Week 11: De metabole thermostaat: hypothalamus-hypofyse-schildklier as Flashcards

1
Q

Hoelang vindt een block-and-replace behandeling plaats?

A

1-1,5 jaar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Bij hoeveel % van de patiënten is de block en replace behandeling effectief?

A

50%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hoe komt graves orbitopathie?

A

De TSH-receptor zit ook op andere plekken in het lichaam, zoals in fibroblasten in het oog, die vervolgens matrix gaan afzetten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat is de behandeling voor graves orbiropathie?

A

Methylprednisolon via infuus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat is de normaalwaarde voor TSH?

A

0,4-4,3 mU/l

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat is de normaalwaarde voor FT4?

A

11-25 pmol/l

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hoe wordt I opgenomen in de schildklier?

A

Via NIS

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hoe gaat de schildklierhormoonsynthese?

A

Eerst wordt I opgenomen via NIS, vervolgens wordt I gekoppeld aan Tg en wordt door TPO omgezet in MIT, DIT en uiteindelijk T4

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat is het restproduct van de schildklierhormoonsynthese?

A

DHA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat is het verschil tussen reverse T3 en T3?

A

Bij reverse T3 is een I uit de binnenring gehaald en bij T3 uit de buitenring

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Door welke transporter wordt T4 gesecreteerd?

A

MCT8

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Noem 2 voorbeelden van TPO remmers

A

Methimazol

Propylthipuracil

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat voor soort receptor is de TSH receptor?

A

G-gekoppeld, met een alfa- en betaketen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hoe werkt Graves?

A

TSHr-Ab stimuleert de TSH receptor, waardoor de productie van T4 omhoog gaat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Door welke 2 processen kan T3 in de cel verhoogd worden?

A

Transport

Metabolisme

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Door welke 3 enzymen vindt het metabolisme van T4 plaats?

A

D1
D2
D3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

In welke organen/weefsels zit D1?

A

Lever, nier en schildklier

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wat is de functie van D1?

A

Plasma T3 productie en rT3 klaring

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Welke reacties katalyseert D1?

A

Vooral T4 naar T3 en rT3 naar T2, ook een beetje T4 naar rT3 en T3 naar T2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

In welke organen/weefsels zit D2?

A

Hersenen. hypofyse, bruin vet, schildklier en skeletspier

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wat is de functie van D2?

A

Lokale T3 productie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Welke reacties katalyseert D2?

A

T4 naar T3 en een beetje rT3 naar T2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

In welke organen/weefsels zit D3?

A

Hersenen, placenta, foetaal weefsel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Wat is de functie van D3?

A

T3 en T4 inactivatie en rT3 productie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Welke reacties katalyseert D3?

A

T3 naar T2 en T4 naar rT3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Wat is een belangrijk aminozuur in de dejodase enzymen?

A

Selenocystine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Wat is AHDS?

A

Een mutatie in het MCT8 enzym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Hoe erft AHDS over?

A

x-gebonden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Waar worden de T-lymfocyten opgeleid?

A

Thymus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Waar worden de B-lymfocyten opgeleid?

A

Beenmerg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Wat is centrale tolerantie?

A

Anti-zelf lymfo’s die zelf in apoptose gaan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Wat is perifere tolerantie?

A

Regulatoire T-cellen die anti-zelf killen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Wat is de meest voorkomende auto-immuunziekte? En hoeveel % van de populatie heeft deze ziekte?

A

Schildklier auto-immuunziektes, 5% van de populatie heeft het

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Welke 2 typen schildklier auto-immuunziektes zijn er?

A

Graves

Hashimoto

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Wat is Hashimoto?

A

Een schildklier auto-immuunziekte waarbij er te weinig `T4 wordt aangemaakt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Hoe kenmerkt hashimoto zich in de pathologie?

A

Sterk infiltraat, met autoreactieve T-cellen tegen Tg en TPO

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Hoe kenmerkt Graves zich in de pathologie?

A

Minimale infiltratie, autoreactieve T-cellen tegen TSHr

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Wat is een struma?

A

Zwelling in de nek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Wat voor soort T-cellen reageren op TPO bij Hashimoto?

A

CD8+

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Wat voor soort T-cellen reageren op epitheelcellen bij Hashimoto?

A

CD4+

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Wat is antistof afhankelijke cellulaire cytotoxie?

A

Antistoffen activeren NK-cellen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Wat is neonatale graves?

A

Kind krijgt IgG, maar ook TSHr Ab van moeder

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Hoelang duurt het voordat neonatale graves over is?

A

3-12 weken, dan gaat het moederlijke IgG omlaag

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Wat is teprotumumibab?

