week 13 Flashcards
Wat zijn de functies van de huid
- barrière functie: micro-organismen, UV-straling, schadelijke stoffen
- handhaven intern milieu: vochthuishouding + temperatuur (zweetklieren en bloedvaten)
- pijn en temperatuur voelen
- isolatie voor warmte en kou
- opslagplaats voor energie
- omzetten van vitamine D
- stootkussen
- intermenselijk contact
Welke type cellen bevinden zich in de epidermis?
- keratinocyten
- melanocyten
- Langerhanscellen
- Merkelcellen
- vrije zenuwuiteinden
- geen bloedvaten
Waar staat PROVOKE voor?
Plaats
Rangschikking
Omvang: aantal + grootte
Vorm
Omtrek (lijnscherp, scherp, etc)
Kleur
Efflorescenties (groeiwijze)
Wat is een macula?
Omschreven kleurverandering in het niveau van de huid (dus geen verhevenheid), zonder andere epidermale of dermale afwijkingen. Macula = vlek (bijv moedervlek).
Wat is een lichenificatie?
Lichenificatie is een vergroving van het huidreliëf.
Welke drie fasen zijn er in de wond genezing?
- Inflammatoire fase
- Proliferatieve fase
- Regeneratieve fase
Beschrijf de twee responsen die plaatsvinden tijdens de inflammatoire fase van wondgenezing.
Vasculaire respons:
- bloedstelping
Cellulaire respons:
- invasie in de wond (leukocyten)
- fagocytose micro-organismen (macrofagen)
- débridement necrose (enzymen)
- aantrekken fibroblasten (cytokines)
- vaatingroei/angioneogenese (groeifactoren)
Wat zijn stagnerende factoren in de wondgenezing?
Dit zijn factoren die zorgen dat de wond niet goed geneest (niet oorzaken van de wond). In de wond:
- bacteriële infectie
- inadequate behandeling
- slecht wond klimaat (inadequate lokale behandeling, contact allergie)
- vreemd lichaamsmateriaal
- maligniteit
Rond de wond:
- slechte doorbloeding (veneus of arterieel)
- oedeem
- neuropathie of druk
- radiotherapie
- terugkerend trauma
systemische factoren:
- comorbiditeit
- leeftijd
- slechte voedingstoestand
- medicatie
- obesitas
- roken en alcohol
externe factoren:
- slechte wondverzorging en compressie
Wat is een exantheem?
- rash
- huiduitslag als uiting van een algemene aandoening
- macula (rode vlekjes) en papels (bultjes)
- maculopapuleus exantheem
- morbilliform (grofvlekkig) en rubelliform (fijnvlekkig)
- enantheem: uitslag op de slijmvliezen
Wat zijn die klassieke kinderexanthemen?
1e ziekte: mazelen
2e ziekte: roodvonk
3e ziekte: rode hond/rubella
5e ziekte: erythema infectiosum
6e ziekte: exanthema subitum
waterpokken/Varicella
Wat zijn de kenmerken van mazelen?
incubatietijd 8-14 dagen
symptomen: koorts, rhinitis, conjunctivitis en hoesten
grofvlekkig confluerend maculopapuleus exantheem
enantheem: koplikvlekken !!
voorkeursleeftijd: 0,5 - 4 jaar
Wat zijn de kenmerken van roodvonk?
incubatietijd: 2-7 dagen
symptomen: koorts, keelontsteking, gezwollen cervicale klieren
puntvorming, rood ruw exantheem, narcosekapje
enantheem: frambozentong
voorkeursleeftijd: 2-10 jaar
Wat zijn complicaties bij roodvonk?
vroege complicaties: peritonsilair abces/infiltraat, otitis media acuta, sepsis, NWDI, STSS
Wat zijn kenmerken van rode hond?
Rubella
incubatietijd: 12-23 dagen
symptomen: BLWI, lymfadenopathie, soms gewrichtsklachten
exantheem: kleinvlekkig maculopapuleus, confluerend op romp en gelaat
enantheem: kleine rode vlekjes op palatum molle
voorkeursleeftijd: 6-12 jaar
Vooral gevaarlijk bij niet-gevaccineerde zwangeren, want ernstige complicaties voor kind
Wat zijn kenmerken van de 5e ziekte (erythema infectiosum)?
incubatietijd: 7-21 dagen
symptomen: malaise, koorts en gewrichtspijnen
exantheem: erytheem wangen, maculopapuleus strekzijde ledematen, soms romp en billen
enantheem: niet aanwezig
voorkeursleeftijd: 4-10 jaar
Wat zijn kenmerken van de zesde ziekte (exanthema subitum)?
incubatietijd: 5-14 dagen
symptomen: hoge koorts zonder focus. Na de koorts ontstaat de exantheem.
fijn maculopapulair exantheem
enantheem: geen
voorkeursleeftijd: 3 maanden tot 3 jaar
Wat zijn kenmerken van waterpokken/varicella?
incubatietijd: 1-21 dagen
symptomen: lichte koorts, algehele malaise en exantheem met jeukklachten
exantheem: maculae welke snel overgaan in blaasjes en crusteuze laesies
enantheem: vesikels of ulcera op het mondslijmvlies
voorkeursleeftijd: 0-4 jaar
Bij welke klassieke kinderexantheem ziekten is er een meldingsplicht bij de GGD?
Mazelen: ja
Roodvonk: nee (mits geen ernstig beloop)
Rubella: ja
5e ziekte: nee
6e ziekte: nee (behalve bij meerdere gevallen in 1 instelling)
waterpokken: nee (behalve bij clusters patiënten)
Welke gevolgen kan systemische sclerose hebben (bij welke organen)?
gastro-oesofageale aantasting
PAH en ILD
nierfunctieproblemen
cardiale betrokkenheid
digitale ulcera
Welke pyodermieën zijn er (van oppervlakkig naar diep in de huid)?
impetigo vularis/bullosa
ecthyma
folliculitis/furunkel/carbunkel
erysipelas
cellulitis
fasciitis necroticans
Wat zijn kenmerken van erysipelas?
acute bacteriële infectie van de dermis, oppervlakkige subcutis en oppervlakkige lymfevaatjes
streptokokken pyrogenes
koorts, koude rillingen en malaise
scherp begrensd erytheem, oedeem, induratie, warm en soms blaren
Wat zijn kenmerken van cellulitis?
(sub)acute/chronische bacteriële infectie van de dermis en subcutis
streptokokken, S. aureus, soms H. influenzae e.a.
erytheem minder scherp begrensd
patiënt kan erg ziek zijn
risicofactoren: verminderde lymfeafvoer, verminderde arteriële/veneuze circulatie, beschadiging van de huidbarrière en obesitas
Welke verschillende therapeutische mogelijkheden zijn er voor psoriasis (oplopend qua ernst psoriasis)?
- Zalfjes: lokale corticosteroïden of vitamine D zalfjes
- lichttherapie: UVB zorgt voor immuunsuppressie
- tabletten: zoals dimethylfumaraat
- Injecties: biologicals, zoals infliximab en adalimumab voor remming van TNF-alfa, én ustekinumab voor remming van IL-12 en IL-23
Wat zijn kenmerken en symptomen van stadium 1 van de ziekte van Lyme?
lokale infectie
3-30 dagen na beet
centrifugale uitbreiding > 5 cm
erythema migrans (EM)
centrale opheldering
jeuk, branderig gevoel
algehele malaise
vermoeidheid, koorts
soms asymptomatisch
lymfocytoom