week 2 Flashcards
Wat is de pH van de maag tussen maaltijden door?
4-6 = licht zure kant
Wanneer daalt de pH van de maag?
Tijdens het nuttige van voedsel door zuursecretie
- pH van 1 = concentratie protonen van 0,1 M
Hoeveel liter maagsappen produceren we per dag?
2 liter
Wat is het nut van maagzuursecretie?
- veiligheidsbarrière: destructie van pathogene bacteriën, virussen en denaturatie van toxische eiwitten (uitzondering Helicobacter Pylori)
- vertering op gang zetten: verbreking van waterstofbruggen in voedingseiwitten –> ontvouwing (denaturatie) –> bevordert hydrolyse door proteases in maag en darm
- enzym activering: activering van pepsinogeen tot pepsine en van maag lipase (pH optimum 2-3)
- co-secretie intrinsic factor (IF): nodig voor vitamine B12 absorptie
Wat zijn de nadelen van maagzuursecretie?
- beschadiging –> zuur komt in aanraking met weefsel –> ontstekingsreactie
- reflux –> Barrett oesophagus
- spontane chemische reacties door zure milieu –> schade
- neutralisatie is nodig –> kost veel energie
Wat is de functie van maagputjes?
oppervlakte vergroting: meer cellen beschikbaar voor het creëren van zure omgeving
Welke celtypen zijn er in de maag?
- muceuze cel: mucus (bescherm) laag op epitheel
- pariëtale cel
- hoofdcel
- enterochromaffine cel (EC): hormoon producerende cel - histamine
- mestcellen: cellen van het immuunsysteem –> ruimen dingen op die er niet horen
Wat zijn de functionele verdelingen van de maag?
- exocrien
- endocrien
Wat is exocrien?
gedeelte van maagepitheel dat signalen afgeeft aan het lumen van de maag
Welke celtypen zijn van belang bij exocrien en wat zijn de functies?
- pariëtale cel = cel die HCl produceert en afgeeft samen met IF; zorgt voor verzuring
- hoofdcel = geeft enzymen af; begint vertering van eiwitten en vetten (pepsinogeen, maaglipase)
Wat is endocrien?
geeft hormonen af aan het bloed, bevind zich in het Antrum
Welke celtypen zijn van belang bij endocrien en wat zijn de functies?
- G-cel = geeft gastrine af (stimulatie)
- D-cel = geeft somatostatine af (remming)
Wat is de functie van histamine en hoe wordt dit afgegeven?
- Histamine is de centrale fysiologische stimulator
- Afgifte wordt gestimuleerd door gastrine en achetylcholine
- Afgegeven door EC cel
Hoe wordt de EC cel gestimuleerd?
- via de n. vagus: cholinerge neuronen (Ach)
- gastrine uit Antrum via de bloedbaan
Wat is de functie van gastrine?
- communicatie tussen Antrum en fungus/corpus (endocrien)
- stimuleert de pariëtale cel direct en indirect (via histamine) tot productie HCl
Wat is de functie van somatostatine en hoe wordt dit afgegeven?
Somatostatine uit de D-cellen is de centrale fysiologische remmer:
- remming histamine afgifte EC cel
- directe blokkade op pariëtale cel
Wat zijn nog meer centrale fysiologische remmers en hoe werken ze?
- secretie –> directe afremming pariëtale cel
- gastric inhibitory peptide (GIP) –> directe afremming pariëtale cel
- afgifte CCK aan bloed –> werking in antrum van de maag –> stimuleert D-cellen in het antrum om somatostatine af te geven
- PGE2 = lokale hormonen gemaakt uit vetzuur –> directe afremming pariëtale cel
Wanneer worden zuursecretie remmende stoffen afgegeven?
Wanneer zure massa in duodenum terecht komt
Hoe wordt de G-cel geactiveerd tot afgifte gastrine?