A

Een medicijn wat IGF-Ir blokkeert, waardoor het geen complex kan vormen met TSHr en geen klachten veroorzaakt kunnen worden bij Graves

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Waar staat TRH voor?

A

Thyrotropin releasing hormone

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Waar staat TSH voor?

A

Thyroid stimulating hormone

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Hoe wordt een normale schildklierwerking genoemd?

A

Euthyreoïdie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Welke marker moet je als eerste meten bij verdenking schildklierziekte?

A

TSH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Waar zit jodium in?

A

Brood, eieren, vis, gejodeerd zout

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Hoeveel jodium moet je dagelijks innemen?

A

150 microg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Hoeveel jodium moet een zwanger iemand dagelijks innemen?

A

200-250 microg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Wat is het Sheehans syndroom?

A

Verlaagde bloeddruk rond de partus, waardoor hypofysecellen doodgaan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Waarom is TSH normaal bij een secundaire hypothyreoïdie?

A

Het biologisch actieve TSH is verlaagd, maar het immunologisch TSH is normaal, de meting pikt alleen het immunologisch TSH op, waardoor de meting normaal lijkt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Wat is de behandeling voor een hypothyreoïdie?

A

Levothyroxine: 1,7 microg/kg/dag

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Wanneer wordt er een aanpassing gedaan in de behandeling met levothyroxine?

A

Na 6 weken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Waarom stijgt het T4 tijdens de zwangerschap?

A

Omdat het hCG omhoog gaat, wat ook kan binden aan de TSH receptor

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

Wat is TBG?

A

Hormoonbindend eiwit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

Wat is het advies bij vrouwen met hypothyreoïdie bij een positieve zwangerschap? En waarom?

A

Eerst de dosis levothyroxine met 25-50% ophogen, daarna meten
Dit omdat er meer T4 nodig is, omdat het TBG omhoog gaat, de placenta minder T4 doorlaat en er in de foetus meer behoefte is aan schildklierhormoon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

Wat is een thyreotoxicose?

A

Te veel T4 in het bloed

60
Q

Wat is een hyperthyreoïdie?

A

Te hard werkende schildklier

61
Q

Wat is een thyreoïditis?

A

Een ontsteking aan de schildklier, waardoor T4 weglekt en er een thyreotoxicose ontstaat

62
Q

Wat is een hete nodus?

A

Plek op de schildklier die teveel werkt

63
Q

Welke testen voer je uit bij verdenking op een hyperthyreoïdie?

A

Eerst TSH meten
Daarna TSHr Ab meten om graves uit te sluiten
Daarna radioactief jodium

64
Q

Welke diagnose kan je stellen bij geen opname van jodium bij een radioactief jodium behandeling?

A

Kan thyreoïditis, maar ook andere oorzaken, zoals nog overblijvend contrast van een CT, medicatie etc. dus dat eerst uitsluiten

65
Q

Welke 2 behandelingen vallen onder de medicamenteuze behandelingen bij graves?

A

Block en replace

Titratie, je hebt maar 1 medicijn nodig, minder bijwerkingen, maar wel vaker bloedprikken om dosis goed te krijgen

66
Q

Welke medicijnen kunnen gebruikt worden bij Graves?

A

Strumazol en PTU

67
Q

Wanneer gebruik je strumazol en wanneer gebruik je PTU?

A

Bijna altijd strumazol, behalve bij zwangerschap en levensbedreigende situaties

68
Q

Wanneer kan je immunosuppresiva gebruiken bij een orbitopathie?

A

Als de orbitopathie nog niet op retour is

69
Q

Welke medicatie moeten mensen met orbitopathie gebruiken en hoelang?

A

Glucocorticosteroïden voor 12 weken

70
Q

Welke 4 fases zijn er bij een thyreoïditis?

A

Thyreotoxisch
Euthyreote
Hypothyreote
Herstel euthyreote

71
Q

Wanneer ontstaat een thyreoïditis?

A

Na een infectie

72
Q

Noem 2 klachten van thyreoïditis?

A

Last van schildklier

Koorts

73
Q

Welke waarde in het bloed is veranderd bij een thyreoïditis?

A

CRP verhoogd

74
Q

Wat is het beloop van een thyreoïditis?

A

Meestal spontaan herstel

75
Q

Wat zijn de klachten bij een hyperthyreoïdie van het hart?

A

Verhoogde ino- en chronotropie
Verhoogd bloedvolume door de verwijding van vaten
HMV verhoogd

76
Q

Waardoor komt de verhoogde ino- en chronotropie bij een hyperthyreoïdie?

A

Door versnelde Ca in- en efflux en doordat de MHCalfa verhoogd wordt en MHCbeta verlaagd waardoor er sterkere contractie plaatsvindt

77
Q

Hoe produceert een spier warmte?

