaan en het overlijden aan kanker
Waarom is de prevalentie van kanker hoger bij vrouwen dan bij mannen?
vrouwen overleven het vaker en eerder gediagnosticeerd
Wat houdt basiselectie in?
de base wordt eerst gepast voordat DNA-polymerase de base bindt aan de primer
Wat houdt proofreading in?
door tautomere vormen van nucleotiden kan bijv IPV een G een A gebonden worden aan C, als deze vervolgens weer verandert naar de normale vorm ontstaat er een mismatch. Deze mismatch wordt door exonuclease activiteit door polymerase eruit geknipt =proofreading. hierna kan DNA polymerase weer verder
Wat houdt het mismatch systeem in?
vindt plaats als DNA polymerase al weg is. MSH2, MLH1, MSH6 en PMS2 vinden de mismatch en EXO1 eet de foute nucleotide en de nucleotide eromheen weg als een soort pacman waarna de nucleotides weer worden ingebouwd door DNA polymerase
Wat is er aan de hand bij het Lynch syndroom? (HNPCC ook wel)
- het mismatch reparatiemechanisme werkt niet goed
- darmepitheel heeft bijv een hoog proliferatie activiteit dus veel DNA-replicatie
- het foutenpercentage is dus hoger, dus meer poliepen
- leidt tot microsateliete instabiliteit : - Microsatellieten bestaan uit korte repeterende sequenties die dan nu dus vaker of minder vaak aanwezig zijn dan normaal
- lynch syndroom is autosomaal dominant overerfbaar ( dus 50% kans dat kind het ook heeft)
- mensen vanaf 25 eens per 2 jaar een colonscopie en vrouwen jaarlijks ook nog endometriumcarcinoom screening (vanaf 40-60)
Wat is RER fenotype?
replicatiefouten in het DNA
- gevolg als mismatch systeem niet goed werkt
- aan te tonen door microsatelliet analyse
Wat zijn de 5 bethesda criteria wanneer je kan denken aan colorectaal carcinoom
- coloncarcinoom <50 jaar
- Tweemaal coloncarcinoom bij een patient (gelijktijdig fo na elkaar
- coloncarcinoom en lynch syndroom tumor bij 1 patient
- coloncarcinoom bij patient met een of meer familieleden met coloncarinoom of een lynch syndroom geassocieerde tumor
- bovenstaand bij 2 of meer
wat is een kiembaanmutatie?
Een kiembaanmutatie is een genetische verandering die plaatsvindt in de kiemcellen, zoals eicellen of zaadcellen, en die van ouder op nakomeling kan worden doorgegeven. Deze mutaties zijn aanwezig in elke cel van het lichaam van het nageslacht vanaf de bevruchting.
Wat is het beleid bij lynch syndroom T.a.v. een coloncarcinoom?
- totale colectomie
- ileorectale anastomose
- dit ipv segmentale colonresectie vanwege verhoogde risico op een metachroon coloncarcinoom (nieuwe primaire colon tumor, dus 2e)
- bij patienten >60 wel partiële want overlevingswinst is gelijk aan totale
wat is het beleid bij familiar colorectaal carcinoom?
- familiar voorkomen van coloncarcinoom
- screenen vanwege verhoogde lifttime risk (>10%)
- preventieve colonscopie eens in 5 jaar vanaf 50 jarige leeftijd
Wat is Bleomycine?
- maakt DNA dubbelstrengsbreuken
- bijwerking: vermindering longfunctie
Wat is Topoisomerase ll? Wat is topoisomerase 1
Maakt dubbelstrengs breuk en haalt andere DNA streng erdoorheen waarnaar de breuk wordt hersteld. Nu zijn ze los van elkaar.
- Topo 1 maakt enkel strand los
Wat doet etoposide?
- remt topoisomerase ll en zorgt dat de breuk erna niet meer hersteld wordt, maar dus wel nog wordt geknipt
Wat is BEP?
behandel methode kanker: beomycine, etoposide en cisplatine
Wat is cisplatine?
- zorgt voor interstrand crosslinks
Wat doet PARP1?
maakt reparatie van enkelstrengs DNA breuken efficiënter
Welke mutaties hebben vrouwen met erfelijke borstkanker/ overiumkanker?
BRCA1 en BRCA2 mutaties (heterozygoot)
Wat wordt er gegeven aan patiënten met het BRCA mutatie?
- een PARP-remmer
- zo kunnen enkelstrengs breuken niet meer worden gerepareerd
- in cellen zonder mutatie (BRCA-proficiente cel) is homologe recombinatie werkzaam dus worden de dubbelstrengs breuken hersteld
- in BRCA mutatie cel (BRCA-deficient) niet, dus cel gaat dood= synthetische lethaliteit
- maar de PARP remmer werkt alleen bij ovariumtumor en niet bij borstkanker!
Waarom werken PARP-remmers wel bij ovariumtumoren maar niet bij borstkanker?
waarschijnlijk omdat de borstkankercellen sneller resistent worden, en ook kunnen herstellen via POLQ. Daarom nu POLQ remmers
Hoe wordt hyperthermie gebruikt als anti-tumor therapie?
- radiotherapie is effectiever in combinatie met hyperthermie
- werkt omdat hyperthermie invloed heeft op de homologe recombinatie van dubbelsterns DNA breukherstel
- RAD51 gaat door hyperthermie niet meer op de streng zitten (RAD51 zorgt normaal voor dubbelstrengs breukherstel) omdat BRCA wordt afgebroken en die heeft normaal invloed op RAD51
- hierdoor is de PARP-remmer nu ook effectief
Wat is een missense mutatie?
Er wordt door de mutatie een ander eiwit gevormd omdat het codon verandert
Wat is een nonsense mutatie?
Er wordt een stopcodon gevormd ipv een eiwit gevormd