- mechanische rek maagwand en/of ontstaan afbraak producten (peptiden, aminozuren) –> signaal vanuit het lumen
- n. vagus geeft acetylcholine en gastrine Releasing peptide (GRP) af –> signaal vanuit het orgaan
Hoe werd vroeger excessieve maagzuur secretie (bij o.a. maagzweren) geblokkeerd?
Vagotomie waarbij tak van de n. vagus die naar de maag gaat doorgesneden werd –> deel stimulering die leidt tot afgifte gastrine kwijt –> minder maagzuur secretie
Hoe wordt de D-cel geactiveerd tot afgifte somatostatine?
- zure milieu –> lage pH –> somatostatine afgegeven en gastrine afgifte geremd
- CCK uit duodenum stimuleert D-cel tot afgifte
Wat doet de helicobacter pylori?
Remt activiteit van D-cel –> kan alleen overleven in zuur milieu
Welke fases heeft de regulatie van maagzuursecretie?
- cefale fase
- gastrische fase
- intestinale fase
Hoe wordt de cefale fase gestimuleerd en afgeremd en welke cellen zijn van belang?
Treedt al op voordat voedsel in de maag is
Stimulatie:
- n. vagus, Ach
Remming: /
Stoffen/cellen:
- gastrine producerende cellen
- enterochromaffine cellen
Hoe wordt de gastrische fase gestimuleerd en afgeremd?
Stimulatie:
- afbraakproducten: peptide, aminozuren
- rek van de maag
Remming:
- H+ (pH<5) –> gastrine daling
Hoe wordt de intestinale fase gestimuleerd en afgeremd?
Nauwelijks betrokken bij activatie maagzuursecretie, belangrijke rol remming –> terugbrengen naar normale omstandigheden
Stimulatie:
- aminozuur
- rek van de maag
Remming:
- H+ –> secretine
- vetzuur, MG –> GIP, CCK
Hoe vindt neuro-hormonale stimulatie van maagzuursecretie plaats door histamine?
- Histamine bindt aan H2 receptor –> second messenger (cAMP)
- blaasjes fuseren met elkaar
Wat is het tubulovesiculaire systeem?
Blaasjes onder de invaginaties van de cellen
Hoe vindt neuro-hormonale stimulatie van maagzuursecretie plaats door gastrine en acetylcholine?
Via een tweede systeem waarbij calcium betrokken is
Hoe leidt het fuseren van het tubulovesiculaire systeem tot zoutzuursecretie?
De proton pomp gebruikt energie om protonen tegen de concentratie gradiënt naar buiten te pompen
- proton wordt uitgewisseld door K-ionen
Normaal liggen de blaasjes onder de invaginaties, maar door signaal van histamine fuseren de blaasjes met plasmamembraan
Waar komt het zuur (H+) vandaan?
reactie van H2O en CO2: H2O en CO2 wordt door enzym CA omgezet tot HCO3- en een proton H+
- de H+ wordt dmv proton pomp naar buiten gepompt
- HCO3- wordt uitgewisseld voor Cl- door AE –> afgegeven aan bloed
- de Cl- gaat samen met de H+ naar buiten –> HCl productie
Welke kanalen bevat een tubulo-vesicle en wat zijn de functies?
- Proton pomp: pompt H+ tegen concentratie gradiënt naar buiten
- Cl-kanaal: zorgt dat het uitgewisselde Cl- naar buiten gaat –> HCl
- K-kanaal: zorgt dat er geen ophoping van kalium ontstaat door K+ naar buiten te stromen
Wat heeft de pariëtale cel netto?
HCl secretie aan de luminale kant –> zuur afgegeven aan de maag inhoud
HCO3- secretie aan de basolaterale kant –> bicarbonaat afgegeven aan het bloed
Welke 2 typen maagzuursecretie remmende farmaca zijn er?
- Histamine H2 receptor antagonisten
- Proton pomp remmers (PPIs)