A

Futile cycles, hier worden ionen gelekt en teruggepompt, dit kost ATP en hier komt warmte bij vrij

78
Q

Wat voor effect heeft T3 op de futile cycles?

A

Verhoogde Na/K cycling en verhoogde Ca cycling

79
Q

Waar zit bruin vet?

A

Sleutelbenen en borstbeen

80
Q

Welke groep heeft het meeste bruine vet?

A

Vrouwen met een laag gewicht

81
Q

Waardoor produceert bruin vet warmte?

A

Mito’s in bruin vet hebben naast ATP-synthase ook UCP-1. Als H+ door UCP-1 gaat komt er warmte vrij

82
Q

Waardoor wordt UCP-1 aangestuurd?

A

Adrenerge receptoren en T3

83
Q

Wat voor effect heeft T3 op de botontwikkeling?

A

Verhoogd

84
Q

Wat voor effect een hyperthyreoïdie op de botten? En waarom?

A

Osteoporose, omdat er een verhoogde remodelling is en het evenwicht schuift naar oplossen van bot

85
Q

Wat voor effect heeft T3 op de hersenen?

A

Zenuwconnecties maken, dus verhoogde hersenontwikkeling

86
Q

Welke 2 groepen nodi zijn er en hoeveel % van het totaal is dit?

A

Niet functioneel 95%

Functioneel/autonoom 5%

87
Q

Wat is een andere naam voor een autonome nodus?

A

Hete nodus

88
Q

Welk onderzoek moet uitgevoerd worden bij verdenking van hyperthyreoïdie met normaal TSH?

A

Echo

89
Q

Wat is TiRADS?

A

Score voor kans maligniteit

90
Q

Wat is FNA en wanneer wordt dit toegepast?

A

Alleen bij nodi >1cm, zuigt een paar cellen op

91
Q

Hoe wordt de uitslag van een FNA geclassificeerd?

A

Bethesda classificatie van I-VI

92
Q

Welke 4 typen schildkliercarcinomen zijn er?

A

Papillair
Folliculair
Medullair
Anaplastisch

93
Q

Welke van de 4 schildkliercarcinomen is het meest agressief?

A

Anaplastisch

94
Q

Welke 3 behandelingen kunnen toegepast worden voor schildkliercarcinomen? (PTC/FTC)

A

Volledige thyreodectomie
Onttrekken T4, waardoor het hongering is voor radioactief I om de cellen kapot te maken
TSH suppletie

95
Q

Wat voor soort medicijnen kan je gebruiken bij uitzaaiingen?

A

Tyrosine kinase remmers

96
Q

Welke 2 soorten MTC syndromen zijn er?

A

MEN 2a syndroom

MEN 2b syndroom

97
Q

Wat zijn de kenmerken van een MEN2a syndroom?

A

Medullair carcinoom, met feochromocytoom en hyperparathyreoïdie

98
Q

Wat zijn de kenmerken van een MEN2b syndroom?

A

Medullair carcinoom, met feochromocytoom en huidafwijkingen

99
Q

Welke therapie mag je niet toedienen bij een MTC en waarom?

A

Radiotherapie, niet de folliculaire cellen dus geen I

100
Q

Hoe heet het stukje van de schildklier wat tussen de 2 kwabben inligt?

A

Isthmus

101
Q

Wat zijn de indicaties voor de operatie van een benigne tumor van de schildklier? (5)

A
Symptomatische benigne nodus
Nodus van onduidelijke aard
Multinodulaire struma+mechanische klachten
m. Graves (na andere behandelingen)
Thyreotoxicose
102
Q

Wat zijn de operatieindicaties voor een maligne schildkliertumor? (4)

A

Goed gedifferentieerde schildkliertumor (PTC en FTC)
Medullair schildkliercarcinoom
Slecht gedifferentieerde schildkliercarcinoom
Heel soms anaplastisch

103
Q

Hoe worden de bijschildklieren gelokaliseerd? (2 manieren)

A

MIBI-scintgrafie

Echo hals

104
Q

Hoe kan je tijdens een schildklieroperatie bekijken of je een bijschildklier hebt meegenomen?

A

PTH meten, de t1/2 is 4 minuten

105
Q

Welke venen draineren het bloed van de schildklier?

A

Inferior
Media
Superior

106
Q

Welke arteriën suppleren het bloed voor de schildklier?

A

Inferior (tr. thyreocervicalis)

Superior (a. carotis interna)

107
Q

Wat is het grootste risico bij een schildklieroperatie?

A

Beschadiging n. laryngeus recurrens

108
Q

Wat is een ander risico van een schildklieroperatie? Onder welke omstandigheden kan je hier last van hebben?

A

Hyperparathyreoïdie

Dubbelzijdige operatie of 2x eenzijdig

109
Q

Wat is trousseau en hoe wordt dit veroorzaakt?

A

Tintelingen postoperatief, door hypoparathyreoïdie

110
Q

Wat is chvostek en hoe wordt dit veroorzaakt?

A

Trekkingen gelaat, door hypoparathyreoïdie

111
Q

Welke 6 operatieindicaties zijn er voor een operatie aan de bijnieren?

A
Hypercortisolisme
Feochromocytoom
Ziekte van Conn
Massa-effect/klachten van benigne bijnierlaesie
Verdenking bijnierschorscarcinoom
Solitaire bijniermetastase
112
Q

Wat is de ziekte van Conn? Wat zijn de meest voorkomende klachten

A

Adenoom/hyperplasie van de bijnierschors

Met arteriële hypertensie en vaak hypokaliemie

113
Q

Wat is de vorm van de rechterbijnier?

A

Meer driehoekig

114
Q

Waarin draineert de rechterbijniervene?

A

Vena cava

115
Q

Waarin draineert de linkerbijniervene?

A

Vena renalis

116
Q

Hoeveel arterietakjes zijn er bij beide bijnieren?

A

3

117
Q

Welke vorm heeft de schildklier bij een TSH-adenoom van de hypofyse?

A

Diffuse hyperplasie

118
Q

Welke vorm heeft de schildklier bij m.Graves?

A

Diffuse hyperplasie

119
Q

Welke vorm heeft de schildklier bij een toxisch struma?

A

Nodulaire hyperplasie

120
Q

Welke vorm heeft de schildklier bij genetische defecten?

A

Nodulaire hyperplasie

121
Q

Hoe zien metastases in de schildklier eruit?

A

Bollig

122
Q

Hoe kan je een adenoom herkennen?

A

Vaak solitair en omkapseld

123
Q

Wat voor mutaties zijn er bij een toxisch adenoom?

A

Driver mutaties in TSHr gen of G-eiwit

124
Q

Wat voor mutatie is er vaak bij een stil adenoom?

A

Mutaties in RAS

125
Q

Hoeveel % van de schildkliercarcinomen is een papillair carcinoom?

A

75-85

126
Q

Hoe kan je een papillair carcinoom herkennen onder de microscoop?

A

Kerngroeven
Psammoom lichaampjes
Orphan annie eyes

127
Q

Hoe zien psammoom lichaampjes eruit?

A

Roze rondjes

128
Q

Wat is het bouwplan van een papillair carcinoom?

A

Papillen (dunne epitheliale streng met vaatbundeltje)

129
Q

Hoe metasteert een papillair carcinoom?

A

Lymfogeen

130
Q

Wanneer komt een folliculair carcinoom vaker voor?

A

Jodium deficiëntie

131
Q

Waar groeit een folliculair carcinoom?

A

Follikels

132
Q

Wat is het onderscheid tussen een adenoom en folliculair carcinoom?

A

Kapseldoorbraak en vasoinvasie

133
Q

Door welke mutaties kan een folliculair carcinoom veroorzaakt worden?

A

RAS
PI3K/AKT pathway
pax8-ppargamma translocatie

134
Q

Door welke mutatie wordt een anaplastisch carcinoom meestal veroorzaakt?

A

P53

135
Q

Uit wat voor soort cellen wordt een medullair carcinoom gevormd?

A

C-cellen

136
Q

Hoeveel % van de medullaire carcinomen is erfelijk?

A

25

137
Q

Wat is het voorstadium van medullaire carcinomen?

A

C-cel hyperplasie

138
Q

Uit wat voor soort cellen bestaat een bijschildklier?

A

Chief- en vetcellen

139
Q

Naar wat voor soort cellen kunnen chiefcellen metaplaseren?

A

Oncoccyten

140
Q

Wat zijn watery clear cells?

A

Chiefcellen met veel water

141
Q

Wat zijn brown tumors?

A

Aggregaten van osteoclasten in het bot

142
Q

Wat is amiodaron en waarop geeft het een verhoogd risico?

A

Voor aritmieën

Verhoogde kans thyreoditis

143
Q

Wat is de formule voor de productiesnelheid?

A

Productiesnelheid=serumconcentratie x klaring

144
Q

Wat is een dysgenesie?

A

Stoornis in aanleg

145
Q

Wat is dyshormonosynthese?

A

Stoornis in synthese hormoon

146
Q

Wat is een subklinische hypothyreoïdie?

A

TSH licht verhoogd en T3 en T4 normaal, geen-weinig klachten